Katalog

Kaynayan kazan taştı: Ortadoğu Tunus’ta başlayan olaylar, önce Mısır’a ardından da Libya’ya sıçradı. Yüzlerce insan can verdi. Ancak Mübarek ve Bin Ali de kapı dışarı edildi, şimdi sıra Kaddafi’de. Ortadoğu’daki isyanlar bu üç ülkeyle sınırlı kalacak gibi de gözükmüyor. Peki bu isyanların arkasında ne var? Nasıl bir Ortadoğu tablosu ortaya çıkacak? Yanıtları, Mısır, Tunus ve Irak’taki sol örgütlerin temsilcileri veriyor... Moatoz Mahmoud Zaky El Hefnawy: Evet, bu Mısır için de geçerli. Mısır’da 20 yılda on bine yakın eylem yaptık, ancak pek haber olmadı. Şimdi herkes bir anda patladığımızı er şey Tunus’ta başladı. Başta sadece, sanıyor, oysa bu bir birikimin sonucu. seyyar satıcı Sidi Buzid’in kendini Evet, ama bu birikim neden şimdi patladı? yakmasından sonra gerçekleşen R. Samir: Bu devrimi hareketlendirenler protesto gösterisiydi. Sonra kıvılcım büyüdü, eğitimli, işsiz gençler ve yanlarındaki işsizler Ortadoğu’yu sardı. Kimse, bu kıvılcımın ordusu. Yine de şunu bilin, sorun sadece açlık devrilen bir domino taşı etkisi yapacağını Moatoz Mahmoud değil, sosyal bir patlama bu. Bu kadar kararlı tahmin etmiyordu, ama oldu ve Ortadoğu’nun Zaky El Hefnawy durmamızı, Buzid’in kıvılcımının yayılmasını, dengesini değiştirecek bir ateşe dönüştü onur ve haysiyet sağladı. Zeynelabidin Bin Ali protestolar. Tunus’tan Mısır’a sıçradı, Libya’ya cahildi, yasadışı yollarla başkan oldu. Ailesi da. Şimdi gözler Yemen’de. Ortadoğu’nun 20mafyaydı. Buna karşı onurumuzu koruduk. 30 yıllık diktatörlerine kapı gösterildi. Tabii her Z. El Hefnawy: Tunuslu eylemcilerin bize şey burada yazıldığı kadar kolay olmadı, örnek olduğunu söylemeliyim (Gülüşmeler). yüzlerce insanın kanına bulandı meydanlar. Mısır’daki eylemin başını da gençler çekti. Bu Sonunda dünya ülkeleri de sessiz kalamadı, gençler, muhalefette oldukları on yıl boyunca, “Diktatörler gitmeli tabii” demeçleri geçildi ardı eylemlere daha nitelikli, modern bir boyut ardına. Bu kafaları daha da karıştırdı, isyanın kazandırdılar. Tarihimizde ilk defa sosyal ardında ABD’nin parmağı olduğu yorumları mı ağlar, iletişim aygıtları bu kadar iyi kullanılarak istersiniz, Ortadoğu’nun radikal slamcıların örgütlenildi. Sloganlardaki yaratıcılıklarıyla eline geçeceğinden korkanları mı? Biz de Rabhi Samir büyük kitleleri çektiler. Bütün Mısır bir istekte bunları, “Eyüp Baş Emperyalist Saldırganlığa birleşti; Mübarek’in gitmesi. Karşı Halkların Birliği Sempozyumu”nda Mübarek gitti... yakaladığımız Mısır Komünist Partisi yetkilisi Moatoz Z. El Hefnawy: Mübarek sadece bir simge. Eski iktidarın Mahmoud Zaky El Hefnawy, Tunus Uluslararası Af Örgütü başı düştü, ancak gövdesi hâlâ duruyor. Onu da ortadan üyesi, “Devrimi Kurma Meclisi”ndeki sol örgütlerden birinin kaldıracağız, henüz işlerimiz bitmedi, eylemlerimiz sürüyor. temsilcisi Rabhi Samir ve Irak Baas Partisi’nden Şemil Olaylar Libya’ya da sıçrayınca, gözler oraya çevrildi. Hedifi’ye sorduk. Görülen o ki, Ortadoğu’da hiçbir şey eskisi Tunus ve Mısır’dan pek haber alamıyoruz. Şu an durum ne? gibi olmayacak. Hem, neden ve nasıl olursa olsun, sokağa R. Samir: Bundan gocunmuyoruz. Tunus halkı daha dökülüp istediğini almanın gücünü tadan bir halkı tekrar devrimini bitirmediğine, yapılacakları tamamlamadığına susturmak pek de kolay olmaz. inanıyor. Hâlâ hükümet meydanında eylemlerimize devam lk ateş Tunus’ta yakıldı... ediyor, bakanlık toplantılarını engelliyoruz. Üstelik bunu Rabhi Samir: Her şeyin aralıkta başladığını sananlar elimizde Libya bayraklarıyla sürdürüyoruz. yanılıyor. 30 yıllık diktatörlüğün sonucunu görüyoruz şu an. Z. El Hefnawy: Biz de sokaklardayız, sayımız her gün 7 Aralık’ta Buzid’in kendini yakması huzursuzluğun daha artıyor. steklerimizin çıtası yükseldi, Mübarek gittikten sonra net görülmesini sağladı ve köprüleri daha hızlı yaktırdı bize. hâlâ sokakta olanlar, çok daha bilinçli insanlar. Kararlıyız. Diktatörlüğün kalıntılarını yok etmek için dört talebimiz var; anayasayı tamamen iptal edip, yeni anayasa oluşturmak, şu ŞEM L HED F an hükümette yer alan eski iktidarın kalıntısı isimlerin istifa etmesi, parlamento ve cumhurbaşkanı seçimi için (Irak Baas Partisi) demokratik bir seçim sürecini başlatmak ve 30 yıldır süren olağanüstü halin kaldırılarak özgür basının kurulmasını sağlamak. Yolsuzluğa karışanların, adaleti uygulamayanların rak Baas Partisi, şu an yargılanması da taleplerimiz arasında. yeniden oluşuyor. R. Samir: Bizim taleplerimiz de aynı; eski rejimle bağlantısı Baskıcı rejimlere direnen olmayan bir hükümet. lk hükümet bildiğiniz gibi eski rejimin ve devrim yapan tüm kalıntılarından oluşturuldu. Ancak halk, rejim taraftarlarının halkların yanındayız. devrimi avcuna almak için uğraştığının bilincindeydi, tekrar nsanlığın demokrasi içinde eylemler başladı. Sonunda hükümet düştü, ama yeni yaşamasını ve halkların kurulanda da eski rejimin önemli adamı Gannuşi vardı. haklarını elde etmesini Şimdi o da gitti. Sıra, gerçek bir hükümet kurmakta. savunuyoruz. Irak’ta sekiz yıldır süren bir işgal var. ESK REJ M ARTIKLARI DA G DECEK Dünyanın her yanından denizleri, kıtaları aşarak ülkemizi işgal ettiler. Tunus’ta yanan ateş, Irak’ta Mısır’da geçiş dönemi için iktidarı ordu eline aldı. Solda, da etkisini gösteriyor, ilk protestolar 25 Şubat’ta ordunun iktidarı bırakmaması gibi bir kaygı var mı? yapıldı. Özellikle Bağdat’taki Tahrir Meydanı’nda Z. El Hefnawy: Komutanlar altı ay sonra parlamento ve yüzlerce kişi silahsız, barışçıl yöntemlerle Cumhurbaşkanı seçimi sözü verdiler. Sol Ulusal Birliği'n tepkilerini gösterdi. Ancak işgalle işbirliği içindeki korkusu ordudan ziyade sürenin bir parti kurmak için kısa hükümet göstericilere yoğun şiddet uyguladı. olması. Asıl tehlike, eski iktidarın devamı olanların seçimde Yine de Iraklılar taleplerini dillendirmeye devam yer alması. O yüzden geçici anayasa çıkarılmasını istiyoruz. edecek. nsanlık koşullarında yaşamak istiyoruz. Seçimleri bu anayasaya göre yapacağız. Bu, orduyu kışlaya Irak’ta ne elektrik, ne su var. şsizlik de çok döndürürken, eski iktidar artıklarının da yolunu kapar. Müslüman Kardeşler’in bu geçiş sürecinde bir tehlike yoğun. Hükümet Iraklıların taleplerine kulak oluşturabileceği konuşuluyor. Onlarsa demokratik seçim vermez, demokratik bir seçim olmaz, yolsuzluk sonuçlarına uygun davranacaklarını söylüyor. Mısır solu bitmez, işbirlikçi politikası değişmezse Iraklılar Müslüman Kardeşler’e güveniyor mu? Ya da Müslüman silahlı mücadeleyi büyütecek gibi gözüküyor. Kardeşler'in Mısır’daki süreci tersine çevirecek gücü var mı? Sosyalist Baas Partisi olarak Irak Komünist Z. El Hefnawy: Müslüman Kardeşler çok değil, ancak iyi Partisi’yle Milli Direniş ve Demokrasi Cephesi’ni organize edilmiş bir örgüt. Tahrir Meydanı’ndaki namaz kurduk. şgali reddeden pek çok kişiyi de görüntülerini hatırlıyorsunuzdur, Mısır Müslüman bir ülke, barındırıyor bu cephe. Uluslararası hukuk ibadet yapılır, ama Müslüman Kardeşler o topluluğu sanki kurallarına uygun protestolarla, Irak halkına kendilerindenmiş gibi göstermeyi çok iyi bildi, oysa ancak hizmet eden bir rejim oluşturmak istiyoruz. G ESRA AÇIKGÖZ H Mısır, 30 yıldır yönetimde olan Mübarek’i yolladı ancak işlerinin daha bitmediğini biliyorlar, eski rejimin artıklarının yer almayacağı bir hükümet kurma hazırlığına çoktan başlamışlar. Tunus’ta isyan ateşi Sidi Buzid’in kendini yakmasıyla parladı ancak isyan derin bir birikime dayanıyor. Marksistler, demokratlar Tunus’ta oluşacak demokratik bir yönetim için işbirliğine girişmiş bile... I Mısır ve Tunus’tan sonra demokratik bir yönetim talebiyle insanlar Libya’da da sokağa döküldü. Yüzlerce insan can verdi, Kaddafi’nin sert tutumu yüzünden ölü sayısı her geçen gün artsa da halk kararlı. yüzde onu onlardandır. Ancak hep iktidarla uzlaşma halinde olduklarından onları tehlike olarak görmüyoruz. Yine de bu isyanlar boyunca hep onların isimleri konuşuldu, hiçbir sol örgütün adını duyamadık. Neden? Z. El Hefnawy: Dış basını kullanmakta soldan daha aktifler. Kabul ediyoruz, bu eksiğimizdi. Ne yazık ki, Mısır solunun liderliği götürebilecek bir parti etrafında toplanma sorunu var. Bu eylemler bize bazı eksikliklerimizi gösterdi. Tunus için radikal slam tehlikesi var mı? R. Samir: Radikal slamcıların hükümet kuracak gücü yok. Bizim için şu anki en büyük engel, basın. Ne yazık ki, hâlâ hükümetle işbirliği içindeler. Umarım özgür basın oluşabilir. Sekiz yıldır işgal altında olan Irak’ta da gösteriler başladı. lk talep, işgalcilerle işbirliği içindeki hükümetin yerine halka hizmet edecek bir hükümet kurulması. SOL, BEL RLEY C GÜÇ OLACAK Solun seçimlerde aday çıkarma ihtimali var mı? Z. El Hefnawy: Parçalanmış solu toparlamak için 25 Ocak’tan önce bir deneme yapmıştık. Bu deneyimin bize çok katkısı oldu. 25 Ocak devrimi olur olmaz, hemen yeniden toplandık, “Sol Ulusal Birliği”ni oluşturduk. Bu birliğin önemli bir liderliği üstleneceğine inanıyoruz. R. Samir: Gerçeği söylemek gerekirse, hiçbir parti Tunus’ta bu isyanı biz başlattık, diyemez. Ancak Tunus solu gerek yaratıcılığıyla gerekse kararlılığıyla isyanın bir parçasıydı. Bu hareketten çok şey öğrendik. Tunus’ta dört büyük sol örgüt var, şu anda birlik olabileceğimize her zamankinden daha çok inanıyoruz. Eski iktidarın şiddeti, yasakları yüzünden seçim tecrübemiz olmadı. Tek başına iktidara gelebilir miyiz, bilmiyoruz, ancak solun bundan sonrasını belirleyen bir güç olacağı kesin. Türkiye solunda, Ortadoğu’daki ayaklanmaların ABD destekli olabileceği yönünde tartışmalar çıktı. ABD’nin “Mübarek gitmeli” açıklamaları da tartışmalara tuz biber ekti. Z. El Hefnawy: Aslında Mısır halkı için bu süreçte en açığa çıkan skandal Amerika’nın tavrıydı. Devrimin onuncu gününde bile Mübarek’in iktidarına maddi, manevi desteği sürüyordu. Tahrir Meydanı’nda en çok kullanılan sloganlardan biri “Söyleyin Amerika’ya, çocuğunu alsın götürsün evine” oldu. ABD'nin sözde demokrasiyi savunan sözlerinin yalan olduğunu Mısır’da sağcı, solcu, herkes biliyor ve kınıyor. Mısır polisinin hâlâ işbaşında olduğunu biliyoruz. Şu anda baskılar ne durumda? Z. El Hefnawy: çişleri Bakanı, eski güvenlik liderlerinin yüzde 70’inin görevden alındığını söylediği halde, kaçırılmalar, ortadan kaldırmalar, cinayetler devam ediyor. Ortadoğu hep gerici güçlerin hâkimiyetindeymiş gibi algılandı. Öyle ki, Ortadoğu’daki sol hareketler hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz. Dünya solu tarafından yalnız bırakıldığınızı düşünüyor musunuz? Z. El Hefnawy: Dünya sol hareketinin bir şekilde bizden uzak kaldığını hissediyorduk. Biz de onlara yaklaşamadık. Yine de sorunun halklarla değil, sistemle, devletlerle alakalı olduğunun hep farkındaydık. Sol, ilk günden yanımızda olduğu mesajları yolladı. Bu manevi destek önemliydi. Tüm solun zaafa uğratıldığı düşünülünce, belki Ortadoğu'daki hareket dünya solunun canlandırılması için de bir fırsat olur. syanlar Ortadoğu’daki dengeleri değiştireceğe benziyor. Bu zaten saldırgan olan srail devletini daha da hırçınlaştıracaktır. R. Samir: Ortadoğu’daki iktidarlar, emperyalizmle işbirliği içinde olduklarından srail’le aynı yolun yolcusuydular. Bir Filistinlinin Tunus Havaalanı'nda beş saat bekletildikten sonra geri yollanması başka nasıl açıklanabilir ki? Bu rejimlerin ortadan kalkması ve ulusal, demokrat cumhuriyetlerin kurulması srail’i korkutuyor haliyle. Çünkü bizim hükümetlerimiz, Afganistan’daki gibi Amerika için Ortadoğu’yu sömürgeleştirecek bir kapı olmayacak. Z. Hefnawy: Yaşananlar Jack London’ın Demir Ökçe romanını hatırlatıyor bana. ktidarlar kurulacak yeni rejimlere kanlı ellerini karıştırırlar. Emperyalizme bağlı karanlık güçler Ortadoğu halklarını yıllardır özgür, adil bir yaşamdan yoksun bıraktı. Bu kanlı bedeli demokratik rejimi kurduktan sonra da ödeyeceğiz. Çünkü srail’le işbirliği yapan diktatörlerin aksine, biz Filistin halkının yanında yer alacağız. G C M Y B C MY B