Katalog

Cumhuriyet Ankara 250/17 Nisan 2009 Bankalar tüketicilerden haksız ücret alıyor ? Turhan ÇAKAR ankalar, birçok konuda almış oldukları haksız ücret uygulamalarına yenilerini ekliyor. Yıllık kredi kartı ücreti, hesap işletim ücreti en bilinen haksız ücret uygulamalarıdır. Ancak, 2009 yılında bilinen ücret uygulamaları yanında son derece haksız uygulamalar olarak düşündüğümüz yeni ücret uygulamaları konusunda Tüketici Hakları Derneği’ne şikâyetler gelmektedir. Hiçbir yasal dayanağı olmayan haksız ücret uygulamaları ile tüketiciler mağdur edilmekte ve soyulmaktadırlar. Bankaların pervasızlıkları iyice artmış durumdadır. Tüketicilerden nasıl daha çok ücret alabiliriz diye bankalar tarafından çeşitli yöntemler denenmektedir. Aşağıda, konu ile ilgili olarak Tüketici Hakları Derneği’ne gelen iki şikâyet mektubunu okuyucularımızın dikkatine sunuyoruz. B Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı ŞİKÂYET MEKTUPLARI Mektup 1: Ben bir bankacı emeklisi olarak sizin köşenize iki soru yöneltmek istiyorum. Bugün dükkân kirası olarak .....’a kişinin kendi hesabına 100 TL yatırmak istedim. Bana memur 25 TL masraf vermem gerektiğini söyledi. Ben de bu hesaba yapılan bir teslimat olduğunu, şubeler arası havale olmadığını söylemiş olmama karşın havaleye girdiğini, 25 TL alacağını söyledi. (Ev sahibinin hesabının bulunduğu banka şubesi) Bu hesaba sadece tahsilat fişi kesecek, masraf 25 TL (uygulamaları buymuş). Yine aynı gün telefonuma .....’tan bir mesaj geldi. Aynen yazıyorum; “Aylık hesap işletim ücreti 4 TL’dir. Ödemelerinizde sorun yaşamamak için hesabınızda aylık kredi taksit tutarınızdan 4 TL fazla bulundurmayı unutmayınız.” Her ay tüketici kredimi yatırırken 4 TL fazla yatırmam gerekiyormuş. Alınan bu masrafların kanuni olup olmadığını, hangi hesap adı altında alındığını ......k ve ......k’tan öğrenmek istiyorum. Bugüne kadar duyduğum en saçma iki masraf. Ben kredi alırken zaten 1808 TL poliçe primi ve dosya masrafı verdim. Tekrar alınan bu masraf hangi hizmetin karşılığı olarak alınıyor, çok merak ettim. Bana krediyi verdiği gün, belirli bir süre sonra işletme masrafı da alacağız diye bana söylemediler. Bu meblağı alma hakları asla yok. Milletin sesi çıkmadıkça bankalar isteklerine göre kart aidat ücreti, havale masrafı, şimdi de İŞLETİM ÜCRETİ olmak üzere kanuni olmayan masrafları halka zorunlu kılıyorlar. İtiraz ettiğiniz zaman da, “uygulamamız bu, istediğiniz yere şikâyet edin” diyorlar. Hakkımızı ne şekilde arayacağız? Bu masraflar için her isteyene susarak boyun eğmek zorunda mıyız? Bir tüketici Mektup 2: Nasılsınız, öncelikle size fatura ödeme başına alınmak üzere tek taraflı sözleşme değişikliği bildirimi yapan banka ekstre örneğini iletiyorum. Konseyde de belki uygun görülürse bu konu banka kredi kartları ile ilgili konular içerisinde dile getirilebilir. Tek taraflı ve tüketici aleyhine bir ücret getiriyorlar, her otomatik ödeme talimatı verilmiş olan fatura ödemesinde ..... ...... bankası 1,5 TL keseceğini sözleşme değişikliği olarak bildirmiş. ...... bankası örneği bulamadım ama o da arkadaşıma gönderdiğini telefonla öğrendim ki, fatura ödeme başına 1 TL alacaklarmış. Bunu ocak ayı ekstrelerinde gönderdiler. Bu yıl yeni bir haksız sözleşme şartıyla daha yeni yıla “merhaba” dediler, bankalar. Bir tüketici 2. mektubun ekinde Tüketici Hakları Derneği’ne gönderilen .......... Bankası’na ait olan ve tüketicinin şikâyetinde belirtilen yeni ücret konusunda bankanın düzenlemiş olduğu sözleşme değişikliği aynen şöyledir: KREDİ KARTI ÜYELİK SÖZLEŞMESİ DEĞİŞİKLİĞİ: 15.01.2009 tarihinden itibaren, anlaşmalı BANKA üye işyerleri, PTT online şube ve merkezlerinden yapılan her bir ödeme için 1,5 TL ÖDEME İŞLEM ÜCRETİ yansıtılacaktır. Mektup1’de dükkân kirası olarak dükkân sahibinin talimatı doğrultusunda kiracı tarafından dükkân sahibinin ........’taki hesabına yatırılmak istenilen 100 TL’ye karşılık 25 TL bir masraf istenilmiştir. Bu para, ne başka bir bankaya ne de aynı bankanın diğer şubelerine gönderilecek. Peki, havale olmadığı halde havale ücreti adı altında banka tarafından alınan 25 TL bir soygun değil midir? Aynı mektupta, tüketicinin çektiği kre dinin masraflarını ödediği halde ....... tarafından “aylık hesap işletim ücreti” adı altında 4 TL alınacağının belirtilmesi neyin nesidir? Mektup 2’de, ....... Bankası tarafından kredi kartı üyelik sözleşmesi değişikliği yapılarak “ödeme işlem ücreti” adı altında 1,5 TL istenmesi başka yeni bir uygulama örneğidir. Her iki mektupta da belirtilen, bankaların tüketicilerden aldığı haksız ücret uygulamaları Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa’nın “Sözleşmelerdeki Haksız Şartlar” başlıklı 6. madde hükümlerine aykırıdır. Bankaların sözleşmelerinde yer alsın ya da almasın bu şartlar haksız şartlardır ve yasaya aykırı olduğundan geçersizdir. Çünkü bu şartlar, bankalar tarafından tüketici ile müzakere edilmeden tek taraflı olarak önceden konulmuş şartlardır. TÜKETİCİLER NE YAPMALI? Bankaların bu haksız ücret işlemleri öz itibariyla kredi kartlarından alınan yıllık kart ücretlerine ilişkin Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin vermiş olduğu kararın özüne uygundur. Çünkü, Yargıtay’ın bu kararında yıllık kart ücretinin alınacağına ilişkin tüketiciyle müzakere edildiğini bankanın ispat edememesi nedeniyle, bu ücretin haksız şart olduğu, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa’ya aykırı olduğu ve tüketiciden alınamayacağı belirtilmektedir. Bankaların, yukarıda belirtilen ücretleri almaları durumunda haksızlığa uğrayan tüketiciler ikâmet ettikleri ilçe kaymakamlığındaki tüketici sorunları hakem heyetine ellerindeki belgelerin fotokopileri ile başvuruda bulunarak haksız yere alınan ücretin kendilerine iade edilmesine ilişkin karar alınmasını isteyebilirler. Tüketici Hakları Derneği olarak, tüketicilerin yaşamış olduğu söz konusu sorunların çözümü ve gerekli başvuruların yapılması için kendilerine yardımcı olmaya hazır olduğumuzu belirtmek isteriz. T ük e t i c i H a k l a r ı D e r n e ğ i / TE L: 4 2 5 1 5 2 9 4 1 7 9 3 3 4 4 1 9 3 7 7 4 / t h d@ t u k e t i c i h a k l a r i . o r g. t r w w w . t uk e t i c i h a k l a r i . or g. t r 11