Katalog

20 Televizyon haberciliğinde cinsellik gitgide öne çıkıyor. Dünyada (ve Türkiye'de) baston yutmuş sunucuların yerini göz kamaştıncı kadınlar alıyor. tngiliz Guardian gazetesine göre, en can alıcı istatistikleri üstsüz sunuculardan izlememiz an meselesi. Sıra üstsüzlere geliyor... ngilteretelcvizyonunda ilkhaberprogrami yayımlandığmda sunucu ekranda görünmüyor yalnızca sesi duyuluyordu. 1955 yılındahabcrlcrsunucunungörüntüsüyle verilmeyebaşlandığındada, izleyicinindikkatidağılmasin diye sunucu, biilteni başını öne eğerek okumak zorunda kalıyordu. O günden bugüne çok şey değişti. Şimdi haber programları da tıpkı bale gösterileri gibi korcograf ik bir nitelik taşıyor. Resmi giysileri içinde baston yutmuş gibi duran ciddi tavırlı sunucular yerine, bcdcn dilini ustalıkla kullanan, kendi kişisel yorum ve görüşlerini de izleyicilere aktaran sunucular var. Ya sunucuların cinsel albenileri? Artık en ciddi haber programları bile, boyanıp süslenmelerine en az haber bültcninin hazırlanmasına ayrı lan denl i süre ayrılan göz kamaştırıcı sunuculartarafından sunuluyor. Teknolojikgelişmelersayesinde sunucu izleyiciyle göz gözegelebiliyorvebirgülümseme, yadabirgözkırpışıylaaralarındabirbağkuruyor. Dönem, haber sunucusunun ciddi ve saygın olmaktançıkıp cinsellik simgesinedönüştüğübirdönem.Artık günümüzde neyazıkki yalnızca zeki,duyarlı, bir bakımauysal,gencllike gözlerinde güneşler açan sarışın ve tartışmasız çekici kadınlar sunuculuğasoyunabiliyor. Televizyonun giderek büyük bir sanayiye dönüştüğü günümüzde haber sunuculan, yerine getirdikleri görevle, göz kamaştıncı giysiler, saç rengi, dudak boyası gibi türlü yöntemlerledikkatçekmekarasındabirçıkarçatışmasınınsözkonusu olmadığını savunuyorlar. Dışgörünümün haber sunuculuğunun bütünleyici birparçası olduğuna, ancak bu ikisi arasındaki sınınn çok iy i belirlenmesi gerektiğine dikkat çckiyorlar. BBC Muhabir Eğitim Bölümü eski başkanlarından Ivor Yorke da, "Her gece yığınları aynı ekrana çekmenin giderek güçleştiği günümüzde sunucuların etkinliklerine yeni boyutlarkatmalanhiçdeşaşırtıcıdeğirdiyor. Bu noktada sunuculan sorgulamak yerine, günümüzde televizyon haberciliğiııinincehesaplaradayalı bir tiyatro oyununadönüşüpdönüşmediği.haberleriokuyanlarıneinsclalbenilerinisergilemek zorunda olupolmadıkları, izleyici çekmekamacıylakasıtlıolarakçekiciliklerindenyararlaııılan sunucuların bılgiiletıminicngelleyipengellemediği gibi konularabiraçıklık gctirilmeli. Haber programlarmın büyük bir bölümünde cinsellik öğesinden çok kurnazcayararlanılıyor. Genellikleyaşını başını almış, yüzleri buruşuk erkekler "eski kulağı kesik" rolüne bürünüyorlar. Kameralar erkeği yandan gösterirken, kadınların yüzleri tümüyleizleyiciyedönükve ciddi. Otobüslcrdeyayılarak oturan erkekler, şımdi habcrleri okurken de kadınlardan dahafazlaycrkaplıyor. Bu erkekler yakışıklı olmasalarbile, cinsellik ölçütlerine uygunlar. Erkekler buyurmakta, kadınlar dabubuyruklara uymakta. Erkek haber sunucusu kendisine eşlik e<ien kadın sunucuyu en aptalca şeylere gülmeye zorlamakta. Görülüyor ki, çağdaş haber sunuculan izleyiciyi yönlendirmeye, inandırmayavedahasıeğlendirmeyeodaklanmış tiyatro oyuncularına dönüştüler. Bu hedefler içinde eğlcnce giderek daha büyük bir önem kazanıyor. Sonuç: Habercilik ile eğlence kavramlanarasındaki sınırda giderek belirsizleşiyor. Habcrlerin biri erkek öteki kadın iki sunucu tarafından okunmasıdurumunda.bu iki sunucu sanki kankocagibidavranıyor. Builişkiyolundagitmediğinde"boşanma"kaçınılmaz oluyor. İki haber sunucusunun söz konusu olduğu durumlarda her ikısinin dc erkek olması genellikle yadırganıyor. Budurumunyadırganması"döneminruhu"ileçokyakından ilintili. Sunucuların her ikisininde kadın olmusınınizleyiciye çok ters gclmemesi, dönenıin ruhuna cinsiyetçiliğin ağır bastığını gösteriyor. tki kadın sunucunun kullanılması radyoda değil ama televizyonda yaygın. Bu da, kadın bedeninin programınyaratacağıetkinınönemli birparçası sayılmasından, ya da kadınların erkeklere kıyasla daha güven verici bulunmalarından. Haberprogramcılarıkonuyubellibirsıcaklıkladinginveyetkinbirbıçimdeizleyiciyeaktaracakveonlarıavuçlannınıçinealacak sunucular peşindeler. Böylesi bir çekim fiziksel değil de nedir? Neden haber sunuculan arasında çirkinlere pek rastlanmaz? Dahası bunlar zeki vegazeteeilikkonusundabcllibirbirikimcsahipkişilerdir. Hangi konuda olursa olsun düzeyli bir söyleşiyi yürütebilecekderinliğesahiptirlcr. Uzmanlara göre, özcllıkleuzun haber bültenlerinin okunmasında iki sunucu kullanılması çok önemli.Böyleliklesunucuya bir soluk alması için olanak tanınıyor ve tek sesin yaratacağı tekdüzelikten uzaklaşılıyor. 1 laberlerin giderek ivnıe kazanması sunucuyada yepyeni birboyutkatıyor. Canlı yayınlaraağırlık vcrilmesi sunucunun araya girmesine olanak tanımıyor. Budurumkimisoruların daha az y inelenmesi vc sanal gerçeklikten uzaklaşma yönündeetkiliolsa bile haber programlarmın koreografiközelliğini yitirmesine yol açar. Belgesellerde anlatım yerine gerçeklerden bclli dilimler sunmaeğilimininegemen olduğu çağımızdahaberlerdebu eğilimden kendi payına düşeni alacak ve bclki de sunucuların pabucu dama atılacak. Öte yandan, BB(' televizyonu haber sorumlusu John Morrisonbugörüşeburun kıvırıyor: "Sunucunun araya girdiği yolunda genel bi r kanı var. Ancak ben bu görüşepek katılmıyorum. Sunucunun işlevi izleyicide güven yaratmaktır. Otümbudevingenliğinortasındadeğişmeyen tek şeydir, her şey altüst olduğunda tek güvence sunucudur" diyor. Günümüzde televizyon haberleri,izleyicininilgisiniçekebilmek için öteki eğlence pogramları ile kıyasıya bir yarış içindedir. Bunedenlede öteki programlaralımlı kadınlar tarafından sunıı luyorsa, haberlerin de en az onlar denl i göz kamaştıncı sunucular tarafından okunmasıkaçınılmaz. Buda nitelikligazetecilikölçütlerinden giderek uzaklaşılmasınave yeterince dency imi olmayanların bu işe soyunmalarına neden olacak. Eğcrşimdidenkollarısıvayıpbu konuda bir önlemalmazsak "Ve şimdi selvi boylu sunucumuzdan Bosna ile ilgili rapor.. ya da üstsüz ekonomi uzmanından can alıcı istatistikler" türü haberlerin ekranda yer alması an meselesi.^ Türkçesi.RÎTA URGAN