Katalog

Yüı yıllık •vlsrin Ozarlnd* bugün çamaf ırlar kuruyor. Danizmif, tarihmlf, kimin umurunda7 çinde domates, biber yetiştiren Gümüşhaneli Hatice'nin yaşamı. Amayalnızdeğil. Bu terk edilmişlik duygusunu hissettiren onlarca apartmanda kendisi gibi "sığınmacı" ama toprağın kokusunu, dilini, giyimini paylaştıkları var. Patrik Apartmanı'nda bir Sıvaslı... Boşluğa bakan bütün camları sökülmüş Patrik Apartmanf nın üçüncü katında yaşıyor Nafiye Küçük. Kayınpederi on yedi yıl önce bir Yahudi'den satın almış bu evi. Kız kardeşi Sabrıye'yi de kocasının meydanda izleyenlere sundular. Galata Bahar Şenliğı'nin pazar gününü kapsayan son gün etkınlıklerı arasında ise şunlar yer alıyor: 5 Haziran 1994 Pazar 10.30 Galata Gezısı özkan Eroğlu / Galata Kulesı'nden ıtıbaren 12.00 Orhan Velı Matınesı Engin Omacan / Kamondo Hanı önu 13.00 Bedrı Rahmı Eyuboğlu Şıır Matınesı Cengız Bektaş / Narmanlı Hanı önu. 14.00 Galatasaray Lısesı Folklor Grubu / Galata Meydanı 15.00 Tarhan Kole|i Saatı / Galata Meydanı 16.00 Kaf Dağı Topluluğu gosterısı / Galata Meydanı 17.00 Forum Galata /Terkedılmış yerler, otopark, tehlıkelı maddeler ve çöp sorunları/Galata Açıkhava Tiyatrosu C U M H U R İ Y E T DERGİ S H A Z İ R A N amcaoğluyla evlendirip karşı daireye yerleştirmiş. Kocası Şahin tombalacı. lki ay önce bir araba çarpıp iki ayağını da kırdı kıralı çalışmıyor. Çarpan, "Şikayetçi olma. Hem hastane masraflarını karşılarım hem de sana para veririm" demiş. O da olmamış ama hastaneden çıkmasına bir hafta kala'ortadan kaybolmuş. Şimdi yük Nafıye'nin omuzlarında. Elektrikçilerden aldığı parçalardan duy yapıp, tanesinde elli lira kazanıyor. Aklı sürekli hesapta, üç günde bin tane yapabilirse elli bin lira geçecekeline. 18.00 llık Çızgı Konserı / Tarık Zafer Tunaya Kultür Merkezı 18.30 Los Paşaros Sefaradis Konseri / Tarık Zafer Tunaya Kultur Merkezi 19.30 Dersaadet Topluluğu Konserı / Kırım Kıhsesı 20.30 Mutlu Torun Konseri / Kırım Kılısesi 21.30 NukhetNeşet Ruacan Konserı / Gramofon 22.00 Muammer Ketençoğlu Kapanış Konserı / Galata Meydanı 22.30 Fener Alayı / Galata Meydanı Çocuk Şenliği 15.00 Semt çocukları yarışmaları 16.00 Çocuk Forumu / Galata Meydanı 17.00 Gazete kâğıdından şapka yarışması / Galata Meydanı 18.00 Remzı Köklu Kâğıt Yapımı ve Baskı Etkınlığı dört numarudakı Yakup Mordu IsraGalata'yaçıkan dar sokaklardan birinil'de, on sekiz numaraddki Atiyeler de. de, merdiven başındaki evinin camında Lora ise Yunanistan'da. Yolları lstanMadam Fortuna. Dirseklerini dayadığı bul'a düşerse, bu bir zamaniar iki kapısı yastık yaşamla kurduğu ilişkinin tek tanıolan, daha sonra bir kapısını Yüksek Kalğı. Gün boyu yoldan gelen geçenleri, kardırım Sineması'na yaslayan avluda çoşı binaları seyrediyor. Olur da bir tanış, cukluk ve gençliklerine dönüyorlar. eskilerden bir yüz geçerse soruyor, "Yula'dan mektup varmı?" Kapısı yabancılaKasımpaşah Yüksel Göksel'in, Yahura kapalı. Bize de basamaklara oturup di komşularının yerini alanlarla geçinmedinlemek düşüyor: ye pek niyeti yok. Bütün yakınlığı merhabadan merhabaya; Kaşla göz arasında Kocasını dört beş yıl önce Neve Şalom Giresunlu Necla Üçtaş'la ağız dalaşına Sinagogu baskınında yitirmiş Madam girişiyor. Göksel, "Çok temiz apartmandı Fortuna. Arkasından da tek çocuğu, kızı ama bunlar bozdu" diyor, "Apartmanda kanserden ölmüş. Yaşını fısıldayarak nasıl yaşanır bilmiyorlar". Kızıyor Üçtaş, söylüyor: "Yetmiş dokuz." Kendisinin, "Sen çok biliyorsun yaşamayı." Susmaya evin ve mahallenin geçmişi sorulduğunniyeti yok Göksel'in, "Tadı kalmadı buda yüreğine "acı" üşüşüyor. Birer birer ralann. Çekip gitseler bari". Üçtaş daha gidenler ve dönmeyenler. "Şahkulu madaöfkeleniyor, "Sen git, zengin olan senhallesidir burası" diyor, "Hep Yahudiler sin". vardı, bir iki de Rum ailesi. Onlargitti, işte bunlar geldi". Eli, karşı pencereyi, yeSiranuş Erşen, gündelik kavgaların amenisinın uçlarını başının üstünde birleşrasına giriyor. Taksim'de otururken karttiren kadınla, üç çocuğunu gösteriyor. postal almak için geldikleri Galata'ya Ahbaplık etmiyor değil yeni komşulanyyerleşmesi yirmi yıl öncesine dayanıyor. la. Yaşına saygıdan ziyaretine gelenler de var, yardımlaşanlar da. Bakkal Niyazi, Fortuna'nın karşı komşusu. Doğma büyüme Galatah Niyazi Şener bakkallıkta yirmi bırinci yılını dolduruyor. Hıristiyan bayramlarını anımsıyor. Sadece Galata'da değil, Perşembe Pazarı'nda neredeyse bütün kentte ticaretin duruverdıği bayramları. Çünkü lstanbul'un ticareti o yıllarda Yahudiler'den soruluyor. Onlar da bayram nedeniyle iş yerlerini kapatın ca, geriye bir tek işportacılar kalıyor. Yine o yıllarda, işportacıların da yarısı Yahudi. Esnaflığı da onlardan öğreniyor Bakkal Niyazi. Son Madam Fortuna Oalata'da kalan blrkaç Yahudi'den blrl... ra da yavaş yavaş eşyalarını toplayıp gıtmelerine tanık oluyor. En çok Oaralarkapıcı, Erzurumlu Ismail Efendi. Yuda'nın gidişi üzüyor onu. On beş yılı Öyle her geleni bırakmıyor ki, avluya her varki Yuda Akgöz fsrail'de . Şimdi mekisteyen girsin. Kulübesinden çıkıp "Buratuplaşıyorlar. Yuda her yaz tatilinde sosı özel mülktür. Girmeyiniz" diyor. Büluğu ıstanbul'da alıyor. Sokakların, evletün komşular toplanıp şimdi Hava Yollarin giderek bakımsızlaşması yaralıyor rı'nın bulunduğu yerdeki Hafız Burbakkal Şener'i. "Türkler geldi, böyle olhan'ın Gazinosu'na giderken o, kapıda du" diyor, "Ne özen kaldı ne bakım". bekliyor. Sırtında her zaman ütülü üniformasıyla. Bir de Taksim Bahçesi var sıkBir çıkmaz apartman: Pasajlar... lıkla gidilen yerlerden. Akşam dört dedi Eski ışıltısı yok demir kapının. Çamami, yazlıkçılar hariç bütün Pasajlar Aşırlar gösteriyor ki, arkasında bir yaşam partmanı sakinleri Taksim Bahçesi'ne agizli. Eşiğin ötesine geçtiğinizde anlıyortıyor kendisini. Civarda da şimdiki gibi sunuz bir değil, yirmi bir yaşamı taşıdığıöyle elektrikçiler, avizeciler, döşemeciler nı. Aynı avluya bakan bir yirmi bir daireyok. Hattat Mıgırdıç Efendi başta olmak li Pasajlar Apartmanf nın sahibi Emlak üzere hattatlar, modistler ve müzik aletleri satanlar Galata ticaretinin bel kemiği. Bankası. Beş yüzer bin lira kirayla iki oda, bir salon salomanjeyi paylaşanlar Yaşamdan uzak duramıyor Galata. Uzeıse ya Sıvaslı ya Gümüşhaneli ya da Siri örtülmeyen yoksullukları, bir başınalıknoplu. Bu apartmanın geçmişteki sahiplelan,dışlanmışlıklan besliyorhâlâ. Anılari de Yahudiler. En eski kiracıları ise ra sığınmaya da pek izin vermiyor. Çünkü, Yüksel Göksel'le, Siranuş Crşen. On özlemin de artık eski tadı yok... ^ 1 9 9 4 S A Y I 4 2 8