Katalog

27 EYLÜL 2009 / SAYI 1227 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 15. Eski dilde yüz, çehre... Renk renk parlak tüyleri olan, iri gövdeli bir papağan... Argoda esrar... Bir nota. 16. Çanakkale’ye özgü, içine peynir, ıspanak gibi katıklar konarak hazırlanan bir tür poğaça... “Ben ordan geçerken biri/Amca dese, gir /Girip yerden selamlasam/Hane içindekileri” (Nâzım Hikmet). 17. Yiyecek bulamayan, yoksul kimse... Sarmısağın antibiyotik etki gösteren etkin maddelerinden biri... Orta Asya’da yaşayan Şamanist Türkler arasında, çeşitli şeylerden anlam çıkartarak bakılan fal. 18. RizeErzurum karayolunda bir dağ ve geçit... Gece yapılan sinema ya da tiyatro gösterisi. 19. Sacda pişirilen bir tür küçük ekmek... Buhar banyosu... Bir nota. 20. Briçte, atılan bir kâğıtla ortağının oynamasını istediği kâğıdı belirtme... Denizlerde ve iç sularda yaşayan, küçük bedenli ve göçmen bir yabanördeği. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Abdülhamit Düşerken”, “Eve Düşen Yıldırım”, “Kıskanmak” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız... Mersin ilinde, XIII. yüzyılda Anadolu Selçukluları döneminde yapılan bir kale. 2. Yunan mitolojisinde, güzel sanatların dokuz perisinden biri... Brezilya’nın para birimi... Sac üstünde pişen yufkayı çevirmeye yarayan yassı ve tahta araç... Kalın bükülmüş sicim. 3. “Afrika kokarcası” da denilen bir kürk hayvanı... Çeşitli amaçlarda kullanılmak için tel ya da halatlardan örülerek yapılmış ağ... Hububat tozu... İspanyolların sevinç ünlemi. 4. Parola... Mısır ve Suriye'deki geleneksel konutlarda, taş döşeli ve ahşap tavanlı, yazlık sofa benzeri mekân... Bir adayı anakaraya bağlayan kıyı dili... Aruz ölçüsünün ana kalıplarından biri. 5. Yeni Zelanda’nın yerli halkı Maorilerin savaş dansı... Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesinde bir kanyon... XII. yüzyılda Irak'ta kurulan bir İslam tarikatı. 6. Devletçilik... Bir ağırlık birimi... Dokumacılıkta atkı ipliğini sıkıştırmak için kullanılan, demirden ya da ağaçtan yapılmış dişli araç. 7. Rus köylü topluluğuna verilen ad... Olumsuzluk belirten bir önek... Kalay elementinin simgesi... İlaç... Karışıklık, kargaşa... Tavlada “üç” sayısı. 8. Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... İlgi eki... Çağdaş olmayan, iptidai... Tropikal bölgelerde yetişen ve yapraklarından değerli bir tekstil elyafı elde edilen bitki. 9. Katolik ve bazı Anglikan diyakozların gündelik cüppelerinin üstüne giydikleri ayin cüppesi... Yapısına girdiği sözcüğe “yeni” anlamı katan yabancı önek... Grönland’ın başkenti. Bu haftaki bulmaca ödülünüz 5. Yünü ya da kılı alınmış ham deri... Kendisine inanılan, sır verilen kimse... Çankırı’nın Ilgaz ilçesinde çıkan bir madensuyu. 6. “Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum/Her bir alev gibi hasretti duyduğum” (Y.K.Beyatlı)... Uganda’nın başkenti Kampala’nın eski adı... Kütük ve tomrukları çekmek için uçlarına çakılan halkalı çivi. 7. Karakter... Kemiklerin yuvarlak ucu... Afyonkarahisar’ın Çay ilçesinde bir göl... Bir cetvel türü... Tuzağa düşürülen şey. 8. Bir nota... Türkiye’nin plaka imi... Hint müziğine özgü telli bir çalgı... Geniş karınlı ve dibi dar toprak kap... Bir masal dağı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 10. Kira... Güney Amerika’da yaşayan, tukan ailesinden bir kuş... İtici neden, güdü... Eski Mezopotamya halklarının gök tanrısı. 11. Antalya’nın Elmalı ilçesinde, “tabiatı koruma alanı” kapsamına alınan Toros sediri ormanı... Ayak direme... İnsan resmi. 12. “ sele gitti gözüm yaşından” (Karacaoğlan)... Genellikle gömlek yapmakta kullanılan, ince ve çizgili bir pamuklu kumaş... Civcivlikten çıkıp yenilebilecek hale gelmiş tavuk. 13. Tenekeden yapılan bir tür kepçe... “Türkçem benim bayrağım” (F. H. Dağlarca)... Bir renk... Kenar süsü. 14. Eski Türk güreşlerinden biri... Laiklik, laik olma durumu... Damıtma aygıtı. 15. Geçen yıl, bir yıl önce... Metal saplama... Şaşma belirten bir ünlem. 16. Satrançta bir taş... Bir el işini gerçekleştirmek için özel olarak yapılmış nesne... Bir sözün gerçek anlamından başka anlamda kullanılması. 17. Jean Jacques Annaud’un tanınmış bir filmi... Tecrübeli, usta... “Yalnız bir gözü yazacak mısralarım” (F. N. Çamlıbel). 18. Çipura balığının yavrusuna verilen ad... Zerdüşt dininde ateş tanrısı. 19. “Pervam yok verdiğin ’den/Her mihnet kabulüm, yeter ki/Gün eksilmesin penceremden” (C. S. Tarancı)... Ham petrollerin bitmiş ürünlere dönüştürüldüğü fabrika. 20. 16131917 yılları arasında Rusya’yı yöneten hanedan... “Sedef su almayınca ebri ’dan güher vermez”(Fuzuli). G ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Topal Koşma”, “Bir Kara Derin Kuyu”, “Yandırma” gibi öykü kitaplarıyla tanınan ve geçenlerde 85 yaşındayken ölen yazarımız... Tayland’da yaşayan, kadınların boyunlarını uzatmak için bilezikler kullandığı bir halk. 2. Hoş bir kokusu olan... Yurdumuzun sulak alanlarında da yaşayan bir kuş... “Uluslararası Çalışma Örgütü”nün simgesi. 3. Eski dilde eşek... Avrupa’da bir ülke... Akciğerleri dinlerken hekimin duyduğu patolojik ses... “manaya derler/Suret ile kaş değil” (Kaygusuz Abdal). 4. İnanç... Eti lezzetli bir balık... Fırında ya da sacda pişirilen bir tür pide. 9. Akira Kurosava’nın tanınmış bir filmi... Uyarı... Yeşil limondan elde edilen organik bileşik. 10. Sıcaklığı çok yüksek ya da çok düşük olmayan... Yapma, etme... Yeniçerilerin kayıtlı oldukları kütük defteri... Kars’ın doğusundaki ünlü eskiçağ kenti. 11. Kurşun elementinin simgesi... Bisikletin atası sayılan taşıt aracı... Hayvanların boynuna takılan çıngırak. 12. Boruları döndürmeden eklemeyi sağlayan bağlantı parçası... Makedonya'nın plaka imi... Bir sözcüğün ya da adın baş harfi... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 13. Üstten sağa doğru eğik olan basım harfi... Hayvanlara vurulan damga... Utanma, haya... Anadolu Selçukluları döneminde KonyaAksaray yolu üzerinde yapılan ünlü kervansaray. 14. Akım şiddeti birimi kiloamperin kısa yazılışı... Fincan biçiminde bir ağızlığı ve keçe yastıklı anahtarları olan bakır nefesli çalgı... Samaryum elementinin simgesi. 1225 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 13.09.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Erozyon Dede, Hayrettin Karaca Kitabı, Söyleşi: Şengün Kılıç Hristidis” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA'DAN: Hasan Ali Arslan, AFYON'DAN: Umut Sapmaz, ANKARA'DAN: Betül İsmail, Hadi Hankendi, ANTALYA'DAN: Semra Larçın AYDIN'DAN: Ayşe Füsun Alataş, BALIKESİR'DEN: Gülnaz Bölükbaşı, BARTIN'DAN: Orhan Eren, DENİZLİ'DEN: Attila Oğuzhanoğlu, EDİRNE'DEN: Fatma Akalp, ELAZIĞ'DAN: Dündar Uyanık ESKİŞEHİR'DEN: Mete Cemoğlu, Bünyamin Kılıç, Nadire Koşer, İSTANBUL'DAN: Güniz Yaşöz, Merve Işıl Tokmakçıoğlu, M. Birr Ayasbeyoğlu, İZMİR'DEN: Nusret Olgay, Asuman Sürücü, KIRKLARELİ'DEN: Hilmi Yakut, KOCAELİ'DEN: Birol Özgüner, Rıdvan Atay, KONYA'DAN: Ziya Öten, MANİSA'DAN: Barış Ünlübaş, SIVAS’TAN: Bakiye Özer. 1 S U L H İ D Ö L E K H A N M İ R G E N 2 E M E A B O N E E A M A D E E V İ O L A 3 L İ P S O S L B A L A D L Z A M L Y E R 4 Ç A R Ç L A Z E R Ç S E H İ B E Y Ç M İ 5 U K A L A U E N U A K Y A K A U A M İ N 6 K K D İ R İ J İ Z M U A Y K K A B A K C 7 A P O R A R E A R U A N D A A B G A M E 8 L A L İ S A L E L R U L A L A D U R A L 9 T R A K İ T T M A T L E R İ D A T İ N Ç 10 U M A U R E Ç İ N E T S İ U A L A N G U 11 N E N C E N E R A L Y A N İ L N U T U K 12 13 S N İ A S O T S İ K K O A L V A A E N S M E E R T F E U O B R U L R U A L 14 E D E L L İ L İ T A P L K A L A M A T A 15 D E L K Ç S İ Ç A L İ Z E 16 A S U U V A L A U İ L İ U 17 T K A Y K R A H İ P U R A 18 A S U M A N K O R A D A Y 19 L A R A L A S L A Ş A M A 20 P L A K A L A S T A K O S 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Stresin iki yönü ao Paulo’da iki hafta yoğun bir briç yaşadık. Bu öyle bir yoğunluktaydı ki sabah saat 10.30 gibi gibi başlıyordu, dolayısıyla erken saatte kahvaltıyı edip 10 gibi turnuvanın olacağı otele gitmek zorundaydık. Akşam saat sekize kadar süren turnuva sonrası turşu gibi çıkıyorduk, otelimize dönüp hafif bir şeyler yerken bile konumuz briçti, arada ben Türkiye’de neler olup bittiğine dair internetten gazetelere bakmaya çalışıyordum ama çok da fazla ilgi olmuyordu, varsa briç yoksa briç bir dünyadaydık. Öyleki zaman zaman günü unutuyorduk, bugün salı mı çarşamba mıydı diye konuştuğumuz çok olmuştur. Yapılan yanlışlarımızı tartışmak, sonuçta düştüğümüz uçuruma bazen ortağımızın neden olduğunu bazen de rakiplerimizin zorla bizi ittiğini söyleyerek takım arkadaşlarımızın da aynı şekilde rakibi itebilmesi halinde bu bedeli ödemeyeceğimizi savunmakla geçiyordu gecelerimiz. Kendimizin günahsız olduğunu yanlış karar vermemizde kendi beynimizin dışında ki nedenlerin ağırlıkta olduğu kavgası aynen yaşamda olduğu gibi briçte yaşanıyordu. Ama yaşamdan önemli bir farkı briçte bedeli hemen ödersiniz ve her oyunda olumlu yaptıklarınızın yanında yanlışlarınız kazandıklarınızın çoğunu götürüyordur. Hatta küçük yanlışlar yapmanın sonuçta ulaşmak istediğiniz noktayı fazla uzağa taşımadığını ama önemli kararlarda yapılan yanlışların sizi her defasında bir uçuruma düşürdüğünü görüyorsunuz. Bütün bu yaşananlar, yaşadıklarınızda kendinizi savunma hareketlerinizin ne kadar sevecen, ne kadar arkadaş canlısı da olsanız hem sizi hem de takım arkadaşlarınızı strese sokmaması mümkün değil çünkü ne de olsa bir yarışmadasınız ve yarışma sonucundan hepiniz umutlusunuz. Ancak bardağın bir de dolu taraflarına bakalım, bu tür yaşananlar iç enerjinizi yükseltiyor, her ne kadar stresli bir düzey olsa da yaşam enerjiniz genç yaşlarınızdaki seviyelerindeki kadar dolup dolup taşıyor, kendinizi daha genç hissettiriyor size. Önünüzdeki birkaç gün için beklentilerinizi netleştiriyor, ruhsal isteklerinizi keskinleştiriyor. Mutsuzluk bulunduğunuz seviyeyle beklentiniz arasındaki farkın çok olmasıdır, mutsuzluğu önlemek için bu farkı yani beklentilerinizi düşürün derler, ama bunu söylerken kendi seviyenizin değişmeyeceği varsayımı esastır. Briçte ise ulaşmak istediğiniz noktayı belirledikten sonra kendi seviyenizi o noktaya gelebilecek düzeye arttırabilmenin metotları esastır. Bunu yapmazsanız o noktaya ulaşmanızın mümkün olamayacağını görürsünüz. G S KART TEKNİĞİ 1 m AKQ3 n AQ1073 o 9753 pm 9642 n8 o A4 p AK9752 K 1n 4p 4n D P P P G 1m 4o 6m B P P Herkes P 1. Sao Paulo’daki iyi bir elimiz. Treflileri sağlamak için yerden koz onörleriyle çakmak zorundayım o zaman koz veririm, demek yeri sağlamam gerek. Körden ruva empası gecerse iki tur da çakarak körleri sağlayabilirim ama üçlü körü olan J veya 10 ile çakıp karoyu alabilir. O zaman tek şansım kör ruvanın 3lü olması. Kör as kör çaktım koz yere gidip kör çaktım K düştü trefl as ve ruvaya iki karo attım ve kozla yere gidip kozları çektim bir karo alabildiler. Batı m J105 n J942 o KQ62 p 64 Doğu m 87 n K65 o J108 p QJ1083 Mücadele S Oyun: 6 m Atak: o K Oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m 10974 n A1073 op AK976 m J86 n 9862 o Q105 p 1052 K 1p 3n D P P G 1n 6n B P P atranç hayata benzer, hatta satranç için hayatın küçük bir modeli ya da aynasıdır diyebiliriz. Satrançta başarılı olabilmek için zekâ, bilgi, beceri ve tecrübe gereklidir aynen hayatta başarılı olabilmek için de gerektiği gibi. Satrancı diğer sporlardan ayıran arkasındaki felsefe ve hayatla olan bu büyük benzerliğidir. Geçen hafta büyükustalık konusunu işlemeye başlamıştık. Satranç oyununun her noktasında olduğu gibi unvan kazanma konusunda da büyük mücadele vermeniz gerekir. Bir turnuvada büyükusta normu alabilmeniz için 2600 reyting üstü performans yapmanız beklenir ki eğer 2500 büyükustalık için gerekli minimum reytingse bunun 100 Elo puanı üstüne çıkmanız lazımdır. Oyuncu son turlara girildiğinde turnuvadaki konumu GM normu için elverişliyse alması gereken puanın baskısını hissetmeye başlar. Hayatta olduğu gibi satrançta da psikoloji ve sağlam sinir sistemi önemli bir yer tutmaktadır. Geçen hafta yeni Türk büyükustası Kıvanç Haznedaroğlu’nun bu mücadelede geçtiği aşamaları ve son GM normunu almasında önemli rol oynayan GM Neverov’a karşı Retimnon Open’ın 8. turunda oynadığı oyunu incelemeye başlamıştık. 2. Sao Paulo’daki en güzel ellerimizden birisi ortakta kör yok dolayısıyla 5 kör elden, 4 kör (karo çakalar) yerden, 2 trefl ve bir pik ile 12 löve hazır. Oyunun batması için Güneyin yanlış oynaması şart. Elimde Jx pik varken valeyi kaçtım. Yerdeki 109 pik sağlandı şimdi oynayan yanlışı koz K çekerek yaptı. Yerde 2 bende 3 koz kalmıştı Hemen pik asını çekti ama bir tur koz çektiği için 11 lövede kaldı ve oyun bir battı. Salonda 6 oynayanları hepsi şilemi yapmıştı. Batı m K52 no AJ9742 p QJ83 Güney m AQ3 n KQJ54 o K863 p4 Oyun: 6 n Atak: p J Trefl A, K’ya pik atıldı 3.’ye çakıldı karoya yerden çakıldı pik empas yapıldı ortak K alıp trefl Q oynadı ne atalım? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com Oyunun bu aşamasında pozisyona göz attığımızda siyahların taş fazlasına rağmen oyunu kazanması için terlemesi gerektiğini görüyoruz. Fil genelde bilhassa oyun sonunda ata oranla daha iyi bir figürdür, bildiğimiz gibi ancak kapalı pozisyonlarda at file Mücadeleyi hiç bırakmayan GM Kıvanç Haznedaroğlu’na tebrikler! C M Y B C MY B üstünlük sağlayabilir. Güçler dengesinde Kale+FilKale+At mücadelesinde de üstünlük filden yanadır. Ama Vezir+FilVezir+At mücadelesinde üstünlük bazı istisnai durumlar haricinde iyi işbirliği yapabilen Vezir+Attan yana hale gelir. Bunun sebebi de aslında zayıf bir diyagonali kullanma yetisinden başka bir etkisi olmayan Vezir+Fil ikilisinin filin rengi haricindeki karelerde etkin olamamasıdır. Konumumuzda da bunu görmekteyiz. Siyahların handikaplarından biri de siyah fillerinin h1 karesiyle ters renkte olması. 1…Fc5? (Oyunun taşıdığı önemin baskısı nedeniyle siyah ciddi bir hata yapıyor. Tercih beyaz şahın korumasını azaltacak 1…Vg4’ten yana olmalıydı ama bu takdirde bile 2. Vd5 Şh8 3. a5 Fb4! 4. Ve5! sonrası siyahın kazanması zaman alacaktı.) 2. Va8 Şh7 3. Vf3 Vd4 4. Vf5?! (Beyazda büyük mücadelenin etkisiyle soğukkanlılığını kaybediyor. Tecrübeli GM Neverov’un en büyük eksiklikliği hep zayıf olan sinirleriydi. 4. Şh3! eşitliği sağlamlaştırmak için yeterliydi. Bu hamle sonrası f1 ve h1karelerini koruyan beyazın a eri olmadan bile berabere yapma şansı vardır. Bahis konusu durumda fili g3’ten feda edip vezirleri de değiştikten sonra şah finalinin bu er yapısında hiçbir zaman kazanç olmaması da cabası.) Şg8 5. Vc8 Şf7 6. Vc7 (Beyaz fikrinde ısrar ediyor. 6. Vf5 Şe7 7. Şh3! de hâlâ mümkündü.) Şe6 7. Vc8 Şd5 8. Vf5 Şc4 9. g5!! (Beyaz şartlar altında stratejisini değiştiriyor ve siyahın oyun sonunun başlangıcında yaptığı hatadan yararlanarak ekstra g erini değişme yolu buluyor.) hg5! (Pratik bir yaklaşım. 9…Vd2 10. Şh3 Vg5 (10…hg5 11. Vf7 Vd5 12. Vd5! Şd5 13. Şg4=) 11. Vg5 hg5 12. Şg4 sonrası örneğin 12…Fe3 13. Şf5 Şd3 14. Şg6 Şe4 15. Şg7 Şf3 16. h6 g4 17. h7 Şg3 18. h8V Fd4 19. Şg8 Fh8 20. Şh8 Şf4 21. a5 g3 = beraberliğe giden birçok yoldan biridir.) 10. Vg5 Vg1 11. Şh3 Fd4 12. Vb5 Şc3 13. Vc6 Şb4 14. Şg4!? (14. Vb5 Şa3 15. a5 daha serinkanlı olurdu.) Vd1 15. Şg5? (Beyaz bu hatasıyla mücadeleyi bırakıyor. 15. Şg5? Ff6 16. Şg6 Vg4 17. Şf7 Vh5 18. Şg8 Va5 sonrası beyaz hem önemli h erini kaybeder hem de g erlerinin simetrikliğinden ötürü vezirleri değişmek beyaz için imkânsız hale gelir. Halbuki 15. Vf3! mücadeleyi sürdürürdü.) Beyaz terk eder . 01 G