Katalog

PIER PAOLO PASOLINI'DEN DÜŞSEL BİR GENCE T / (J Pler Paolo Pasollni Mektup türünün çok çeşitli biçimlerden oluştuğu bilinen bir gerçek Insanlar yakınlarından haber almak, sevdıklerıne haber vermek, meslekdaşlarıyla bılgı ve deneyim alışverişinde bulunmak, sevilen birisıne duygularını açıklamak vb nedenlerle mektuplaşıyorlar. Mektubu tür olarak çeklcı kılan yanlardan biri de, genellikle ikı kışı arasında kalacağı sanılan çok özel bılgilere de yer vermesı Ancak, edebıyat tarıhınde, sozde yazışmalardan oluşan ama gerçekte yazarın düş gücüne dayanan romanlar. mektup bıçımınde kaleme alınmış deneme yazıları da sık görülen türlerden. Bu sayfada yayımladığımız mektup anlayışının biraz dışında da olsa, Italyan yazar ve film yönetmenı Pıer Paolo Pasolinının (19921975) "Lettere ve luterane" adlı kıtabındaki mektuplardan bırinı seçtik bu hafta Gunumüzdekı gelışmenın yapaylığını vurgulayan P.P. Pasolını, 'Gennariello' adını verdiği Napolıli duşsel bir gence yönelık eğıtsel mektuplarında babaoğul ilışkisi, eğıtim. uyuşturucu, sıyaset, ınsanın topluma yabancılaşması. vb sorunları çozümleyıci bir yaklaşımla ele alıyor ' 1945lerin italyası kadar kötü" dıye tanımladığı günümuz İtalyası nı değışık yönleriyle eleştirmek için mektubun bağımsızlığından yararlanan yazar böylelikle, her yazısında değişik bir konuyu ele almasına karşın, düşsel de olsa, aynı kişiye seslendiğinden anlatımına bir bütunlük kazandırmasını biliyor Genellikle 'kişiye özel1 bir ılotışım yolu seçtiği için de, her okur yazılanların kendıne yonelik olduğu izlenımine kapılıyor < •Sanaşunutekraretmcktenhıçbırzarnanyorulrnayacağırn:Scninlekonuşurken.banasözeüklerlc öğretilmışhcrseyı unutabılmm.yadaunulmaıslcğinckapılabilırim. Yalnı/esyalararaeılığıyla öğrctılcnlerıaslaunulamam. Nıtckımc^yalarındilisözkonusuolduğundaaramı/da uçurumlaryada larihınenbüyükneMİfarklarındanbirivardiycbilırim. Banacşyalarınöğrcttığihcrşcy.genec^yaların sanaöğrcttiklcrındcnkcsınliklcfarklıdır. Böylcolsa bılc.scvgili Gennariello.e^yalurındili değişmemi^tir.degışeneşyalardır.Üstelıkköklübırbieimdedeğişnıişlerdır. "Eşyalarherzaman değişır"diyeceksın."Oınunnocagna"( 1). Doğru Dünyasüreklıolarakbitme/tükenmezdeği^ikliklere uğruyor. Amaherbirkaçbinyıldabirdünyanınsonunungeldiğinidü^ündürenolaylarmeydanagelıyor. Ozamandeğişimdoğal olarak köktenoluyor.Senonbeşyaşındabcnıscclliyaşındayım.ikimizin arasındakibuya^farkıdadünyanınsonugibibirşcy.Pcdagogkişiliğimbudurumdakri/cgiriyor tnsan kar^ısındakini anlayama/sa öğretcnuv. Şımdı ben sana beni eğiten şeyleri öğretemenı, scn dc bana senı şuandaeğiten(yaniyaşamaktaolduğıın)şeyleriöğrctemczsin.lkimizdcbirbirimizcbunlansırfşu ncdenlcöğrctcmcyi/:cşyalarbazıyönlcrdcndeğılköktcndcğişikliğcuğradı. önemsizgibıgörüncnbirolayıınceleyelim. Bıı süreonee.10'lu,4()'lıyılarınei)yalarımodaoldu.bcnde bugünlerdc 1944'tcgcvcnbııolayırılmealıyorum.Çcktiğınıeşyalarıherdakıkaıneelemek/orundayım. sincmanıngerektırdiğiseçicı veacıması/bırgö/le. Bugünlerdebırkaçburjuvahanımınbırlıkieçayivtığı bir sahneyi çekiyorıım. doğal olarak ötckı ejyaların yanı sıra çayfincanlarınıda ıncclcdını. SenaristimDanteFcrrcltibüyük işlcrckalkı^mı>tı:busahnc için çok dcğcrli bırçay takımıbulnıu^tu. Ve bunlaryumurtasansırengmdcaraarabcyazkabarlınalı,Bauhaus(2)vebunkerdünyasınınkasvclli fineanlarıydı.Onlaraherbaktığımdayiireğimdaralıyor.ardındandadennbırsıkınlıduyuyordum.Her şeyc karşın bufincanlarıngı/emli bir kalıteMvardı.mobilyalarla.halılarla.elbıselerle.hanımların ^apkalarıyla.duvarkâğıtlarıyla uyumlıı birkalilcydı bu, üziintü vcrmiyordu. Sonradan rüyamda gördüğümgıbıgeçmişc, zalimyıllaraacıyladönmüyorduinsan.Tcrsıncnc^cvcrıyordu.Gızcmlı kalilelerielişiolmalarındankaynaklanıyordu. 50'lıyıllara kadar. huitu60'larınılkyıllannakadarcl işçiliğivardı. Insanlareşyalarıkendıclleriyleyaralıyorlardı: herşeymarango/ların.ier/ılerın. döşcmecilcrin.çinieılcrinsabırlicllerindençıkıyordu. Insana yonelik yani.kısıyeyönelikeşyalardı bunlar. Dahasonralarıclsanailarıyadaclsunatlarıruhuanıdcnyokoldu.Tamscnindünyayagcldığııı yıllarda.Artıkbeninıgözümdeofıneanlarlabirvazoarasındasüreklilikkalmadı. Tükciınıdünyasnleilkcndüstndünyasıarasmdakı ııçurum.ılkcndüstrıdünyasıılcgeli^mı^endüstri önccsidünyaaıaMndakiuçurumdandahaderin vekapsamlıdır. Nitekimgelişniışendüstnönccsi dünya.bugüntamamiyleaşılnıış.sılinmış.yokedilmiştir. Bııgünckadarilkendüstrimnyarattığı burjuvanındcğcryargılarını veınsanmodcllerinıyaratandabudünyaydı;aslındabuburjuvasınıfıbu değcryargılannı veınsanınodellerinıbozuyor.de|iştiriyor. bazendekorkunçlaştırıyordu(l'a!ji/mdeve geneldebütünfaşistkiliseyönctimlerindeolduğu gibi). Iklidardüzeyindebozulan.değişen, korkunçla^andeğeryargıları veinsannı odellcrigencik tidarınegemen olduğu dünyadüzeyinde değişnıiyorlardı;budünyaçoğunluğunuçiftçilcrinvcclsanalçılarınınolusturduğubirdünyaydı. Scndoğduktansonraoinsanmodellerıveoeskıdeğeryargılarıiktıdarınısineyaramamayabaşladı; •'neden?"dıyeccksin.Çünküartıkseriımalatvar. Kendi kcndimi/e söylememi/gereken gerçek ^udur: Yenı ürelim biçımi, yanieşyaların değışimi sana. benımanlayamayaeağım(ayrıcaanlamakdaıstemiyorum)özgünvedcrinşeyleröğrctiyor. Bu durumdabirbırımizeyabaneıyiA buyüzlcrce. bınlerccyıldırbabalarlacvlatlarıbirbirindenayıran yabaneılıktandaöiebırşey.(3)A P.P.PASOLİNİ (1) "O munno cagna " Napolı lehçesınde "Dunya değışıyor" anlamına gelır (2) 1919da, Weımar'da mımar Walter Gropıus taralından kurulan ve uygulamalı sanata ağırlık veren sanat okulu (3) Turkçesı Şemsa Gezgın. CUMHURİVET •!»•! 26 MAYIS 1091 SAYI 272