Katalog

H AFTAN IN KON UĞU Cumhuriyet Kitap Kulübü yöneticisi Taha Parla: 'Kitabı Istanbullunun ayağına götürüyoruz' Beşinci yılına giren Cumhuriyet Kitap Kulübü, 1988'de önemli etkinlikler hedefliyor. Bunlardan biri de 10 haziranda açılan Büyük Gülhane Şenliği'ndeki zengin satış reyonu. 30 ağustosa kadar sürecek bu çabadan sonra kulüp, Frankfurt Kitap Fuarı'na hazırlanacak. Lütfü Tınç u ay içinde" diyor Taha Parla, "büyük bir kitap seferberligi başlalıyoruz: Koy, bııcak, kituplıklarına ve okullarına, kitaplık kuracagı/. Kendi stoklarımı/dan vcrecefiimiz 10 milyon liralık kitabın ustune Cumhuriyet Kitap Kulübü uyelerinin katkılarını ekleyerek, bize başvuran ve üyelerin gosterecegi okullara ve kitaplıklara, bol kitap gondereceğiz. Temnıu/da bu kampanyayı tüm Cumhuriyet okurlarına uynıayı tasarlıyoruz." Beşinci vılına giren Cumhuriyet Kitap Kulübü'nün istanbul Cağaloğlu'ndaki binasında, Merkez Sergi Salonu'nun hemen ardındaki mütevazı büro bölümünde, kulübün yöneticisi Taha Parla ile birlikteyiz. Okurun kırılan satınalma gücü, sürekli kâğıt zamları, yayınevlerinin maliyetlerindeki ve kitap fiyatlarındaki artışlardan oluşan zincirleme tablo karşısında, kitap ve insan ilişkisine dair aydınlık bir şeyler duşünmek, Türkiye'de kitabın geleceğinin " p a r l a k " olduğunu hayal edebilmek müınkün mü acaba?.. Ama rakamlar ortaya döküldükçe, ilginç örnekler art arda sıralandıkça, kitabın geleceğinin, bugunkü sartlara rağmen, hiç de "karanlık" olmadığı ortaya çıkıyor: Cumhuriyet Kitap Kulübü'nün 34.000 üyesi var. 1988 sonunda bu sayının 40.000'c yaklaşmasını bekliyoruz. 33 il ve ilçede temsilciliği var; Edirne'den Van'a, Sinop'tan Urfa'ya kadar... Bu sayı da 1988 sonunda 4O'ı geçecektir. Kulübün stoklarında 120 yayınevinin, her konuda 6.000 çesit kitabı var. Bilgis.ayar kayıtlarımıza göre Cumhuriyet Kitap Kulübü, 1987 yıhnda okurlara 450.000 kitap ulaştırdı. Sektörün giderek ağırlaşan genel bunalımına karşın, bİ7 bu sayıyı 1988'de iki katına çıkarmaya ha/ırlanıyoruz. • Mldiğimiz kadonyla, CKK, Türkiye'de iürünün tek örneği; kulubu, dünyadaki ürnekleriyle karşılaştınlabilir misiniz? • Cumhuriyet Kitap Kulübü, gercekten Türkiye'de, türünün ayakta kalmış, gelişen tek örneğidir. Geeen donemlerde, birkaç küçuk dcncmc olmuştu; takat bunlar başarıya ulaşmadı... Dünya çapında çok yaygın olan kitap kulüpleri sınırlı kitap çeşidini stoklayıp, bıınu büyuk sayılara ulaştırmaya calışıyorlar. Kitap kulüplerinin dışında bir de kitap dağıtıcıları ve kitapçılar var. Bunlar da fstenen kitapları, gönderme masraflarını ekleyerek ve cari fiyatlarla gönderiyorlar. CKK, bu iki modeli, geliştirerek, birlcstiriyor. Bu bakımdan da bir özcllik taşıyor. Üyesi olan herkese, her kitabı göndcriyor. "Kitap Kulübü" adını taşıyan dünyadaki diğer örnekleri gibi, sınırlı kitapları ulaştırmıyor. Yayın alanındaki, neredeyse tütn kitapları ulaş m * fifi B tırıyor. Ve bunu da, kitapçıların yaptığı gibi, bir masraf ekleyerek yapmıyor... Onların yapmadığı, kitapçıların yaptığı işleri de yapıyoruz. Yani kitapçıkulüp işlemlerini birîeştiriyoruz. • Farzedelim ki, belli bir yayınevinin kitabı Kulüp 'te yok; uyenizden böyle bir kitaba ılişkin talep geldiğinde, bu kitabı da bulup buluşturup gönderebiliyor musunuz? • Söz konusu kitap yayınevinde mevcutsa, uyeye gönderiyoruz... Kitapta, Türkiye'de en zayıf halka dağıtımdır. Oağıtıcılar TUrkıye'nin birçok yerine gitmiyor ya da gidemiyorlar. Kulübümuz, buralara temsilcilikleri yoluyla gidebiliyor. • 34 bin üyenizin bu 40 temsilciliğe göre dağılımı nedir? • Elimizdc çok yakın veriler yok. Fakat hemen söyleyebileceğim şey, üyelerin yüzde 50'sinin üç büyük kentte, İstanbul, Ankara ve Izmir'de bulunması. Geri kalan çok farklı bir biçimde dağılıyor. • özellikle 1988 başındari bu yana kitaba yöneltilen ekonomik, siyasal ve "yasal baskılar, Cumhuriyet Kitap Kulübü 'nü de etkilemedi mi? • Hayır etkilemedi. Okurun kırılan satınalma gücü, sürekli kâğıt zamları, yayınevlerinin maliyetlerindeki ve kitap fiyatlarındaki artişlar, bunların hepsi gerçek ve nesnel koşullar, gercekten çok ağır. Yayınevleriyle yakın temaslarımızdan ve zaman zaman çeşitli bölgelere yaptığımız gezilerden yayıncıların ve kitapçılann dertlerini çok iyi biliyoruz. Burada, iki noktayı vurgulamak isteriz: Birincisı, Cumhuriyet Kitap Kulubü'yle ilgili. Üyeleri ve temsilcileriyle, kendine özgü biı sistem olması ve çevre koşullarına karşı çok önemli bir savunnıa refleksi bulunması. O da şu: Cumhuriyet Kitap Kulübü üyeleri, nesnel koşullar ne denli ağır olursa olsun, kitaptan çabuk vazgeçmeyen, kitabın önceliğini yuksek tutan ve kitabı herhangi bir tüketim maddesinden farklı gören bir kitle. Ayrıca biz de zaman zaman üyelere klasikleri, değerli kitapları ucuz sunan kampanyalar düzenliyoruz. Ikincisi, kitap fiyatlarıyla ilgili. Yine bazı yayınevlerinden, temsilcilerin ve kitapçılann gözlemlerinden biliyoruz ki kendi kalıcı okur kitlesini yaratabilmış olan ve kaçınılmaz fiyat artışlarını en az ve dayanabildiğincc geç yapma ileri görüşlülüğunü gösterebılen yayınevlerinin kıtaplarının satısında, büyük duşüşler olmamakta, okuyuculan kaçmamakta. • Bir Cumhuriyet Kitap Kulübü üyesinin, kitapla ılışkı açısmdan, profilini çizebilir miyız? 'umhuriyet Kitap Kulübü, 1983 kasımında ilk duyurusunu yaptı. 1984 martında fiilen faaliyete başladı. Bir yıl sonra, 1985 martmda 13 bin üyesi vardı. Bugün, 34 bin üyeye sahip; bunların iki bini yurtdışında. Kulübün, üyelerine yönelik yayın organı "Çerçeve", 1987 şubatından bu yana yeni biçimiyle yalnızca kulübün stoklarındaki kitapları tanıtmakla yetinmiyor, genel bir kitap tanıtma ve hatta bir kültür dergisi kimliğini taşıyor. Cumhuriyet Kitap Kulübü, yurt çapındaki 34 temsilciliğiyle, Türkiye'de türünün tek örneği. Taha Parla, 1987'den beri kulübün yöneticisi...