Katalog

25 TEMMUZ 2008 CUMA Bankalar Yıllık Kart Ücreti Alamaz Turhan ÇAKAR Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı apı ve Kredi Bankası’nın almış olduğu yıllık kart ücreti hakkında Zonguldaklı tüketici Haluk Akdeniz tarafından Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne yapılan başvuruda, Hakem Heyeti’nin 30 YTL kart ücretinin tüketiciye iadesine ilişkin kararına banka itiraz davası açmıştır. Bankanın açmış olduğu itiraz davasını Zonguldak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) kabul etmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından mahkeme kararının kanun yararına bozulması istenilmiştir (temyiz edilmiştir). Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kanun yararına bozma isteği Yargıtay 13. Hukuk Dairesi tarafından 02.05.2008 tarihinde oybirliğiyle kabul edilerek karar verilmiştir. Aşağıda, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin karar özeti yer almaktadır. Y sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı, değildir. Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez. Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa, bunu KARAR ÖZETİ Davacı banka, kredi kartı kullanıcısı olan davalının Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne başvurusu üzerine, bankaca kredi kartı sözleşmesine göre hesabından kesilen yıllık 30 YTL üyelik ücretinin iadesine karar verildiğini, halbuki, bu ücretin alınacağının sözleşme ile kararlaştırıldığı gibi, ücretin verilen ticari hizmetin karşılığı olup, yasaya aykırı olmadığını ileri sürerek, Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı’nın 14.5.2007 tarih ve 2007/158 sayılı kararının iptalini istemiştir. Mahkemece, taraflar arasında düzenlenen kredi kartı üyelik sözleşmesine göre, “kart üyelik ücretinin” hizmet karşılığı olduğu, tahsil edilen üyelik ücretinin yasal olduğu, gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş; miktar itibarı ile kesin olan hüküm Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kanun yararına temyiz edilmiştir. Dava, davacı banka tarafından kredi kartı kullanıcısı olan davalıdan tahsil edilen kredi kartı üyelik ücretinin, davalı başvurusu üzerine davacı bankadan alınmasına dair Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptaline ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yasal düzenlemelere ve aralarındaki sözleşme hükümlerine göre bankanın kredi kartı kullanıcısından kullanım karşılığı yıllık ücret isteyip isteyemeyeceği hususunda toplanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümü için bu konudaki yasal düzenlemeler ile tarafların arasındaki sözleşme hükümlerinin incelenmesi gerekir. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa’nın 4822 Sayılı Kanunla değişik 6. maddesi ile sözleşmelerdeki haksız şart düzenlenmiş ve “Satıcı ve ispat yükü ona aittir. 6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözleşmeleri en az 12 punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ...” hükmü, yine 4077 Sayılı Yasa’nın değişik 6 ve 31 maddelerine dayanılarak hazırlanan Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesinde “satıcı, sağlayıcı veya kredi veren tarafından tüketici ile akdedilen sözleşmede kullanılan haksız şartlar batıldır” hükmü getirilmiştir. Taraflar arasındaki 22.12.1995 tarihli sözleşmenin 9. maddesinde kart kullanıcısından kart kullanım ücretinin alınacağı belirtilmiştir. Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında 22.12.1995 tarihli sözleşme incelendiğinde; sözleşmenin davacı banka tarafından matbu, standart olarak hazırlanıp boş olan kısımların rakam, isim ve adresler yazılarak doldurulduğu, sözleşmenin 12 punto koyu siyah harflerle düzenlenmediği görülmektedir. Davacı, tüketici aleyhine olan ve tüketiciyi kart kullanımı ücreti adı altında bir külfete sokan sözleşme hükmünün tüketici ile ayrıca müzakere edilerek kararlaştırıldığını iddia ve ispat edememiştir. Böyle olunca sözleşmedeki kredi kartı üyelik ücreti alınacağına dair hükmün açıklanan yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olduğu kabul edilmelidir. Dolayısıyla davacı bankanın bu sözleşme hükmüne dayalı olarak kredi kartı kullanıcısı davalıdan ücret istemesi olanaklı değildir.Bu durumda yasaya uygun olan, Zonguldak Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptali istemi ile açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yukarda açıklanan hususlar gözetilmeden davanın kabulü usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulması gerekir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın HUMK’nin 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin kabulü ile hükmün sonucuna etkili olmamak üzere BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, 2.5.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi. Tüketiciler Haklarını Nasıl Arayacak? BANKALAR, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin kararına göre yıllık kart ücreti alamazlar. Kendilerinden yıllık kart ücreti kesilen ya da kesilmesi için ekstre gönderilen tüketiciler öncelikle ilgili bankaya ya da banka şubesine giderek Yargıtay kararına göre kesilen ücretin iadesi veya kesileceği bildirilen ücretin kesilmemesi isteğinde bulunacaklar. Bankadan olumsuz cevap alınması durumunda tüketiciler, ikamet ettikleri yerde bulunan kaymakamlıktaki tüketici sorunları hakem heyetine başvuruda bulunacaklar. Tüketicilerin bankaya yapacağı başvuru konusunda Tüketici Hakları Derneği (THD) tarafından ihtarname niteliğinde bir dilekçe örneği hazırlanmış olup, Yargıtay kararı ile birlikte tüketicilere verilmektedir. Dilekçe örneği ve Yargıtay Kararı ile daha geniş kapsamlı bilgi almak isteyen tüketiciler, THD’ye başvuruda bulunabilirler. Tüketici Hakları Derneği / Tel: 425 15 29 417 93 34 419 37 74 / thd@tuketicihaklari.org.tr www.tuketicihaklari.org.tr 9