Katalog

RALIK 19%. SAYI560 11 kontroledilıyor. Biz, KırklarKilisesi'ndekalıyoruzda...Bir çay içmck istemiştik. Biryervarmı? • Savaşçı bir Polisler arabanıniçmdeoturankadınlarıda kavim olan süzerek yardımcı oluyorlar. Mardeler'den Yeni^ehir'de Capitol var. geldiği söylenir. önce Capitol ismine takılıyoruz. Nasıl bir Mardeler Mazı yerolabileceğinedairtahminleryürütülüyor. Dağı civarında En çok kabul görcnfikir Capitol'ünpavyonoloturur ve şeytana duğu. Yenişehir'dc olması ise ayrı birsorun. taparlar. Çünküorasısıradan.kişiliksiz. Hammer'e göre Mardin'dc ulaşım tek yönlii. Gideceğiniz Mardeler yeri geçnıişseniz, sil ba^tan yapıp aynı yollarArşedir'in dantckrurdolaşmakzorundasınız. Bundansıhükümdarlığı kıldığımızdan olsa gerck çok dikkatli yol alısırasında (MÖ. yoruz. Yenişehirtarafına gcçtikten sonra soka226241) buraya ğabenzemeyensokaklardadolanırkenbeyaz yerleştirilirler. bir Rcno'nunarkasına takılıyoruz (Buarabalar üüneydoğu'nunkaderisanki). OnlarındaCa• Dîn adındaki bir pitoregittiğinedairbirönse?iyckapılıyoruz Iranlı Mardin'in vearaba tam da beklenen ycrdeduruyor. Istanbuiunduğu dağın bul'da sıklıkla gördüğümiiz tiirden bir aparttepesine yerleşir manıngırı^katı. Kapıdabır listcasılı. Giris>tc ve burada kırmızı ışıklaryanıpsöniiyor, i^teCapitol. Içeibadetle vakit risi sivil polis kılıklı adanıiarla dolıı. geçirir. Ünü istersenizbirgiripbakalımdiyoriçimizden Horasan'ın ve birses." Kızlan geri alma şansı çok küçük, lıiç doğunun diğer denemcyclim!" şehirlerine Böylece Mardin'in Capitol'ünü tanıma fıryayılmışlır. Bir satını yitiriyoruz. Bu aynı zamanda bır s.ans. gün, Heraklius Bakkaldan kurutulmuş Mardin üzümü alarak, tarafından kilisenin bahçesinde gecenin nasıl böyle sessiz gönderilen bir vchafit'olabildiğineijaijirmaşansı.Geeclerin kumandanın bu ağırlığının konumlarla ilişkili oldugu hatırlaadamı öldürerek nıyorardından. buraya bir kale Sabah, tepelcrdeçatışmalar olduğunu öğreInşa ettiği niyoruz. Deyruzzafaran'a doğru yola çıktığısöylenir. Dîn'in Hayat, tepelerdeki mermi seslerine rufnnn dcvam ediyor. mızda, fotoğrafçekmcmemiziçin^ürekliuyakızı da bunun rıyorlar. Deyruzzafaran s.chrin biraz dışında karşısında bir kale önemli bir Süryani manastırı. 1293'ten 1932 ' yaptırır. Kalenin yılına kadar Patriklik merkezi dc olmuş. Bu ismi olan ve "Din kcz bas. rahip gezdiriyor bizi. Geçcn scfer lsöldü" anlamına tayfogczdirmi^ti. Doğunun delicibaki!>larını gelen "Mâte taşıyan parlak gözlcre sahip, güzel yüzlü bir dîn"den Mardin Süryani. Midyat yakınlarındaki köyünedönismine ulaşıldığı müs.kıs. geldiği için. söylenir. 1872'de Londra'dan getirilerek, "Hikmcl" isimliderginınbasımıylayasiamayabaşlayan • Iran matbaamakincsinindağılmışparçalarınadohükümdarlarından kunma l'ırsatını da elde ediyoruz. Manastır, birinin hasta oğlu Mardin'dc ya^ananlaracklcncrckbölgeye olan doktorların bağıartırıyorsanki. tavsiyesi üzerine Geçen ay Olağanüstü Hal Uygulaması dışınburaya yerleşir. Ve da bırakılan şchir, gcçmişindcn gelen ağırba^bu şehzadenin lılıgıilebiraradayaijamasorununuçok önceadına dayanılarak leri çözmüş. Bir Maıdinli "Biz buranın gerçek Mardin denir. yerlisiyiz. Iktidarsahibi olmak isteycnlcr, bütün silahlurıyla da gelseler önünde sonunda • Süryaniler, kaybcdcccktir,"diyor. OvayagözlerimiziaçtıMardin'in halk ğımız günün akşanıı; ülkemizin cn mcdcni arasında "Merdin" şehrine doğru ilcrlcycn uçakta, ölüme izin verdiye telaffuz miş bir grup jandarma. Dağa, taşa, tanklara, edildiğini, bunun Kürtler'e, subaylara vc bütün vatan bölücüleda Süryani dilinde rine el sallayarak bir yaşam aralığt açıyorlar kale anlamına kendilerine. İzin bitene kadar sürecekbir aragelen "Merdo"nun lık. Sonra çaresiz ve seçimsiz bir savaşın piçoğulu olduğunu yonlan olmak içingcri dönüş. Belki dcson kez. söyleyerek, civarındaki 4 ünlü Onlar için Mardin'in büyülü sokaklarının kaleyi sayarlar. kaydı yok. Manastırabaktıklan mevzilerinden Bunlar Mardin ağırmakinelileriniçekerken,bizdcnçokfarkkalesi, Kal'at allıdüşüncelertaşıyorlar. Çıplaktepelerden YuImra (Eski karıMezopotamya'nınuçsuzbucaksızdüzlüğüne takılıyor gözleri. Sonra havan topu merKale) ile misi, soğuk mctal ve soğuk gece. Gece soğuk Deyruzzafaran'ın olduğu kadar ağır da.Rahip Ibralim Türkcli gerisindeki iki yıllarca önce olan bir kıyımısjöyletanımlıyor; kaledir.^ "Ister Ermeni ol, ister Yahudi, ister Süryani, Dinler mozayiği Mardin 'in bir özeUiği, Kırklar KilisesL 'Hıristiyan Hıristiyandır' dediler. Yani, soğan soğandır gibi." Böyle düşününce insanlar, topre doğru yola çıkmaya başlamıs. lar. Oral Çalışsanayi siteleri oluşmuştur. Kızıltepe'nin ismilar'ın Avustralya izlcnimlerini aktardığı yazı yekunçckiliyorlarçatışmanıngöbeğine. Üstene bakarak tcpelik olduğunu düşünmcyin. likhem soğan olarakhcmdesoğankıyıcısı... lanndanbiriiKİekarşılaijtığı, Mardinli Süryani Dümdüz bir kasaba. Neredeysc, bir ucundan aile bunun en yakın örneklerindendir. baktığınızda öbür ucunu görüyorsunu7. ŞcnGüneydoğu Anadolu 'da dolas.ına şansını elyurt (eski adı Dcrbesiye)sınırkapısındanönceAkşam saat I S.OOcivarı. Öncedcn bildiği dccdebilsenizdahi.askcrfotoğrafıçekmekya kicnöncmli merkez. DurumuonaylayanOtel daonlardanbiriyledertleşebilmcjjansınızyok mi/ bir çay bahçesinde çay içmck umuduyla Öztopraklar ve kalburüstü takımının öneınli denecek kadar azdır.Genel izlenimleri aktarıryola koy uluyoruz. Ç'ay bahçesi şehrin birazdıkcn, bölgcnin olağanüstü durumugizli bir ycrcğlcncc yeri Yıldızlar da burada. Dunaysar s.mda.$ehrindıs.ındadendiğizamankilometdc, tam yüreğinizde kalı verir. Üniversitcsı isc gcçmişzamanların öncmli cğirclcrcc yol sanmayın sakın. Cierçcktcn biraz dıtim merke/lerinden.Çevrede Süryani kültürüVe Mardin bütün ölümlcrc ınat, hayali asmasında.Schiröylcküçükki,ikidakikadadış.ınnün vcdünyayaaçık, ılımlıpolitikasınmkalınbahçeleri, güleryüzlü insanları ve sarı kalker da kalıveriyorsunuz. Hcr ycr karanlık ve çay tasj evleriyle sizi kendı masalınm içıne çetılarını görmcmck münıkün değıl.üysa >chrin bahçesi kapalı. Polisler arabayı durduruyor, 4 gerçek sahıpleri tstanbul'a vegeliijiııis.ülkclcalıs.mıs,sorularpes,pcşesıralanıyor, kimlikler MARDIN Jı evler Kalesi"olarakdaanılmıştır. Bugün isc kalcdcn geriye, y ıkıntılardan oluşan bir ören yeri kalınış. Amakaybolmuş manastırların, yeri bilinmcycn kapıların izini sürcn Mardinliler'lc tanışma şansınız hâlâ var. Şehirkendindcn sözedilen yüzyıllarda;kalabalık.büyükçarşılı vemamur (imar edilmis.) haliyle anılır. tpek yolu üzerındc ycr alan öncmli noktalardan birisidir. 10. yüzyılda kalabalıkvcgcnişçarşjlarıvardır. ' 3 . yüzyılınbaş.ındabüyükkervansaraylar,çarş,ılar,medreselerbulunur. Evler birbirinin üzerine yamaçta inşaa edilmiştir. Herbirininsamıcıvardir. 15. yüzyılın ikinci yansmda Urfa'dan Mardin'e gelcn Venedikli tüccar, Josafa Barbaro, "Kaledeki evlerinduvarlan doğal bir surtcşkil ettiğinden suryoktur"dcr. Şehirde30()kadarev bulunduğundan.bolmiktardaipekli kumaş ve kadifedokunduğundan da sözeder. İS 38 yılında, Hıristiyanhğı kabul edenilktopluluğun burada yaşadığı söylenir. Sırasıyla; Roma, Sasani, Bizans, Arap, Hamdani, Mervani, Artuklu, Eyyubi, llhanlı, Mcmluk, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safevi, Osmanlı yönctimlerinde bugüne ger. Yerli halkı da çok çeşitlidir; Türkler, Kürt.T,Süryanilcr,Yahudiler,F.rrneniler, Keldani;r, Yezidilcr, Nasturiler. Diğcr Güneydoğu şehirlerimiz gibi gelişnektegeribıraklırılmış. vesonyıllardagöçyoııyla tcrk edilmiştir. Aynı döncmin sonuçlarınlanbiriolarakdagöçalmuyabai}lami!}tır. Yiıelenenkader;s,ehireldeğis,tirmcktedir. Yenichir adı verilcn bölge bunun açık göstergesilir. Tepcdc kurulu olan şehir bır yandan da ovaa doğru, yaınaçlarelverdiğinecküçükgece.ondularını yerlcs,tirmeye başlamışlır. Kızıltepe (eski adıDunaysar) yolu üzerinde