Katalog

Cumhuriyet Ankara 283/4 Aralık 2009 AzizNesin’ineseri‘Deliler Boşandı’EkinTiyatrosu’nda E ? Selda GÜNEYSU kin Tiyatrosu, mizah yazarı Aziz Nesin’in kaleme aldığı ve bugünün siyasi olaylarına da gönderme yapan “Deliler Boşandı” adlı oyunu, tiyatroseverlerin beğenisine sunuyor. Faruk Güvenç’in yönettiği oyun, “Orostopontolis” adında hayali bir ülkede geçiyor. Oyunda “deliler”, akıl hastanesinden kaçarak, hayatın içine karışıyorlar ve o günden sonra da ülkede işler farklı şekilde gelişiyor. Metin düzenlemesini Semih Çelenk’in yaptığı, Faruk Güvenç’in yönettiği oyunun dekoru Kenan Ürüt’e, kostümleri Nazan Ön’e, müzikleri Kemal Günüç’e, dans düzeni İhsan Bengier’e ve ışık tasarımı Osman Koçak’a ait. Oyunda, Ayhan Ahıskal, Bülent Yıldıran, Cavidan Polatkan, Kutlay Akbal, Harun Güzeloğlu, Aliye Karahan, Selim Kalıç, Erkan Saraç, Yeliz Kayserili ve Karden Kasaplar rol alıyor. Oyun, “Orostopontolis” adında hayali bir ülkede geçiyor. Bugünün siyasi olaylarına da göndermeler yapan oyunda, “deliler” akıl hastanesinden kaçarak, hayatın içine karışıyor ve o günden sonra da ülkede işler farklı şekilde gelişiyor. Ancak oyunun dikkat çeken bir özelliği, oyunda kimin akıllı, kimin deli olduğunun anlaşılmaması. Çünkü “deli” nitelendirilmesinde bulunulan kişiler, pek çok “akıllı” projeyi yaşama geçiriyor. Oyunun yönetmeni Faruk Güvenç, “Deliler Boşandı”yı şu sözlerle anlatıyor: “Aziz Nesin ustanın yıllar önce ya zığı bir hikâyedir Deliler Boşandı. Orostopontolis adında hayali bir ülkede, deliler, akıl hastanesinden kaçarak hayatın içine karışırlar ve olaylar gelişir. Ülkemiz, tuhaflıklar ülkesi... Evde, işte, okulda, resmi dairelerde, sokakta, siyasette, medyada öyle tuhaflıklar yaşarız ki bunları rasyonel bir şekilde algılamakta, anlamakta ve anlatmakta zorluk çekeriz. İşte böyle durumlarda, ‘Burası Türkiye’ deriz. Ya da Aziz Nesin ustanın yazdığı mizah öykülerindeki tuhaflıklardan esinle ‘tam Aziz Nesin’lik’ deriz. Evet, Deliler Boşandı Aziz Nesin’in yazdığı bir hikâye ama esin kaynağını yaşadığımız toplum ve bizim ilişkilerimiz oluşturuyor. Repertuvarımızı belirlemeye çalışırken, bugün için ülkemizi en iyi belirleyen kavramın ‘akıl tutulması’ olduğu konusunda hemfikirdik. Şu son bir yıl içinde, yaşadığımız tüm olaylar ancak bir ‘akıl tutulması’ ile açıklanabilir diye düşünüyoruz. Öylesi olaylar yaşadık ve yaşamaya devam ediyoruz ki aklımızı yitirdiğimizi sanıyoruz, gerçeklik ve inandırıcılık duygumuz zedeleniyor.” ‘Akılla ilgili o kadar çok özdeyiş var ki...’ Güvenç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkçemizde ‘delilik’le ya da ‘akıl’la ilgili o kadar çok özdeyiş ya da niteleme var ki, insan elinde olmadan acaba bizim aklımızla zorumuz mu var diye düşünmeden edemiyor. Aziz Nesin ustamızın o çok tepki çeken ‘Türk milletinin yüzde bilmem kaçı...’ nitelemesi de bizim aklımızı yeterince kullanmamamız üzerine yapılmış bir spekülasyon değil miydi? Ne kadar çok deyiş vardır demiştik ‘akıl’la ve ‘delilik’le ilgili. ‘Millet deliye biz akıllıya hasret’ deriz her saçmalıkla karşılaştığımızda. Yine, akıldışı davranan bir kişi ile karşılaşırsak, ‘Allah insana aklını kaybetirmesin’, ‘Allah akıl fikir versin’ ya da ‘Akıl akıl gel saçımın perçemine takıl’ diye söyleniriz. Deliler birbiriniz izlediğinde ise ‘Delilerin bayramı var, gitmemek olmaz’ denir. Biri parlak bir çözüm getirdiğinde, ‘Akıl akıldan üstündür’, deriz. Genç birisi akılcı bir çözüm getirdiğinde ‘Akıl yaşta değil baştadır.’ Ya da aptallıklarla karşılaştığımızda ‘Düşmanın bile akıllısı makbuldür’ diye yakınırız. Bunun yanında, ‘Aklını başından almak’, ‘Aklı yarım’, ‘Aklı fazla’ türü deyimler ya da deyişler de güzel dilimizin akıl ile ilgili saptamalarıdır. Evet, bugün için bir repertuvar düşünürken, toplumumuzun hepten bir ‘akıl tutulması’ yaşadığı düşüncesi bize en cazip, en çok bugünü anlatan fikir olarak geldi. Bunun uzantısında da Aziz Nesin ustanın daha önce de farklı biçimlerde oynanmış Deliler Boşandı isimli metni öne çıktı. Ana fikri bakımından olmasa da içinde barındırdığı göndermeleri, espirileri dikkatli bir biçimde güncelleştirdik ve bugüne taşıdık. Daha önceki sahnelenişlerindeki yapıyı bugünün ritmine uygun hale getirerek, ortaya yepyeni bir oyun çıkarttık. Deliler Boşandı bugünü anlatan ve mizah yüklü eleştirisini, eğlencesini içinde barındıran bir oyun.” Oyun sezon boyunca Ekin Tiyatrosu’nda tiyatroseverlerin beğenisine sunulacak. 16