Katalog

ederken, Aıdid taraftarı 4 güçlü kabile öneriyi reddetti. Şimdi Somah'de /amana kar^ı bir yanş yaşanıyor. "31 Mart'ta ülkeyi terkedecek Amerikalılar gidene dek bir şeyler yapılmalı" dıyor herkes. Amerikalı güçlerin komutanı Amiral Jonathan Howe, şubat ayında mutlaka bir yerel hükümet kurulacağını, büyuk bır dıplomatık trafık başlatarak taraftarlannın ikna edileccğini açıkladı •Somali faturası kabarık Birleşmi? Mllletler'e kaça patladı? Somali Barış Operasyonu, 1948'den bu yana BM nın gerçekleştırdığı en pahalı 'Banş Mlsyonu' oldu Resmı olmayan verılere gore yalnız 1993 yılı ıçınde masraf 977 mılyon dolara ulaştı Kaçülkekatıldı? Somali Operasyonu'na kadınlı erkeklı 32 ulke katıldı Japonya da ekonomık katkıda bulundu Kaç asker görev yaptı? Bırleşmış Mılletler Gucu'nde gorev yapan asker sayısı 15 ıle 30 bın arasında değıştı Toplam olarak, Somali'ye gıden yabancı asker sayısı 46 bıne ulaştı Clınton'ın elçısı Oakley'e gore Bırleşmış Mılletler 0perasyonu başladıktan sonra yerlı halktan en az altı bın, en fazla da on bın ınsan yaşamını yıtırdı BM kayıplan Somali Operasyonu nda şu ana kadar 92 Bırleşmış BM askarlerinln »§Hkn farkhhklan basarıcızlığı gatlrdl... Mılletler askerı olduruldu Açlık raporu El« gaçen sllah Somalı Operasyonu başlamadan açlıktan Operasyon sırasında, sanıldığı gıbı Somagunde 500 ıle bın ınsan oluyordu Bunların 250 lı'nın kolaylıkla sılahlardan arındırılamayacağı bını (199092) çocuktu Bırleşmış Mılletler ın ortaya çıktı Bır yıllık sure ıçınde 100 kadar tagelmesıyle çocuk olumlerı yuzde 75 oranında banca, 3400 tufek. 150 mıtralyoz, 65 top, 86 roduştu Yetışkın ınsan olumlerı de çok azaldı ketatar ele geçlrıidı 15 tank ve 4 panzer tahrıp Ancak halâ on kışıden bın kotu beslenıyor^ Somalili ölütof edıldı Bu sılahların bır bölumu Somalılıler tarafından teslım edıldı Yardımmlktan Bırleşmış Mılletler'e gore Somali'ye 300 bın ton gıda gonderıldı Yalnızca gıda yardımı ıçın Kenya'dan gunde 25 kargo uçağı kaldırıldı Somalı Operasyonu'nun ılk gunlerındekı yardımlar, sonraları azalmaya başladı BM'ninlşizor Şubat ayında New York'takı Birleşmış Mılletler merkezinın kondorlannda Somali ıçın büyiık bir koşuşturma başlıyor. BM'nın ışi haylı zor. Bır yan >ptu, Somall halkından öıUr dllendl. güç gidince yardımlar nasıl yerinc ulaşacak? Somalı de Afganıstan'a benzeyecek mi?' Umut Operasyonu'nun başansı/lığındaki en önemlı ctkcnlerden bıri sılahsı/lantnanın sağlanamaması. İlk günden beri bu konuda gösterilen bır turlü ban^ı gctıremıyor. Addıs Abeba konferansında biraraya gelen Sojnalılı kabile reisleri, gıda vc para karşılığı silahlannı teslım etme konusunda anlaştılar ama bu işlem de sağlıklı gerçekleşemedi. Kabıleler Bırleşmı^ Mılletler'ın silahsı/lanma konusunda taraf olduğunu iddia ederek anlaşmayı uygulamaktan vazgeçtiler. Bırleşmış Mıllctler, Aıdıd'le henüz anlaşabilmiş değil. Amerikalılar çekilmeden, çetelerin arasında bir görüş birliği sağlanması isteniyor ama, aralık başında Addis Abeba'da yapılan görüşmeler yine Aıdıd nedenıyle başanya ulaşamadı. Ali Mehdi taraftarı 12 kabile, Mart 1995'teki seçımlere kadar ülkeyi yönetecek geçici hükümette yer almayı İcabul C U M H U R İ Y E T DERGİ 3 0 O C A K Msteksizlik', Somali'ye •BiPleşmiş Milletler'in hataları Blrllkler yanlış konuşlandınldı Bırleşmış Mılletler yonetımı çokuluslu gucun askerlerını ulkenın guneyınde devreye sokarak, çetelerin silahlannı kuzeye kaçırmalarına ızın verdı Somalı'nın kuzeyı adeta çetelerin hesaplaşma yerı oldu Silahsızlanma Bırleşmış Mılletler'ın, Somalı ye gelır gelmez buyuk çapta sılahsızlandırmaya gtrışmesı gerekıyordu Çete reisleri korkmuştu, panıkteydı Ancak geç kalınınca çeteler yenıden kendılerıne geldı, organıze oldu ve silahlannı saklama olanağına kavuştu aılelerden oluşan bır ulkede sozu geçen yaşlıların unutulması en onemlı hatalardan bırıydı Ülkenin yenlden Inşası Somalı halkı, uluslararası yardım ekıplerının açlık kadar ulkenın altyapısını da duzene sokmasını beklıyordu Ancak elektrık ve su şebekesınde umut edılen ılerleme sağlanamadı Savaşın getırdıgı çevresel yıkım da gıderılemedı Amerikalı pllotların co»«tl«rl sokaklarda... Aidldsözdlnlemlyop dan fiyaskonun sonuçlannı olabıldiğince unutturmanın yollannı bulmaya çalışacak, dığer yanda bölgede kalmaya razı olan uluslararası örgütlenn güvenliğini sağlayacak. Ya Türkıye? General Çevik Bir dönüşünde yaptığı açıklamada net bir şekilde başarılı olamadıklannı açıkladı. Tek tesellı, böyle bır cehennemden Türk askerinin büyük trajedi yaşamadan aynlması. Bu kcz dc 'Bir koyup üç alamadık' ama, dünya politik sahnesındeki 'rolümüzü' doğrusu iyı oynadık. ^ Çokuluslu gücün yapısı Amerıkalıların onderlığınde Somalı de toplanan çokuluslu gucun buyuk bo lumu 3 Dunyadan gelen askerler Bunların duşunce yapılan ve askerı eğıtımlerı bırbırınden çok farklı HepAMid'le ill«kll«r sı Bırleşmış Mılletler'ın ılSomalı Barış Operasyokelerını kendıne gore yonu'nun en buyuk hataların Osneral Farah Aidid. * rumluyor Somalı halkının dan bın Bırleşmış Mılletler'ın Aıdıd polıtıkasıydı Once Aıdıd, BM'nın da askere sempatısı geldıği ulkeye gore değıSomalı dekı adamı gorunumundeydı Sonra aşıyor nıden bır numaralı duşman oluverdı Aıdıd'ın Iniikampolitika»! adamları onemlı sayıda yabancı asker öldur5 hazıranda çokuluslu guce mensup Pakısduler Sonunda Aıdıd tekrar eskı pozısyonuna tan askerlerının topluca oldurulmesınden sondonuverdı ra Bırleşmış Mılletler kan davası gutmeye karar verdı, Amerıkalıların operasyonlarında sı'Yaşlılar'a yaklaşım BM barış arayışlarını yalnız çete reısleriyle vıl halktan da bırçok ınsan ölmeye başladı Basurdurdu Ancak Somalı gıbı kabile ve buyuk rış Operasyonu tam bır savaşa donuştu < 1994 S A Y I 410 13