Katalog

AMRİTSAR'IN ALTIN TAPINAĞI K U B I L A Y T 0 N T Û L GER6İN KENTİN HUZUR KIYILARI ıl 1919. AmrıtsarKatliamı. 1984, Ha/iran. Hint ordu birlıklerimn Altın Tapınak'a saldırısı. 1984, Ekım. Askerlere Altın Tapınak'a giriş emrinı veren Hindistan Basbakanı Indra Gandhi'nın iki Sih milıtan tarafından öldürülmesı... Yakmgeçmişin Hindistanı'ndaki bu satırbaşları, Altın Tapınak ve çevresinde klirulu Amritsarkentinin, Hindistan veSihler için taşıdığıanlamınbirözetisanki... Sihlerin dördüncü gurusuRam Dastarafından,kutsal sayılanAmrita Saras gölcüğünün kıyısında I577'de kurulan kent, zamanla genişleyerek Pencapeyaletinin en büyük ycrleşim merkezi olmuş. Aynı zamanda kente de adını veren bu göleüğün ortasındaki tapınak, Sihlerin beşinei gurusu Arcun tarafından yaptırıln..ş. Önceleri bakırolan kubbesı altınla kaplandıktan sonra da "Altın I apınak" adını almtş. Zaman ıçinde çevresinde yapılan binalarla biı "kompleks" halinegelen tapınağın çeşıtlı birımlerı özellikle Sihlerle Miislumanlar arasında çıkan çatışmalarda dcfalarea yıkılmış. Son olarak KancitSing taral'ından inşa edılen Altın Tapınak Sih dilinde "Hariınaııdir" olarak amlıyor. I lındıstan'ın pek çok yerinde, son dereee görkemlı Sih tapınaklarmın bıılıınmasma karşın Altın Tapınak Y bunlatın en önemlisi sayılıyor ve "Tanrıııııı Kvf'olaraK nıtelendırilıyor. Amrıtsar'da Altın Tapınak'ı gören caddeyc girdığini/de eğer yanan sıgaranı/ varsa söndürmeni/ konusunda uyarılıyorsunuz..Uyuşturucıı kııllanımının bıle yasal olduğu Hındistan'da, caddede uygulanan bu yasak insanı^a^ırlıyor. Tapınağı çevreleyen dış yapıdan gırebilmek için ayakkabılarını/ı görevliye vermenİ7 gerekiyor. Ardından, kadın da olsanı/, erkek de olsanız. başını/ı örtmelisiniz..lçcri gırebılmek için yapınanız gereken son işlem ise dış kapı otıündeki havuzcuğa sürekli akan su>un altında ayaklarınızı yıkamak.. Karşını/da "altın sarısı" rengi veçevresindeki havuzuyla Altın Tapınak. Sih öğretisine göre inananlar, özellikle sabahın erken saatlerini ya da gün batımını tercih ederek bu havuzda banyo almal.Jırlar. Böylece ruhlarını "Nektar dolu havuz" diye adlandırılan havuzda temizlemiş olurlar. Br >vo sırasında ve tüm iş günü boyuiı. . "Guru'nun melodilcrini" mırıldanan Sihlerin, Guru'nun ve tanrının sevgisini kazanacağına inanılır Türkiye'deki türbelerın içını andıran Altın Tapınak'ta saz heyetleri. değişmelı olarak, 24 saat "canlı miizik yayını" yaparlar. Dini içerıkteki mü/iğin sö/leri, kutsal metinlere dayanarak, ınsan ili^kilerıni, ya^anıın nasıl süıdiiıülmesi gcrektiğinı anlatır. Tapınağın bu bölümü, fotoğraf çekmenın yasak olduğu tek yerdir... Ancak hcr :>e\ bu kadar hasıt dcğildir Aınrıtsar'da. . Sadece oluğaniistii dönenılenle tleğıl. normal /amanlarda d.ı A.',ıiı I apıiıak'ın ve Sihlerin kentı Vınrıtsaı. her sabah gergınlik ıçinde uyanıyor... Kent me\danları ve önemlı bınalaı başta olnuık ü/cre. her yercemseler dolusıı askerle ka>nıyor Sankı Altın l'apınak yenı baskınları ve baskın emrinı verecek kurhanı nı beklenıekte... < Yiizyıllardır Hindistan'ın simgesi haline gelmif türban, ülkenin özellikle kuzeybatısında yoğun olarak kullanılıyor. Bu başlık, Sih erkeklerin giyiminin ayrılmaz bir parçası olmuş... Dış yapının bir bölümUnde günde iki kez verilen yemek ücretsiz olarak ziyaretçilere dağıtılmakta. Yine dış yapıda yer alan odalarda gecelcri konaklamak, banyo yapmak olanağı var. Yemek gibi ücretsiz olan bu hizmetlerden yararlanmak, iiç günle sınırlandırılmış. Tapınağın kapısı, dil, din ve ırkına bakılmaksızın herkese açık. Tek koşul tapınağa ve Sih inanışlarına saygı göstermek. CUMHURİYET DER6İ 7 TEMMUZ 1991 SAYI 278 12