Katalog

H A F T A N I N KONUĞU N U R I 0 I K E Ç Yönetmen Kenan Işık ile kulis sohbeti Tiyatro, oyunların satıldığı kitapçı değildir K ulissohbetlerindebuke/konuğıımu/, Devlet Tiyatroları'nın genç ve bas,arılı yönctmeni Kcnan Is.ık. O, sıı günlcrdc aynı /amanda Bakırköy Belediye Tiyalrosu'nun da bir komığu. İlk kcv 3. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali'nde scyirci karşısına çık'an, Nâ/.ım Hikmet'in "tvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu" oyununu sahneyc koyan Kcnan Işık'la, son provaların yoğun temposu içinde, tiyatronun kulisinde söyleşiyoru/. Kenan Işık, İvan İvanoviç var mıydı yok muydu? •• Eğer oyundan sö/ ediyorsak, onun kararını seyirci verecek. Ama İvan İvanoviç, varlığı yokluğu belli olmayan biridir. Bürokrasinin binlerce yıldır hükmünüsürdürdüğübirdogma,birbiçim, birkoku,birdilckçeninyadabiratamanınaltınaatılangörkemlibirimza!.. Nâzım Hikmet, 1953'teSovyetler Birliği'ne ycnidcn gittiğinde gördüğü ilk ijcy,olmasıgerekenleolanarasındaki uçurumdur. Bürokrasinin olabildiğineegemenliği ve katı kurallan dışında, kimseinisiyatifkullanamazdurumagelmiştir.Buolumsuzgirişim,sanatsalalandaki yaratıcılığı bile tümüyle ortadan kaldırnııştır. Nâ/ım'ın tüm bunları görerekyazdığı ve 1957'deMoskova'dasahnelcnen "ivan İvanoviç Var mıydı Yok muydu" oyunu iki gösterimden sonra yasaklanarak sahneden kaldmldı. Acaba, oyun o zaman yasaklanmasaydı da, Nâzım Hikmet'in otuzbeş yıl önce duyumsayıp, haber verdiği bu eleştiri ciddiye alınsaydı, sosyalist ülkelerdeki sonuç bugünkü gibi mi olurdu?. İvan İvanoviç'i biraz sahnede bırakalım istersen. Senin uzun ve başarılı bir tiyatro yaşamınla birlikte, isminin tanınır ve popüler olması son iki üç yıla rastlıyor yanümıyorsam? •• Pek yanlı^ sayılma/. Devlet Tiyatroları İstanbu! Sahneleri'nde oynanan vc yönetmeni olarak bcnimle birlikte pck çok ödülün sahibi olan 'Bebek Uykusu' ile gerçekleşti bu lanınma. Oysa ben yıllar öncesi, tiyatronun başkadallarındadadeğişik ödüller Kenan Işık 1947 yılında Malatya'da doğdu. Aynı kentte ilkokulu bitirdlkten sonra, Ankara Atatiirk kazanmıştım. LJsesi'nde orta ve llse öğrenlmini tamamladı. Lise yıllarında Tiyatroya başlayan Isık ilk kez O ödiillerden de söz 1963'de Ankara Meydan Sahnesi'nde profesyonel olarak sahneye çıktı. 1973 yılında oyuncu olarak ederken, haflangıcın geçtiğl Devlet Tiyatroları'nda halen yönetmen olarak sanat yaşamını sürdürüyor. dan bugüne, tiyatroda Çok genç yaşta başladığın tiyatroda, •• 1920'lerde başlayan konstriiklıvi/m Kenan Igık 'ı da gözden geçirelim mi?.. oyunculuğun yanı sıra, hatta oyunculu akınıı, resim ve heykelle birlikte. sahne i " Çocukluk ve amatörlük yıllanmı f>u bir kenara bırakarak, çok çabuk yiidekorlarına, mobflya bıçimlerıne yansısaymazsak, ilk kez 1963'te Ankara netmenliğe geçmek f;ibi bir seçimin dı. Bııgün Batı'da hâkim olan estetik Meydan Sahnesi'ndü profesyonel olavar?.. anlayısın bir bakıma temelmı olu^turdu rak sahneye çıktım. On yıllık bir denebu akım. Bugünün liyatrosunu olustu•• Sanatçı söyleşilcrindeçok sık kullayimden sonra I973'te Devlet Tiyatrolaranöncüya7arveyönetmenlcr. sahneye mldığından artık kanıksanmış ve espri rı'na geçtim. O sıralar oyuncu olarak ve rejisörlüğe değil de, salt oyımeuluğa halinegelmişbirsözcük vardır:"Bençosürdürdüğüm tiyatroda ilk yönetmendayalı tiyatro anlayışınıyine odönemde cukkenî".. Bu galiba aslında doğru. Ben lik denememi de 74'te Bursa Devlet Tideğiştirdiler. Erwin Piscator, estetik ile daha çok küçük yaşlarda okumaya meyatrosu'nd ı 'Öliim Dansı'nı sahneye kotoplumsal sorunların birlikteliğini yeni rak sarmıştım. ilkokul çağlarında Mayarak yaptım. Askerlik dönüşü, tekniklerle uygulayarak tiyatroda bir latya Halkevi'nde sahneye çıktım. Sah1978'de Dinçer Sümer'in sahneye koydevrim yaratlı. Döncr sahne, projeksineyle tanışıklığım, Ankara'da lise ve üduğu 'Eski Fotoğraflar'daki rolümle, yon, sinema, seyirciyle diyalog gibi yeniversite yıllarında da sürdü. Daha on Ulvi Uraz adına verilen "En İyi Oyunnilikler getirdi sahneye. Daha sonra altı yaşımda profesyonel bir tiyatro sacu" ödülünü kazandım. Bugüne kadar Max Reinhard, Brecht ve ben/erleri bu natçısıydım. Demin sözünü ettiğim okırktan fazla oyunda aktör, yirmi üç oteknikleri geliştirdiler. kuma düşkünlüğü, ünivcrsitc yıllarımyunda da yönetmen olarak sürdürdüm da daha çok psikoloji vefelsefealanında tiyatro yaşamımı. Salt oyun metni sö/ konusu olduğunyoğunlaştı. Beni oyuncu olmaktan çok da.oyununmetniikinciplandakalır. ÖSahnedeki tiyatronun yanında bir de yönctmenliğe çeken bu ilginin sonuçlanemli olan, metnin içerdiği sahnede esoyun yazarlığımdan sö/edebilirim sanırıdır. tetik bir yaratmaya dönüşebilccek nitcyorum. Askerde yazdığım "Behçet likteki sanatsal enerjidir. Euripides'den Bir rolü sahnede oynamaktansa, bir Bey'in Fötr Şapkası" ile tş Bankası'mn Shakespearc'c kadar pek çok önemli ooyunun tümünü elime alıp, dekoruyla, açtığı bir yarışmada mansiyon, daha yun yazarınin yapıtlarında var olan emüziği.ışığı veoyuncularıylahep birliksonra ya/dığım bir çocuk oyunuyla da nerjidir bu. Bugün artık, klasik sayılan te kendimce sahnelemek sevdasına tuTBMM Başkanlığı Ödülü'nü kazanoyunların çoğumükemmel teknikleri otuldum ve aynı sevda, aynı tutkuyla sürdım. Her iki oyunum da Devlet Tiyatrolan oyunlar değildir. Varsın olmasın ne dürüyorum tiyatroyu. ları sahnelerinden,çeşitliokultiyatrolaönemi var! Tema sapasağlam yerinde rına kadar pek çok kezoynandı veoynaYönetmen Kenan Ifik olarak nasıl bir duruyorsa varsın dramaturg ya da yönıyor. tiyatro? CUMHURİYET Dlltl 7 TEMMUZ 1 9 9 1 SAYI 1 7 1