Katalog

Sansüpsüz sinemaya dogru.. oksanlı yıllarda sinema sansürünlcr 12 yaşındaki çucukları videokulüpde dünya çapında yumuşama yalere gönderip, 18 yaşından küçüklerin şanıyor. Özcllikle Doğu Avrupa, izlemesi yasak kasetleri rahatlıkla alJaponya ve Güney Afrika'da büyük serdıklarını ispat edincc ülkede skandal yabcsti sağlanıyor filmlcre. Yeni 'özgürlük şandı. rüzgârları' nın yardımıyia birçok sıradıSansür kurulu harckete geçip video şı ve provokatör film, gösterim şansı elfılmlerine de aynı sansürün uygulanacadc cdiyor. fşte bir örnck; İngiliz Peter ğını açıkladı. Oysa o güne kadar isteyen Greenaway'ın şaşırtıcı, din karşıtı 'The Rescrvuar Köpcklcri (Qucntin TarantiBaby of Macon'ı sıkı Isvcç sansürünü aş,tı bilc. Oysa filmde ırzına geçilip öldürülen kadın ve vahşice katledilen çocuk görüntüleri vardı. tsveçliler böyle sahnelere daha önce şiddetle karşıydılar. Film, yalnız Suudi Arabistan ve tran gibi İslam ülkelcrinde sansüre lakıldı. lngiltere'de ise 18 yaşından küçüklere gösterilmesi yasaklandı. İngilizlcr'in tutuculuğuyla ünlii sansür kurulu British Board of Film Classification yine ince eleyip sık dokumuştu. italya, Fransa, tspan Scoraaaa'nln Oünaha Son Çağrı'sı birçok Ulk*d« gttaterilamadl. ya'da sansür gün geytikno), Kalifornia (Dominic Sena), Tnıe çe yumuşarken Ingiltere'de bu derece iRomance (Tony Scott) gibi sinema san•)in sıkı tutulmasında toplumda baş gössürüyle başı belaya giren filmleri evinde tcren şiddet eğiliminin büyük payı var. sansürsüz izlcycbiliyordu. Geçtiğimiz aylarda üç yaşındaki bir çocuğun diğer çocuklar tarafından öldüSansür olayının her ülkede değişik alrülmesinden sonra İngilizler'in gözü agılanması normal. Asya ülkelerirıde çılmış durumda. Bu arada bazı gazetcsansürcülerin seks sahnelerine en ufak D •Bazen halk da sansür istiyor Sansürden en fazla çeken şirketlerden özen Fllm'in basın sorumlusu Nlzamettin Eren yaşananları şöyle özetliyor: Kurulun sansür olayına bakışında anlayış farklılığı olduğu şüphesiz. Bundan beş yıl önce sansürün acımasız işleyişi vardı. Beş yılda düşünme ve yaşama pratiğindeki değişim, toplumun bütün kurullarını etkilediği gibi bu sansürü de yumuşattı. Ancak, bazen halk da sansürün işlemesini istiyor örneğin, sansür kurulundan geçen, Çıplak Sllah, Humeyni ile dalga geçtiği için aşırı dincileri rahatsız etti. Eh, halkın yüzde 99'u Müslüman olduğuna göre devletın üst yetkililerince yasaklanıverdı Temel lcgüdü filmi de Refah Partili milletvekillerince toplattırıldı. Sonra Cumhuriyet tarihinde bir film ilk kez Yargıtay'ca aklandı. Günaha Son Çağn'da olduğu gibi, salonlara bomba ihbarları yapıldı ve sinemalarda gösterimi kendiliğinden kaldırıldı. Ülkemizde sansüre takılan film deyince C U M H U R İ Y E T . D E H O İ 2 8K A S I M akla erotik tür geliyor Ne yazık ki Amerika ve Avrupa'da şiddet yüklü filmlerde çocukları korumak için yaş sınırı getirilirken, bizde bu konu hep gözardı ediliyor. 1990 yılında GözdeThe Favorlte filmini çıkmadan önce tanıtmak için Hafta Sonu muhabiri arkadaşıma filmin bültenini ve fotoğraflarını vermiştim. Film, Osmanlı Sara4 0 1 bir acımalan yok; ama şiddet sahnelerine memnunlukla göz yumuyorlar. Sansürün en sıkı uygulandığı ülke Malezya; ikinci sırada Pakistan, üçüncü sırada Filipinler var. Ancak uydu kanallannın süratlc çoğaldığı bölgede, insanlann neleri izleycccklerini sınırlamak artık pek kolay değil. Avrupa'da yapılan araştıımalarda ise sansüre takılan ilk konunun uyuşturucu kullanımı oldıığu saptanmış. Onu şidOuantln Tarantlno'nun olay fllml R«a*rvuar Köpaklsrl. det ve ağır küfürler izliyor. Listede bunların ardından seks ve İsveç hükümcti sert sansürünü gözkorku geliyor. Çıplaklık ise son sırada. den geçirirken bütün Doğu Avrupa ülkeleri sansür konusunda büyük kaos Peklylyadlğerfilksler? yaşıyor. Ama gencllikle Amerikan şirSingapur'da sansür kabul edilebilir ketlerinin dediği oluyor. Amerikalılar, ölçülerde, ama ilginç bir uygulama söz endüstrilerine en büyük üçüncü girdiyi konusu. Sakıncalı filmler yalnız şehirlesağlayan sinema sektörünü yaşatmak irin merkezlerinde gösterilebiliyor. Güçin, özellikle 3. Dünya ülkelerine sanney Afrika'da sansür yumuşadı, ancak sürü yumuşatmak için büyük baskı uydine dokunmak yine yasak. Örneğin guluyor. M Giinaha Son Çağrı hâlâ gösterilemiyor. Japon scyirciler sonunda beyazperdede çınlçıplak bir kadın görebildiler. Kısa süre öncesinc kadar çıplak kadın tabuydu. Eylül ayında Orlando adlı filmde Tilda Swinsonın çıplak sahnesiyle sansür yıkıldı. Ama aynı günlerde Ağlatan Oyun'un Jaye Davidson'ın sahncsi ısc Uzun süredir karate filmi izlemekarartıldı. miştik. Ünlü Bruce Lee'nin yaşamını anlatan Bruce Lee Elsanesl (The Bruce Lee Story) bu turden hoşlananları sinemaya çekecek turden usta işi bir yı'na satılan genç bir Fransız dilberinin afilm. Lee'nin eşi tarafından yazılan kinılarıydı. Attığı başlık aynen şöyle. "Bu taptan beyazperdeye aktarılan filmi film oynatılamaz." Muhatazakâr basın daRob Cohen yönetmiş Film üç bölümdevreye gırdi ve olay dönemin Kültür Baden oluşuyor. İlk bölümde Lee 'nin kanı Zeyfoek'in demeçleriyle trajikomik hal aldı. önüne gelen, fimi yasaklatmak için demek verdi. Bir yandan filmin tanıtımı için seviniyor, bir yandan da yasaklanmasına neden oldum diye üzülüyordum. Film, bu koşullarda denetime girdi ve Sultan 2. Abdülhamit'in genç dilber ile seviştiği sahnenin bir bölümü kesildi. Gerekçe şu "Hlç koskoca Sultan sevişlrken zorlanır mı?" Kısacası Türkiye arayışını sürdürüyor. Çelişkilerin yaşanması doğal. Düşünün, çocukları korumayan bir ülke, çocuklar büyüdükten ve yetişkin olduktan sonra kaderini yenme savaşı veriliyor. İkinci 'toplum ahlakı bozulmasın' diye sansür bölüm Lee'nin savunma sanatını öğuyguluyor. Siz hiç 10 yaşında bir çocuğun renme ve geliştirme çabalarını kapsıParls'le Son Tango filmine gidebileceğini yor. Son bölüm ise ayrı ırk ve kültürdüşünebiliyor musunuz? Aynı çocuk tek den iki insanın birbirlerine aşık olmabaşına Nlnja Kaplumbağalara bile gidesı üzerine kurulu. miyor. O halde sansür büyükler için işliOyuncu kadrosunu Jason Scott yor. özgürce seçlm yapabilsin insanlar. Lee, Lauren Holly, Robert Wagner ve Çünkü aynı izleyici, dergilerde ve TV istasMlchael Learned ın oluşturduğu filyonlarında bu seçimi yapabiliyor. < min maliyeti 19 milyon dolar. ^ •BruceLee ef sanesi süruyor 1 9 9 3S A Y I 19