Katalog

2 17 OCAK 2021 Teknolojinin verdiği bilişsel zararlara karşı okumak gerek Panzehir kitap Çocuklar da yetişkinler de “dijital yorgunu”. Tabletler, telefonlar elden düşmüyor. Annebabalar, aynı durumda olmalarına rağmen çocuklara sürekli “tableti bırak” uyarısı yapıyor. Annebabaların bu olağanüstü dönemde sakin kalmaları ve çocuklarıyla çatışmaya girmeden, güven bağı kurmaları çok önemli. Bilgi Üniversitesi Medya Bölümü öğretim üyesi Dr. Esra Ercan Bilgiç, Özel Bahçeşehir Neslin Değişen Sesi Okulları velilerine yönelik verdiği “Çevrimiçi eğitim sürecinde dijital medya, çocuk ve aile” başlıklı seminerde, uzaktan eğitim ve salgın döneminde yaşanan sorunları ele aldı. Dr. Bilgiç’in seminerinden bazı bölümler şöyle: ÇOCUKLAR NELER YAŞIYOR? u Dijital yorgunluk: Konsantrasyon süresi, göz sağlığı, omurga sağlığı, hareketsizlik. u Öğrenme sırasında dikkatin dağılması, oyalanma. u Artan çevrimiçi ekran süreleri u Artan çevrimiçi riskler: Siber zorbalık, kişisel veriler, mahremiyet. u Evin içinde geçirilen zamanın dijitalleşmesi u Dijital oyunlar u Çocukanne baba arasında dijital medya kaynaklı çatışmalar TISSERON’UN 36912 YAŞ KURALI u 3 yaşından önce çocukların dijital araçlarla veya ekran karşısında tek başlarına bırakılmaması, 6 yaşından önce çocuklara kişisel tablet ya da telefon alınmaması, 9 yaşından önce tek başlarına çevrimiçi olmamalarına dikkat edilmesi, 12 yaşından önce çocuklara sosyal medya kullandırılmaması. YAŞLARA GÖRE ÖZELLİKLER: u 312 yaş arası çocukların gelişimleri için en önemli şey oyun. Hayal kurma, canlandırma, taklit oyunları. Bu yaş grubunda dijital medya–teknoloji kullanımında kontrolün anne babada olması gerekiyor. u Büyüdükçe gelişen farklı oyun ihtiyaçları: u Aileyle oynanan oyunlar u Arkadaşlarla oynanan oyunlar u Dil gelişimi bu dönemde çok yoğun. Kitap okuma çok önemli u 9 yaşla birlikte (ergenlik öncesi) kendi bedeniyle ilgili temel bilgilerin verilmesi gerekiyor. u 12 yaş öncesi sosyal medya kullanılmaması gereken dönem. u Siber zorbalığın en çok görüldüğü yaş grubu ortaokul dönemi. VELİLER NASIL SAKİN KALABİLİR? u Dijitale dair konularda “değer bazlı” yaklaşımla yönünü bulmak. u Demokratik aile yaklaşımı. u İletişimin diliolumlu pekiştirme u Dijital dünyada pozitif ebeveynlik. u Dijital medya ile ilişkide arabulucu ebeveynlik ÇOKLU GÖREV VE ODAK BÖLÜNMESİ u Multitasking (çoklu görev): Çevrimiçi ders dinlerken ya da ders çalışırken başka sekmede oyun veya video açma, ders sırasında telefonla mesajlaşma vb. u Dikkati, konsantrasyonu ve öğrenmeyi doğrudan olumsuz etkilediği bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. u Çocuğa bunun bir adı olduğunu söyleyin, dikkati dağıtacağı ve verimi azaltacağı hakkında konuşun. u Tek bir şeye konsantre olmanın önemi hakkında konuşun. Çoklu görev üstbilişi kesin olarak engelliyor. u Üstbilişi geliştirmenin kesin olarak bilinen yolu kitap okumak. Her gün mutlaka kitap okumaya süre ayrılmasını sağlayın. Yani teknolojinin verdiği bilişsel zararların panzehiri kitap. u Teknoloji araları verdirin. u Çevrimiçi eğitim ve ders çalışma süresinde çalışma ortamından telefonu uzaklaştırılmalı u Çalışma planlaması muhakkak yapılmalı. u Arkadaşlarının ısrarı nedeniyle çevrimiçi ortamlardan ayrılamama söz konusuysa arkadaşlarına ne yapmak üzere ara vermek istediğini söylemeye yönlendirin, daha havalı. SOSYALLEŞMEYE İZİN u Ekran süresini kurallar koyarak sınırlayın u Çevrimiçi etkileşime ve sosyalleşmeye muhakkak izin verin. u Çevrimiçi ortamda gerçekleşen siber istismar vakalarında tüm dünyada büyük bir artış var. u Çevrimiçi ortamda kötü niyetli kişiler olduğunu bilin ve çocuğunuza anlatın. REHBER ODASI FİGEN ATALAY 10 TEMEL ÖNERİ u 36912 kuralına uy. u Kullanım, temas, içerik, veri ve mali riskleri tanı. u Yasaklama, yönlendir. u Ekran süresinden çok içeriğe odaklan u Çocuğunu dinle, güven bağı kur. u Çocuğun dijital ayak izini sen yaratma. u Kendi dijital medya kullanımını kontrol altında tut. u Dijial oyunların olumlu etkileri olabilir, unutma. u Şiddet içeren oyunlar kısa dönemli saldırgan davranışları tetikleyebilir, dikkat et. u Çevrimiçi dünyaya erişebilmek ve kendini ifade edebilmek bir çocuk hakkıdır, hatırla. Yeni bir dönem açılıyor gibi Kongre baskını, demokrasi ve Twitter Son yıllarda siyaset bilimi yeni dönemi teorik çerçevede aktarmaya başladı. Sağ popülizmi teorik çerçeSTATİK ENERJİ nıfsal ayrımları içermiyor. Ekonomi, toplum ve kültür, güvence, teknoloji ve filtre baloncukları ile teknoloji ve otomasyon. Ülkeler eşit vede aktarma ile kutuplaşdeğil, toplumlar eşit değil, ma teorileri, yaygınlaşan sikimse aslında güvende deyasi terimler olarak kullağil... Ve de toplumu öncenılmaya başladı. leyen, toplumu ayrıştırmaÖzellikle 2016 yılında Donald Trump gibi bir figürün ABD Başkanı olaÖzge Mumcu Aybars dan hizmet etmeyi hedefleyen siyaset anlayışı yeni bir yaklaşım olarak ön plarak seçilmesi, İngiltere’nin na çıkıyor. AB’den ayrılmasını oylayan referandum süreci ile muhtelif ülkelerde “sağ popüler” liderlerin seçimi “neden” sorusunu da günyeni bir dönem Bu yazı, ABD’deki Capitol Hill’deki isyan girişimi üzerine kaleme alındeme getirdi. Macaristan’da Victor Orban, Rusya’da Vladimir Putin ve dı. FBI 160’ın üzerinde ayrı soruşturma başlatmış ve yaşanan olayı “buzTürkiye’de Recep Tayyip Erdoğan sağ dağının görünen yüzü” olarak tanımlapopülist liderlerin deyim yerindeyse mış. Temsilciler Meclisi’nde ise ana“en popüler” örneklerinden. Brezilya’da Jair Bolsonaro’yı da yasanın 25’inci ek maddesiyle Donald Trump’ın görevden alınmasına yönelik bu listeye ekleyebiliriz. Bir de Sırbistan’daki Aleksandar Vucic’i. Her birinin geldiği siyasal kültür başka olmasına rağmen belirli başlı hukuki uygulamalar yerine keyfi uygulamalar üzerine ortaklaşıyor. Köprüler, otobanlar veya gökdelenler inşa edilirken demokrasiler gün ve gün aşınıyor. Dünyada sağ rüzgârların esmesi, bahsedilen ülkelerde toplumsal kutuplaşmaların artması demokrasinin önündeki en önemli tehlike arasında sayılıyor. bizler ve onlar Jake Angeli, ilginç kostümüyle dikkat çekmişti. Bu durum, toplumsal olaylara sağ ya da sol pencereden bakmak tasarı kabul edildi. İkinci bir azil süredeğil sadece, demokratik kurumların ci, zaten seçilmeyen Trump’ı bekliyor yıpratılması, anayasanın iktidardaki ki gibi. Ancak bir başka sorgusuz sualşinin amaçlarına göre uygulanması, ku siz “azil” süreci, Twitter, Facebook ve rumsuzlaştırmama ve demokratik de YouTube’dan geldi: Trump’ın tüm heğerlerin aşınması ile askıya alınması sapları askıya alındı. gibi otoriter eğilimleri içeriyor. Ve de Bu askıya alınma sürecinin demoktoplumlar “bizler” ve “onlar” diye iki rasinin en temel değeri olan “ifade özye bölünüyor. gürlüğüne” karşı bir karar olduğunu Ian Bremmer, 2018 yılında yayımla düşünmemek elde değil. Nefret söynan “Us Vs. Them: The Failure of Glo lemine karşı adımların atılması teknobalism” kitabında dünyanın giderek da loji şirketlerinin tekeline mi geçti biz ha kutuplaşan bir yere doğru evrildiğini bilmeden? ve bu kutuplaşmanın sadece ülkeler ara 2021’de “demokrasi” kelimesi yeni sisında değil, ülkeler içindeki kutuplaşma yasi mekanizmaların kullanılmasını da ları da barındırdığını aktarıyor. içerecek gibi. Siyaset bilimcilere analiz Ayrımlar tek bir düzlemde değil el etmek için yeni bir dönem açılıyor gibi. bette, yani bir başka deyişle sadece sıİyi pazarlar. Dayatılan standart dış görünüşe herkes uymak zorunda değil. ‘Yüzümle Mutluyum’ diyor onlar O ‘uzun bakışlarınız’ olmasa! En zoru tüm bakışların üzerinizde olması, “Ne oldu, kaza mı geçirdin” soruları... İş başvurularında fotoğraf istenmesi. Çocukluktan başlayan peri masalları, güzellik hikâyeleri, medyada gördüğümüz tek tipleşme, reklamlardaki, filmlerdeki filtreli güzellik... Hiç birinde onlara yer yok. Belki de ömürlerinin büyük kısmını kapalı kapılar ardında geçirmek durumunda kalıyorlar. Tek nedeni ise rahatsız edici bakışlar, ardı arkası kesilmeyen sorular... Dış görünüşün, güzelliğin, estetiklerle tek tipleştirmenin yüceleştirildiği bir dünyada, yüzünde anomali olan bireylerin topluma kendini kabul ettirmesi daha zor oluyor. Türkiye’de yaklaşık 720 bin kişi yüzlerindeki farklı görünüm nedeniyle ayrımcılık ve önŞEHRİBAN KIRAÇ yargılarla mücadele etmek zorunda kalıyor. Şimdi güçlerini birleştirdiler. Yüzümle Mutluyum Derneği’ni üç yıl önce kızı Elif ‘Treacher Collins Sendromu’yla doğunca kuruyor Emre Erdal ve eşi Öznur Erdal. “Bakış açını değiştir, değişimi gör” sloganıyla şimdiye kadar yüzlerce kişiye ulaşmışlar. “Toplumda ve medyada dış görüş için farkındalık yaratmak için çok yol var” diyor Emre Erdal. da hep arka plana atılabiliyorlar. Türkiye’de CV’lerde fotoğraf olmasın artık. Bu ayrımcılığı da beraberinde getiriyor. Yüz eşitliği kavramını ürettik. Her insanın yüz görünümü nasıl estetik şart mı? olursa olsun eşit şanslar eşit haklara sahip olmalı. Biz Estetiğe karşı değiliz ama diyoruz ki dış görünüş her şey değildir. Yeteneğinizi, okuduğunuz alanda ya da hobilerinizi geliştirin. Dış görünüşü takıntı yapmayın diyoruz. Toplumun dayattığı standart dış görünüşe herkes uymak zorunda değil. Emre Erdal ve kızı Elif bunu uluslararası paydaşlarımızla BM’ye götürmeyi ve bu tanımı kabul ettirmek için çalıu Bu yola nasıl çıktınız? nun için çalışıyoruz. şacağız. Kızım Elif doğduktan sonra diğer ailele Dayatılan ideal dış güzellik kalıplau Diğer ülkelerde durum nasıl? re ulaşmaya çalıştık. İğneyle kazıya kazı rı var. Yüzleri farklı görünümde olanların Face Equality International’ın üyesiyiz. ya o aileleri bulmaya başladık. Çok büyük yaşadıkları en büyük sorunun ayrımcılık, Medyanın insanların düşünceleri üzerinsorunlar yaşıyorlar. Yalnızlık, maruz kalı damgalanma ve önyargılar. Sosyal med deki etkisi çok büyük. Bedensel farklılıknan olumsuz tutum, tepkiler davranışlar, yada hep filtreli güzellikler var. Yaşlılık ları olan bireyler medyada genellikle ikindepresyon... Sonra dedik ki bu bireylerle felaket gibi gösteriliyor. İnsanların beden ci planda, aciz ya da kötü insan konumunilgili farkındalık sağlayalım. Kendileriyle barışık olsunlar. Ailelerin çoğu çocuklarıyla çekildikleri kabukta yaşıyorlar. Dışaleriyle daha barışık olması gerekiyor. Yüz eşitliği da yer alıyor. Uluslararası Medya Standardı ile “uzun bakışlar”a maruz kalmadan sosyal hayatın içinde daha fazla yer almak rıya hiç çıkmayan bile var. Farkındalık yaratmak istedik.100 aileye ulaştık. Bazıları çekiniyor katılmak istemiyor. u En çok hangi davranışlardan şikâyetçisiniz? İstenmeyen bakışlara çok maruz kalıve medyada daha çok görünmek istiyoruz. u Yeni dönemde hedefleriniz? İşyerlerine “Dış görünüşe saygılıyım” u Niye çekiniyorlar? yorlar. Yok sayılıyor, ihmal ediliyor ve manifestosu imzalatmak istiyoruz. MetroKaderci bir bakış açısı olanlar var. Uta dışlanıyorlar. Annebaba çocuğunu par larda, otobüs giydirmelerde bizim fotoğnıp, çocuğu saklamak isteyenler...Önce ka çıkardığında başka çocuk geliyor ya raflar kullanılsın isteyeceğiz. Ve daha fazailelerin kabuklarını kırmaları lazım, bu ratık diye dalga geçiyor. İş başvuruların la eğitim için çabalayacağız... Algıları yıkma zamanı Y üzümle Mutluyum Derneği’nin üyesi Bilkent Üniversitesi mezunu Aysun Aktaç, 45 yaşında ve çevirmen. Doğuştan yüzünde anomali var. “En çok insanların bakışları, peş peşe gelen soruları beni rahatsız ediyor. Saat 09.0017.00 bir işimin olmasını çok isterdim ama hiç olmadı, hep evden çalışmak durumunda kaldım” diyen Aysun’a kulak verelim: “Özgeçmişinize fotoğraf eklemeniz isteniyor ve bizi direkt eliyorlar. Eğitiminiz, becerileriniz göz ardı ediliyor. Bakışlar insanın psikolojisini çok olumsuz etkiliyor. Genelde kendinizi ifade edeceğiniz bir alan yok. 45 yaşındayım ve doğuştan böyleyim. Çok sevgi dolu bir ailede büyüdüm, çok da şanslıyım o anlamda. En başta ailelere büyük iş düşüyor. Bu bireylerin toplumla entegre edilmesi gerekiyor ki var olsunlar. Yoksa daha çok içlerine kapanıyorlar. Yüzümle Mutluyum gibi derneklerin çoğalması lazım ki insanların kendine güveni gelsin. Toplumda çok yanlış bir güzellik algısı var. Güzel olunca çok daha başarılısın ya da iyi bir insansın. İnsanın ruhuna yapabileceklerine bakılmalı. Algıları yıkma zamanı.”