Katalog

4 15 HAZİRAN 2014 / SAYI 1473 HACKER’LAR NE YAPAR? Kimi dünyayı değiştirmek istiyor, kimi de sadece kredi kartınızın peşinde. Onları giderek daha sık hayatımızda görüyoruz, bazen tehdit bazen kurtarıcı oluyorlar. Ama hâlâ merak ettiğimiz bir soru var... H acker’lar. Gezi olaylarıyla birlikte yazar, bazılarını siler. Ressam da ilk denemede resmi toplumumuzun merkezine daha da nüfuz oluşturmaz. eden bir kavram. Peki, tam olarak ne Ekibinizden John Gerber’in Da Vinci’nin yapıyorlar. İşlevleri, birtakım bilgisayar sistemlerine tablolarıyla ilgili verdiği bir örnek var. girip oradan bilgi çıkarmakla mı sınırlı? Bu sorulara Tüm Rönesans ressamlarına bakarsanız, işin cevap verebilecek biri var; Sebastian Lütgert. Geçen temelini küçük eskizler oluşturmuştur. Tıpkı bir hafta, “Hacker’”lar hakkında bir söyleşi yapmak için yazılımın küçük farklı parçaları gibi. Ancak yazılımcılar İstanbul’a gelen Alman bilgisayar yazılımcısı ve için de bu benzerlikleri fark etmek bir hayli zor. Çünkü, sanatçıyla hacker’ların işlevlerini ve farklı disiplinlerle muhtemelen bilgisayar mühendisliği okuyup, sektörel olan gizli bağlarını konuştuk. bir çevreye adapte oluyorlar, bir uzmanlık çerçevesi Bir hacker ne yapar? ediniyorlar. Farklı bir çalışma alanı... Bir ressam arka Hacker terimi hakkında bir yanlış anlaşılma plana ağaçlar yerleştirdiğinde biri çıkıp “evet bu çok olduğunu söylemeliyim. Hacker’ları başkasının güzel ama biz mavi bir fon istiyoruz” demez. bilgisayarına giren kişiler olarak görmüyorum. Genel Bir de en belirgin farklılık, bir yazılımcının, anlamda bilgisayar için yazılım üreten insan grubu ressamın tersine işlevselliğe estetikten daha olarak tanımlıyorum. fazla önem veriyor olmasıdır. Sadece bir şeyleri yıkmak değil, yaratıcılığı da Kesinlikle haklısınız. Zaten bahsettiğim de içine alıyor mu? yüzde yüz bir uyum değil. “Bu resim çalışmıyor” Kesinlikle bir şeyler yaratmakla ilgili. “Hack”, güzel diyemezsiniz, ama eğer program çalışmıyorsa bu bir terim, Popüler kültürde negatif olduğu iyi bir şey değil. Öte yandan bir yazılımcı kadar pozitif yansımaları, çekici ve gizemli da estetiği gözetmiyorsa, başarısızlığa bir yönü var. mahkumdur. Ortaya çıkan ürünle değil, Peki, hacker’ların yaptığı işi nasıl yazılan kodun başarısıyla ilgili bir durum tanımlarsınız? bu. Günümüzde başarılı programların Dediğim gibi artık hacker’ların neredeyse yarısı açık kaynak kodlu. Açıp popüler kültürde önemli bir yeri var. kodunun nasıl yazıldığını görebilirsiniz. Hollywood yapımlarına ya da çok izlenen Tıpkı klasik resimde olduğu gibi, yazılımda dizilere bakarsanız, pek çok hacker da bir işbirliği var. Nasıl ki ressamların DENİZ görebilirsiniz. WikiLeaks ortaya çıkana asistanları belli bölümleri boyuyorsa, kadar hacker’lar hakkında bir intiba vardı yazılım sektöründe de benzer bir işbirliği ÜLKÜTEKİN ama nasıl çalıştıkları pek bilinmiyordu. söz konusu. Kod insanlar için yapılır, hedef Yapılan tasvirler de yanlış anlaşılmalara kitleniz hiçbir zaman bilgisayarın kendisi açıktı. Bir ikinci yanlış anlaşılma da, programlamanın değildir. Çünkü bir başkası altı ay sonra kodu okuyup, ne işe yaradığıydı. Ben kendimi hacker olarak bir özelliği ya da hatayı bulup değiştirebilir. Belki de tanımlamıyorum. Bazen yazılım üretiyorum, aynı kendiniz! Bir yazılımcının altı ay sonra, yazdığı koda zamanda bir yazar ve sanatçıyım. Yazılım işi öncelikle bakıp hiçbir şey anlayamaması, iğrenç bir histir. Bu matematikle ilgilidir. Hesaplama, yazılım mühendisliği yüzden yaptıklarınızı, nasıl isimlendirdiğiniz, genel de işin içine girer. yapının yapılış şekli, hepsi bir estetik meselesidir. Ancak bilgisayar teknolojileri işin tamamını Bilgisayar biliminin bunlara cevabı yoktur. Bir anlatmak için yeterli olmasa gerek. yazılımcının kodunun okunabilir olması, tamamen bir Bilgisayar bilimi yazılım kadar donanımı da estetik meselesidir. kapsayan çok geniş bir kavram. Eğer yazılımcıları iş Bir hacker kendini, bir sanat işleyişinin parçası yaparken izlerseniz, üretim aşamasında çok benzer olarak görür mü? bir disiplin bulacaksınız; ressamlık. İyi bir yazılımla, Sanatsal yazılım diye isimlendirilen ayrı bir disiplin resim arasında büyük benzerlikler vardır. Mesela bir de var. İnsanların garip tasarımlı, hiçbir işe yaramayan programı yazmaya başlarken, “bu fikir, şu işlevleri web siteleri yaptığı doksanlarda ortaya çıkan eserler olacak, buradan veri çıkacak, biri bu fikir üzerine birer sanat eseri sayılıyordu, ama bu marjinal bir çalışır, toplantılar yapılır vs.” Hayır! Yazılımcılar durum. Genelde yazılımcılar ve hacker’lar, yaptıkları genelde, bir programı yazmaya aniden başlar. Bu, işi sanat olarak adlanırmaz. Ancak, çoğu yazılımcı, bir ressamın eskiz çalışmasına benzer. Ressam bir işi hakkında çalışmaya henüz beş yaşında klavyeyi resme başlarken kafasında, işin son halinin temiz ilk eline aldığında başlar ve sonrasında hiçbir kural bir yansıması asla olmaz. Küçük eskizler yaparak yoktur. Her şey deneyime açıktır. Bu da bir sanatçının başlar. Bazı detayları çizer. Programcı da başta gelişim süreciyle bire bir aynı. l programın iskeletini oluşturur. Bazı yerleri yeniden [email protected] Fotoğraf: UĞUR DEMİR ANNA BANTI ARTEMISIA roman Işıl Saatçioğlu'nun çevirisiyle Artemisia Gentileschi 17. yüzyıl başında yaşamış gerçek bir tarihsel figür, resim tarihine geçmiş az sayıdaki kadın ressamdan biri. Sanat tarihçisi Lucia Lopresti, Anna Banti adıyla yazdığı bu romanın kısacık ama yoğun sunuşunda şöyle anlatıyor Artemisia'yı: "1598'de Roma'da, Pisa'lı bir aileden doğdu. Usta ressam Orazio'nun kızıdır. Gençkızlığa yeni erdiği sıralarda onurunun ve sevgisinin ırzına geçildi. Resmi bir iğfal davasında aşağılandı. Napoli'de resim akademisi açtı... Sözleri ve eserleriyle erkek ve kadınların iş hayatında eşit hakları ve her iki cins arasında ruh eşitliği olması gerektiğini savunan ilk kadınlardandır." Anna Banti, bilinen bu az sayıda vaka etrafında Artemisia'yı anlatırken, yazar sıfatıyla kendi konumunu da kitap boyunca sürekli sorguluyor. Romanın elyazmaları 1944'te bir hava saldırısı sonucunda kaybolup gidince tekrar yazmış romanı Banti; ama bu kez kendi hikâyesini de işin içine katıp kadınlık durumu üzerine, resim ve anlatı sanatları üzerine, "bir hayatı" ne ölçüde anlayabileceğimiz üzerine, karakteriyle söyleşerek sürdürdüğü derin bir düşünsel boyut da kazandırmış romana. İlk kez yayınlandıktan yıllar sonra tekrar keşfedildiğinde Susan Sontag gibi saygın eleştirmenlerde heyecan uyandırmasının nedeni de anlatı perspektifindeki bu "modernist", kendi üzerine düşünen boyut olmuş. Tabii bir de muhteşem dili… Anonymous’in (Anonim) başını çektiği çok sayıda hacker grubu var ve bunlar dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek istediklerini söylüyor. Dünyayı değiştirmek, muhtemelen, hacker’lıktan çok daha fazlasını gerektiriyor. Fakat, bu grupları ilginç buluyorum. Anonymous hakkında kimse bir manifesto yazmadı, kim oldukları da bilinmiyor. İlginç bir yapısı var, çünkü herkes bir eylem yapıp bunu Anonymous’a maledebilir. Birileri de “hayır bu Anonymous tarzı değil” diye şikâyet edebilir, ama neden bahsediyorsun! İsmi zaten anonim. Bu tür bir yapıyı mesela WikiLeaks’ten daha avantajlı buluyorum. WikiLeaks’in çöküşündeki önemli nokta, hakkındaki gizemin kolay çözülebilir olmasıydı. “Bir insan var; Julian Assange. Belki İsveç’te bir kadınla seks yaptı.” Bu tür hikâyeleri herkes sever. Eğer ortada böyle bir hikâye olmasa, onları yok etmek çok daha zor olurdu. Kendisini tanımıyorum, ama Assange’ı tanıyan insanları tanıyorum. Belki karışık bir insan, belki şöyle, ya da böyle. Bunların hepsi dedikodu. Eğer WikiLeaks belgeleri gerçekten sırları ortaya çıkaracaksa, her tartışmanın dönüp dolayıp Julian Assange’a bağlanması çok kötü. Onun hakkında yazılanlar, WikiLeaks’in ortaya çıkardıkları hakkında yazılanlardan çok daha fazlaydı. Bu dediklerim Assange’a karşı değil, ama bu tip gruplarda kişiselleştirme yaparken, dikkatli olmalısınız. RedHack hakkında bilginiz var mı? Onlar da benzer manipülasyonlara maruz kaldı. Öte yandan insanlar da birilerine güvenmek için birtakım bilgilere de sahip olmak istiyorlar. Güven çok zorlu bir konudur. Bu grubu pek bilmiyorum, o yüzden haklarında konuşamam, ama bence öncelikle yaptığınız eylemlere güven duymalısınız. Bir şeyleri yargılamamın tek yolu bu. Julian Assange’ın ne yaptığı ve yapacağı hakkında bilginiz var mı? Söylemesi zor. Uzun vadede, hayatınızın geri kalanını Ekvador Konsolosluğu’nda geçirmek istemezsiniz. Dürüst olmam gerekirse Assange’ı insan olarak çok da merak etmiyorum. WikiLeaks’in geleceği hakkında endişelenmeyi tercih ederim. Türk grubundan da bahsettiniz, bu dünyada kurtarıcılara ihtiyacımız yok. Assange gibi, kahraman olarak ortaya çıkabilirsiniz, ama temel olarak elinizde hiçbir güç kalmaz. Kurtarıcı olmak çok çekici, ama bunun en iyi yol olduğunu sanmıyorum. Anonymous’tan olduğu için tutuklanan insanlar da oldu, ama merkeziyetçi olmayan bir yapı hacker grupları için çok daha mantıklı. l metis İpek Sokak 5, 34433 Beyoğlu, İstanbul T 212 2454509 F 212 2454519 E [email protected] W metiskitap.com C M Y B Bilgisayar hakkında çok az şey biliyoruz Hacker’lar anonim olmalı Gelecekte herkes, yazılım bilmek zorunda olacak mı? Bence, kodlama alanında daha öğrenilecek çok şey var. İnsanların, hacker’ın ne yaptığı hakkında fikri yok, ama aslında sistem karşılarında açık bir şekilde duruyor. Diyelim ki elimde yüzlerce fotoğraf var ve hepsini yeniden adlandırmam lazım. Her zaman aynısı oluyor, hepsini teker teker yapıyorsunuz. Çünkü insanlar bilgisayarın kendilerine sundukları hakkında çok az fikir sahibi. Gelecekte hacker’lığın toplumda bir sınıf haline dönüşeceğine inanıyor musunuz? Sınıf olarak adlandırılabileceğinden emin değilim, belki, görece küçük bir sınıf. Ancak kesinlikle çok gizli, pahalı ve önemli bilgisayar sistemlerine sızabilen, elit bir hacker grubu halihazırda var. Bu da onlara büyük bir güç veriyor. Edward Snowden mesela, bu bilgisayar uzmanı, aynı zamanda CIA için çalışıyordu ve elinde çok büyük sırlar vardı. Bu da onu güçlü bir tehdit kılıyordu. Daha genellersek, çok sayıda hacker, bilgisayar sistemleri üzerinde büyük bir güce sahip. Yine de bu gücü ifade etmenin en iyi yolu “sınıf”mı bilmiyorum. l