Katalog

E DEB İ Y A T S U N A Y A K I N Siip bahcesine kacan futbol topu... iirin arka bahçesindeki duvann ardında bir futbol sahası vardır. Ve şairler duvan aşarak bahçelerine kaçan futbol topunu kesmeyip her zaman iade etmişlerdir! Bir stadyumda futbol maçı seyredenlerin kaçının şiir kitabı okuduğunu bîlemeyiz, ama sizlerle şiir kitapları arasındaki futbol takımlarına, futbol kurallarına, futbolculara, hakemlere ve kokoreç kokularına doğru bir pazar gezintisine çıkabiliriz... "Maça... Maça... Maça..." Bu ses İstanbul'da çokça duyulan bir çağndır. Martı çığlıklanmn da kanştığı deniz motorcusunun scsi aynı zamanda Mehmet Müfit'in bir şiirinin de adıdır: "nasıl rchinlcycbilirsin kcndini çevrendc olup bitcn şcylerc vc nasıl tekmil varlığını ortaya koyabilirsin yarınlar için. örneğin şu maç, şu Bcşiktaş, şu kokoreç şu hakcııı, şu ayran şu ağı/ dolusıı kiifiir yadırganacak nc var bunda" İstanbul için yazılan şiirlerde Galata Köprüsü'ndcn, Kız Kulesi'nden Beyoğlu'ndan vc daha birçok güzel köşesinden söz eder şairler. Ama bir şair var ki İstanbul deyince aklıma stadyum gelir: "İstanbul deyince aklıma Stadyum gelir Kanımın karıştığını dııyarım ılık ılık Memleketinıin iıısanlarıııa Daha fa/.la sokulmak istcrim yanlarına Bcn de bağırırım birlikte Avazım çıktığı kadar Göğsümü gere gcrc Ver Lefter'e yaz deftere" Fenerbahçc'nin bir zamanlar usta golcülerindcn olan Lefter için avazı çıktığı kadar bağıran şair Bcdri Rahmi EyüboğUı'ndan başkası değildır! Refik Durbaş'ın "Çırak Aranıyor" kitabında çan döken çırağın göbeğinde Fenerbahçe'nin bir başka golcüsü parfar: "soluk bir çay bardağina damlıyor alın teri usulca bir cigara yakıyorum gözbcb^ğimde Cemil, kalecilcrin korkulu riiyası, her maçta üç çcken" .Bir gözbebeğinde Fenerbahçeli Cemil, diğcrinde ise tuvaletin kiiçük penceresinden kesiştiği konfeksiyon işçisi kızlar olan Rel'ık Durbaş'ın çırağı aşağıdaki dizelerle de ustasını eleştirir: Hcp aynı ökslirük, aynı ses ustamın pııslu anılarında C U M H U R İ Y E T D E R G İ 1 4Ş U B A T sanki hiç Fcner Beşiktaş maçına gitmemiş" Futbol maçındaki gol sonrası ile şiirin en önemli ortak ö/.elliği unıudu ve hüznü bir arada ya:>atabilıneleridir. Hakemin verdiği yanlış karara tribünler de tepki gösterenler olduğu gibi, susanlarda vardır. Tıpkı seksenli yıllann getirdiği yasaklara şairler arasında tavır alanlar ve sess& kalanlar olduğu gibi! Koyu bir Gas'saray taraftarı olan Akgün Akova'nın kiını pazartesilerinin hüzün dolu olmasının nedeni aşağıdaki dizelerindedir: "fener iki cimbom sıfır'dır kimi pa/.artesileri Her oyuncunun gol sonrası sevincindcn Çıkarabilirdim çocukluğunda kaç oyuııcak kır'dını İçme sularının sertlik derccesini söyleyebilirdim Yan hakemlerin Bayrak tutuslarına bakarak" Galatasaray Lisesi'nin karşısındaki Nâzım Hikmct sahnesinde düzenlediği cumartesi söyleşileri, sahnclediği oyunlar ve liyatro kursları ilc Beyoğlu'na bulunmaz bir kültürevi kazandıran Hilmi Bulunmaz, insan haklannm çiğnenmesine, tekmelenmesine, sakat bırakılmasına "yan"lı olan hakemlere kızar: "birinci sigarası "Kusmuk kokum rahatsı/. etmiyorsa bırakın okumayın Zaten kim okuyun dcdi bu şiiri size? Bırakın atın Beşiktaş şampiyon olmuş, Kırık düşcn /nrınıdan kinu ne" Can Yücel'in, Üsküdar İskelesi'ndcki iki lostra çocuğun konıısmasma kulak verdiği şiirinde bir zamanlar Karakartallar'ın kalesini koruyan Adem'ın adı duyulur: "Öylc bir gül atıcam ki size gelecck maçta Adom abim bile tutama/. eli yanar" Ahmed Arifin dizelerini pankart yapıp tribünlere asan Beşiktaş seyircisidir "Aç kaldım, Susuz Kaldım, Tcrk etmedi sevdan beni" Salia kenarında top toplayan çocuklar Ismail llyaruğlu'nun kitaplarını karıştırsalar iyi olur!.. Uyaıoğlu'nun şiirlerinin arasında bir top kendilerini beklemektedir: "Durgun gibi göriinüyorsada İlcrdc açılacak maç Şimdilik top dışarı atıidı laç" Tarık Güncrscl şiir kitabının konağına Uyaroğlu'nun sözünü ettiği durgunluğun skorunu açikça ya/ar: "Muhafızgücü: I Hayalgücü: 0" Ki, bu skor müzik gruplannın engellendiği, kitapların toplatıldığı, Sultanahmet Cc/.aevi'ndeki kültiir etkinliklerinin yasaklandığı, fimlerin gösterimden kaldınldığı, sokaklarda "Kahrolsun insan hakları" diye bağırıldığı yıllann yansımasıdır. Hakemin saatine bakıp, düdüğü ağzına getirdiği bu satırlarda son söz Hüseyin Alemdar'ın: "futbol maçına çıkacağız otuz dört yıl sonra V unanistan'la i'ürkiye'dc, tzmir'de, Atatürk'te dostluk maçına N unanistan'la Kim kazanırsa ka/ansın istersc on farkla önemli olan bcnim için dostluğun kazanması" 4 , Ş«r«f v* Can : Fenorbahçe ve Mllll takımın üç Unlü kapUm. niye kaçırmıştır pcnaltıyı beş numara, nlye nedeni vardır her şeyin bir nedeni vardır, umıtmayın" Akova'nın "Dedi Kedi Gökdeleni Numara 57" adlı şiirinin kahramanı olan yaşlı dilbilimci Futbolun F'sinden anlamaz: "Öziir dilerim kendimi size tanırmış mıydım Ben Tarih öncesi Şiir Mttdürlüğü'nden emekli mürekkep babalığı Ali Rıza Bey fnceden hürmetler ederim efendim Futbolun F'sinden anlaıııasam da ccm karacanın parkası nikaragııa sam amcanın arkası ikinci euınhuriyet tiirki mürki frikik ofsait yan hakemin bayragı inik hem ofsait hem yalnız çamağacından bal gibi gol" Üst üste üç sene şampiyon olan Beşiktaş'ın son şampiyonluğu Nuh ömer Çetinay'ın I992'de yazdığı "Kumar, tflas Ve Kir/Acı" adlı şiirinde iki dizenin arasına siyahbeyaz bir bayrak gibi asılmıştır: 1 9 9 3S A Y I 3 6 0 17 u6c d ı. ı ıi r "«:ı *