Katalog

8 Lübnanlı profesör Edward Said Israil'i değerlendirdi: "Filistin'den sürgün edilmemin üzerinden 50 yıl geçti. îsrail devleti ve onun savunuculannın Filistinlilere haklannın geri verilmesi konusunda yarım yüzyıldır hiçbir şey yapmadıkları \ gerçeğinin ' ' böylesine örtbas edilişi ve bu konuyla İsrail'in resmi politikası arasında bir bağlantı kurulmaması karşısında dehşete kapılıyorum." CUMHURİYET DERGİ israil'in şiddet ve ayrımalık politikasını protesto eden siyah giysili Israilli kadınlur... Elli v ıllık yoksunluk Negariptirki,ülkenintarihçesinianlatan 22 bölümlük "Tkuma"adlı birdizi yayımlayan Israil televizyonunda bileböylesi övgülere ycr verilmcmişti. Söz konusu dizinin içeriği kcsinlikle çok daha kannaşıkve çok daha eleştirel bir yapıya sahipti. Örneğin, I948savaşlarıileilgiliöyküleryenilikçitarihçileradı verilenbirgrubun(Benny Morris, llan Pappe, Avi Schlaim, Tom Segev vb.) arşivlerdcnortayaçıkarttıklarıbclgelerden yararlanıyor ve Filistin yerlilerinin zorla bu topraklardan dışarı atıldıklarını, köylcrinin yerlcbiredildiğini,mal vemülklerininellerindenalındığını,halkınyokcdilmeyeçalışıldığınıgözlerönüneseriyordu.Görünüşe bakılırsa, kendilerineülkeninbirsevinçkaynağı olduğu söylenenöteki ülkc izleyicilerinin tcrsinc, Israilli izleyici bu türsözcüklerc gerek duymuyordu. Amerika'dakikutlamatörenlerindeFilistinlilerdenhiçsözaçılmaması,tümgerçeklere, yılların haber ve gazete başlıklarına, önündesotıundabaijansızlığa uğrasada, ısrarlı acımsızlığın etkisinı sürdürebildiğini açıkçaortayakoyuyordu. Bukonudateksös' söylcnmiyorsa.ozamanortadaöylebirşcy deyokdcmekti. Filistin'den sürgün edilmemin üzerinden tam 50yıl geçmesine karşın, Israil devleti ve onun savunuculannın Filistinlilere haklannın geri verilmesi konusunda yarımyüzyıldır hiçbir şey yapılmadığıgerçeğini böylesine örtbas etmeye çalışmaları veaskıyaalınan bu konuyla İsrail'in resmi politikası arasında bir bağlantı kurulmaması karşısında hâlâ dehşete kapılıyorum. 23 Nisan'da Ncvv York Times gazetesinde yer alan Ethan Bronner'in yazısındaki gibi, bu gerçeklerin gizl iden gizliye ayırdına varılsa da, Filistin'deyaşananlar,bellibirsorumlusu olmayan, yarıkurgusal bir olay olarak ele alınıyor. Bronner doğduğu toprakları terk etmek zorunda kalan bir Filistinlinin yaşadığı acıları onun dilinden aktanrken, "Çoğu Israilli için, Bay Shikaki'nin kendisini bir kurban olarak görmesi tüyler ürpertici birolaydır" yorumunu getiriyor. Bronner, adamın ülkesinden atılışını ve haklarınm elinden alınmasını dilegetirmcsinin hemen ardından içindekibu"öfkcnin"(Filistintarihindeyıllarca onaylananbirsözcük)çocuklarınınasılHamas ve Islami Cihat ordusuna katılmaya ittiğınibelirtirkenbutepkiyedehaklıbirgerekçegetirınişoluyor. JL srail devletinin kuruluşunun 50. yıl kutI lamalarısırasındaABDbuüIkeyleilgi• li olarak Filistin Intifadasfndan beri ™ (198792)çaptan düşen birimgeyi yansıtmayaçalıştı: NazıSoykmmı'ndankurtulanlar için umut ve gelecek vaat eden öncü bir devlet, Arapların tutuculuk ve gericilik deryasındasığınabileceğinizaydtnlıkveözgürbirliman. Sözgelimi, l5Nisan'da('BStelevizyonu Michael DouglasveKevinCostner'inevsahipliğini üstlendikleri, Arnold Schvvarzenegger, Golda Mcir'den dizeler okuyan Kathy Batesve VVinonaRydergibiyıldızlarınkonukedildikleriikisaatlikbirprogram yayımladı. BuünlükişilerinhiçbiriOrtadoğu'nun uzmanı yadaateşli birsavunucusu olmamakla birlikte, tümü de birbiçimde İsrail'in ne dcnli büyük olduğunu ve nelerin üstesindengeldığinidilegetirerekonugöklereçıkarttılar. Programda, İsrail'in"çorak birçöleyaşam veren,insanlarınbirbirlerini yedikleri bu bölgeye demokrasi tohumlarını atan küçük bir vaha" olduğunu belirten,eğitici olmaktan çok uzak, son derecegeçmişe bağlı birkonuşmayapanBillClinton'abile yerverildi. BunagöreFilistinlilergözüdönmüşteröristlerdir; öteyandan, Israil "Nazi soykınmının külleri üzerine kurulmuş etkin ve dcmokratik bir güç"olmayı sürdürür. Oysa kı, İsrail'in gerek kendi sınırlan içindc gerekse 1967'de işgal edilen topraklarda aldığı önlemlerle Filistinlilcri sürekli olarak haklanndan yoksun bırakmaya çalıştığı gerçeğinden hiçsözedilmez. Sözgelimi,toprakveyurttaşlıkkonulannı elealalım. 1948yılındayaklaşık750binFilistinli ülkesinden sürüldü. Bunların sayısı şimdi dört milyona ulaştı. Geriye, önünde sonunda Israil vatandaşı olan, ancak vatandaşlıklanyalnızcasözde kalan, ülkenüfusunun yaklaşık yüzde 18'ini oluşturan 120 bin kişlik birazınlık kaldı. Bunundışında, Batı Şeria ve Gazze 'de hiçbir söz hakkı olmayan ikibuçukmilyonFilistinliyaşıyor. Israil, vatandaşlannınoülketopraklarındadoğupbüyümedikleri, Yahudiolmayanlanneldcedemedikleri haklara sahip tüm Yahudilcrden oluşantekdevlet. Bir Anayasası olmayan Israil, Temel Yasalarileyönctiliyor. Buyasalardan birtanesi olan Dönüş Yasası, Filistin doğumlulara bu hakkı tanımazken, diinyanın herhangi biryerindeki tüm Yahudilere Israil vatandaşı olma hakkını veriyor. Ülke topraklarının yüzde 93'ünü, Yahudi olmayanların kiralama, satın alma ve satma gibi haklara sahip olmadıkları Yahudi topraklan oluşturuyor. 1948'den önce Filistin topraklarının yüzde 6'sınıbirazaşan birbölümü Yahudi toplumununelindeydi.Songünlerdemeydanagelen ve Yahudi olmadığı için toprak satm alamayan Filistin kökenli Israil vatandaşı Adcl Kaadanolayıiilkedebüyük biryankıuyandırdı. Olay Yargıtay 'a aktarılmakla birlikte, Yargıtay bu konuda birkararalmamayı yeğledi. Kaadan'ınavukatı,"lsrairdcyaşayan bir Yahudi olarak, başka yerde yaşayan bir Yahudi 'nin, salt Yahudi olduğu için, o ülke topraklarındaki birtaşınmazı satın almasına ızin verilmemesidurumundalsrairdckıyametlerkopacağınainamyorum"diyordu Israil demokrasisindeki, kımsenın pek bilmedigi ve çok endcrsözücdilcnbubozukluk, daha öneede belirttığim gibi, ülke lopraklarının öncclikle I948yılındaburadansürülen Hilistinlilere ait olduğu gerçeğinden kaynaklanıyor. Ogündenberi Israil "Yabancı Ulkelerde Yaşayanların lyelik Hakkı", "Devletin lyelik Hakkı" ve "Toprak RdınmeTüzüğü"gibiçeşitliyasalarlaFilistinlilerinclinden zorla aldığı toprakları Yahudileştirmeyeçalıştı. Yalnızca Yahudi vatandaşlann bu topraklarüzerindehakistemcyetkileri var. Bu, "lîconomist"dcrgisinin "Israil 50 Yaşında"başlıklı yazısındaki, "Israil devletinin kuruluşundan bu yanaFilistinliler tüm siyasal haklara sahip oldular" türiindeki olağanüstü geniş kapsamlı savıyla hiç bağdaşmıyor. Filistinliler için «zcllikle acı olan, kendi topraklannın, Yahudilere birtakımolanaklar sağlanması amacıyla, gözleri önünde hızla Batılıbirülkeyedönüştürülmesiydi. 1948 ilc 1966 yılları arasında Filistin kökenli Israillileraskeri tüzüklerle yönctildiler. Daha sonra eğitim, yasal uygulama, din, toplumsal, ekononıik ve siyasal kalıtım konusunda belli düzenlemeleregidendevlet, Filistinliazınlığın çıkarlarınıgözardıeden,onlarıhaklarından yoksun kılan, ayrımcı bir sistcm benimscdi. Çok endersözü edilen, edildiğindede,"onların kendilerincözgü birsistemi var" gibi biraçıklamaylageçiştirilcn(tıpkıGüneyAfrika apartheid'inde olduğu gibi) bu kötü tarihçeye insanın gözlerini yuvalarından fırlatacak bir açıklama da gctıriliyor: Bu, Israil'deki bir ArapYahudi örgütü tarafmdan 1998 Mart'ında yayımlanan "Israil'de Arap AzınlıkllaklarınınÇiğnenmesi"başlıklıbir raporu. Bu raporda özellikle elkileyici bir bölüm, Israil'i savunanların yansız ve adil