Katalog

<"*"•«» tığında Sabrı Bey'in kendisini bir "Fransız" olarak tanımğını soyluyoı Sorbonne Unı versilesi'ndc okuyan Sabri Bey, evlenmeye karar verdıklcn sonra bıı guıı Mummy'e Turk oldujhıııu söylemıv, Mummv la/la biı (epki goslcımemib, "Zaten hep sc>ııhsı1 elmek istiyorduın; ona.Tıki sın İnKİIi/ce OJJrenmek istıyorsun, ben de gezmek, anlasaoagı/ scııiıılo' dediın. Bıınıın ıı/ırific e\ lenmek icın Ijoııdra'dttki Turk konsoloslııguna ^;i((ik. Koıısoloslııklaki hcrkcs IVs gi>ıtıi^li. Sokuya çıkarken de feslerini ^ıkarı><>rlardı." Mııınnn, Duran sovadım scvmelcrının ııc dcnıııı clc şcnli" anl<ıiı>oı "Kocaıııııı ismi I aik Sabri idi. Sn\adı ka nıınıı ile M'iıi hir so>adı sc^nuıni/ uiTtkin ce Dııran'ı si'vlik. <,unkıı hraıısı/ca>ıı IHII/iyurdu. Dııranl \a da Dıırand nıl)i." Mummv Osmanlı Imparaıorluğıı'nun soıı I O "Bugün artık çifte vatândaşhğm var" diyen Rena Duran, Türkçesinin gazeteleıi okumaya yetmediğtndm, yavianuvrdan hiçbtr şey anlamamaktan şikâyetçl; ama tekviıyon seyredlyor. I I zamanlar, Istanbul demiyorduk, Constantinople diyorduk... Kültürlü ınsanlar Fransızca konuşurdu diyen Rena Duran, o dönemde, Türkçeye fazla ihtiyacı olmadığını belirtiyor. tstanbullu bir Ingiliz hanımefendisu Rena Duran, aile arasındaki adıyla Mummy, 74 yıldır tstanbuVda yaşıyor. Coğrafyaa Faik Sabri Duran'ın eşi olarak 1912 yılında Türkiye'ye gelen bu "îngiliz gelin" anılarını, "Cumhuriyet öncesi ve sonrası" diye ikiye ayırıyor... ugün 98 yaşında olan Rena Duran. yaşından beklenılmeyecek kadar sağlam bir belleğc sahip. Kocası faik Sabri Bey'le Parıs'te tanışan Mummy, Londra'da evlenmiş 1. Dunya Savaşı sırasında yabanular kampına gıtmemek için Türk tabiye tıne geçmış Turkçe öğrenemedığıni çunku eskıden herkesm Fransızca bıldığını söyluyor. AmI,ır 1 1 'Vuınlıuı ıvct o ı ı c e s ı " vc 11 1 "sonrası" olaıak ıkı boİLiımk aıılalan Mıımmy'ııın ı/lcııımlcıı, bu ıkı donemı a/ d.ı ols.ı, Tııı kıyc'yc vcılesnuş bıı Ingılı/ k.t dııuıı j'o/ııyle kıyaslama olaııağı veriyor bı/e 1928 vılıııda Islaııbul dısında kısa kollıı elbısclcılc dolaşıyor dıyc, koylulcı laıatıııdaıı la>lanaıı Mummv, lurkıyv'nııı bu gunlcıını borçlıı olduğuniı soylcdığı lurk kadınınm, cskı gıınlcrc dondurulınck ıslcndığıııı belıılıyoı " Ü n seki/ yıldan beri bıı sokaktayı/" dı yoı l.ıılıı, "İlk (•eldigimi/de harika bir manzara vardı, sonra binalar yapıimaya ba^la 'Erkekler tembel, kadınlar ise hırslı yıllarında, o güne kadar lııv gormedığı Ttıı k kadınlarını göımek ıçın Tokatlıyan Oıclı" nin sadccc kadınlaıa ayrılmı^ ı;av salonun.ı gitmek ısk'iıış. . "Bana birvar^af giydirdiler ve ben <lc hir allı anıhaya binip lokallı>an Oteli'ııe Kİlmek isledigimi so>ltdıın" clı yen Mummy, arabacınıi] kendısını Tokatlıyan Otelı'nc götürmck ycrınc saatlcrco yollarda dola>masına çok şaşırmı^; "Kendisine devamlı lokatlıyan'a gilmek isti>orum, dediın, aıııa beni dinlemcdı. sununda oleic geldik, beni aradnak icin adam yollamışlar. Sonradan hıı olayın nedenini anlaltılar buna, ordu, suva^ için Kcttnhııl'duki alları lop B dı ve man/aranın biru/ını kaybellik, >imdivse lamamı kaybvldu." Mummy vc I.ıılu arıık hıçbır şey göremedıklerı balkonlarından bakarken sıtemle eski gunlerı arıyorlardı Yolların gurultusunden balıscdeıken hcnıcıı yan taraflaki camıdcn c/an scsı gclmcye basladı Mummy gulerck, "Bizi sinirleııdirrıı, bu ezan sesi degil, ama imamın si'sini hir kasele kaydelmesi," üıvoı "Kendisi hivl>ir /.aman yukarı çıkmıyor, hep bıı kasıli valıyor." Mummy aniden bir şey hatırlamışçasma k.ıtasını sallıyor ve "Çay saali geldi," diyoı Hııa/ soıııa heıkcs ı,avıııı beklerken Mummv, bıı avuı, kus \cıııı>lc gelıyoı vc "(, ııv saali si/in degıl, kııslıırııı..." dı\oı Mummv'ııııı bcslcdığı ıkı guvciLin vıllardan bcıı pelıyorlaınııs Alışmışl.ır .ııiık bııbırlerıııe Mummy IstanbuPa ilk dcfa 1912 vılında gclmıs, "O /amanlar İslanbul deıniyorduk, Conslantinople diyorduk. Beyoğlu ise drande Kue de Fera olarak anılırdı. O gunlerde her şey Kransucaydı. Ikari \e diplomalik dil dc l''ransı/Laydı," dıyor Mummy. Mummy, kocası Sabrı Duran'la ilk tanış Rena Duran, km Lutflye Duran (Lulu) Ue btrlikte oturuyor. Lulu annesinden daha iyi Türkçe konufuyor, ama okumada güçltik çtktiğini söyluyor. 6