Katalog

28 ŞUBAT 2007 Ener ji ve Yaşam C ENERJİ GÜNCESİ SİNAN AYGÜN Enerji İhalesinin ertelenmesi seçim hamlesi doğru değil. Çünkü yasaya göre tarifenkara Ticaret leri beş yıl süreyle EPDK onaylayacak. Odası BaşkaYani gerekçelerin geçerliliği yok. Bana nı Sinan Aygöre seçim öncesi kimseyi küstürmek gün, “Elektrik dağıtım veya karşılarına almak istemediler. ihalelerinin ertelenmesiÇünkü dağıtım üretim gibi değil, çok nin seçimle ilişkisi olduğunu düşükârlı bir alan, çünkü nakit paraya danüyorum” diye konuştu. Aygün, yalı bir iş ve Türkiye’de elektrik Başbakan’ın *Şirketler talep artışı yıllık ortalama yüzzam yapar* gerekçesinin de 7.2. Bu veri dağıtım işini doğru olmadığını belirtti. cazip hale getiriyor. AvruENERJİ YAŞAM pa’da talep artışı kimi ülEnerji fiyatlarının sükelerde eksiye geçti. Anrekli artması ekonocak Türkiye daha yolun miyi olumsuz yönde başında. Bizim ülkeetkiler mi? mizde kişi başına tüSİNAN AYGÜN ketim 2 bin2 bin Enerji fiyatları bu 500 kilowat saat seyıl düşmeye başviyesinde. Avrupa orladı. Ham petrol talaması 7 bin kilowat fiyatları 50 dosaat. ların altına düştü. ENERJİ YAŞAM NiBu, avantaj oluşhai tüketiciye 11.94 kuruşa satış turdu.. ancak hatırlayapılırken DUY’da oluşan bu fiyacağınız gibi elektrik yat ise kilovat başına 15 kuruşfiyatlarına zam yapmayı tan saptanıyor. Yüzde 17 kayıpertelediler. Eğer zam yaparkaçak oranı nedeniyle de TElarsa bu, yüzde 4’lük enflasyon hedefini zorlaştırır. Sinan Aygün DAŞ, 15 kuruşa aldığı elektriği nihai tüketiciye 19.5 kuruştan uElektrik fiyatlarına zam yalaştırıyor. Bu durum nereye kapılması üretimde, buna padar sürdürülebilir? ralel ihracatta maliyet artışı oluşturur. Bu da AYGÜN TOBB Enerji Meclisi Başkanı büyümeyi olumsuz etkiler. Reşat Köymen’in sözlerine katılıyorum elENERJİ YAŞAM Enerji Bakanlığı ve bette. Uzun zamandan beri elektrik kesintisi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın elektrik görmeyen Türkiye’de insanlar yeniden elektdağıtım ihalelerini ertelediğini bildirmesinin rik kesintisiyle tanışık oldular. Türkiye Elektnedeni seçim öncesi stratejik bir hamle olarik İletim AŞ Genel Müdürü uyarı yaptı hatırbilir mi? larsanız geçen yıl.. ancak görevden aldılar. AYGÜN Elektrik dağıtım ihalelerinin erteÖzelleştirilecek diye termik santrallere düzlenmesinin seçimle ilişkisi olduğunu düşünügün bakım yapılmadı. Talep artışı dikkate alınyorum. Hükümet dağıtım tesislerinin özelleşdığında enerjide arz güvenliğini sağlamak için tirilmesi için gerekli olan geçiş dönemi sözher yıl 2 bin megavatlık yatırım yapılması geleşmeleri ile fiyat eşitleme mekanizmasını içerekiyordu. Son yıllarda enerji sektöründe yaren yasayı çıkardı. Önce özelleştirme için çatırım nerdeyse yok denecek seviyede yapıllışmalar hızlandı, sonra ertelendiği duyuruldı. Elektrik kesintileri, yağışın da düşük sevidu. Gerekçe olarak da sizin vurguladığınız giyede olmasının etkisiyle yaz aylarında artış bi yeraltı yatırımlarının tamamlanması dengösterecek. Eğer acil çözüm üretilemezse ildi.. ki bu zaten şartnamede vardı, dolayısıySayın Köymen’in söylediği gibi önümüz kala gerekçe teşkil etmez. Başbakan da gerekranlık. çe olarak “Şirketler zam yapar” dedi, bu da A EBRU DİLDAR: KREDİDE BANKALAR ÇEKİMSER M evcut durumda piyasada uzun vadeli alım kontratlarının olmamasından yakınan Garanti Bankası Proje Finansmanı Genel Müdürü Ebru Dildar, bankaların elektrik fiyatının uzun dönemde hangi seviyede olacağını öngöremediğini, dolayısıyla projelere finansman sağlama konusunda çekimser davrandıklarını söyledi. ENERJİ VE YAŞAM: Enerji sektörünün liberalleşmesine paralel olarak söz konusu projelerin finansmanını kolaylaştıran hukuki altyapının oluşumu ile ilgili neler düşünüyorsunuz? DİLDAR: 2001’den bu yana hukuki anlamda oldukça önemli bir yol kat edildi. Ancak yine de bankaların enerji finansmanına daha sıcak bakması için hukuki altyapı ve yasal düzenlemelerdeki bazı belirsizliklerin giderilmesi ve daha şeffaf hale getirilmesi gerekiyor. Örneğin, son dönemde elektrik fiyatlarına yapılan zammın TEDAŞ tarafından tüketiciye yansıtılmayacak olmasıyla ilgili açıklamalar, dağıtım özelleştirmeleri öncesinde teklif verecek firmaların projeksiyonlarını revize etmelerine neden olacak gibi görünüyor. Bu da, uygulamalar konusunda sektörde hâlâ bazı sorunların olduğunu gösteriyor. Enerji projelerinin kredi değerlendirme sürecinde bankalar birçok riske dikkat etmekle beraber ağırlıklı olarak fiyat riski ve pazar riski üzerinde duruyor. Mevcut durumda piyasada uzun vadeli alım kontratlarının olmaması, oturmuş ve etkin çalışan bir piyasanın henüz oluşturulamaması nedenleriyle, bankalar elektrik fiyatının uzun vadede hangi seviyede olacağını öngöremiyor. Dolayısıyla analizlerini oldukça muhafazakâr fiyat seviyeleriyle test etmek zorunda kalıyor. Bu durumda, birçok projenin öngörülen kredileri ödeyememesi sonucu ortaya çıktığı için bankalar bu projelere finansman sağlama konusunda zaman zaman çekimser davranabiliyor. Pazar riski de özellikle büyük çaplı elektrik üretim projelerinde üretilecek elektriğin nereye satılacağı sorusunu da gündeme getiriyor. ENERJİ VE YAŞAM: Türkiye’de enerjideki yatırımlara özel sektör ilgi duymaya başladı. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? DİLDAR: Enerji sektörünün liberalleşmesine paralel olarak, enerji projelerinin finansmanını kolaylaştıran hukuki altyapının ve yasal düzenlemelerin oluşmaya başlaması, yatırımcıların ve finansörlerin sektöre olan ilgisi, gün geçtikçe artırıyor. Enerji sektörü, Türkiye’deki en istikrarlı büyüme rakamlarına sahip sektörlerden biri. Ancak ileride talebin karşılanmasında yetersiz kalacağının görülmesi, sektörü kritik bir noktaya getirdi. Bu durum, doymuş sektörlerde azalan kârlılıklarla ve rekabetle baş etmekte zorlanan özel sektör oyuncuları için elektrik üretiminin cazip bir alan olarak görülmesini sağlıyor. Hisarcıklıoğlu, Unakıtan ve Aygün birarada. 11