Katalog

CUMHURİYETDERGİ Norveç: 70'ten sonra yaş saymaya başlayan insanlar ülkesi Dantel kıyılar var, çirkin yapılar yok... günlcrinin karanlığını ve soğukluğunu, gözlcrde vc gönüllcrdc aydınlığa ve ılıklığa dönüştürccck Dr Nadir Paksoy Norveç renklerle bezenmiş şırin mi şirin Bihmsel Araştırma Kııntmıı 'nıın yapılar. Çağla yeşıli, çiğdem sarısı, bır kursıma katıldı ve biryıl tuğla kırmızısı, sümbül mavısi, leyNorveç Kanser Hastanesi 'nde lak moru... (Nonvegian Radiıım Hnspital) Norveç'lilcr tam ev insanı. Bunçali)tı. Halen Antalya Akdeniz da ıklimin vc doğa yapısının dokuÜniversitesi Tıp Fakültesi 'nde duğu kırsal alanlarda özellikle yaşam biçiminin etkisi büyük. Fiyord görevli Dr. Paksoy, Norveç 'le kıyılarında ve dağlık yörelerde evonıı en çok etkıleyen ve şaşırtan lcrin arası birkaç kilometreyi buluunsıırlan Cıımhuriyet Dergi yor. Dolayısıyla toplumsal ilişkiokurlanyla paylaşıyor. lerde de bize kıyasla zayıf, içe kapanık ve eve dönük bir yaşam sürüerler ki, "yabancı bır kentyorlar. te, ülkede üç giin kalan, Büyük kentlerde bilc (hoş 'büdönüşte bir makale yazayük kent' denılen de ne kı; başkent bilir; btr ay kalan bir yazı Oslo'nun nüfusu tas çatlasa yarım dızisi hazırlayabilir; bir yil kalan mılyonu bulur; ikinci büyük kcnt ise hıçbir şey yapamazmış!" YaBergen'in nüfusu 150 bin civannbancı bir toplumu değerlendirirken dadır), kcnt mcrkczinin hemen yaşu cvrcnscl saptamayı hiç göz ardı nıbaşından tck ya da çift katlı, bahctmcmek gerck: Her kişı, şu ya da çeli evlcrın baskın olduğu banliyöbu ncdenle, kısa ya da uzun bır sülerbaşlıyor. rc, ıçındc konuk olarak bulunduğu yabancı toplumu, camları kendı Kırsal alanda scyrcdcrken öyle toplumunun hamurundan yoğrulbizdeki gıbı köylcri andıran toplu muij. çerçeveleri kişinın kcndı özclyerleşim bmmlennc rastlanmıyor. lıklerinden yapılmış bir gozÇcvrc sakınlcnnın bulu^up I üğün arkası ııdan bakar!... görüştükleri merkez ya pazar günkü kilısc ayinlcri ya Her şeyden önce coğrafi da o çcvredcki benzinlik olukonumu açısından Norveç ilyor. ginçbirülkc. Sınırlan ince ul:>te böylesine içe kapanık zun, dantelli bir şerit gibı. vc cvc dönük bir yaşam süKapladığı alan Türkiye'nin ren Norvcçliler evlcrinin iç yarısını buluyor. Böylesinc ve dış tasarımına gözleri gibi azımsanmayacak bir yiizölözen gösteriyorlar. Pırıl pırıl çüme sahip ülkede yaşayanbu evlerde yaşayanların, gclann toplam sayısı ise, varoşcclcri salonlarının pcrdclerilarıyla birlîkte Istanbul nüfuni kapatma gibi alışkanlıklasunun yalnızca üçte biri karı yok; dolayısıya her evin iç dar. tasarım dcrgilcrinin ayrı bir Evler yaprağını sergiliyor. Bu tür bir yaşam biçimi Bcn Norveç'e ilk kez, ana Norveçli'nin toplumsal ilişsınır kapılarının birinden; en kilcrine dc yansıyor: İçe döbüyük kentin hava alanınnük, temel ın.sani ilışkilerde dan, trcn istasyonundan ya kibar, saygılı, ancak mesafcda linıanından değil; Kuzey li, tcmız, sakın, cfcndi insanKutup Daırcsi'nin ötclennlardır Norvcçliler. clc, Kuzcy Bu/ Dcmzı'nın kıyısında yer alan Vardö adlı Her Norvcçlı kcndı çenıbır kasabadan girdim; yani bcrındc yaşar. Çcmbcrının ülkenin cn kuzcy, başkentin merkczinde kendisi, sonra adc cn ırak noktasından!. . ilesi yer alır. YaşanmışlıkTıpkı Türkiyc'yc ılk ktv. h Norveç evleri kutu kutu, çatık çatılı veuhşup.. larla sınanmış sınırlı sayıda NADİRPAKSOY tanbul dururken, Ardahan'dan ya da Yüksekova'dan girmek gıbi bir şeydi. Ama bu bcnzcrlik yalnızca sınır kapılarının coğrafi uzaklığını belirtmek ıçin geçerli; yoksa sosyal ve kültürcl bağlamda değil. Çünkü Oslo'ya vardığımda da görecektim ki, Vardö ile Oslo arasında sosyal ye kültiirel açıdan ahım şahım bır fark yoktu. Vardö'de de sokakları, cafeleri, barlan, kızların en az erkekler kadar, hatta zaman zaman erkcklerc baskın bilc olduğu bakınilı, saglıklı, görsel ınsan toplulukları dolduruyordu. Ülkenin, cn büyük kentine ve de başkcntinc uzaklığı neredeysc 3 bin kilometreyi bulan böylesinc bir 'mahrumıyet 1 bölgesinde, dış mekanlardaki kadın görselliği dışında dikkatimi cekcndiğeröğe, evler oldu. Vc evlcrc ılişkin gözlemlerim görebildigim kadanyla Norveç'in diğer yörclcrinde dc sürüp gitti; sonuçta 'Norveç evleri' bcni ctkileyen unsurların başında ycr almayı başardı. Norveç cvlcrı kutu kutu, çatık çatılı, bahçc içınde, rengarenk ahşap cvlcr... Her biri, kuzeyin uzun kıs D Kıyılar titizlikle kontmıı. Setek hiryupıyu, nelek bir hujcye iziıı vcrilir.