Katalog

yanşma bir anlamda ciddiyet kazanıyor. Herkes söz konusu ödülü kazanabilmek, düslerinde canlandırdıkları gemiyi yeniden tıpı tıpına gerçekleştirmek için çeşitli yollar deniyor. Bunlann arasında dedektiflik de var. Bazı yanşmacılar hararetli bir şekilde tekne planlarını bulmak için projeler aramaya koyuldular. Bu yanşmacılann bazıları çok şansİı, bazıları da şanssız. örneğin, Saint Suliaclı, Yves Nudi çok şanslı. Çünkü seçtiği geminin kartpostallarını bulmuş! Bu sayede işi daha kolay. Yanşmacılann bir kısmı da seçtikleri teknelerde son yıllarda çahşmış balıkçıların peşine düştüler. Ihtiyar kurtlan meyhane köşelerinde sıkıştırıp yapacaklan gemi maketleri ile ilgili bilgi toplama yarışına girdiler. Bir yarışmacı ise bu zorluğu şu kelimelerle dile getiriyor: "tlk başta çok katıydılar. Bize karamsar ve mesafeli davrandılar. Gerektigi sekilde açümadılar. Ancak gerçek amacımızı anlamaya başladıktan sonra konuya ısındılar. tgnesinden iplige gemi ile UgUİ bütün bildiklerini detaylı bir şekilde anlattüar. Bu bir yapboza benziyor. Üstelik bir replika Inşa etmek, restorasyondan çok daha zengin bir olay. Müze bilimi açısından, gelenekler ve görenekler açısından çok daha genis bir çalısma gerektiriyor." Fransa'da yapılacak olan yanşma dünya Uzerinde ilk değil. Turizm ve tanıtım amacı ile Avrupa ülkelerinde de benzer konularda değişik projeler gerçekleştiriliyor. Buna örnek olarak da Hollandalılar gösterilebilir. Son olarak bu ülkede, 300 eski tip tekneden bir filo kuruldu. Turizm için kurulan bu filo, Zuiderzee limanında bir araya geldiğinde deniz tutkunları adeta şok geçirdiler. Onlar için görüntü muhteşemdi. Yine geçenlerde Amsterdam'da 5 yılda bir düzenlenen "Sail 90" fuarını beş günde beş milyon kişinin ziyaret etmesi, eski yelkenlilere meraklı kişilerin sayısındaki hızlı artışı göstermeye yetip de artıyor bile. Artık denizcilik ile ilgili birçok Ulkede gemi müzeleri açılıyor. Sadece Avrupalılar değil, ABD'de de eski tip yelkenlileri yapmak son yıllarda büyük önem kazandı. Bunlann muhteşem bir örneği olan ve lngiliz yazar Edward J. Trelawney'nin "Bence bu gemi, çöldeki bir Arap atına benziyor ve onun gibi siızüliiyor", dediği Maryland eyaletinin sembolü yelkenli, geçen günlerde Istanbul'un konuğu oldu. İki yıl sürecek olan dünya turu süresince 40 bin milyon katederek dört kıtada 27 ülkeye uğrayacak olan Clipper tipi "Baltimore'un Gururu 2" adlı yelkenlinin de tarihi 1800'lü yıllara dayanıyor. İlk kez Amerikan kolonileri kurulduğu zaman yapımı gündeme gelen Baltimore Clipper'inin ABD denizcilik tarihinde çok önenili bir rolü var. Bu gemiler tamamen Amerikan dizaynı olan ilk gemiler olarak kabul ediliyor. Ününü ise 1812 yılındaki savaş sırasında Britanya ablukasını kırıp gemileri engellemesi ile yapmış. Yolculuğu süresince toplam kırk kenti ziyaret edecek olan geminin ana amaçları arasında, Maryland eyaletinin denizcilik geçmişini günUmüzde yaşatmasının yanı sıra dünyanın her limanında demir atıp bu eyaletin turizm ve ekonomik gelişmesine katkıda bulunması gösteriliyor. Ülkemizi ziyaret eden "Baltimore'un Gururu 2 " adlı yelkenli bugün denizcilcrin yetişme çağlarında bir eğitim aracı ve amatör denizcilerin giderek gelişen tutkusunun bir simgesi... 185.5 ton ağırlığında ve 47 metre uzunluğundaki yelkenlinin içinde dördü kadın, 13 personel bulunuyor. Kuzeyde Lenlngrad ve doğuda Hayfa'ya kadar gidecek olan yelkenlinin künyesi ise şöyle: "Denize indirilmesi, 30 Nisan 1988. İlk yolculuğu, 23 Ekim 1988. Gemi inşaat mühendisi, Thomas C. Grillmer. Gemi yapımcısı: G. Peter Boudreau". Gemi yapımcılan Baltimore Clipper'ına hayat verirken, "Buyük Britanya" arşivlerinden ve Denizcilik Akademisi kütüphanelerinden yararlandıklarını belirtiyorlar. Onlara göre gemi, "Ne yeniden yapılan bir taklit ne de kopya. Bu yelkenlinin ozel fiziksel bir karakteri ve kendine özgu bir stili var. Kullanılan tahtalar ise şimdiye kadar yapılanlann içinde en iyisi. Tropikal sert tahta. 'Bullet' agacından yapılmış. Ağacın özelliğî ise bin yıldan daha yaşlı oluşu ve agacın son derece yavaş biıyümesi." "Baltimore'un Gururu 2 " adlı yelkenli deniz tutkunları için geçmişten geleceğe uzanan bir köprü görevini de üstleniyor. O bir gelenek, tıpkı 1992 yılında Fransa'nın Brest limamnda büyük randevuda buluşacak Fransız eski tip yelkenlileri gibi ve hepsinin de ortak amacı, eskinin deniz kültürünü bütün canhlığı ile gözler önüne screbilmek. D "Baltimore'un Gururu 2 " de, murettebat, 6 ayda bir değişiyor. nın amaçlanna gelince: Birincisi, Fransa'nın büyük bir deniz ülkesi olduğunu bütün dünyaya yaymak. Bir diğeri ise üç yıl içinde hızlı bir tempoda denizcilik hafızalarının kaybolan noktalarını yakalayabilmek. Ayrıca yarışma sonunda her bir limanın kendisine has özellikleri olan gemilerinden birine kavuşuyor olması da "büyük avantaj" olarak gösteriliyor. Aslında yartşmanın böylesine büyük organizasyonla gerçekleştirilmesinin altındaki düşünce de Fransa kıyılarının üç bin kilometre olduğunun hatırlanmasmdan kaynaklanıyor. Yüzyıllar öncesinin giz dolu dünyasını bir nebze aydınlatmak için ke;if gezilerinin yapıldığı ahşap gemilerin toplu halde bir araya gelmesi bile deniz tutkunları için gerçek bir mucize. Açık denizlere 'Clipper' cinsi gemi ile yelken basmayı ya da dev dalgalarla boğuşurken geminin ahşap gövdesinin çatırdamasını duymayı kim istemez görüşünden hareketle deniz tutkunları işe girişmişler bile. Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre Fransa'daki yelkenlilerin geçmişinde 200 değişik tipin varlığı bildiriliyor. Fransız deniz kurtları bu eski tip teknelerden hiç değilse yüzüne yeniden can verebilmek için çalısmalarını sürdürüyor. Bugün lOO'Un ttstünde projenin şantiye aşamasında olması Fransızları çok sevindiriyor. Bunların arasında Nantes'daki Brick Goulette, Salnt Tropez'de "Tartane" ile Saint Malo'nun ünlü korsan gemileri de bulunuyor. Bu büyük projelerin yanı sıra daha mütevazı projeler de yanşmaya katılıyor. örneğin Saint Sulriac gibi 600 sakinli bir balıkçı kasabasının bile kendisine has projesi bulunuyor. Bunun için yarışa katılabilmek amacı ile küçük derneklerin kurulup paralar toplandığı gözleniyor. Organizatörlerin verdiği son bilgilere göre 6 ay içinde 1500 kişi veya kuruluş tekneleri ile bu işin içine girmiş durumda. Çalışmalar hızlı ilerliyor, örneğin, Saint Malo'da "Renard" (Tilki) adlı tekne bitirilmiş. İşin ilginç yanı bu tekneyi yapan Robert Surcouf, iki kuşak öncesi korsanlığa dayanan bir ailenin çocuğu. Yanşmaya katılanları aslında büyük zorluklar bekliyor. Çünkü gözleri ile görüp ölçülerini alabilecekleri "iskelet" gemiler çok az. Bunların birçoğunun 1930'larda yok olduğu belirtiliyor. Makineleşmenin balıkçı gemilerine kadar inmesi eski yelkenlileri yok etmiş. Hatta makineleşme yuzünden o dönemden bugüne Fransa'da sadece birkaç tekne döküntusü iskeleti ve sadece bir iki sağlam geminin kaldığı vurgulanıyor. Bu nedenle de Tam 40 bin mtl katedecek otan "Baltimore'un Gururu 2"nln murettebat kaptanları SM Miller ile istanbul kıyılannda 13