Katalog

I2TKMMUZ 1998. SAYI 642 sürcülükle suçlanmasına yetiyor. Oysa, Fugazi'nindehaklı ncdcnlcri var. Birkez,konsersirasindasigaraiçilmesinin yasaklanması topluluğun savunduğu straight edgc aktörcsinin doğal sonucu. Sözkonusudansvedalışınengellenmeycçalışılması da yine buaktöreylc ilgili. Bilindiği gibi, slam, punk'ın egemenlik günlerindediskodansınaalternatifolarakdoğmuştu. Incclikli dcğilse de ölçülü olan disko dansının tam aksinc, vurucu vc kabasaba olmayı amaçlıyordu. Bunagöre,birpunkkonserinde slam yapmak isteyenler yanlarındaki, yakınlarındaki diğer izleyicilere gelişigüzel vc ijiddetle çarpmaya, onları sarsmaya başlıyor, güya dansa kıs.kırtıyorlardı. Fugazi bunun günütnüzderctro(geçmişedönük)birtavır oldugu kanısında. Ancak, sorun slam'ın "in yadaout" olnıasındadüğümlenmiyor. Fugazi'nin bu dansa karşıeıkışınındahatemelli gerekçelcri var. Slam'ı engellemeyc çalışmalarınınananedcni budansıntcstosteron yüklü bir şiddet içcrmesi vc dolayısıyla da maço bir fizikselliği ifadc etmesi, punk'ın amaçsı/nihilizminiyansıtması, dansa katılmakistemeyenleritaciz etmesi, onlarüzerinde şiddet uygulamasına dönüşmesi, konseri ritüelleştirmesivekurumlaştırması... et of Nothing albümlerini "Yenilmeyeceğiz" (' Wc will not bc bcaten down') haykırışıylanoktahyorlar. Straight edge bir yönüy le de anarkopasifistgeleneklcbağlantılı. 1960'lardaHerbert Marcusc de ölüm içgüdüsünü yenmcnin gerekliligini vurgulamamışmıydr.'Ölümüscçmenin, intiharctmcnin ütopyanın vaadlerinden fcragat etme anlamına geldiğini söylcmemiş miydi? Fugazi'nin 1980'lerden bu yana savunageldiği dcğcrlerin günümüzde yaygınlıkkazanmışbulunankomiinitcryen düşüncelcrle de ycr yer örtüştüğiinü belirtmekgcrckiyor. Straight cdge aktöresisigara, alkol veuyuşturucularakarşı tavıralmakla yetinmiyor; et yemcy i de yasaklıyor. Topl uluğun üyelerinden lan MaeKaye bu konuda özellikle duyarl ı. O, yumurta ve süt de dahil hcrtürlühayvansalbesini "yasakyiyecck" sayan bir vegan. Bu, hay van haklarına radikal bir yaklaşiminifadesi olan, polilik ve aktöreldeğerlertaşıyanbirperhİ7. Fugazi, 1980'lerden beri yüksek düşüncelibiridealizminsözcülüğünüyapıyor; Yeni Sag'ınhayatlarımızdankovduğukardeşlik, dayanışma, yardımlaşma, başkalarının acılarına duyarlı olma gibi duygu ve tavırlan yüccltiyor. Özgeciliğin müziğini yaratiyor. Bu müzik 'öteki'ni dcrin bir duygudaşlıkla kucaklıyor.giderekonunlaözdeşleşiyor. Fugazi üç y ıllık bir aradan sonra, geridc bıraktığımız ay larda ycni bir albüm yayımladı. End Hits adını taşıyan bualbüm Fugazi hayranlarınıdüşkırıklığınauğratmayacak,onlarınbcklentilcriniboşaçıkarmayacakbirçalışma. Bunun ötesindc, bazı sürprizler de içeriyor. Açılışparçası "Break"busürprizlcrden biri. Son dercce lirik bir parça bu. MacKaye vc Picciotto'nun gitarlan bu açılı> parçasından başlayarak albümün kapanışındaki "f/d" adlı parçanın sonuna değin mükemmelbirdiyalogiv'indeler. Çalgılarından mclodiktınılarçıkartıyorlar. Kimiyerdede bircr törpü gibi kullanıyorlar çalgılarını. Anidenkopangeri itilim(fcedback)fırtınalarıgitarlararasındakidiyaloğugüçlendiriyor. MacKaye vePicciotto'nunyankılanan vokallcri de zaman zaman yabanıl haykırışlaradönüşüyor. DavuldaCanty vebaşta Lally topluluğun ses yapısına ayn bir dinamizm katıyorlar. Hnd Hıts, Amcrikanyeraltımüziğininen ilkeli, en politik topluluklarından birinin, pasifist Fugazi dortliisününinıaletmişolduğu birsonikbomba. ..^| 15 PAZARIN PENCERESINDEN Depremler önlenir mi? SELÇUK EREZ »oplu Konut Idaresi Başkanhğı'nın yabancılara hazırlattığı rapor, Adana ve Ceyhan depreminden sonra açıklandı: Bu derecedekı bir zelzelenin Istanbul'da gerçekleşmesi halinde bırçok kamu binasının ınşaat kalitesinin düşüklüğü sonucuyerlebir olacağı anlaşılıyor. Tokyo eski büyukelçimiz Gündüz Aktan'ın Kuzey Anadolu fay (kırılma) hattı üzerinde bulunduklarından ciddi deprem riski taşıyan ıllerin vali ve belediye başkanlıklarına yolladığı "depreme dayanıklı bina yapımı konusunda Japonya ile işbirlıği yollarını açıklayan "mektuba hiçbir yanıtın gelmedığını de öğrendik. Türkiye Deprem Vakfı'nın 2. Başkanı Prof. Semih Tezcan, bınaların yıkılmasında mühendislik hatalarının da etkın olduğunu açıkladı: Depremin tehlikelerini en aza ındirecek tekniklerin Türkiye'deki 27 ınşaat mühendısliği fakültesinden ancak 3'ünde okutulmaktaymış. Dünyanın sayılı deprem kuşaklarının birinin Fuga/i'ninhoşgörüsüzvesansürcüolrnaüstünde yer alan ülkemız 1902'den 1996'ya dığınıortayakoyacakbirkanıtdaha:Toplukadar 108 deprem görmüş, çok sayıda luk, konserlerinde sık sık mikrofonu dinley iınsanını bu nedenle yitirmiş, bunca binaları, cilercvcriyor,diledikleritoplumsal vcsiyakonutları yerlebir olmuş... Ne yapılmış? sal konulardagörüşlerini açıklamalan için. Yetkilılerin dramatik Orncğin, konserin tam ortasinda mikrofonu ıfadeler takınıpelinealangençbirkadın ABD'ninOrtadoğu söyleyegeldıklerı "Yaralar en kısa zamanda sarılacak" politikasıylayadaaşırısağcılarınkürtajklivaatleri ile ahlayıp niklcrınc yaptıkları saldırılurla ilgili elcştiridovunmeyle yetinmişiz. lerıni dilc gctirebiliyor. Buyuk depremlerin sabit Fugazi'nin maço şiddet konusundakiduaralıklarla oluştuğuna da dıkkat edılmış; omeğin yarlılığı salt slam karşısındaki tavny la sınırJaponya'da, 1891'de lıdcğil.Cinscltaciz, flörttecavüzü(dateragerçekleşen MinoOvarı pe)gibi sorunlarda topluluğun gündeminde. zelzelesıyle 1929 Tokyo Örneğin,( 13 Songsalbümlcrindeycraian) depremleri arasında 2 x 1 9 "Suggestion"adlıparçalarındabukonudayılhk bir ara var; ABD'deki kiduyarlılıklarınıortayakoyuyorlar. K. ReSan Andreas kırılma cords'un 199()'lannbaşındadüzenlediği Inhattında gorulen depremler de şöyle sıralanıyor: ternational Pop Underground festivalinde 1857'de Ft. Tejon (gücü doğan Riot Grrl akımını aktif olarak dcstek8.2), ondan dört 19 yıl ve 2 lemiş ve gelişnıesinderol uynamışjardı. ay sonra 1933'ün 11 Martı'nda Long Beach X kuşağının eleştirisi... (gücu 6.3), ondan 19 yıl 4 ay sonra, 1952'nin Straight cdge aktörcsinin yaptığı "temiz 21 Temmuzu'nda Kern County (gücü 7.7, ondan 19 yıla varmaya 5 ay kala, 1971 'in 9 yaşama" cağrısi, bırbakıma, hardcore'un Şubatı'nda San Fernando (gucü 6.5), ondan punk'amüzikaldüzeydegösterdiğitepkinin da 19 yılı tamamlamaya 4 ay kala, 1989 politikkültürel alandaki uzantısi. Aynı zaEkımi'nin 17'sinde Loma Prieta (gücü 7.1) manda, l990'lardabeliren,yenilgiyipeşinen depremleri görülmüş. Bu gözlemlerden bu kabullenen vetıpk!punkgibi,üzyıkımayödepremlerin kırılma hattından hattına bazı nelengrunge'1n,"xkuşağı"nında eleştirisi. değişmelerle, hemen hemen 19 yıllık Fugazi 'nin albümlerini yay ımlayanve topluluaralıklarla görülduğu sonucuna varılmış. Fugazi temizyaşamayı dirençli olabilmek, ğun üyelerinden lan MacKaye'in sahıbı bulunKandilli Rasathanesı'ne göre de Istanbul'da karşı koyabilmek ve yarın için umut taşıyaduğu bağımsız plak şırketı Dıschord'un Türkıher 50 yılda bir şiddetli ve her 300 yılda bilmckbakımındanzorunlusayıyor. Tamda ye'deki temsilciliğini ve dağıtımcılığını Kod Mübırçok şiddetli deprem olurmuş. En son çok zik yapıyor. bu nedenle, 1991 'de yay ımlanan Steady I)işiddetli deprem 10 Temmuz 1894'te meydana gelmiş. Depremler önceden kestırılebılse önlem alınabilir: Depremlerden önce gizlenmiş pek çok değişimin önce bir haberci olduğu duşunülmüş, amma sonra bunlardan hiçbırı bu açıdan anlamlı bulunmamış. Bunlar arasında 1855'te Japonya'da bir dükkânın vitrininde bir atnalı mıknatısın, üzerinde tuttugu madeni parçacıkları aniden düşürmesi de var, son yıllarda artezyen kuyularındaki suların akışlarında, su seviyelerinde gözlenen değışıklikler de var.. özellikle Japonlar bu açıdan yararlı olabilecek hidrogeokımyasal ıpuçları uzennde çok çalışmaktadırlar. Bugun ıçın depremler önlenemediğine ve depremı onceden kestirmemize yarayacak kesın yollar bulunmadığına gore ne yapmalıyız? Depremleri onleyemez, ama depremlerin yol açabıleceklerı felaketlerı, insan ve servet kaybını önleyebılırız; Nasıl? Bınalarımızı, depreme dayanıklı ınşa etmelıyız ve binalarımızı inşa edilirken Fugazi, ilkeli politik tutumunu, müzik endüstrisinin dışında kulma anlayışını sürdürüyor. denetleyenler konuya bu açıdan da ¥ bakmalıdırlar. Bu konu, inşaat mühendisliğini konu edinen üniversitelerde ciddi bir şekilde okutulmalı. Pekı eskiden, bu konuya aldırılmadan inşa edilen binalar konusunda ne yapılmalı? Bu binalar, zelzeleye dayanıklı kılınabilme açısından denetlenmeli. Bu açıdan düzeltilebilecekler düzeltilmeli; aksi geçerliyse binaların yıkılıp yerlerine zelzeleye dayanıklı olanlarının yapılması için gereken planlanmalı. Tehlikeli binalar yenileninceye kadar ne yapılmalı? Çalışanlar bu açıdan eğıtilmeli; depremde haberleşmeyi sağlayan, su ve yakıt getıren borular kopabileceğinden bunlara alternatıfler sağlanmalı. Zarar görebilecek havameydanlarına, tren yollarına, yıkılan yollara hatta patlayabılecek lağım borularına alternatıfler saptanmalı. Doğalgaz hatları zarar gördüğünde yapılacaklar önceden saptanmalı. Depremlerde yıkımın kaldırılması, enkaz altında kalanların kurtarılması için lyi eğıtilmış özel birlikler yetiştirilmeli. Bu durumlarda halka zamanında, devamlı bilgi sağlanacak, hangı yolun açık olduğunu, hangi kaynaktan su ve gıda sağlanılabileceğini belirtecek duyuru sistemleri hazırlanmalı. Hastanelerin aniden kapasiteleri üstünde başvuru karşısında kaldıklarında yapılacaklar, nerelerden malzeme ve uzman desteğinın geleceği ınceden ınceye planlanmalı. Japonlar, Amerikalılar ve diğer gelişmiş, eğıtım sistemleri, akla bılime uygun davranan ve planlar yapan insanlar yetıştiren ülkelehn yurttaşları bunları yapıyorlar. Benim ülkemde bunları kım yaptıracak? En hakiki yol göstericinin ilim olduğuna ınanmayanların, kalıtım teorısının geçersızlıği konusunda seminer tertipleyenler, din kurslarında yetişenler mi? Türkiye'nin başta ırtica gibi en onemlileri olmak üzeresorunları konusunda düşünmeyi ve düşünce açıklamayı tekellerınde sanan bunu da demokrasıyi koruma gerekçesiyle açıklayanbaşbakan yardımcıları mı? Ya da bu sorunları düşünmeyerek, yok sayarak altedebileceklerine inanan, başbakanlar mı? Beki Bardavıd "Ağzımda Kül" (Gözlem Gazetecilık Basın ve Yayın A.Ş. Ist. 1998) başlıklı ılgınç yapıtında yer alan "Turkiye ilgili bir görüş" şiırınde Türk ınsanında oluşan bu duyguyu iyi aktarıyor: Bu ulkede beni yönetebilecek tek bir kışi tek bir kuruluş tek bir parti yoktur belki bir gün olacaktır ancak bir kez olmuştur Eskiden "Bu düzen değişmedikçe hiçbir şey değişmez!" diyeduran sosyalist arkadaşlarımızı tuhafsardık; şimdı bir açıdan haklı olduklarını kavrıyoruz.. Gelın kibarca ıtiraf edelim: "Bu eğitim düzeyı, akıldışı, usdışı, çağdışı yaz eğıtimi, kış eğıtımı, kursu ve okulu ve her türlü telkin yolları giderilmedıkçe ne depremlerde kurban vermemenın yolu bulunur ne de insanımızı hakettiğı düzeyde güvence altında yaşatabilırız; aslında biz bu engelı aşmadıkça, gıdermedikçe hiçbir sorunumuzu gereğince çozumleyemeyiz..." Kötümser miyiz? Ne munasebet: Bunlar elbette "bir gün olacaktır, zira, bir kez olmuştur!" ^