Katalog

s O AĞLIK Erdal Atabek ViTAMİN O R G A N İŞLEV Şişman bebekler mi, sıhhatli beslenme mi? kurumuz Emine Altıparmak mektubunda şunları yazıyor: "Ekte fotokopisini hatırlatma amacıyla gönderdiğim geçen yıl Cumhuriyet DERGl'de çıkan yazınızı ileride gerekli olabilir düşüncesiyle saklamıştım. Ben aşağı yukan 5 aylık olan bir çocuk annesiyim. Doktor tavsiyesıyle ilk zamanlar meme vertnede güçlük çektiğim için, bebeğime günde bir öğün hazır mama verdim. 4 aydaki kontrollerinde doktorumuz artık hazır mamayı bırakıp 'pirinç unlu mamalar', sebze ve meyve püresi vermemi önerdi. Bu arada sizin yazınız aklıma geldi. Arayıp buldum ve tekrar okudum. Hamilelik dönemimden itıbaren çocuk bakımı ile ilgilı bir çok kitap okudum. Hemen hepsinde pirinç un!u muhallebiler önerilmekte. Size sormak istediğim pirinç unlu muhallebiyi bir öğün vermemde herhangi bir sakınca var mı, yoksa hazır mama mı vereyim? Bu konuda sizden bilgi alabilirsem çok sevineceğim!' önce okurumuzu rahatlatmak istiyorum. Meslektaşımın çocuk beslenmesiyle ilgili önerileri yerindedir, bebeğin beslenmesi için yeterlidir. Bebek beslenmesinde bilinçli hareket edebilmek çok önemlidir, okurumuzu da bu konudaki hazırlıklı, dikkatli, bilinçli davranışı için kutluyorum. Bebeğin beslenmesinde anne sUtünün yerini hiçbir besin maddesinın tutamadığını biliyoruz. Anne sütünün verilemediğı durumlarda önerilen "doğnı hazırlanmış" hazır mamaların besleme gücü de yeterlidir. Bebekliğin 3r4. haftasından sonra meyve suları (elma, şeftali, havuç, domates gibi) verilmeye başlanır, yavaş yavaş arttırılır. Kuşkusuz, meyve suları siil ya da hazır mamaya ek olarak verilmektedir. 2.5 ayından sonra bebeğe artık meyve suyu yerine meyve püreleri verilmeye başlanır. 3.54 aylık bebeğe, bir öğün sebze mamasına başlanır, bir öğün sut de kaldırılır. Sebze maması başlangıçta çorba, sonra pure olarak verilir. 4r5. aylarda pirinç unlu mııhallebiye başlanır, bu da günde bir öğünden fazla verılmez, 5 aylıklan başlayarak günde bir öğün yogurt verilebilir. 5r 6. aydan son Depresyonumuzu tanıyalım. Uepresyonun uyarıcı belırtılerı • Sürekli keder, sıkıntı, boşluk duygusu. • Herhangi bir şeyı yapmaya (seks de dahıl) ılgı duymamak ya da zevk almamak • Uykunun bozulması (sabah erken uyanmak ya da aşırı uyumak). • iştahın azalması, zayıflamak ya da her zamankınden daha çok yemek • Sık sık ölümu ya da özkıyımı (ıntıhar) düşunmek • Zıhnı toplamada, bellekte, karar vermekte güçlük çekmek • Sınırlılık, aşırı aglama. • Fızıksel belırtiler (başağrısı, sındirım bozuklukları, bulantı, kronik ağrı glb!) bulunması. (U. S News/Wortd Report, S Mart 1990) ra da yumurta (katı pişmış ve yalnız sarısı), iki haftahk aralalarla da kofte, beyin, karaciger gibı besinler eklenir. 89 aylıktan sonra da tavuk, balık eti verilebilir. Bizim okurumuzun sözünü ettiği yazımız, çocuk haslalıkları uzmanı olan bir meslektaşımızın, Dr. İsmail Alta'nın bir mektubuyla ilgilı yazımızdı. Bu yazıda Dr. 1. Alta, pirinç unuyla beslenen çocuklann kötü beslenme nedenıyle karşılaştıkları tehlikelerden, uğradıkları zarardan söz ediyordu. Ama burada sözü edilen "kötü beslenme" çocuklann sadece pirinç unuyla beslenmelerinden ileri geliyordu. Buradaki "sadece" sözcüğüne dikkat etmemiz gerekiyor. Genellikle ülkemizde geleneksel çocuk beslenmesi, çocuğun aşırı besili görünümüne, şişmanlamasına dayanır, böyle çocuklar iyi beslenmiş sayılır. Çocuk beslenmesiyle ilgili uzmanlar, hekimler, ebeler ise, yıllarboyu bu yanlış beslenme kalıbını düzeltmek icin çaba harcarlar. Doğru bir çocuk beslenmesi, ona gerekli proteini, yeterli kaloriyi, gereken vitaminleri, mineralleri vermelidir. Bunun sonucunda da "şişman bebekler" değil, doğru beslenmiş sağlıklı bebeklerle karşılaşırız. Okurumuzun doğru bir beslenme şeması ıçinde çocuğuna günde bir kez pirinç unlu muhallebi vermesi elbette ki doğrudur. Ama bebeğimizi sadece pirinç unuyla beslersek kuşkusuz yanlış olurdu. lşin ekonomik yanı son derece önemlidir. Bugün doğru bir çocuk beslenmesinin aıle bütçesine yükü, pek çok ailenin kaldıramayacağı bır gideri gerektirdiğı için yanlış beslenme ortaya çıkmaktadır. Ancak bebeklerin gereksindiği sütü, proteinli besinleri, meyveleri, sebzeleri sağlamak çok önemlidir, bu konunun devlel tarafından, belediyeler tarafından çeşitli yollarla desteklenmesi, toplum sağlığı açısından yaşamsal önemdedir. Çocuklarımızın beslenmesi de diğer pek çok konu gibi bilinçli annelerin, bilinçli ailelerin çoğalmasına, çocuklarımızın beslenmelerine sahıp çıkmalarına, bunun için de demokratik yollarla kamu yetkililerine baskı yapmalarına bağlı olmaktadır. Bizi sevindiren, artık bilinçli anne, bilinçli insan sayısının artmasıdır. D üneşın D vıtaminı oluluşumundakl rolü, sandığımızdan daha önemlidir 19. yüzyılda Londra ve Vlyana gıbı unlu kentlerde bıle çarpık bacaklı, kemık oluşumu geri kalmış, sağlıksız çocuklar göruluyordu Bu durum kentlerın yoksul yörelerınde yuzde doksanı buluyordu Salgın bır hastalık görünumundekı bu durum neden olmuştu? Bu durumun nedenı, kentlere gelen guneş ışığının yolunu kesen endüstrı dumanlarının oluşturduğu kırlı sıstı. Böylece güneş ışığı alması engellenmış çocuklar D vıtaminı eksıklığının oluşturduğu "rachltls"e yakalanıyorlardı Çünkü ınsanın gereksindiği D vıtaminı güneş ışığımn etkısıyle derıde sentezlenlr Lahor glbı yakıcı derecede guneş alan bır kentın çocukları ıse, benzer bır hastalık tablosu ıçinde çarpık ve sakal kalıyorlar, burada kadınlar da ağrılar ıçinde ve hastalıklı bir hayat surüyorlardı Lahor'dakl durumun nedenı ıse Londra ve Vıyana'dakınden çok farklıydı; gelenek ve ınançlar nedenıyle kapalı, güneş görmeyen avlularda yaşayan, güneş gören yerlere çıktığında da sıkı sıkı örtünen bu kadınlar ve çocuklar, D vıtamıni eksıklığınden kurtulamıyorlardı Bugun bızım kentlerımızde, kasabalarımızda, köylerımızde yaşayan kadınlarımız ve kuçuk yaştakı kız çocuklarımız guneşten yoksun bir yaşama bıçımıne sokulurken, D vitamını eksikliğınin gelecektekı sonuçları toplum sağlıöımızın yenı bır kaygısı olmayacak mıdır? Ortünmenin, bu nedenle de güneş ışığından yoksun kalmanın aynı zamanda bır sağlık sorunu olduğunu görmemız gerekiyor • Örtünen, vitaminsiz kalır G SAĞLIK ve PROKTOLOGIE GÜZELLİK REHBERİ ĞÖZLERİNÎZ İŞILDASIN ÇANAJANS 151 00 44 FAX: 151 41 55 HEMOROİDFİSTÜL VARİSLERİN INFAROT, İĞNE İLE TEDAVİSİ Op. Dr. Hayatl F. KOCAL Bankalaria anlaşma vardır Rumelı Cd Ogan Ap. Tıp ve teknolojinin ortak başansı AMERİKA DA HER İKİ AİLEDEN BİRİNİN TERCİHİ • SAĞUKUVE DAHA MUTLUGECELER İÇİN UYKUSUZLUK, BEL VE SIRT AĞRILARINA KESİN ÇÖZÜM EY, OTEL VE TAT|L KÖYLERİNE, DUNYANIN EN BÜYÜK ÜRETiaSİNDEN Tıbbı Tahlil Laboratuan TOPAGACI CHECKUP AKAPUNKTUR M. Sc. Dr. Nazlh* KARPUZOĞLU HER ÇEŞtT KONTAKTLENS uonaı dokiori» tuıdndan uygılanr ortopedlk & dljltal termostatlı TOrkıye ve Oiadoğu Tek Yelkılı Salıcısı No. 16/2 Nlşantaşı ŞİŞÜŞUBEMİZAÇILDI YENİ KESİN KONTAKT LENS Halaskargazı C Baştıma/ Ap No 297 SÜPER TANITIM KAMPANYASI FİYATLARI (Bu ılanla gelen ılk 40 kışıye) • Dura seal modelı * * Comfort Rest modelı • * * Ultra Comfort modelı 790 000 +KDV 980.000+KDV 1 200 000+KDV Gemlni co. LW. KADIKÛY ÇARŞISI NO 45 PTT AflKASI, KADIKÖY İST . „,. i v t . . TCL 345 78 72 TELEX 29661 BAYIUKLtR FAX338 26 23 VERİLECEKTİR Tel: 141 35 89 1320120 Klm. Müh. S«vlm CK5AN Şakayık Sk. Suşehrl Ap. No. 18/1 T«şvlkly« Istanbul Tel: 130 55 95 (Tel: 1417976^) 24