Katalog

OCAK.19%. SAYI514 DERGIDEN Merhaba, Bu haftaki kapak konumuz Müjde An Vzun süredir eski fılmleriyle yetinmek zorunda kaldığımız sanatçımız, hayata ve Tiirk sinemasına ilişkin düşüncelerini arkadaşımız Ece Temelkuran 'a anlatıyor. Uzun süre sürgünde yaşadıktan sonra Türkiye 'ye dönen Yıldız Sertel, Tan Gazetesi'nin lOyılı aşkın öyküsünü dergimiz için yazdı. Çoğumuz Türk basın tarihinin en karanlık sayfası olan Tan olaylannı hiliyoruz. Ama, Tan Gazetesi'nin nasılbiryayın organı olduğunu bilmiyoruz. Yıldız Sertel bize 1945Arahk'ında balyozlarla yıkılıp yok edilen Tan gazetesinin öyküsünü anlatıyor. Tan 'ı tanımlarken şu sözleri kullanıyorj "Çok satan, ciddi, günlük sol iiksekkaldtrım 'ı/ı tek şupka dükkâmnın sahiplerinden, Usmun Ibil (üstte). Katia Butik 'ın bir mufterisi fapku denıyor (ainaj. gazete...". Bu gazetenin geçmiş yıllarda sağladığı bu başarıda rol bir şey var" diyor, işe çıraklıktan başlayan ysisine göre şapkası vardı, renk rcnk, mooynayan unsurlan da anlatıyor Osman Ibil. ;l model. Şimdi, sokakta pek fazla rastlayaMüşterinin nc istediğini bildiği, ınüslim ya azsınız, şapka takana. Şapka, son birkaç Yıldız Sertel. Zekeriya Sertel "ın 60 da gayri müslim ayrımı olmaksızın, pekçok ldır yeniden gündemc gcldi ama yinc dc nc yıl önce Tan gazetesi için koyduğu kişinin şapka takdığıyıllarda.şehirliler daha leyitn, eskiden kullandığım halde, şimdi çok, tavşan tüyündcn yapılma fotr, köylüler ilkeler bugün de, 60 yıl sonra da :n dc utanıyorum şapka kullanmaya." ise, kasket kuHanırlarmış. Şimdi, yurtdışın dikkate alınması gereken son Katia Butik'tenalışverişcdenlerarasında, dan getirtilen fbtr kumaşı o zamanlar, Türki2zen Aksu, Türkan Şoray da yer alıyormuş. derece can alıcı noktalar. yc'de Musevilerce işletilcn iki fabrikada imal zzcn Aksu, dahaçok, küçük şapkaları tercih edilirmiş. iiyormuş. Türkan Şoray'a ise, taktığı her Size iki ay önce Ankara da açılan ıpkayakışırmış, FigenHanım'ınanlattığrUsta diyor ki, "Şapka yapmanınincelikle bir sergiden söz etmiş, Paris 'ten ıgöre. Sonyıllarda, Müslümanhanımlarda ri çoktur, o da öy lc kısa zamanda öğrenilmez. Liğünlerindc, taç, duvak yerinc şapkayı terFötr kumaşı kışlıkşapkadakullanılır. Yazın gelen bu resimler ne yazık ki yasal ıh eder olmuşlar. Ancak, yine dc, butiğin ise, şapkalar "amerikan bezi"ndcn dikilebi engeller yüzünden Istanbul'a lüşterileri arasında ilk sırada, Muscvi ve Erlir. Mühimolanobeziboyamasınıbilmektir, ıcnikadınlaryeralıyor. sonra, bezin ne olduğu anlaşılmaz bile. Ku gelemeyecek demiştik. Ancak, tüm bürokratik engeller aşıldı ve Tiraje maşın kalitcsi önemli olmakla birlikte, her üksekkaldırım şapkaları... çcşit kumaştan şapka imal edılebilir. Birşap Dikmen 'in sergisi tstanbul 'a geldi. lstanbul'un"şapka"lanniaramakiçinyokanın kalitcsi, yalnız kumaşın değil, malzeO zaman hayıflananlar bu sergiyi ıdüştüğünü/de, Yüksekkaldınm'dangeçmenınnasılbirlcştirıldiğindc, işçiliğindedir ıcmenizmümkündcğil.OYüksekkaldırım aynı /amanda." Teşvikiye deki Milli Reasürans i, azsayıdaki pıılcuya, miizikcvlcrinc, birKadınlarm, daha çok yuvarlak tcpelisini, Sanat Galerisi 'nde Şubat ayının dç sahhafa, Galata Mevlevihanesi'ncbolca crkcklerin ise daha u/ununu giydiğıfötrşaplcktronikçiye, ağaç kaplamacılara, plakctka, clde olduğu gibı,pıcstcdeyapılabiliyor. 12 sine kadar gezebilirler. ilere,aynacılaravedahi,soyusopulükencn Şapkanın, öncckumaşınıclcalacaksın, son Size bir de haberimiz var. ;skıden yokus boyunca sayisı clliyi bulurra astarını vc telasını. Bunları kalıbına göre Arkadaşımız Berat Günçıkan 'ın yaparlardı. Şapkacılıkdendi mi,adınıbilmeıuş tek şapkacıya ınckandır. kcscrekbirarayagctireceksin.kalıbıhazırlayen kımsc yoktu Russos Ustamın. Yani, Rus yarak presini yapacaksm. Bir kadın şapka"liskidenşa$)kanmiınalatçısı,satıcısıayri, "Gölgenin Kadınlan " adlı kitabı sos'unortağıydı.Birmüddetikisiyledeça;mizlcyicisi ayrıydı" diyor, Osman Usta. sıysahazırlanan,isteğegörcçiçcğini,tüyünü Yapı Kredi Yayınları 'ndan çıktı. Bu lışhm. Sonra, ortaklaraynlıncaben.Yani'nın yerleştircccksin şapkanın kenarına. imdi birtekonlarkalmışlar Yüksekkaldikitapta yer alan kadınların yaşam nı'da. Aynı Salâh Birsel'in, Amerikalı Tols yanına gcçtim. Rcccp vc Yusuf Bektaş adlı Şapkanın, kötü havakoşullarınakarşı koarkadaşlarım Russos'un yanında kaldılar. )yadlıkitabındayazdığıgibi:"Artık,orada ruduğunu hatırlatanOsman Ibil,"Şimdileröykülerinden bazı bölümleri Kadcr, bizibu ikikardcşlcsonrabirleştirdi, dc şapka daha çok modaolduğundan kullanıialataKulesi'nin taın karşı.sında, şapka teCumhuriyet Dergi de ve şimdi onlarlaçalışıyorum." li/.leyicisi Pepodayok. Dahadoğrusu şapka lıyor"diyor. gazetemizin dizi sayfasında ;mizlcyicilcri Istanbul'un hiçbir ycrindc Osman Usta'nın, "Şimdi dağınıktırgösterHer şcyckarşınlbil'in, öyle müştcrileri var ok.Sanki,yeryarılmış,onlardaycrindibimeyeyim"dedıği ikinci kat, şapkaatclyesı. ki, aynı fötr şapkayı onon beşscncdirgiyı okumuştunuz. Sevgileri ve üstün e geçmişler. Bu, belki ınsanlarm şapkaya Dükkânın giriş katı ise, satış için ayrılmış. yoriar. Buradaki incclik şapkanın kullanılerekduymamalanndandır. YadapasakbağSağlı sollu dızilmişcamckan vitrininin raflamasında.Zamanındatemi/lcnen.ıslandığın yetenekleri arasında bocatayıp lyan şapkalarını kâğıl mcndil gibi çöpscpct rı, özcnlc üst üste yerlcştırilmiş şapkalarla sonunda gölgede kalmayı seçen da, kuralına göre kurutulan, kalıbına konan ^rineatıyorlardır." dolu; birtarafla "Borsalino"markafbtr şap şapka, sahibineuzunyıllarhizmetcdebiliyor. onbir kadının öyküsünü hem kalar, diğertarafta ise. düğmelisindcn, parça Osman usta, en çok böy le müştcrilerini seviŞimdi lcrdeadı,(ialipDedeCaddesiolan kadınlara hem de erkeklere lısına.sporundan, Anadolu'sunaycrli.birde yor, "şapkayı, adam yerinc koyanları". 'üksekkaldırım'ın63No'lutekşapkacısına, hem imal cdilen hem de satılan şapkalar, Londontipi ithalkaskctler. IçeriyebirmüşteOnunöylcbirmüşterisı varİci, anlatmadan öneririz. ..•mizlenıyor, kalıpları bozulduğunda ise, ye ri girmcye görsün, şapkaların en az dört tane gcçemiyor. "Birikij'il önceydi. Dükkânın lyi bir hafta sonu dileğiyle... si birbiraşağı iniyor, herbiri bikmadan, usan kcpcnklcrini tam indirmck üzercydim. İki kişı gcldi 'kapamay ın, kapamayın şapka alacamadan tek tek dcneniyor. ğız Demirere'dediler. Ben dedurdum, bck"Şapkacılığa başladığım senelerdemüştcrilerbambaşkaydı. Biri içerigirınce, 'hayırlı •ledim,ehbirazdaheyccanlandım.lstedikleri şapkayı verdim hemen. Cumhurbaşkanıişler' dilcrdi. Ûstelik, şapkanın cinsinden, m ız daha çok Avrupa şapka giyer. Geniş kenumarasınakadarherşeyinıbilirdimüştcri. Şimdi, müşteri yok değil, ama şapkadan an narlı.kurdeleli, kaliteli fbtrkumaşından Borsalinoşapkalardan." layanıpckaz. Birkcrc.cskidcnonkişigelsc, Tüm bunları anjatan şapkaa Osman Ibil, sekı/.ı hiç zorluk cıkarmadan istediğini alır gidefrdı. Şimdi öyle mi, on kişiden ancak iki son sözolarak şunları söylüyor.i"Bizden sonra Yüksekkaldırırh'da şapkacı kalır mı kalsi buradan şapkaylaçıkar. Müşteri, maalescf nc istediğini pek bilmiyor, şapka kültürü diyc mazmıonuAllahbilir."^ ıden kalıptan geçirıliyor. Zaten, dükkânın ahiplcrindcn Osman Ibil'indediğincgörc, > iki katlı küçüeük dükkânda, şapkacılığı ı âlâyaşatabiliyorolmalarınınnedenidebu. Kırk scnelik şapkacı Osman Usta,şapkasız okağaadımatılmayanyilları vcmcsleğenaıl başladığım şöylc anlatıyor: "Bcn bu işe 17 yaşında başladım, çıraklık.ın. Mcmlekettcnyenigclmiştimlstanbul'a, ene 1955.0 zamanlar, şapkacı lık gayri müsimlerin clindcydi. İlk sırada Rumlar, daha onra Museviler, cn son da Ermeniler bu işi tpek Çalışlar CUMHURİYET DERGİ İMTİYA2 SAHİBİ: BERİN NADİ • BASAN VE YAYAN: YENİGÜN HABER AJANSI BASIN VE YAYINCILIK A.Ş.1GENEL YAYIN YÖNETMENİ.ORHANERİNÇ • GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ: HİKMET ÇETİNKAYA • YAZIİŞLERİ MUDURLERİ. DİNÇTAYANÇ(SORUMLU), İBRAHİM YILDIZ BYAYINYÖNETMENİ İPEK ÇALIŞLAR • GÖRSEL YÖNETMEN: AYNUR ÇOLAK • REKLAM: MEDYA C