Katalog

CUMHURİYET DERCİ * / • • Greenpeaceliler için eylem var ama fiddetyok... p+ gerisinde. Batı'nınterkcttiğiteknolojılerin hcdcfi güney ülkelen." Türkiyc"dckıçalışmanıneksenıninükJeer cnerji vezehirli atıklaroluşturuyor. Akdeniz kampanyasınınçalışmaekseniisegenelolarak zehirli atıklar ü/erinc. "TürkiycOfisi'ninkurulmasındanönce, böylebıryapımızyokru Evdeçalışıyor, bilgisayarlarla haberleşiyorduk. Şimdi insanlann bizden bilgi alabilecekJeri, telefon ve faksın olduğu bir büromuz var. Biz dcvlctlerdcn, şirketlerden para kabul ctmıyoruz. Bu daTürkiyeiçinçokdcğişıkbırdurum. Kontrolmekanızmasısondereceycrleşik. Çevre olsun, başka alanlar olsun herkes büyük dev şirketlerleortakcalışıyor. Bunun sakıncasını da belirtmek zorundayız. Ondan sonrada bizedestekvcrindiyoruz." Greenpeace Enerjı Kampanyası Sorumlusu Mclda Keskjn, Türktoplumunun çevre bilincikonusundadahaişinbaşındaolduğunu düşünüyor. "Sözgelimi Türkiyc'dcki toplumun yapısı ilc Israil'deki topjumun yapısı çok farklt. Israil5,6milyonlukbirülke.Oradadahailkokuldan çocuklar hastanelere gidip, gönüllü çalışmayı öğreniyorlar. Çoğu Batı'dan göç etmiş insanlar. Orada "hayır" kavramı var. Hayırdan anladıkları sadaka dcğil, bağış yapma. Grccnpcace'ın orada bınlerce destekçisı varkcn, Türkiye'de henüz 200 kadar destekçisi var. 65 mılyonluk bir ülkede 200 destekçi!" Çevreciliğin Türkiye'ye geç gelen birkavramolduğunu düşünüyor Keskin: "Doğayla birlikte yaşayan ınsanlarda bu çokgüçlü, özellıkledeköylülerde. Tabii, Yatağanlı köylüyesorarsanız başka, Yatağanlı işçiye sorarsanız başka cevapalırsını/.tşçininbirkabahatiyokaslında. İnsanlar mahkum ediliyor, yani ya bu işi yapacaksın, paranı alacaksm; ya da buray ı kapatırlar, işsiz kalırsındiye Halbukidevletingörevionlaratemiz bir iş sağlamak, insanları kapının önüne koymak değil." Gözaltınaalınıyoruz, mahkemelereçıkıyorıi7. Ancak, Türkiye'de siyasi birhareketeya da memura yapılan muamele, çevreciye yapılmıyor. Hepimizin sırtındaçevreci damgası var. TEM Â'dan tutun, bireylerdcn oluşan platformalara kadar herkese çevreci diyorlar. Devlet de bu görüşte." Keskin, eyletnsözcüğündenkorkanTürk toplumuna, başka bir tür eylem türüdeolabıleceğini, bunun yaratıcı, barışçıl ve doğrudan vc aynı zamanda da herhangi bir kimseye.bırmalazararvermedenyapılabileceğini kanıtladıklannı düşünüyor. Sirius'u Türkiye'de sadece çevre örgütleri değil, halk da tanıyor artık... 1 Ekim 1996tarihındc"Akdeniz'inTehlikeli Atıkların Taşınımından ve Bertarafından Kaynaklanan Kırlenmeye Karşı KorunmasıProtokolu"çerçevesindc 11 ülkeyetkilileri Jzmir'dcbirarayageldiler. Türkiye'yi Eski Çevre Bakanı Ziyaettin Tokar temsil ediyordu. Bu sırada Greenpeace deoradaydı. "Çevre Bakanlığı özel Kalemi bizim gemiye beklenmedik bir ziyaret yaptı. Bir yoklamaydı o. 'Sizi Lübnan'da limandan atmış Lübnan Çevre Bakanlığı. Biz de sizc aynı şey i yapsak tepkiniz ne olur' demeye getirdiler lafı. Bizdededikki, 'Eğerbirdevlctveyaşirket Greenpeacc'c bu şekilde davranırsa, acaba ne saklıyor diye bütün dünya düşiinmeye başlar.dikkatlcrorayaçekilir'." Dahasonra Lübnan Çevre Bakanı'nın, zehirli atıkların Italya'dan ve Almanya'dan Lübnan'asokulmasınayardımcı olduğu ortayaçıkmış. Greenpcace'inTürk hükümetı iledeilginç ilişkileri var. Örneğin 30 Maziran l')97'de l',nerjı Bakanlığf nınönünde bir eylem yapıldı. O gün enerjiyle ilgili bir ilıale vardı. "Kirlı Nükleer Teklifler Giremez" diyc bir protestoyapıldı. thaleertelendi. Arkasından yeni Bakanlar Kurulu açıklandı. Çevre Bakanı tmren Aykutoldu llkdemecindegazetccilere Greenpeace için şöylededi: "Gidip kendi ülkelerinde gösteri yapsınlar!" "Imren Aykut, Greenpeace'in ülkcsi olmadığını bilmiyordu. 72 milletten, dinden, ırktan çcşitli insanlardan oluşan birörgütüz biz. Bunun arkasından ona örgüt ile ilgili bilgilergönderdik. Daha sonra fikri biraz değişti." "Enerji, diğerdavalara benzemıyor. Büyük birpasta var ortada"dıyor Keskin "Ortada milyonlarca dolarlık büyük yatınmlar var. Bakanlar Kurulu ile Enerji veTabiiKaynaklar Bakanı, nükleer enerji konusunda, Çevre Bakanınabaskı yapıyor. Üç ayda bir fikirdeğiştirenbirÇevre Bakanımızvar. Bir gün nükleer enerjiyc karşı çıkıyor, ertesi gün 'lazım' dıyor. Sonra tckrarbaşını kaldıracak oluyor, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı onu hizaya sokııyor." linerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer,aynı/amandahukukçu.Buçcvrcciler için, bir avantajmış gibi görünmesine rağmen.bakan Yatağan, Yeniköy veGökova santrallarında üst üstc kapatmakararlarmı uygulamadı. "Türkiye bir hukuk devlcti olduğunu iddia ediyor, ancak hâlâmahkeme kararlarını çiğneyebiliyor. Gökova'daki yerel örgiitlcr,' Ya istifaedin,yamahkemelerikapatın'diycbu olayı protesto etnıişlerdi. Mahkeme kararı Danıştay'ınonaymıaldı,aneakuygulanmadı.BudurumdaDanıştay'ınanlamınedir?" Imren Aykulyaptığı açıklamalarlaGreenpeacelilcr'i bırhayli şaşırtmış. "Imren Aykut, Gökova üretime açılırsa, altını im7alarmısınızsoru.sunayaimzdlarını, yadaistifaedeıınıdemişti. Ancak dah.ısonra üçüncü bir yol bulduğunu söylcdı. Mcm imzalarım hem dc karşı çıkarım. Bıına ne kadar ınanabilirsınız''" roLUcıon Çevreciye de gözaltı... Türkiye'de eyleın kavramının şiddet olarak algılandığını da vurgulamadangcçcmıyorMcldaKeskın. "Yaptığımız eylemler, beş y ıl önce şiddctlebağdaşanbirşeyolarakanlaşılıyordu.Türkiye Elektrik Kurumu cylemini yaptığımız sırada, 30 kadar (irecnpcace eylemcisi ve nükleer karşıtı, gidip kendilerinimerkezbinaya zincırlediler. O zaman yapılan ilk iş olarakanriterörtiminehaberverdiler. Olaybıı şekilde, terör eylcmi gibi algılandı. Takip eden eylemlerimizde şiddet kullanmayacağımı/ıo kadar net bir şekilde belırttıkkı,durunı artık eskisı gibi dcğil. Bir farklılık var Dayanışmanın önemi... (ireenpeace 7 dünyaya tanıtan ilk eylem balinu katliamına gösterdikleri tepkiydi... Greenpeaceliler yaptıkları eylemlerden dolayı gözaltına alındıklarında yanlarında