Katalog

14 C'UMHURİYET DERC.t Kadın ve erkek, sorunlarını çözerken farklı tavırlar takınıyor. Yapılan araştırmalara göre, kadmlar çoğu kez sorunlann tuzağına yani depresyona düşüyor. Çünkü kadınlar tüm dünyada ağır bir yük altında yaşıyor. Sorunlanmıza yaklaşırkcn sorunlu olmamak için ne yapmalıyız? olası. Sorunlarına sağhksızyaklaşaninsanları, bu dertlerle sağlıklı bir şekilde başedcbilen insanlardan ayıran faktörnedir? Uzmanlar bu konuda geniş alanlı araştırmaları sonucunda ortaya çıkan dört temel insan karakterini şu sekilde özetliyor: # Özellikle olumsuz olaylaraaşırıduyarlı olan ve EQ'ları ortalamanın üzerinde insanlar. Bu ınsanlartüm acıları, korku vc kaygıları yüreklerinin derinlerinde hissediyor. Yaşanan her olumsuzluk ne kadar önemli olduğu gözardı edilerek onlar için manevi anlamda ciddi bir deprem nitcliği taşıyor. Basitbirrandevunun iptali yadabirsatıcıtarafından aldatılmış olmak onlarda ciddi bir hastalık ya da hayal kırıklığı gibi etki yaratıyor. # Başarısızlıklarda ve olumsuzluklarda mutlaka kendilerinin de bir payı olduğuna inanan insanlar. Tıpkı bırinci grupta olduğu gibiaçıkbirabarrmayaşıyorlar. Kendilerini suçluyor, bu nedcnle problemi çözme yöntemini doğru belirleyemiyorlar. Suçlu kendileri olduğu için sürekli davranışdeğişikliğine girerekolaylarıdalıadaçözülmezkılıyorlar. # Problemlerinin ağına düscn, o problemlerden sıyrılmayı ve onlan çözmeyi başaramayan insanlar. 9 Problem ve sorunlarını başkalanylanadiren paylaşan hatta bu konuda susan, onların üzerine giderek onlan çözmek yerine onlarakatlanmayı terciheden insanlar. Araştırmalar genel anlamda başka sonuçlanda ortaya koyuyor. 'Sorunlu' insanlann çoğundabu özelliklcrden birçoğunu hatta tümünübirden görmek tnümkün olabiliyor. Bu özellikleri taşıyan insanların büyük çoğunluğu kadın ve yine görünen o ki, kadmlar sorunlarını kendilerini yiyip bitirecek bir Sorunlann tuzağında S orunlan olmakla sorunlu olmak arasında fark var. Neden kimilerimiz sorunlarını çözmede hiç zorlannıazken,diğerleri sorunlar karSisinda sorunlu halegelerek, işlcriiyice içindcn çıkılmaz bir duruma getirir. Ve neden daha çok kadmlar problemlisüreçleriçerisinde depresifbirtutumsergilerler? Bazen sorunlar ve endişelere boğuluruz. Bunun için dc haklı birçok nedenimız vardır. lşyerimizdenatılmaolasılığimıznedir?Çocuklara iyi biı gelecek hazırlayabilir miyiz? Ay başında ev sahıbı sorun çıkarlır mı? Evliliğimsürebılecekmı? Bunun gibisomııt sorunlar yanısırakcndi içimizdecevaplandıramadığımi7 ya da vicdanımızı rahatsız eden yÜ7İercc,bınlcrcesoıuveproblcmkarşısında kalırızçoğukez. Hatta bazılarımız sorunsuzkalıncasoyutveolasıbırtakıın sorunlan düşünıneye vekaygılanmayabaşlar. Sorunlarımız kendimız,ailcmizveyakın çevremiz etrafında odaklanabileceği gibi global toplumsal konular üzerındc de odaklaşabilir. Kaygılanmak normal ve günlük birinsani tutum. Ancakkimilcri sorunlanyla başederek yaşamayı öğrenmişken, kimileri öğrenemez. Düşünceleri sürekli sorunlarına takılır, sürekli yanıtlar, çözümler arar durur. Sonuçta da fizıksel ya daruhsal anlamdahastaolur. Farklı alanlardaki bilimadamlanbu konuda, birçok araştırma ve çalışma sonucundavebirbirlerindenbağımsızolarak ortakbiryargıyavarıyorve"Fizikselve psikolojiksağlığimızdaölçüt,kişilikolarak sorunlarımızla ne derece başedebildiğimizyadacdemediğimizleeşitorantılıdır" diyorlar. Ancak bu noktadaşaşırtıcıolan, insanların sorunlar karşısındaki bu farklı tepkilerinin, sorunların başedilebilirliğ indc belirle yici etkenolmaması. Insanlann sorunlar karşısındakitavırlarındabelirleyicietkenojnsanın sorunlara nasıl eğildiği ve karşılarında nasılbiryaklaşımsergilediği. Eğer sorunlarımız karşısında sağlıksız bir yaklaşım sergiliyorsak, depresyona, kalp hastalıklarına,strese,uykusuzluğa,yorgunluğadavetiyeçıkarıyoruz.Oysakaranlıkdüşüneelerimİ7c içgüdüsel olarak sağlıklı yaklaşıyorsak hcmproblemlerimizdendahakolay sıynlmanıız hem de bedenscl ve ruhsal olarak gerekenden fazla zedelcnmememiz tarzdaelealıyorlar. Yapılan araştırmalardan birinde kadınlannbututumunuincelemekamacıyla,dcnek gruplarçiftlerdenseçilip,kadınlarlaerkeklerayrıayrısalonlardaönceyazılıbirtestin sorularını cevaplıyor, sonra da tcst sonuçlanyla ilgili olarak psikologlarla konuşuyoılar. Çiftleretestleriaynayrıyanıtladıklanhalde sonuçların ortak değcrlendirileeeği söyleniyor. Test yanıtlandıktan sonra önce erkeklerlekonuşuluyor. Erkeklerbaşansızolmuşlarsa bunun nedenini, o gün 'havalarında olmadıklanna', kafalarının işlerinc takılmış olduğuna, başka problemleri olduğu için kendilerini test sorularına vercmediklerine hatta işi daha da ileriye götürüp eşlerinin verdıği yanıtlar yüzünden puanlarının ortalamasının düştüğüncbağlıyorlar. Ayrıcahıççekinmeden eşlerinin zekâ düzeyinin onların standartlarını hayat boyu düşürdüğünübile öne sürenleroluyor. Oysa sıra kadınlara gekliğinde alınan tepkiler çok farklı. Kadınlar olumsuz olduğu söylenen test sonuçları üzerinde önce düşünüyor, sonra soruları anlayamamıs. olma kaygısına kapılıyorlar. Kendı bılgi ve algı eksikliklerinitartışıyor.ayncaeijlerinepsikologlarbukonuyadeğinmedenöncebaşarısızlığınsorumluluğunuyüklemiyorlar. Yükleyenler ise son derece nazik ifadeler kullanarak, eşlerinin stres altında bulunabileceği gibi erkeklcri savunucu birtakım düşünceler üretiyorlar. Sadecebubasit test bilekadınlann bir olaya yaklaşırken kendini stres altına sokmak gibi olumsuz bir önkoşııllandınnaiçindeolduğunu gözler önüne seriyor. Bu davranış örüntüsü, toplumlar tarafından da şiddetle onay gördüğü hatta teşvik edildiği içindir ki kadın kendini sorun ve problemlere yaklaşırken hepolaylann merkezinde ve suçlu görme eğilimi içinde. Bu temel yapı, sorutıuçözcrken de kendini zedeleyici, bunun da ötesindecezalandırıcıbirdavranışadönüşüyor. Çünkü 'Ben başaramadım, başarısız olan benim' düşüncesi, beraberinde ya bir daha denememeyı ya da ilk denemede kendı kişiliği dışında vc iç benlik tarafından kabul edilmeyen birtarzdadavranmayı getırıyor. Deprasyon Bu davranış biçimi (sorunlan irdeleyerek içinden çıkılamaz hale gctirme ve kendini suçlama) her alana yansıtıldığında ise depresyon, uzmanlann üzerinde birleştikleri tanımıyla 'kaçınılmaz' halegeliyor. Sorunlan irdeleme eğilimi, bu tür insanlar için üç ayaklı bir engellemeye döniişüyor. # İçinde bulundukları süreei,geçmişlerinivegeleceklerini olumsuz algılamaya başlıyorlar # Buruhhalindeyken kendilerini, başarılı olabilecekleri ve olumsuzluk duygularındankurtulabileceklerifaaliyetlerigerçekleştirmcyehazırhissctmiyorlar. ; # İçinde bulundukları başka problemlere çözüm bulmakta zorlanacak kadar akılları karışıyor. 515 kadın ve 612 erkcklc yapılan bir başka araştırmada da aynı konu incelenerek insanların neden 'sorunlu' hale geldikleri vc cinsiyetin bu noktada rol oynay ıp oynamadığı ortaya koyulmaya çalışılmış. Vebu araşlırmanın sonuçları da kadınlann sorun ve problemleri nedeniyle 'sorunlu' halegeldiklerini doğruluyor. Bunun nedenleriaraştırıldığındaöncelikle, kadınlann küçüklükten itibaren çok daha fazla toplumsal sorumluluk ve yüklc tanıştıklan görülüyor. Dünyanın gelişmiş ya da gelişmemiş nercdeyse tüm toplumlarında, toplumsal ahlak, etik, ve ilkeler kadınlann üzerinde ve etrafında odaklanıyor. Yetişkin veçalışan kadınlara bakıldığında onların, ev ışi, çoeuk bakımı, çalışma hayatı derken 24 saatlerinın neredeyse 18 saatini aslında 'çalışarak' geçirdik