Katalog

2 8 MAYIS 2011 / SAYI 1311 Kendin tasarla, kendin oyna ESRA AÇIKGÖZ ürüyen bir yatak, hareket eden ahşaptan bir köpek, ... Bunlar, Eda Taşlı‘nın tasarımları. Onu bu uğraşa matematikle kurduğu ilişki ulaştırmış. Şimdi evinin bir odasını dönüştürerek kurduğu atölyesinde kinetik heykeller ve oyuncaklar tasarlıyor. Santral stanbul’da verdiği ahşap oyuncak atölyesiyle de çocuklara bu tasarımları öğretiyor. Fotoğraf ve heykel eğitimi aldınız, oyuncak tasarımına ne zaman, nasıl başladınız, nereden çıktı oyuncak tasarlama fikri? Heykel bölümünde 2. sınıftayken, 2007’de, bir kitap Y Eda Taşlı oyuncak tasarımcısı. Aynı zamanda kinetik heykel bu oyuncaklar. Santralistanbul’da atölye de veriyor. Çocuklara öğretirken kendi de öğreniyor. geçti elime. Adı “Metamatik Sanatı“ydı. O kitapla baya haşır neşir oldum. Bir gün Moda’da bir kafede kitabı okuyordum, ama anlayamıyordum. çinde formüller falan vardı. Kafenin içerisinden yaşlı bir amca geldi ve “Yanına oturabilir miyim” diye sordu. Ardından okuduğum kitabı sordu bana, ben de “matematik üzerine ama anlayamıyorum” dedim. Yaşlı amca kitabı elimden aldı ve incelemeye başladı. çinde yazılanları özet geçti. Şaşırdım ve özür dileyerek kim olduğunu sordum. Bana “Ben Oktay Sinanoğlu” dedi, inanamadım! Dünyanın ve Türkiye’nin en büyük matematik profösörü. Bir buçuk saat muhabbet ettik. Matematiğin sanatla ilişkisi üzerine konuştuk. Daha doğrusu, o bana anlattı, ben dinledim. Çok özel bir gündü benim için. Aradan zaman geçti. Mekanik, matematik ve hareket üzerine yoğunlaştım. Bununla ilgili işler yapmaya başladım. Sonunda bir heykel çıkarttım. Hafif bir malzemeden, yapboza benzer bir heykel. Leonardini Oyuncak Yarışması‘na yolladım ve birinci oldum. çimde daha mekanik işler yapma isteği uyandı. Mekanizmalı oyuncaklar yapmaya başladım. Ben tabii bunlara sadece oyuncak demek istemiyorum, çünkü bu da sanat, kinetik heykel! Yani illaki sadece çocuklara değil, büyükler için de bu oyuncaklar. 2008’de Leonardini Ahşap Oyuncak Tasarımı Yarışması‘nda birincilik, 2011’de Düzce Üniversitesi Ahşap Oyuncak Tasarım Yarışması‘nda üçüncülük almışsınız. Bu yarışmalara rağmen, oyuncak tasarımı Türkiye’de çok da üzerinde durulan, konuşulan bir konu değil. Peki nasıl bir sektörden bahsediyoruz oyuncak tasarımı derken, bir sektör var mı? Oyuncakla ilgili bir sektör var, ama çocukları düşündükleri pek söylenemez. Çin malı üretimi oyuncaklar çok çok kötü. Mesela Eyüp oyuncakçılığı bitti, oysa ne kadar güzel oyuncaklar varmış. Neden sahip çıkamıyoruz elimizdeki cevherlere, diye hayıflanıyoum tabii. Ama şimdi ahşap oyuncaklar yeniden gündeme geldi. Yavaş yavaş önemi anlaşılmaya başlanıyor. Yeter ki, oyuncak yarışmaları artsın ve duyurusunu daha iyi yaparak, gençleri teşvik etsinler, üretmeye, yaratmaya itsinler. Oyuncak tasarımlarında nelere dikkat ediyorsunuz, yaratım sürecinde sizin için vazgeçilmez kriterler neler? Neden malzeme olarak ahşabı seçiyorsunuz? Oyuncağı yapmaya başlarken benim için ilk başta sadece hareket ve o hareketlerin oluşturduğu ağ geliyor. Bir hareketi oluştururken mutlaka bir çark veya makaralı sistem kuruyorum ve o makara zaten bir şeyi hareket ettiriyor, sonra başlıyorum ağımı kurmaya, acaba bu makara başka neyi hareket ettirebilir diye. Bu parçaları demonte yapıyorum ki çocuk bunları yerine takarken ağı kendi oluştursun ve hareketin nasıl meydana geldiğini görsün. Santral stanbul’da ahşap oyuncak atölyesi veriyorsun. Çocuklar için oyuncak tasarlamak ne demek, gözlemlerini anlatır mısın? Santal stanbul’da da hareketli oyuncaklar yaptırıyorum. Onlara ilk önce bir makinenin nasıl çalıştığını oyun yoluyla anlatıyorum. Hayal kurdurtuyorum. Orada da makinelerim var. Önlüklerini ve çalışma gözlüklerini giyiyorlar. Çünkü ilk önce bir marangoz olduklarını ve bu oyuncakları kendilerinin yaptıklarına inanmaları lazım, “Al sana bir parça ahşap, boya” deyince inanmıyorlar. Sonra ben birkaç parça kesiyorum ve beni seyrediyorlar. Tezgâhlı matkap kullanırken bir ucundan tutturuyorum. Onlar da böylece havaya giriyorlar. Sonunda da yaptıkları oyuncaklarını götürüyorlar evlerine. Yani biz beraber tasarlıyoruz... G mtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel Yayın Yönetmeni: brahim Yıldız Yayın Yönetmeni: Ayşe Yıldırım Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Miyase lknur Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ dare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişli / stanbul (0212) 343 72 74 (20 hat) Reklam Genel Müdürü: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Reklam Koordinatörleri: Hakan Çankaya / Neşe Yazıcı Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı (0212) 251 98 74 / 75 (0212) 343 72 74 (554555) Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt / stanbul Cumhuriyet gazetesinin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi@cumhuriyet.com.tr Sağlık sayfası Anadolu Sağlık Merkezi’nin katkılarıyla hazırlanmıştır. C MY B C MY B