Katalog

FOTOGRAFIN 150. YILI Zamanı durduran koleksiyon Zamanı durduran bu minik sihirli kutular zamana yenilmişler, bir eskici dükkânmın 'eşyalan' oluvermişlerdi. Ta kiIsa Çelikile karşılaşana kadar. İsa Çelik'in fotoğraf makinesikoleksiyonu, onun fotoğrafçılığı kadar eski... Alberto Modiano otoğıaf makıneleıı, <,alısına odasıııdu dııvardan dııvara ıı/anan bıı buyuk ku tııphanenın ıı/eıını kaplıyordu Yuz yırmı paı\aya yakın bıı koleksıyonda, Kodak, Agfa ve Zeiss'ın en eskı modellerı yer alıyor, koruklu makıneler, eskı po/ometreler dc hcmcn dıkkatı çckıyordıı Bcyoğlu'na, Isliklâl Caddesi'nc yakın bır evdeydık Bundaıı vıllar ö n ı e , "I'Olografın 100. yılı munıısebi'tiyle", tenınıuz 1938'de " A R T " Dergısı'ndc yavımlanan ya/ısında, "Bııgun tstanbul'da kac fotografhane var? Runlarııı sayısını Allah bılır Vıılnı/ ıncsela lieyoglıı'nda Isliklâl ( ııddcsı'ıım, vakmda fot<>t>raf^ı vc mıılıalk'lmı dııkkunlarından ıbarel kalaıagı nıııhsıkkak g i h ı d ı r " dıyen ga/etccı yazar I ıkrcl Adıl'ın bu gerçekleşmeycn kchanclıııdcn *>() vıl sonra, Istıklâl C addesı'nc vakıtı bır vcrde, İsa Çelik'in cvındevdık Ulkenıi/cle, loıoğıal nıakınesı koleksiyonu yapaıı kısıleı ııı savısı, talımıımnızc göre epcv a/dıı Bıı meiaklı kokksıvonculaıdan bııı Barış Maııı.o, difjt'iı ıse mi'sk'k olaıak da lotoğ lalı scı,nııs olaıı Isa (, elık Aslıııa bakarsa nı/, koleksıvon konusıı olaıı bellıbaşlı kalcnı ler nrasında, dunva ı,apında da fotoğrat makırıcsı kolcksıvoıiciıları pek genıs bır sayıya ulasmıvor liclkı dc bu vıı/den, " l o l o g r a t ı n 150. Yıir'nın kutlandıgı bımunlcrdc, tıım dun vada vı o/dlıkk L oııdıa'da du/cnlcncn scr jMİeuk. ıııu/ıleıde, eskı loloğıal ınakııiL'kıı, " ı l l ı h a r l a ' scıgılcıııyoı, ınsanlaıa lanılılı vor OriR'gııı, ncgalılten baskı yapıııa lck nıgını hıılan In^'ilı/ bılım adamı Henrv Fo\ I alhol'ıııı ^alısıııalarmı vııruttuğıı I acoık Manaslırı ıvındekı v\ı, yıl boyuiKa sıırecck 150 \ılı kutlama |)iogıaııııııınodak noklası Manaslııdakı l\>\ I allıol Mıı/rsi'ııde aı,ıla cak sugılerdı.. lalbol'ıın oııjınal " l a r e K a p a n ı " nıakınesınııı dt buhındıığıı kolcksı \ou, "(•(>/ kumaslırıcı bır <>la\," dıye ıııte kndııılıvoı Otc \andan, vıııc 1 o n d r a ' d a ııı Sıiıı .ıvıııda a>,ıKııı ' T l ı ı s a l hologrul, Fılm M 1 FV Mıı/esı"ııdo, .ıvıı bıı lıolııııuk1, " K o d a k Mıı/esı" ycı alıyoı 15ın ul ı I8' 1 ) daıı gıınıı ınıı/c dck lotoyıaKılıgııı laı ılıını sLiyıleyeıı S Itııı larılıı c^ya ık' 10 bııı lolografın vaııı sııa, I 888'CJL. uıctıkıı "dıırvanın ılk loloğral nıakınosı" Kodak No 1 dc scrgıletmor Cıc(,cn sıl 1 oııdıa'da aı,ılaıı ' llarekollı Resını k'i Mıı/tsı ' MOMI dc (Mııscum ol Movıng Inıcgı) ısc, eskı ve \ını opıık alclk'iııı /ıva ıcts,ılcr taıalıııdan kullandabılCLCgı bır scıi'i dıı/cııkııınıs I vt*l, ıııs.ııılık 1^0 yıl bovuiKa nıakıııelerıylc loloiii.ıl veklı ve sımdı bu makınek'ie, kendı dchasında, "sa>gılaımı sıınuvoı" Bı/ ıse, sııadan da olsa, Iıcılıangı bıı fotogıaf nııı/e sındeıı, btıı/eı bıı ı,abadaıı ıı/ak k.ılmıs yııı dunuı/a doiKİıın vc bıısıık bıı kısısel emckle O F 1 s 3 UİKjmızdc bır fotofjraf muzesı yok lotoflrafa malzpmesıne makınesıne ılışkın ozel koleksıyonlar da son derece di ve sınırlı Isa Çelık ın fotoflrdlçılıöıyla yas.it oları ozel koleksıyonunda ıse 120 cıvarında makıne yer alıyor Kodak Agfa Bencını ve Zeıss ın eskı modellerı de göze çarpan parçalar oluştııııılmııs Isa (,elık koleksıvomınıın değeı lı parc,al.ırı arasındakı gc/ınu/ı sı/c baslangı cindaıı Kıbaıcn anlatalım dıvorıı/ lsa(,clık'e, lotoğıal ınakıncleııııı goımek, onlaıı goıuntulcınck ıstedığımı/ı sovledı^ıını/ de, bı/ı lıeı Aiın.ınkı ııa/ık lavıı ıle kaısıladı Lvıııe gıllığııınztle, kuvıık bıı studvospotu bı lı ha/ııdı H.ıha eve gııeıkcn, " t o l o ğ ı a l olayı" bı/ı /alcn meıdıveııleıde kar>ılanııstı (jevıedc, basanıaklaıa kadar u/aıııp lasaıı eskı yenı lolof raflarla kaısı karsıv.ı ıdık I oloğlalın, ınsanla hıılıktc vasadığı bır nıekandı bu rası Duvarlaıda, Isa (.elık'ın kendı l o ı o j rallannııı vaııı sııa, sevıedene ııoslaljı vııklc veıı eskı toloğrallaı, cpıv veı lutuvordıı C a , lışnıa odasıııdakı buvıık kıılııplıaııeııııı ralla ııııa sııalaıımış /cıss, AKI.I \e kod.iK'l.ıı ıse, bıı eskı fotofrrallarla bıılııııle>ıvoı, ınsanda, hele liıı lolııgıal ıneı.ıklısıııda, gaı ıp du>gu lar ııyaııdıııvoıdıı liıı nıakıııeleı ılesaı, ku şak once, kıını aıleleı.n nc de ' h c \ e ı a n i r an l.ıı ı /aıııana karsı yaıısarak 'tespıt' edılnıış tı 1 Deklansoılcrı o n l m a \u7İcrcc, b ı n k n ı ke7 basılarak " / a m a n durdıırulmuş" vc sonra da /amanı durduran bıı ınınık sıhırlı kuıu lar, /aıııana venılmışler, bır eskıcı dükkânıııııı esyalan'oluverıııısleıdı Iakı!s.a(,elık ıle karsıUısaııa k a d a ı ' Isa (.elık'ııı lotoğıal makıııesı koleksıyo ıııı, oıııın fologıaf s ılığı kadar eskı l l e r g e ı ı,ek koleksıvoiKiı gıbı o d a , \enı bır " p a ı \ a " va sahıp oldupıında, buvıık bır ıııutlııluk dıı \u\or Ve vıııe gervek bıı koleksıvoncıı gıbı, Isa (,elık bu ınakınenın bedelını oderken, cebındekı paıaıını sılınıp supııııılıııcsıııı, gcvu ıııı kırpıuadan katlaıııyor Her gırı,ek tıılkıı d<ı oldıı£ıı üibı, bıı lolofraf makınesıne yenı s.ılııp oldııuıında, Isa (, elık ıı/ıııı bıı sıııe bu ııuıı ıııutlulutnınıı tatnıasını bılı>oı Bı/e ko leksıvonunıı tanıtııken lıeı makıncye ayrı bıı ıhtımaın gosteımesınden bcllı, fotoğıat nıa kııiısını paı ıııaklaıınııı aıasında lıılusu, e\ ı n p (,c\ırnıcsı, tekııık detaylanna bakışı, hep bu tııtkuıııın ısaıcllcıını tasıvı>r Parnıak kadaı kuı,uk bır nıakıneyı gosieııyor bı/e Sonra Rııs vapııııı bır "casııs ınakıne"vı elıne alıp detaylarını aıılalıvoı ğu ı,alışıı dıııunıda Bu nıakınelerın bırço Kolcksıyondakı " p a r v a " l a r ı n totoğralını çekcrken, bır ara go/um vok taıııs bır ıııar kaya takılıvoı Kaısmıda, bır /anıanlar babaının Tıırkıye muuıessıllığını vaptığı bıı " B e n c i n i " görııvorum Babanı, getııdıgı lıer vcnı ınodcl Bencını fotofıaf makıncsındcıı hır laııesını " n ı ı m u n e " olarak bana \crırclı ve bovlece loloğral zevkını bana aşılavan bıı "Beııcım"ler olnııısiu Anıa Isa (,ciık'ın Renunı'sı, benıın hıldıkkıIIIKIUI cok daha eskı bır nıodeldı Aıicak, görduğılmu/ kadanvla Isa C,elık ıs kı nıakıııelerın \anı sıra vcnı lcknolojıvı de \a kıııdan (akıp edıvoı L u n d c n totoğıatla dopdolu bıı gu/el nıekaııdan laııı avnlacağı ıııı/ sıra, bı/e bır gıııı once satııı aldıgı vcnı bır " lapoıı harıkası"nı da goslcrdı Bocek bıçınıııule bır o>unıak l o t o ğ u l inakincsiM.li bıı Yuıuvoı ve lıarekel ederkeu klık, klık" sesleıı cikaıı\oıdıı' 17