Katalog

29EYLDL 1996 SAY! 549 yaşta bana kcndı kendııne yctmcyı öğrctlı. Yüznıedğrensındıyedenızeatılançocuklar gıbı, u/aktan kontrol ederek bcnı dıyabetımle başbaşa bıraktı. Bu nedcnle u/unca bır surcdır kcndı dıyabetıme kcndım bakiyorum ve artık onunla çok eskı ıkı arkadas gıbıyız. Bırbırımızı çok ly ı tanıyoruz. Ben dıyabetın bızı olgunlastırdığını, hatta /evk sahıbı yaptığını düşünüyorum. Yaşanıımız çok düzenlı, hcr seyınensağlıklısınıyıyoruz. Herşeyıseçerekycdığımıziçın,budığerdavranıslarımıza dayansıyor. Yaşamkültürumüzdcdebırmcelmeoluyor. Açıkçasibendıyabetlılennüstün ınsanlar olduğunu düşünüyorum. Üstünlüktcn kastım da yukarıda söyledıklerım." (iörkem, Uıyaşında. Bundanbeşyılönce 11 yaşınagırdıktenhemen sonradoğumgününün ertesı günü dıyabet tanısı konmu^. ü da Tolga gıbı dıyabet olduğu günü hıç unutmuyor: "Hem doğum günümün ertesı günüydü hem de 23 Nısan'dı" dıyor. (îörkem de Barışgıbıdıyabetıılearkadaşolanlardan. "Bazı arkadaslarım dıyabetlı olduğu ıçın dıyabctı tanıyordum. Yıne dc önce bıraz s,aşırdım, nıye dıyabet olduğumu anlayamadım. Altıyedı ay sıkıntı çektım sonra dıyabetıme alıs.tını.Şımdı, yeıneklerdıs.ında herşeyınıı kendım yapıyorum ve dıyabetlı olmayan arkadas, lanmgıbıyasıyorum. BendeBarıs abı gıbı düşünüyorum Belkı saatlere bağlıyı/dıyearasırasıkılıyoruzamabusayedehayatımı/dii/ene gudı " Dıyabelle büyümenın zoı luklannı göğüslenıeyeçalışsalaı daaslındabırçoksorunlaıı vaı Onlat ı anlatmaya Ku/ey Kıbrıs'tan kaınpa katılan (îuıay Kuyııcu başlıyor. Güray X yasındadıyabetolnuıy;>ımdı2()yasmdave bır muhasebecmın yanında sekıeter olarak çalışıyor. Dıyabet konusundakı eğıtımını yetersı/ huldııgundan kampa katılmıs. 1 lerşeyı öğrenmeye.oncayılıneksıklığını 5l()güııdetaınamlamayaçalısıyor (iüıay uzunyıllaı dıyabetıylekımsenınyeterı kadar ılgılenmedığını soyleyerek so/ebaşlıyor "Önee lıalkı, yakınlaıımı/ı bılınçlendırmek geıeklı (, oğubmm lyıolmamı/ı ıster bılıyorum ama ba/ılaı ı dıyabetlı okluğuınuzuduyuneakuçumserınısgıbıbakıyoı Bıze hep 'junu yıyenıezsın, s>unu yapamazsın tavrıy la yaklasjiyor ve sürekl ı hasta olduğumuz hatırlatılıyor Bız aslında hem kendımızc lyı bakıyoruz hem de dıyabetlı olduğumuzu unutuyoruz. B171 dÜ!>ünmelerı lyı bır şey, bunu bılıyorum ama hastalığımızın süreklı hatırlatılmasmdandaho'jlanmıyorum." sı da çoeukların dıyabctletını gı/leınesıne yol açıyor. Bazı çoeuklaı dıyabetlı oldukları bılınırsekendılerınef'arklıdavıanılacağıdusüncesmden kurtulannyor Oysa dıyabetı gızlemekoldukçatehlıkelı. Dıyabet tedavısı sırasında anı kan şekerı düsükluklerı oluyor vc bu durumda çocuğun arkadaslarının yardımına ıhtıyacı var. Bu nedenledıyabetlı çoeukların yakın arkadaslarının dıyabetleılgılı acıl durumları bılmelerı gerekıyor. ğıl Bcnçocuğunya>ı ııekadarkuçükolursa olsuıı ona da eğıtmı vcıılmcsını savunuyorum. Ben bunun sıkıntısını çok çektım. Her şey aılcıne öğretılmıştı ve bır döneın aılem bakımınııaksatmakdurumundakalıncakendımıçaresızhıssettım. Yakınzamandakendıme yetebılecek bılgıleri öğrendım ve sımdı çok rahatım". Tolga daaynı fikirde: "Ben her seyımı kendım yapıyorum. Kan şekerlerımebakarakınsülındozlarınıayarlayabılıyorum. Ben aslında dıyabet tedavısının lyı bıreğıtımden sonra büyük oranda bıze bırakılmasındanyanayım.Doktorlarıntedavımızdekırolüyüzde 30 kadar olmalı.Çünkü dıyabetle yas>ayan bızız ve kendımızı en ıyı bızbılebılınz." Barış, dığer konularda olduğu gibı bu konuda da daha ılerı gıderek doktorları dıyabetlılerekarsıbcncılbulduğunusöylüyor: "Benen ıyı dıyabet tcdavısının dıyabetle uğrasan doktorun bı/ımlc 24 saat yaşayarak mümkün olabıleeeğını düşünüyorum. Bunu yapamıyorlarsa bıze her şeyı öğretsınler ve sonra bızı bi7cbıraksınlar. Ba/ıdoktorlardıyabetlılenn bütün hayatını kontrol etmck ıstıyor Ben bunu bencıllık olarak göruyorunı Ben dıyabethleı ın kendı teda\ ılerı konusundadoktorlaıakatkıdabulunnıasının.onlarla taı tı^masınıngereklı olduğu düşüncesmdeyını. Ancako7amanbi7imyasamımızauyan bırtcdavıolabılıı Yoksadoktorlarsüreklı bı/ımyapamayacağımızşeyleısöyleyenkİ!>ıleı duıumıınaduşeıleı" Barıs'ınbu sö/lcıı çoeukların lıepsi tarat'ından oııaylanıyoı Scı taç. doktorlarkendılerıııc ııe kadar tedavıleı ı konusunda 5 lstanbul Tıp Fakültesi Diyabet Bilim Dalı ve Kıbns Türk Diyabet Derneği'nin ortak çabalan ile geçtiğimiz günlerde GirneLapta'da "Diyabetle Güzel Yaşam Yaz Kampı" yapıldı. 52 diyabetli çocuk ve genç on gün süren kamp boyunca birbirlerine deneyimlerini aktardılar, birçok yeni arkadaşlık kurdular, diyabet konusundaki bilgilerini geliştirdiler ve hepsi doyasıya eğlendiler. Bizi bilinçlendirin, yeter... Bu sözler sjimdı 17 yaşındaolan 3 yıllık dıyabetlı SertaçKurt'a aıt.Sertaç dıyabet tanısı aldıktan sonra bır ay kadar ha.stanede yatmıs."Diyabet olduğumu öğrendığımde önce umursamıyordum" dıyor. Bır süre sonra hastalığının geçeecğını düşünmüş Dıyabetın kalıcı bır hastalık olduğunu öğrcnınce onunla beraber yasamayı öğrenınıs. Şımdı çok rahat. Bu rahatlığında yeterlı dıyabet eğıtınıı almanın ve kendı kendıne yetecek durumda olmasının en önemlı faktör olduğunu belırtıyor. Dıyabet eğıtıını dıyabet tcdavısının en onetnlı parçası Dıyabet yaşam boyu siiren bır hastalık. bu nedenle de hastalarm kendı bakımlarını yuklenmelerını sağlayacak bılgı vebecerılcıekavuşnıasıgeıekıyoı Dıyabetlı çoeuklaı da bunun farkında ve bır an önce kcndılerıneyetcılıhalegelmek ıstıyor Uzuncabırsüredırdıyabetıylebarışıkya>ayan veonuen yakındostu olarak goren()7nuı "Bencedıyabeteğıtımıbı/ hastalığayakalanıı y.ıkakınma/yapılmalı'dıyoı velıemeneklıyoı "Kastett ıgıınyalnı/caaılelcıın eğıtınıı de Diyabetli ayrımcılığı Bu tür sıkıntıları bütun çocuklar ya>)iyor. Bari!, bırçok konuda çok yeteneklı bır genç. lyıbırtıyatrocu.güzel'jarkısöylüyorveaynı zamandadaçokıyıbırsporcu. Yaijamındakı enönemlıüzüntülerınıvöyleanlatıyor: "Ortaokul velısedebaskettakımınaseçme yapılıyordu. Bcnde herseferındeseçmclere katıldım. Inanırmısınız bcnı hıç takıma scçmedıler. Süreklı sendıyabetliMiı,düı>üpkalır sonra da ba'jimıza bela olursun dcdıler. Aslında bu!?ekıldcbi7e karşıayrımcılık yapılıyor. Bızı normal yaşamdan ayırıyorlar. Ben okulunenıyıcırıtatıeiMydıın.amabırke/bılebanacırıtattırmadılar Aslındabenıkorumak ıstcdıklerını bılıyoı um. Amabcn böyle korunmak ıstemıyorunı" Barış'ınbusö/lerı üzennegrubunensessızçocuklarından Bülenldekonuşmayabaşlıyor: "Bazenarkadaşlarımın bana küçümser gıbı baktıklarını düşünüyorum. Dcnızegıdıyoruz.senboğuluısungelmedıyorlar. Bı/ebır şeyoluıdabaşlannakalırı/tutumuıleyakla%ıyorlar. Bu da benı çok üzüyor." Ba/ıçoeuklardıyabetlerınıuzuneabırsüre çevrelermden, arkadaslarından gızlemek zorunda kaldıklarmı ü/ülerek anlatıyorlar Bunun en tenıel nedenı, toplumun dıyabet konusundakıbılgısızlığı Barış.devletkonservatuvaı ında okurken arkadaslarının dıyabet bıılaşıcı olabılırdıye kendı clını sıkmadıklarını acıyla hatıılıyor Bunun dışında okullaıdaarkadaşlaı arasındayaşananrekabet vcergenlığın zaten /orlu bırdönem olma kumsalda gitar resitali veriyor... Öznur ve Kerem "Gece Güzeli"yarışmasmılu... liiıuzılan kuınptun uynlacuklur. Oıılıır diyubetlerıyle hirlikteyuşumayı öğrcniyoıiar. liir dc ayı ıııuılık yupmusu dif>cı msuııhu.