Katalog

S A 6 L I K Erdal Atabek eslektaşım Dr. tsmail Alta'dan bir mektup aldım. Dr. t. Alta, 30 yıldır yeni adı "Gazio.smanpaşa"; eski adı "Taşlılarla" olan gecekondu bölgesinde serbest çalışan bir çocuk hastalıkları uzmanı. Çocukların yanlış beslenmesinde önemli bir rolü olan "pirinç unu ile beslenme" konusuna dikkat çeken meslektaşım şunları yazıyor: "Muayenehane klinikten kopuk, tam bir polikliniktir. Akademik bilgiler, testler, kalori hesapları, grafiklcr, seminerler, hcpsi asistanlıkta kaldı. Bizim ortamda, bizim tuzsur deryamızda, halkı, yavrusunu zehirlcyen pirinç unundan vazgeçirmek daha önem kazandı. Anne sütünün yapısını bilmek, inek sütünü incelemek, kutu mamaların osmolaritesi halkı hiç ilgilendirmiyor, halka yararı olmuyor. Ortamın süt çocuğu beslenmesi ile ilgili olduğunu daha evvel yazmıştım. Bununla ilgili olarak muayenehaneden bazı görüntüler sunmaya çalışacağım. Her etnik gruptan çarşaflı, mantolu, ehramlı, son zamanlarda çoğalan tarikatçı giysili, mini etekli, kotlu, 20 yaşında okuma yazması olmayan bazı anneler... Kırsal kesimde; yağmurda ıslanan, yalınayak toprağa basan, kuş sesi, horoz sesi, derede akan su sesi, rüzgârda titreyen yaprak sesi duyan, gübre kokusu alan anne, büyük kentte; beton yığını apartmanın içinde klorlu su içen, sana yağı yiyen, doğayı camın arkasından izleyen, egzoz gazı koklayan anne oluyor. Köyde çoğunlukla ek bir mamaya gereksinme olmazken, kentte kötü koşullar nedeniyle, 12 haftalıkken süt çocuğuna ek besi gerekmektedir. Yoksul gecekondu bölgelerinde, ucuzluk nedeniyle pirinç unu tercih edilmektedir. Bugün için ucuz sanılan, aslında gelecek için çok pahalıya mal olmaktadır. Şöyle ki, süt çocuğu yanlış beslendiği için sık sık hasta olmakta; doktor, ilaç Ucreti derken astarı yüzünden pahahya çıkmaktadır. Anne bunu hesaplayamıyor. Bir tencere koyu pirinç unu yapıyor, tek amaç çocuk doysun, sus.sun. tki ay sonra ne olursa olsun. MI Nerede ülkemizin, "Ulusal Çocuk Beslenmesi Programı"; nerede "çocuk beslenmesinde üniversite • Sağlık Bakanlığı hekimler işbirliği"; nerede, "çocuklara karşılıksız süt verilmesi"; nerede "annedoktorsağlık kuruluşu işbirliği" anlayışı?.. Bunlann hiçbiri yoksa, bir doktorun tek başına çırpınması sorunu çözer mi?.. me bozukluklan, ishaller görüldügünii," böyle büyüyen çocukların ileride de sağlık sorunları olacağını yazan Dr. Ismail Alta, pirinç unu ile süt çocuğu beslenmesine karşı savaş açmış. Çocukları yanlış beslemek... Anneler doğru beslenmeyi nasıl bilecekler? Mıkiubuıı itlımdaki 31.5.1989 tarihine baktım, bir süre öyle düşündüm. Gaziosmanpaşa neresiydi ki? Şurası, îstanbul'un bir ilçesi, burnumuzun ucu dcnecek yeri. Otuz yılda süt çocuğunun beslenmesi değişmediyse, ülkemizde dcğişen neydi? "Çağ atlayan Türkiye" sloganı bu tablonun neresinde oturuyordu? Gaziosmanpaşa'daki anne bu durumun nesinden sorumlu olabilirdi? Bir kutu pirinç unu 700 lira, bir kutu mama 8.000 lira oldukça, hangi anne çocuğuna mama yedirebilirdi? Ekonominin daralan çemberlerinde sıkışmış, olmayan eğitimin, geri bıraktırılmış kültürün çizgileriyle sınırlanmış anneler çocuklannı doğru beslemeyi nasıl bileceklerdi? FAME CITY örneği eğlence merkezlerini açmakla övünen bir siyasal iktidarın, ucuz diye pirinç unuyla beslenmekten direncini kaybetmiş çocukların ikı dc bıı hasialanmalarım lasa etmcsi bckleair mıydı? Nerede ulkemi/ın, "ulusal çocuk bcslenmcsi programı?" Nerede, "cocuk heslenıncsinde universiteSaglık Bakanlıgıhekimler işbirliği?".. NiTi'de, "voıuklura karşılıksı/ siıl vrrilmesi?" Nrredr, "Anncdoktorsaglık kuruluşu i^birligi?" Bunlann hiçbiri yoksa, annelerin bcbeklerini biıbııine sorarak büyutmelcri kaçınılnıaz olma/ nıı? Bunlann hiçbiri yoksa, bir doklorun tek buşımı çırpınması sorunu ço/eı mi? Işte denıokrası bunun için gerekli. özguılukler bunun için gerekli. Insan hakları bunun için gerekli. Politika bunun ıçın gerekli. Hcpsi de süt çocııklarının doğru beslenmesi için gerekli. Demokrasi denıek, özgıırluk demek, insan hakları demek, politika demek, "siıl çocuklarının gerekli ve >elerli hi'sinlrrle beslenmesi" denıeklır. Dr. îsmail Alta'ya mektubu için teşekkür ediyorum. Basınyayın, Sağlık Bakanlığı, ilgili kuruluşlar bu üzücü durumdan habersiz gibi. Bir zamanlar Günaydın Gazetcsi, eksik olmasm, 1. sayfaya büyük puntolarla, 'Pirinç unu çocuklan sakat bırakıyor' diye yazmış ve kaşektik çocukların resmini koymuştu. Bunu bekleme salonuna astım, tüm eczanelere telefon edip görünür bir yere asmalarını rica ettim. Bu olay, halkı pirinç unundan vazgeçirme savaşıma yardımcı bir güç oldu. Şimdi yıllarca hasta annelerine sorduğum soruyu ilgili kuruluşlara, basınyayına, pirinç unu öncren meslektaş kardeşlerime, yani çocuk hekimlerine soruyorum: Almanya'da pirinç unu, çocuk maması olarak kullanılıyor mu? (Almanya'yı örnek vermekteki amacım, çevrede her evden 12 kişi orada işçi olarak çahşmakta.) Başlangıçta ucuz diye süt çocuğuna mama olarak yedirilen pirinç unu, zamanla kötü alışkanlık haline geldi. Sanki onsuz yaşanmazmış gibi. Türkiye genelinde standart bir mama durumuna geldi." Pirinç unuyla beslenme Çocuk hastalıkları uzmanı Dr. Ismail Alta, gecekondu bölgesi olarak kurulan, sonra da kendine özgü koşullarla gelişen Gaziosmanpaşa ilçesindeki otuz yıllık gözlemlerinde (19581988) çocuk beslenmesinin değişmediğini görmüş. Süt çocuğu beslenmesindeki temel bozukluğun nedeni olarak gördüğü "pirinç unuyla beslenme"ye karşı savaş açmış. tyi de, oradaki anneler neden çocuklannı pirinç unuyla besliyor? Bunun yanıtını da şöyle veriyor Dr. Alta: "Süt çocuğunun pirinç unu ile beslenmesinin nedenlerini önem sırasına göre sıralayalım: I. Ekonomik. (Ucuz; bir paketi 700 TL.) II. Eğitimsizlik. III. Görenek ve telkin (Komşu hanımın, 'Bcn 5 çocugumu pirinç unu ile biiyültüm' demesi, onun doktordan daha etkili olması.) IV. Çocuk beslenme kitaplanna yazılması. V. Bazı meslektaşlarımızın önermesi. VI. Reklamlar. (Radyoda, sen çocuk kahkahası ve pirinç unundan yapılmış çocuk maması reklamı)..." Pirinç ununun ucuzluğu konusunda da şöyle bir kıyaslama yapıyor Dr. Alta: "Bugün Türkiye'de bir paket pirinç unu 700 TL; bir kutu mama 8.000 T L . " Sorunun ekonomik temeli ve sosyal boyutu da böylece ortaya çıkıyor. Bu biçimde yanlış beslenen çocuklarda, "enfeksiyon hastalıklanna karşı dirençsizlik, geliş SAĞLIK VARİSLERİN INFRAROT, IĞNE İLE TEDAVİSİ Bankalarla anlaşma vardır SAĞLIK SAĞLIK SAĞLIK SAĞLIK ÇANAJANS IST : 151 41 55 ANK: 231 26 99 HEMOROİDFİSTÜL PROKTOLOGIE TÜRK KANSER DERNEĞİ Her türlü kanserin erken teşhisinde poliklinik laboratuar ve modern endoskopi çalışmaları ile halkımı/.ın hizmetindedir. U) AÛRILARINİZIN TEŞHİS ve TEDAVİSİ İÇİN ASMED ŞİŞLİ RONTGEN veULTRASOUND TEŞHİS MERKEZİ . DOÇENT Dr. Arif Verimli fluh (Sınır) Hastalıkları Uzmanı PANOROMİK SEFALOMETRİK incelemaler için de humetinizdadir. Rad.Dr. Ali AKINCI Rad.Dr. A d n a n GÜZELÖZ Tel: 141 00 87 140 32 98 131 18 26 PsikiyatristPsikoterapist Hafta içi: 16.0019.30 C.tesi: 10.0015.00 Op Dr. HAYATİ F.KOCAL Rumeli Cad. Ogan Apt. No: 16 K. 2 Nişantaşı Tel: 141 35 8 9 132 01 20 uemozi Tel: 512 96 09 AıatUrk Bulvan Arıeks l$ Hanı No: I34 K: 3 AksarayISTANBUL (Fmevnıal Lıstsi karşısı) Dr. Bedii Gorbon Sk. No: 1 Şişhane/İST. Tel: 150 46 84 150 46 81 Halaskflrgazi Cad Osmanb«y Apt No: 194/1 O 1 Osmanbey/İST Te) 14S 63 93 16