Katalog

C doğayla tarihin oluşturduğu eşsiz ukimliğine kavuşmuştur. yumluluğun zedelenmesi, öncelikle Bugünkü Amasra da, işte bu görkemli "devlet eliyle" yeşil yamaçlara dikilen kale ile "bütünleşen" ve hemen tüm dev lojman bloklanyla başlamış. Derkentsel kimliğini kaleden ve onu çevreken, bu lojmanlar "emsal" gösterilerek, leyen küçük ve büyük limandan alan, kentin doğu kesimindeki yeşil doku da canlı bir kıyı yerleşmesi konumunu süryüksek apartmanlann işgaline uğramış. dürüyor. imar politikasındaki doğaya karşı bu Denizle olan ilişkisi öylesine iç içe giacımasız anlayış, ne yazık ki "tarihe karren bir kentse! doku sergiliyor ki, özelşı" da Amasra'yı etkisi altına alabilmiş. liklc Kaleiçi Adası denen yanmada üzeBugün, ister Fatih gibi Bakacak Teperindeki binalann hemen tümü, eşsiz bir si'nden bakılsın, ister içine girilip sokak kıyı man7arasına sahipler. Kentin Bozsokak dolaşılsın, tarihi bilen hemen hertepe denen ve yine denize doğru uzanan kesin farkedebileceği bir talihsizlik var. küçük bir yanmada şeklindeki eski yerBirkaç "tescilli" sivil mimarlık örneği leşme merke/i ile Kaleiçi Adası, Kemere dışında, diyebiliriz ki Amasra'da "Osdiye anılan bir taş köprüyle bağlanıyor. manlı kültüründen Ve tüm bu bölgeleri izler" hemen hiç kucaklayan tarihi kalmamış. Özelliksurlardan girişi ya le Kaleiçi'ndeki evda çıkışı sağluyan lerin her biri, en erZindankapı, Karanken 19. yüzyıl milıkyer Kapısı gibı marisini taşımalan geçitler, bugün bile gerekirken, aralakent dokusu içinde nnda koca koca aö/gün köşeleri olus.partmanlann da turuyorlar. bulunduğu çarpık, Amasra Kaleıııteliksiz yapılaşsi'nin duvarlarında maya dönüşmüşve özellikle taş kapıler. Böylece Amasların üzerindc Cera'da öylesine bir nevizlilere ail kaBinlerce yıllık bir yol, •ski taş duvarlar v* tarihsel çevre kalbartma armalar he gacakondu blnalar. Işt* Amasra'nın özetl... mış ki, Osmanlı hemen herkesin dikkatini çekiyor. Daha sonra öğreniyoru/ men hiç yok; buna "karşın Bizans kültüki, bıınlar Adorno, Poggio, Fregoso, rü de duyarsız "yeni yapılaşmayla" sarD'Auria gibi bazı ünlü Cenevizli ailelere maş dolaş bir halde, varlığını açıkçası ait armalar. Aralarında, IMilano Dukası "betonun işgali altında" sürdürebiliyor. Viskonti'nin yılanlı arması da bulunuEvet. Aslına bakılırsa, tüm güzellikleyor. Fatih, Amasra'yı aldıktan sonra rine ve güleryüzüne karşın, "Çeşmi Citüm Cenevizli nüfusu lstanbul'a yerleşhan" zor durumda. Tarihi ve doğayı hitiriyor ve boşalan kente de Türk ailcler çe sayan bir imar planı var belli ki. Oysa getirip iskân ettiriyor... bu kasabanın en geniş çevresiyle birlikte, hemen bir "koruma imar planına" kaTanlh korumasız kalmış vuşması gerekiyor. Bizans'ı, Ceneviz'i Amasra, lünı bu benzersiz özelliklerıve Osmanlı'yı "birlikte" koruyup, gelene karşın, tarihsel ve doğal çevrenin kocek kuşaklara miras olarak aktaracak runmasında özellikle son on yıl içinde bir "Cumhuriyet Uygarlığı" için, artık ebüyük yanlışlıkların da uygulama alanı limiziçabuktutmalıyız... ^ olmuş. Doğal dokunun bozulması ve 0 C U K Oyuncaklar da cağ atladı 111 " ^ e n Çocuğunuza oyuncak siI lah almadan iki kez düşünün. ™ Plastik de olsa silah, çocukların dokunmaması gereken bir şey." ABD'de çocuk suçlulann arttığını gösteren FBI raporunu okuduktan sonra Sağlık Bakanı Joycelyn Elders endişelerini böyle dile getiriyordu. Raporda aynca, 30 bin oyuncak silahın soygunlarda kullanıldığı da yazılıydı. Yine aynı raporda 1993 yılında yüz çocuğun oyuncak diye gerçek silahla oynarken öldüğü belirtiliyordu. Ö/ellikle zenci gençleri okul yerine hapishaneye gönderen Amerikalılar, artık oyuncak silahlara karşı acil önlemlerin alınmasını, son on yılda yüzde 142 artan çocuk suçlulann sayısının düşürülmcsini istiyor. Amerikan oyuncak sanayii bu yeni kampanyadan etkilenmemek için hemen yeni ürünler sürdü piyasaya. Klasik oyuncaklann yanında teknolojinin son olanaklan kullanılarak yeni oyuncaklar üretiliyor. Örneğin yeni bebekler yalnız ağlayıp gülmüyorlar, ya da yürüyüp ellerini, kollannı sallamıyorlar. Hastalığa programlanınca hapşınyorlar, ateşlen yükseliyor ya da mideleri bulanıyor. Ya o bıldiğimi/ buharlı trenler? Şimdi hcpsi çok hı/lı. Aynca televizyona takılan bir video yardımıyla kompartımandan trenın gcçtiği yerlerdeki manzara izlenebilıyor... Amerikalılar yüksek teknolojisiyle minik .müşterilerini etkilemeye çalışırken, Uzakdoğulu rakipleri de dünyayı etkileyen "gameboy"ları sürekli yenilemekle meşguller. Şimdi Batılı çocuklann ellerinde bile o portatif bilgisayar oyunlan; gözler kızarmış, adrenalin hat safhada, eller düğmelerde. Oyuncak üreticilerine göre kısa süre içinde çocuk Bu ayıcık, vfdeoda çocuklara •ğitlol kasetler seyretmelerine yardımcı olan y»nl bir oyuncak. Amasra'da Karadenlz'e bakan yamaçlardakl "lojman blokları" acaba hangl uygarlığa altT CUMHURİYET DERGİ 16 O C A K 1994 SAYI 408 lar gameboylardan bıkacaklar ve trenlerc, bebeklerc, otomobil yanşına, monopole dönecekler. Ancak aradaki llyat farkına bakılınca cepte taşınabilen bu ganuboyların modası daha birkaç yıl sürecek ve oyuncak piyasası "game over"ı (oyun bitti) yaşayamayacak. ^ 15