Katalog

S A 6 L I K Erdal Atabek Korku yenilebilir mi? Evet, korku yenilebilir. Bu konuda ilaçlar da vardır; ama korkuyu yenmenin asıl yolu, "korkudan korkmamayı öğrenmek"tir. nsan koıkuldrının ucıı bucağı \ar rnı ' Nıee şev hayatımızın bır donemınde "kor kutan rıesne" olup çıkmıyor mu> Aıtıa korkuLırımi7in çoğunu bılmı>oruz Korkularımızın çoğıı bılıriçdışımı/a yerlc^mış, bızı etkıle>ıp dıııuyor Toplıınnınuızda çok gorduğumu/, "kenıii kabuğuna çvkilıni^, etlı>e suduye karr.nıavan, urkek, vi'kıngen" ınsan tıpı, kendılığın den nıı oluyuı ' ' Bana dokunmayan >ılan bın yıl ya^asııı" dldso/umu/ durupdururken mı soylenmı^9 Bu davranıjların tcmehnde, yaşannu>, golulmüş tophımsal koıkulaı yok mu> Ruhbılımın "lobık ncvro/" dedığı, benım de "korku illeti" dıve çevııdığım bu olgunun temelındekı " k o ı k u " , aslında bi7i koruyan bır dııygu degıl mıdır' Korku duygusunun ınsanı tehlıkeleıden koruyan olunılu bır cikılenme olduğıı doğııı Eğer böylc bır duygumu? olmasaydı, her ieferındc clımi7i yanan ateşe sokmamız, fcendımızı yukseklerden fırldtıp atmannz kaçınılmaz olurdıı "Normal korku" dcdığımız duygulanını, tehlıkevle doğru ordntılı korkudur Ama koıku duvgusu, tehlıkeyle orantısal bağlarını koparıı da kolayca korunabılece ğımız bır durumda ya da ortada hıç olmayan bır konuda "korku duvarsak", bu koıku "bı/ım clımızı kolumuzu bağlar, hareket ede mez duruma petııııse" o zanıaıı " k o ı K ı ılletT'ne tutulduguınuzu kabul etmenıız gerckır. Korku illet olursa... 1 Safra kesesi iyî çalışmıyorsa... • Yemeklerden sonra şışkınlık ve sıkıntı duyarsınız • Karnınızda yerını pek belırleyemedığınız ağrılar olur • Zaman zaman bulantı da duyarsınız • Belkı başınızın ağrısı da bundandır • Yağlı yemeklerın ve kızartmaların daha da rahatsız ettığını deneylerınızle oğrenmışsınızdır Boyle yemeklerden sonra şıddetlı ağrılar bıle olabılır • Karnınızın sağ ust bolgesındekı şıddetlı ağrılar, safra kesesi bozukluğu ya da safra kesesi hastalığı ıçın ışaret olabılır I NI/I Ik korkusıı, PARAS1/I Ik korkusu, PO1 İS korkusu, KOVUŞTURMA korkusu, YAŞLII Ik korkusu, CİNSt I GÜÇSUZLÜk koıkusu "Toplumsal korkular"ın tek tek bıreylere vansııııasının "psıkıyatrık olgu" sa\ılnıası, buna karsın "toplumsal koıkutulma"nın edcbıyata vc polıtıkaya ılışkın sayılnidsı da uzennde durulması gereken "ılgınv" bır yak la^ımdır Belkı de ola>m bu yanında da korkııl makta" ve 'gornıezden gelmek"tedır "Korku ıllelı"ne yakalanınca ne o l u ı ' Bunu somul olarak "uçağa bınmekten korkan" bırısındc görmuştum Aıkada^ımızdı ve hıç de korkak bırı değıldı Bırvok olayda oridldmanın çok ustunde cesdretlı ddvraııı>larına tanık olnnıştum Aırıa uçağa bın mektcn korkuyordu Oııu anlıvordum Çunku, u^ağa ılk bındığım zamanlarda ben de korkuyordum Ucağın molorları çalıştnaya başlayıp da artık yerle bağımı/ın koptuğu andan ba>layarak sankı bılınmez bır serüvene atıldığımız duygusuna kapılırdım Uçak bana butunüyle gııvenılmez bır nesne olarak gö runuıdu Ucr an kanatları kupabılırdı, sav ııılabılııdı, duşebılırdık, olebılırdık !lk uçıış laıınıızda bu geıgınlıgı ya^adım Her uçıış ölunıe gıtmek gıbıydı, uçağın lckerleklerının ycrc her basışı da oluınden kunuluştu Son ta düşunmu^tunı Uçağa bınmekten kaçıııa ma7dıııı Boyle ölup ölup dırılmenın de anlaıtıı >ok(u Olursck rtlurdnk, bu da bır kez nluıdu Bu dıı>uıi(.e>ı du\gulaşnrdını, ıçıme >eıle>tııdıın ve artık uçaktan koıkmddını Ama arkada^ım bu olayııı daha ba^ındavdı korkuyordu, ama korkak değıldı Bır ^eyden korkan ınsanın kendısını " k o r k d k " görmesı yanılgıdıı Uçağd bınnıek zorundaydık Uığer araçlar la gıtmek çok u/ıın zanıan alacaktı ve hızım zdmana gereksınnıemız vardı Arkadaşımız uçağa bınmenıek ıçın bırçok ncden ılerı sur dıı, kabul etrnedık Bırlıkte uçağa bındık Icrlıyordıı, sıkıntılıydı, surcklı konuşuyoı dıı Bunların korkunun belımlerı olduğunu (kendınıdeıı) bılıyordum ve onu anlıyordurn. Uçak düimcdı ve hep bırlıkte hayattayız Hayatında korkuyu gornıeınıj, ya^amamış ınsan var mıdır' Cıerçck cesaretın "korknıak" ve "korkuvu vcnmek'Me oluşaı.ağına ınanıyorum korku yenilebilir ını 0 hvet, korku yenilebilir Bu konuda yardımcı ilaçlar da vardır, ama korkuyu yenmenin asıl yolu "korkudan korkmamayı oğrcnmek"tır "Korkudan korkmamayı oğrenmek", psıkıyatrı bılımının "davranı^ ledavısı" dedığı yontemdır Korkulan olgunun "ustune gıtmek" Korkuyorsunuz Korkudan odunuz kopuyor Içınızden kaçmak gelıyor Kaçmak ve Kimlerde? N • Kadınsanız adaylık şansınız daha yuksektır • Orta yaşlardan sonra olasılık artar • Şışmanlık hastalık oranını yukseltır • Sınırlılık, gergınlık hazırlayıcı etken olarak rol oynar Olay nedlr? • Safra kesesınde boşalma guçluğu vardır • Safra kesesınde tonus bozukluğu vardır • Safra kesesıyle safra yollarının boşalması arasında eşgudum bozulmuştur • Sonuçta, safra kesesi boşalamaz, safra yolları safrayı bağırsağa aktaramaz, yağ sındırımı bozulur Ruhbılım "bırcysel korku" olgusıınu ıyı ıiKelenıı^tır ACıORATOBİ Açik yeı korkusu, KLAUSTROrOBl Kapalı yer korkusu, ZOOI OBİ Hayvan koı kusu. ERITRüK ) » İ Yuz kızarma koı kusu, NİKTühOBI Gece korkusıı, PİROFOB1 Aıeş korku su, KSFNOFOBI \abanu korkusıı, Ml/O FOBI Pıslık koı kusu gıbı o/cl korku bn,ını leıı l.ıııııııLtnııi!>l][ kdiıuıud bunlarddn daha onenılı olan "toplumsal korkular" ıse yeterınce ııuelen nıcııııı, yeterınce tanımlanmamı^tıı İŞSİZ Lİk korkusıı, GfcLECEk korkusıı, YAL Ne yapmalı? • Yağlı yemeklere paydos demelı • Kızartmalara, bıberlı, baharlılara ıltıfatı kesmelı • "Elveda alkol" • Şışmanlığı azaltmalı ya da daha ınce bır fıgur kazanmalı • Olaylara daha rahat bakmayı oğrenmelı • Gerısını doktorunuza soracaksınız Aşm terlemeyekarşmeyapmalı? Okurumuz H. öztürk, mektubunda şöyle dıyor " özellıkle gunumuz Turkıyesı'nde sağlık sozcuğunun bır meta gıbı kullanılıp ekonomık yoksunluk nedenıyle hastanede rehın kalan hastaları duşununce sağlık konuldrının gazete sayfalarına bırer sağaltıcı olarak yansımaları bız okur ları elbette mutlandırıyor " öğretmen olan okurumuz aşırı terlemeden yakınıyor Özellıkle koltuk altlarının, ayaklarının aşırı hem de çok aşırı lorlodığı anlaşılıyor Ege'nın bır ılçesınde oturan okurumuz, bu rahatsızlığı ıçın bazı çozumler aramış, ancak bır sonuç alamamış Bıze yazmasının nedenı nereye başvurmasının doğru olacağı konusunda Bu bılınçlı okurumuza önerım, sorununa "cllt hastalıkları bölumu'nde çözum aramasıdır Ege Tıp Fakultesl ya da dığer kuruluşların "cılt hastalıkları bölumlerı, kendısıne yar dımcı olacaktır Ancak bılmemız gereken bır gerçek de "terleme ' olayını her ıstedığımız zaman denetlememızın guç olduğudur Bedenımızın özellıkle koltuk altı kasık bolgesı gıbı yerlerınde bulunan "apokrln bezler"ın aşırı terlemesı ya da butun ter bezlerının aşırı çalışmasıyla ortaya çıkan 'terleme' bu bezlere gıden sınırlerın çalışmalarıyld yakından ılgılıdır Terleme olayının ınsanın ıçınde bulunduğu psıkolojık ortamla psıkolojık durumla da yakın ılgısı vardır Okurumuz da bu ilgıyı kendısınde (ar't etmış Kuşkusuz bu durumda, "Rahat olun, heyecanlanmayın, kendinizi sakln tutun", gıbı öğutler konunun çozumu ıçın yetersızdır Ancak bu konuda da yapılabılecek şeyler vardır Bazı İlaçlar yanında ınsan davranışını değıştıren psıkoterapıler yararlı olacaktır Terleme olayında kendılığınden değışmeler olabılecegi de göz önunde tutulmalıdır Insanı gerçekten de rahatsız eden, topluma katılmasında bıle sırasında engel olabılen "terleme", aslında çevreden çok kışının kendısını tedirgın eder Okurumun bu sıkıntıdan kurtulmasını yurekten dılıyorum U n kunulmak Panıkıesını/ Vapai.dk hiçbır st yını/ yok !>ımdı, bıı an duruıı ve dıl^unıın Böyle kaçnıanın sonu yok Korkmanın çok ınsanta bır dııygu olduğu nu duşunıın Korkuyorsunu/, ama koıkak değılsmız Korkmanız doğaldır koıktuğunuz neyse bır böcek, larc, genış bır alan, asansör onun "üstııne gıdın" Bunların hıçbırı sızı korkutdmdz, o sızden daha ÇOK korkmakia dır Ustune gıdın Böeeğın üstııne yüruyun, larcyc saldırııı, dlanı geçmek ıçın yuruyun, dsdiısöre bının Korka korka yapm bunları Korkunuzu yenecek ve onlan kııçumseve ceksınız Tedavı budur. • 16