Katalog

Venedik gondollarında Napoliten yasağı Gondolların geçmişi Venedik kentiyle yaşıt neredeyse... Ama eski gelenekleri sürdüremiyor gondolcular. Venedik'te 50 dakikalık bir gondol gezisi, 25 bin liru ANNA TURAY • MMH| ^^^^T ^m ^H flB, S& ^B ^H ^H ^H ^B ^^j M M M m m m m • V enediR deyince herkesin ilk aklına gelen şey gondollar. Bu yüzden, kime "Venedik'e gidiyorum" dediysem ilk sözü, "Aman gondola da bin mutlaka, bol bol da fotograf çektir" oldu. O kadar çok insan, "Bir gondola kurulup güzelce gezmelisin" dedi ki, daha gitmeden, Venedik'te yapacağım şeylerin başında, bir "gondol sefası"nın gelmesi kesinleşmiş oldu. On sekizinciyüzyıl Venedlkl Francuco GuardVnin 07121793) "Rialto Köprüsü" tablosu. züne ve parlak gözlerine bakılırsa diğer gondolcular gibi onun da Italya'nın nefis beyaz şaraplarıyla arası pek hoş. Gondolları ve gondolcuların yaşamını merak ettiğimi, kendisini tanımak istediğimi söylUyorum, "Elbette" diyor. "O kadar çok insan söyler ki bu sözleri artık alıştım. Siz sorun ben anlatayım." Nasıl da unuttum! öncc şu kırmızı kurdeleli hasır şapkayı başıma geçirmeliyim. Gondola binen bütün turist bayanlar böyle yapıyor. Aslında bu şapkalar koyu renk pantolon ve lacivertbeyaz çizgili tişort ya da beyaz denizci gömleği giyen gondolcuların sevimli üniformalarını tamamlayan bir aksesuar; ama gecegündüz turistlerin başından eksik olmuyor ki gondolcular takabilsin! Ben de alıp takacağım. Hem nasılsa şapka için ayrı bir Ucret söz konusu değil. Bir yandan da soruyorum: önce nasıl gondolcu oldugunuzu, ne zamandan beri bu işi vaptıgınızı anlalın öyleyse... Tam 30 yıl oldu. 17 yaşımdan beri bu işi yapıyorum. Ama 10 yaşında zaten gondol kullanmasını biliyordum. Bütün ailem bu işi yapıyor. Biz 6 kardeşiz ve hepimiz gondolcuyuz. Gondolculuk babadan oğula geçen bir gelenektir bizde. Ne yazık ki yavaş yavaş tüm gelenekler gibi bu da yok oluyoı'. Gençler artık bu işe meraklı değil. Gondollar nasıl ortaya çıkmış, ne zamandan beri var? Venedik'in tarihiyle yaşıt. Bu kentin kuruluşuyla birlikte ortaya çıkmış gondollar. önceleri yalnızca "kazade" adlı zengin ve soyluların evinde bulunur, yük taşımak için kullanıhrmış. Biçimleri de bugünkü gibi değil, düzmüş. Daha sonra ıınlü gondol yapımcısı ailelerden Tramantin'ler zamanında şek11 değiştirilmiş ve bugünkü halini almış. Gondollar diğer araçlara benzemez, özel bir biçimi vardır ve yalnızca tek kişi kullanabilir. Şuna bir bakın, hiçbir arac bu kadar zarif olabilir mi? Bir de gondolcuların hepsinin kendi aralarında kullandıklan takma adları varmış... Evet. Slrakino, Koslicine gibi adlar var. Strakino bir peynır türüdür. Kosticine "kaburga" anlamına gelir. Benimki de Colombo. Komiser Colombo'ya çok benzediğim için bu adı taktılar. Eskiyi özlüyor musunuz? 4 Çok! Artık hiçbir şey eskisi gibi değil. Kimse nazik, düşünceli ve dostça değil. önceden dürüstlük vardı, arkadaşlık vardı. Suya ilk kez indirilen gondolu, "il varo"yu kutlardık, yer, içer, eğlenirdık. Şımdi her şey farklı. Geçenlerde bir karar alındı. Ve Napoliten şarkılann söylenmesi yasaklandı. Artık yalnızca Venedik'e özgü şarkılar söyleniyor gondollarda.U En iyisi şarkıcı ve rehberleri devre dışı bırakıp bir gondola atlamak ve Venedik gecesine yalnız başına dalmak. tnsan zaten köprülerden sarkarak, kanalların kenarında onlarla beraber ilerleyerek gelip geçen gondollardaki şarkıcıları istediği zaman izleyebiliyor, bedavadan... Ayrıca yanınızda, omuzuna başınızı koyacağınız bir sevgiliniz yoksa, gondola yalnız başınıza binin! Şarkıcılara yüz vermeyin. Çünkü her gondolcunun size anlatacağı güzel bir öykü vardır... Sonunda bir akşam ben de kendimi simsiyah boyalı pırıl pırıl gondollardan birinde buluyorum. Pis kokulu ve tıklım tıklım kanallarda ağır ağır ilerlemeye, bir yandan da sohbet etmeye koyuluyoruz. Gondolcum 47 yaşında. Adı Emilio Ballarin. Kıpkırmızı yü Gelgelelim evdeki hesap çarşıya uymuyor. Venedik'te bir "gondol sefası"nın kaça patladıgını öğrenir öğrenmez bütün keyfim kaçtı. 50 dakikalık bir gezi için 50 bin liret (yaklaşık 25 bin TL.) ödemek gerekiyor ve bu fıyat yalnızca gündüzleri geçerli. Akşam olunca 60 bine çlkıyor rakam. 50 dakikadan sonraki her 20 dakika için 10 bin liret daha ödemelisiniz. Ayrıca buraya kadar gelmişken, ltalyan halk şarkılarını da dinleyeyim, gondolumda bir şarkıcı bulunsun ve ben etrafı seyrederken o bana, "Veneiza, La Luna e te" (Venedik, ay ve sen)i ya da "D Vecchio Gondolier" (Yaşlı Gondolcu)yu söylesin diyorsanız, 90100 bin liret daha vermek zorundasınız. Isterseniz takıma bir de "capo gruppo" adı verilen rehberlerden ekler, bir yandan da kentın tarihini, yol boyunca akıp giden o güzelim binalann geçmişini, buralardan kimlerin gelip geçtiğini öğrenirsiniz. Tabii bir 25 bin liret de ona. Böylece 50 dakikalık bir Venedik sefası, yaklaşık 90 bin liraya patlar. Ama elden ne gelir... Venedik'e gidip de gondola binmeden olur mu? Donunce herkese ne yanıt vereceksiniz? Verilmiş sözlcr, merakla gondol anılarınızı ve •btoğraflarınızı bekleyen e>dost... Gerçi Venedik'e gelen insanlann gondola binmemesi olanaksız. Çünkü "Da Nolo" adı verilen ve kanallarda dolaşarak turistlere Venedik gecesini sunan gondollar dışında bir de "TVageMo Parada"lar var. Bu tekneler, 100'ün uzerinde köprüsu bulunan kentin her nasılsa köprüsü olmayan bazı yerlerindc, kanalın iki yakası arasında çalışıyor. Böylece eninde sonunda binebiliyorsunuz. Yine de karşıdan karşıya geçerek gerçekleşen gondol yolculukları bu şekilde ancak 1.52 dakika sürdügü için, pek gondola binmiş sayılrhazsınız. ^B • ^^M ^ H ^V jV W » Kazanova, Venedik Karnavalı'nı kaçırmazdı H eryı!ılkbaharlabırlıkte, bugun bınlerce turıstı kendıne çeken Venedik, XVIII yüzyılda da hıç azımsanmayacak sayıda zıyaretçiyı cezbederdı Yaşlı kıtanın kulağı kesıkeğlenoe duşkunlerı, Avrupa'nın her yanından, VeneOlk Karnavalfnı ve kentteki diğer bayramları ızlemeye gelırlerdi. venedik'te her gün bir şeyler kutlanırdı aslında. Bırazizya da azızenın yıldönumu, bir kahramanın doğumgunu, bir kral ya da elçinın kente gelışı. Venedik'te her şey bir bayram olurdu. Bütün bu kutlamaların, bayramların en unlüsü ve en uzunu ıse, Venedik Karnavalı ıdı. Altı ay süren karnaval, her yıl ekim ayının ilk pazar günü başlardı Yılbaşı cıvarında doruğuna ulaşan eğlenceler, yenı yılda da sürdürülürdü. Karnavalın maskelı olması, her tür eglenceye kendılerini kapıp koyuvermek ısteyenlere tatlı olanaklar sağlardı. Üstelık "Bautta" dıye adlandırılan bu maskelor, hıç de öyle sıradan maskeler değıllerdı Zaten Venedik Karnavalı da sıradan bir karnaval değıldı . örneğin Kazanova, karnavalın vazgeçılmez sımalarından bırıydı. Ama maskesıyle bırlikte tabıı Maskelerın genış blrer kapuşonu ve omuzlardan aşağı sarkan etekleri bulunurdu. Yani maskelerın altındakı suratları tanımak, olanaksızdı Ayrıca maskelerın çıkartılması da yasaktı. Bu şartlar, insanlann cesaretını artırır ve karnaval eğlencelerınin tuzu biberı, bol olurdu. Herkes, kadın erkek ıstedığı yere gırip çıkardı. özollikle kadınlar, "sıradan günlerde" gezıp tozmaları pek hoş karşılanmayan mahallere gırıp ılgınç maceralar yaşayabılırlerdı Manastırlar ve umumhaneler dahıl. n