Katalog

Reagaıfın gölgesindeki aday: Bush Uzun yıllar, Reagan'ın gölgesinde, "Selam Başkamm!" diyerek onun mirasını devralmak, George Bush'un Beyaz Saray'daki Başkanlık koltuğuna oturmasına yetecek mi?.. Beyaz Saray'da, boynuz kulağı geçecek mi?.. 8 kasunda yapüacak ABD Baskanlık scçimleri için 17 ağustosta toplanacak Cumhuriyet Parti Kurultayı'nda adaylığının kesinleşmesi beklenen George Bush, yaklaşık sekiz yıldan bu yana ABD Başkan Yardımcılığı görevini yUrütüyor. Başkan yardımcılığı, ülkenin ikinci derecede önemli görevi olmasına karşın, "küçümseniyor"... Ve şimdiye kadar ABD'de bu görevleri sonunda başkanlığa seçilebilmiş yalnızca iki kişi bulunması da bu kanıyı kuvvetlendirir görünüyor. Seçim mücadelesine "şanssız" denilebilecek bir konumda başlayan Bush, Marlc TVvaln'in, "Bir ailenin iki oglu vardır. Biri denize açılır, digeri de 'Başkan Yardımcısı' olur. tkisinden dc bir daha haber alınamaz" biçimindeki öyküsünü anlatmayı pek seviyor. Çünkü bu görevde olduğu süre içerisinde "kovulmak" ya da kızağa cekilmek tehlikesinı göze alarak öne atılmaktan çok, "korkak" nitelemesini sineye çekip Başkan'ın gölgesinde kalmayı yeğledi. Bush bu dönemde "ilkesiz politikacı" "yenilgi rekortmeni" olarak da değerlendirildi. "Sadık Bush" Reagan'ın yerine "Başkan" seçilmck için gerçek bir mücadele içine girdiğinde, sağdan ve soldan Bush'a yöneltilen olumsuz eleştiriler doruk noktasına ulaştı. Muhafa7akâr yazarlardan George Wlll, "Bush Reagan'ın kucak kopeğidir" diye yazdı. Sol eğilimli yorumcu Simon Hoggart da tngiliz Observer gazetesinde, "Amerika'da bir gelenektir. Başkanlar gorevlerini eşlerine devrederler. Bu geleneği bozan ilk başkan Reagan'dır. O, görevini knni^e devretti. Atügı tekme ne kadar sert olursa olsun, Bugh, o pabucu yalar" diye yazdı. ABD için 'aristokrat' bir aile George Herbert VValker Bush, Connecticuth aristokrat bir ailenin oğlu. Babası eski senatörlerden olan Bush, "Annem bize yaşamın ne oldugunu; babam da görev ve hizmetin önemini ogretti" diyor. Eski moda bir aile anlayışına sahip anne babasının verdiği "sevgi ve disipline dayalı" eğitimden duyduğu hoşnutluğu dile getircn Bush, "Sabahlan kahvaltı masasının çevresinde toplanırdık; annem ya da babam, bize tncil'den bölumler okurdu" diyor. Yale Üniversitesi yıllarından tanıdığı, zengin bir yayıncmın kızı olan Barbara ıle 1945'te evlenen George Bush'un yaşlçrı 28 ıle 41 arasında değişen 5 çocuğu var. "En biiyttk başarınız nedir?" sorusunu "Çocuklanm bizi gormek için hâlâ evimize geliyorlar" diye yanıtlayan Başkan Yardımcısı'nın, torunlarını çok sevdiği ortada... Oaorgt Bmh'un yıtak odasında n*$en Wr pazar safoahı. Kankoca Bush'lar« tonmlar. Bıah, bu m n a r m ı n , kendisl tçln an böyuk muDukık okhıOunu sık sık dlte (jetlrtyor. Bush ve Ingiltere Başbakanı Thatcher İM kıtayı Mrte^ilran uyumlu bir gOrOntu mu? Başkan Nixon tarafından önce Cumhuriyet Parti Ba^kanhğı'na, daha sonra da Birleşmiş Milletler Temsilciligi'ne getirilir. Ford döneminde de ABD'nin Çin Büyukelçiliği ve CIA başkanlığı görevlerini üstlenir. Gerald Ford'un yardımcısı seçilmeyi başaramayan Bush, 1980'de rakip olduğu dönemde, ekonomik politikasını sert bir dille eleştirdiği Reagan tarafından getirilir Başkan Yardımcılığı görevine. Bundan sonra, bütün söylediklerini unutarak Reagan'ı övmeye ve desteklemeye koyulur. New York Belediye Başkan) Ed Koch, "Bush fırsat düşkünü, korkak biri. Neyse M Demokrat degü, boylece bu özelliklere sahip olması, bizlm için avantaj" diyor. Bush uzun yıllar Reagan'ın gölgesinde, "Selam Başkanırn" diyerek Cumhuriyetçiler ve Reagan alleslnln gölgesindt bir Başkan Yardımcısı olmak, Işlert kolaylaştıracak mı? Cumhuriyetçi Parti'den bir başka aday Süper Salı sonrası yeterli çoğunluğu alamayıp çekildi Robert Dole, ise "Bush, Reagan yonetimi sırasında hiçbir zaman etkili olamadı" derken belirli bir gerceği ifade ediyor kimi yorumculara göre... Bush'un seçildiğınde neler yapacağını henüz kendisinin de bilmediği, belirlenmiş bir programının olmadığı bir diger eleştiri konusu. Ancak Bush'un "Reagan'sız Reaganizm" yapmayı planladığı söyleniyor. Uzmanlar, Bush'un oyun planını, ekonomik büyümenin devam etmesi beklentisiyle istikrar yanlısı Amerikan halkının en azından yüzde 50 oramndaki kısmının oyunun radikal değişiklikler öneren Demokrat Parti'ye kaymasını önlemek üzerine kurduğunu öne sürüyorlar. d [ ^ ^ y ^ N f h a , Qn Bir savaş kahramanı olmak yeterli mi? II. Dünya Savaşı başladığında 18 yaşında askere alınan Bush, genç bir pilot olarak Pasifik'te birçok savaş bölgesinde yaşamını tehlikeye atar. Bir keresinde de yaralanır. Denize düşerî uçağındaki iki mürettebat ölür kendisi "şans eseri" kurtulur. Ne var ki savaşta gösterdiği ataklığı ve başarıyı siyasi hayatta sürdüremez pek... 1945'te 1exas'ta başladığı petrol işinden milyarder olur; 1964'te yeterince çalıştığına karar vererek politikaya atıhr, senatör olmak için uğraşır; ancak başaramaz. 1966'da Temsilciler Meclisi'ne seçilir. kısmen de demokratlar arasında hâlâ yaygın bir popülerlıği olan Reagan'ın mirasını dcvraldı; başkan adaylığını kesinleştirdi. Bu mirasın onu başkan koltuğuna oturtabileceği konusu ise tartışmalı. Şimdiye kadar yapılan kamuoyu yoklamaları Bush'un Demokrat Parti adayı Michael Dukakis'in bir adım gerisinde kaldığını gösteriyor. Reagarfsız Reaganlzm Bush, hükumette aldıgı değişık görevlerden gelen deneyimini bir avantaj halıne dönüştüremedi. Aksine, lranContra skandalında ve Panama'nın fiili lideri Manuel Anlonio Noriega'nın "uyuşturucu kaçakçısı" olduğundan haberdar değil miydi tUründen sorularla güç duruma duşurUldU. Kasım seçimlerinde 11