Katalog

19 TEMMUZ 2009 / SAYI 1217 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 / Bir elinde cımbız / Bir elinde ayna / Umurunda mı dünya” (Orhan Veli)... Bir nota. 14. Dahi... “Bir çıkarmaya başlar bohçamızdan / Lavanta çiçeği kokan kederleri” (A. M. Dıranas)... Engel. 15. Atasözlerine dayanan didaktik Çin şiiri... Çanakkale ilinde ünlü bir antik kent... Satrançta bir taş... Boru sesi. 16. Solunumun az ya da uzun süreli olarak durması... Lantan elementinin simgesi... Brezilya’nın para birimi. 17. İlgi eki... Hollanda’da bir kent. 18. Mekke’de bir tepenin adı...“Öküzgözü” de denilen, papatyayı andırır bir çiçek. 19. Din işlerini devlet işlerine karıştırmayan... Etli, yuvarlakça ve şişkin olan sap kısmı yenen lahana çeşidi... İlaç. 20. 18641932 yılları arasında yaşayan ve “Gülüp Ağladıklarım”, “Eşkâli Zaman”, “Falaka” gibi yapıtlarıyla tanınan yazar ve gazetecimiz... Eskrimde kullanılan üç silahtan biri. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Matematiğin cebir dalma adını veren “Hisabü’lCebr ve ’lMukabele” adlı yapıtıyla tanınmış ve logaritma terimi adından türemiş ünlü Arap matematikçi ve astronom... “Fahişe”, “Başkanın Adamları”, “Sophie’nin Seçimi” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema yönetmeni. 2. Kıdemlilik bakımından başta gelen diplomat... İkiyüzlü, arabozucu kimse... Uluslararası Basın Enstitüsü’nün simgesi... İlenme, beddua. 3. Sır... Ölen kimsenin vücudu... Ölü doğan kuzunun derisi... Temeli taklide dayanan sözsüz oyun. 4. Yiyecek... Türkiye’nin plaka işareti... Yunan mitolojisinde kır tanrısı... Ölen bir kimseden kalan her şey. 5. Kirpik boyası... Motorlu taşıtlarda sarsıntı ve sallantıyı en aza indirmeye yarayan düzen... “Cezmi ” : Atletimiz. 6. Bir devletin topraklarıyla çevrilmiş başka bir devlete ait arazi... Bir göz rengi... Orhan Kemal’in bir romanı. 7. Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin eski adı... Peru’nun plaka işareti... “Yüksek yüksek tepelere kurmasınlar” (Türkü)... Kumaşla astar arasına konularak giysinin dik durmasını sağlayan kolalı bez. 8. 19061978 yılları arasında yaşamış, genellikle ağaç ve metal gereçten oluşan heykellerinde soyut bir anlayışı benimsemiş kadın heykelcimiz... İngiltere’de çok sevilen bir cins bira... “Kakım” da denilen kürk hayvanı. Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, korku edebiyatı ve polisiye türünün öncüsü sayılan ABD’li yazar... Ağırlık ve uzunluk ölçüleri için kabul edilmiş yasal ölçü modeli. 2. Bir tür tafta... Yarı memnunluk belirten bir ünlem... Dokunmak, değmek, rastlamak... Bir kimseye bir şeyi karşılıksız olarak verme. 3. 18981944 yılları arasında yaşamış, özellikle komedi ve müzikal oyunlardaki başarısıyla tanınmış tiyatro ve sinema oyuncumuz... Bal ve zencefilden yapılan bir Rus içkisi. 4. “ ışığı renginde kar / Gece çizmelerim ağır / İçimde söylenen türkü / Beni nereye çağırır” (Nâzım Hikmet)... Saçı dökülmüş olan kimse... Budizm’in, Buda’yla tek vücut olmayı amaçlayan kolu... 19211974 yılları arasında yaşamış, kendi adını taşıyan tiyatroyu kurarak tanınmış birçok oyuncunun yetişmesine katkıda bulunmuş tiyatro ve sinema oyuncumuz. 5 Evcil bir geyik... Öldükten sonra İsa tarafından diriltildiğine inanılan adam (Marksist terminolojide toplumun en düşkün kesimine onun adı verilir)... Oruca başlama zamanı... Yelin esişi. 6. Ayak direme... Bir ilimiz... “Saçlarıma ak düştü / Sana bulamadım” (Şarkı)... İran’ın plaka işareti... Kalayın simgesi... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 7. Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... Leyleğe benzer bir kuş... “Zinhar eline vermen o kâfirin / Zira görünce suretini putperest olur” (Baki)... Sabahattin Ali’nin bir öykü kitabı. 8. Bir çeşit börülce... Geçici olarak onarma... Bir erkeğin nikâhsız olarak aldığı cariye. 9. Vilayet... Çiçek tozu... At, eşek gibi hayvanların tırnağı... Afrika’yı Asya’ya bağlayan üçgen biçimindeki yarımada. 10. Tarla sulamasında kullanılan tahta oluklar... On iki düzine... Teşhis... Müstahkem yer. 11. Bolu ilinde turistik bir göl... Frengiye benzer bulaşıcı bir hastalık... Neodim elementinin simgesi... Karahindibanın sebze olarak yenen yaprakları. 12. Alüvyon... Güneydoğu Anadolu’da yetiştirilen yerli koyun ırkı... Binicilikte atın bayağı yürüyüşüne verilen ad... Jimnastikte eller üstünde havaya kalkmaya verilen ad. 13. Tek sıra elmastan ya da inciden gerdanlık... İkaz... “Ne bombası / Ne Londra Konferansı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 9. Eski dilde kırmızı... İşaret... Bir hükümdara vergi veren halk... Araplarla ilgili, Araplara ait. 10. “Memduh ”: Sinema yönetmenimiz... Örgensel maddeleri eritmekte kullanılan eter kokusunda, uçucu madde... Karışık renkli... Ermenistan’ın para birimi. 11. İskambildeki maça rengine verilen bir başka ad... İlkel benlik... Alın ya da boynuzla vuruş... “Sevdiğimi eller almış / O da bana geliyor” (Türkü)... İnek ya da dana budunun orta bölümü. 12. Hekimlik taslayan kimse... Sıcak ve kurak bölgelerde yetişen, sarımtırak küçük tohumlarından kudret helvasına benzer bir madde elde edilen bitki... Bir tembih sözü. 13. Süt renginde ve süt kıvamında olan sıvı ilaç... Türk resim sanatında önemli bir grubun adı olarak benimsediği harfin okunuşu... Yunan abecesinde bir harf... Sipersiz şapka. 14. Akla gelen, içe doğan düşünce... Eskiden bir gazetenin geçici bir süre için kapatıldığını bildiren resmi yazı. 15. Noksan... Bir şarkıda her kıtadan sonra yinelenen ve bestesi değişmeyen parça. 16. Bir gösterme sıfatı... Su taşkını... Olumsuzluk belirten bir önek. 17. Son zamanlarda, son günlerde... Hamam. 18. Litvanya’nın para birimi... Kayak... Parola. 19. Aşırı şişmanlık... Genellikle bayramda konuklara ikram edilen bir tür kokulu çörek. 20. Nesne, şey... Ayakkabının üst yüzünün ön tarafında dikişle ayrılan burun bölümü. G 1215 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 05.07.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Kitabın adı budur ‘Tan Oral Kitabı’ / Söyleşi: Aydın Engin” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Senih Kavlak ADIYAMAN’DAN: M. Tuna Kayacan ANKARA’DAN: Galip Evinay, Yalçın Kalyoncu ANTALYA’DAN: S. Semra Larçın AYDIN’DAN: Aslı Koç BALIKESİR’DEN: Mehmet Kumru BİLECİK’TEN: Hüseyin Temel ÇANAKKALE’DEN: Faika Kolsal EDİRNE’DEN: Şükrü Durdu, Ali Çıtak ESKİŞEHİR’DEN: Ethem Arı İSTANBUL’DAN: Halil Batur İZMİR’DEN: Volkan Çilingiroğlu KAYSERİ’DEN: Dursun Yiğit KIRŞEHİR’DEN: Şinasi Işık KOCAELİ’DEN: Ender Kâmil Boyacı MALATYA’DAN: Mehmet Ali Özçamur MERSİN’DEN: Cumali İncesoy, Nevin Tuğrul SİNOP’TAN: Burhan Baş TEKİRDAĞ’DAN: Serap Ekin YALOVA’DAN: Nevin Önem ZONGULDAK’TAN: Esin Oflas, Cemil Özen. 1 M U Z A F F E R Ş E R İ F İ S A B E T 2 Ü R E M İ Ü P A A V O N U R M İ Ü A S İ 3 Z A R A Z P E Z M E C İ T Ü A Y A Z Z P 4 E L E N T İ E T A E K E A K L A N E B İ 5 Y Y N O Y Ş N O R K E L Y R E K A B E T 6 Y A D S I M A K Y İ F A H E Y A M A N İ 7 E D E E R A E A K S E E A M E T İ S T E 8 N İ R V A N A N A T L A M A K N R A N A 9 S S Z E K İ B E Y S L S D N S A T R A P 10 E D E R E Y A T I K E M İ N E E A N A R 11 N E R İ T E L N K A R O S E R İ N A R A 12 A L A M E A E S A U A L U T A G R A E N 13 R İ M R K İ R K O R N E A A O L O N R T 14 15 Ç B O A L R U İ N S Ü F İ E Ç R Ü T E C N Ü T A O M O L O J İ 16 E R İ M Z Ö L Z K U A R K 17 D A K E T R A V E R T E N 18 E N A Y İ Y R A S T Y M A 19 N Y N A R D İ N Y A B İ R 20 E R E Z E O Z A N Y E L E 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık riçteki gelişimin en önemli kavşaklarından biri (paradigma shift) bakış açısını değiştirebilmektir. Bugüne kadar yaşanan kazanç ve kayıpları alt alta koyduğumuz zaman bazı bakış açısı değişimi yapabilenler o güne kadar kaybettiklerini artık kaybetmemek kararı alanlardır. Türkiye’nin demokrasiyi yaratma, geliştirme ve özümleme çabalarını diyalektik bir gözle incelersek bazı kırılma noktaları olduğunu görürüz. Bu süreci incelediğimde benim inancım, 28 Şubat’ın demokratikleşme sürecindeki kırılma noktaları arasında en önemlisi olduğu, toplumumuzdaki öncü kesimlerin daha 28 Şubat’ın Türk toplumunda oluşturduğu “bakış açısı değişiminin” (paradigma shift) yeterince farkına varamadığı yönündedir. Demokrasiye Batı dünyasındaki anlamıyla geçişimizin Atatürk sonrası dönemle başladığını düşünürsek, 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971, 12 Eylül 1980 ve 28 Şubat 1997 tarihlerinin bu süreçteki önemli kavşaklar olduklarını görürüz. 1960 ihtilali demokrasideki sorunumuzu tanzimat ve meşrutiyetin ilanlarındaki çözüme benzer “bizi kimin yönetmesi gerekir?” şeklinde algılamış ve de çözümü yasama erkinin yeni bir meclis modeliyle oluşumunda görmüş, yasama meclisi ve senato şeklindeki bir uygulamanın daha iyi bir yönetimin temelini oluşturacağı şeklinde bir çözüm bulmuştur. 1971 yılındaki kırılmada ise yasamanın yine meclis tarafından yapılmasına karşın yürütmenin değişmesi ve elit bir beyin takımınca yönetilmemizin sorunlarımıza çözüm olabileceği fikri ağırlık kazandı. Bu her iki çözümün de toplumda demokrasinin özümlenmesi için yeterli olmadığı anlaşıldı. “Kimin yönetmesi” sorusuna 1980 ihtilalinin bulduğu çözüm ise bunların daha önce siyasi yıpranmışlığı olmayan kişilerden oluşmasıydı. Bu gerekçe ile partiler kapatıldı, demokrasimize yeni parti ve kişilerin yön vermesi çözümü bulundu, ama bu çözüm de çalışmadı. Tanzimat’tan bu yana ilk defa 28 Şubat tarihinde Türk toplumu “bizi kim yönetsin” sorusundan “bizi nasıl yönetsinler” sorusuna bir geçiş yaptı. Türk toplumu 2002 seçimiyle artık bizi yönetmek için kurtarıcı rolüne soyunmuş parti liderlerini, köhnemiş zihniyetleriyle birlikte tarihin tozlu sayfalarına gömmeye karar verdi. Günümüzdeki iktidar ve muhalefet acaba bunun farkında mı? G Paradigma shift B KART TEKNİĞİ 1 Dortmund ve Marshall 1. İki karo vereceğiz iki de kör verirsek batarız, kör 8 oynadığına göre kör as ve vale Batıda olmalı. Eğer küçük kör koyarsak almaz damı almamıza izin verir, ortağı tekrar el tuttuğunda iki kör alır. Onluyu koyarsak da Vale koyar ve yine iki kör alır. O zaman ruvayı koyalım körü alsın ama kör oynayamasın. Şimdi kozları bitirip karo as karo verirsek 4. karoya körümüzü kaçabiliriz. D enenin en büyük turnuvalarından Sparkassen GM 0212 Temmuz tarihleri arasında Dortmund’da organize edildi. Bu kez 2745 reyting ortalamasıyla 20. kategoriyi bulan 6 oyunculu, çift turlu döner turnuvayı Kramnik kazandı. Eski dünya şampiyonu 10 turda 6,5 puan alırken, ikinciliği 5,5 puanla üç oyuncu paylaştı; turnuvayı uzun süre önde götüren ama Kramnik’e kaybeden Carlsen, 1 galibiyet 9 beraberlikle ününe yakışır bir sonuç alan Leko ve artık elit oyuncu olduğu hakkında hiç şüphe kalmayan Yakovenko. Geçen hafta babam Vedat Atalık’ı ziyaret ettiğimde o haftaki köşede yer alan Ruy Lopez hakkındaki yazının Marshall Atak’tan bahsedilmezse eksik kalacağını belirtmesi, bu açılışın en aktif devamyoluna bir kez daha dikkatimi çekti. GM Yakovenko (2760) GM Bacrot (2721) Dortmund 2009 1. e4 e5 2. Af3 Ac6 3. Fb5 a6 4. Fa4 Af6 5. 00 Fe7 6. Ke1 b5 7. Fb3 00 8. c3 d5!? (Asıl Petrof (Rus) Savunması’nın en önemli uygulayıcılarından biri olan Marshall’ın 1918’de ilk kez oynadığı gambit.) 9. ed5 Ad5 (9…e4 10. dc6 ef3 11. d4! (11. Vf3?! Fg4 12. Vg3 Ke8!? kompanzasyon) varyantı tehdit altında.) 10. Ae5 Ae5 11. Ke5 c6 (Marshall gambitini ilk kez Capablanca’ya karşı deneme fırsatı bulduğunda 11…Af6 12. d4 Fd6 13. Ke1 Ag4 14. h3 Vh4 15. Vf3 Af2 ile şah kanadı atağını hedefliyordu. Son konumda hem oyundaki 16. Ke2 hem de 16. Fd2! beyaza üstünlük verdiğinden varyant oyunumuzdaki şekline büründü.) 12. d4 Fd6 13. Ke1 Vh4 14. g3 Vh3 15. Ve2!? (15. Fe3 Fg4 16. Vd3 Kae8 17. Ad2 Ke6! 1960’ların başında Sovyet oyuncuların dikkatini çekti. 18. Vf1 Vh5 19. f3 oyunumuza dönüşür.) Fg4 (e hattını açık bırakan 15…Fd7 ilginç bir alternatif.) 16. Vf1 Vh5 17. Fe3 Kae8 18. Ad2 Ke6 19. f3!? Ae3 (19…Kf6 da denenebilir.) 20. Vf2 Ad5 21. fg4 Vg4 22. Vf3 Vg5 23. Ke6 fe6 24. Ae4 Vg6 25. Vd3 h5 26. Fc2 Ff4 27. Ke1 h4 28. Af2 Vd3 29. Ad3 Fe3 30. Şg2 Fd2 31. Ke2 Ae3 32. Şh3 hg3 33. Şg3 Af1 34. Şh3 Kf6 35. Ae5 (İlk bakışta kazanacak gözüken 35. Ke6 Ke6 36. Fb3 Şf7 37. Ac5 Fc1! eşitlik getirir.) Fc1 36. Ag4 Kf3 37. Şg2 Kf4 38. Fb3 Kg4 39. Şf1 Kg6 40. Fe6 Şf8 41. b4 (Beyaz üstün ama kazanca yeter mi?) Kf6 42. Şg2 Kg6 43. Şf3 Kf6 44. Şg3 Ff4 45. Şg4 Fc7 46. Fd7 Kd6 47. Ff5 a5 48. a3 Kf6 49. h4 g6 50. Fe4 ab4 m KQ85 n Q73 o A1054 p A6 m AJ10976 n K102 o 762 p4 S 51. ab4 Şg7 52. Fg2 Şh6 53. Ke8 Ff4 54. Ke2 (54. Fc6?! Fd2! siyaha sorun çıkartmaz.) Fc1 55. Ff3 Şg7 56. Şg3 Şf7 57. Şg2 Ff4 58. Şf2 Ke6 59. Fe4 Kf6 60. Şg2 Fh6 61. Ka2 Şe7 62. Ff3 Şd7 63. Ka6 Şe7 64. Ka7 (Yine 64. Fc6?! Fd2 gereksizce sadeleştirir.) Şd8 65. Ka6 Şe7 66. Ka2 Şd7 67. Ke2 Şd6 68. Fg4 Şd5 69. Ke5 Şc4!? (Uzun süre savunmada kalan Bacrot karşı saldırıya geçiyor.) 70. Kc5 Şd3 71. d5 Ff8!? (71…cd5 72. Kd5 Şc3 73. Kb5 Kf4!=) 72. Kc6 (72. dc6 Fc5 73. c7 Kf2 74. Şg3 Fd6=) Kc6 73. dc6 Fd6 74. Şf3 Şc3 75. Şe4 Şb4 76. Şd5 G 2m B P K 4m Batı Herkes P Oyun: 4 m Atak: o 3 Yerden küçük koyduk Doğu karo dam aldı ve kör 8 oynadı. Oyun planımız nasıl olmalı? Doğu m 42 n 865 o KQ9 p Q10832 m3 n AJ94 o J83 p KJ975 DEFANS 2 m Q1065 n 842 o AJ p KQJ8 m KJ n AKQ73 o 84 p 10652 G P 2m B K D 1 SA 2. Bir siyah as ortakta diğeri Güneyde. Ortak Trefl as bende değil dedi, demek pik as ortakta, peki oyun nasıl batacak. 3 kör 2 pik alacağız ama batması için 1 löve daha gerekli. Trefl veya karo alamayız demek ki batırıcı löve pikten olmalı. Ortakta pik asının yanında 9 varsa biz kör oynarsak bu dokuzu büyütebiliriz. Yerden küçük çakarsa ortağın dokuzlusu löveyi alır eğer yerden 10 çakarsa ortak bir kart atar ve A9 iki löve alır. Doğu m A93 n J9 o Q1076 p 9763 Güney m 8742 n 1065 o K9532 pA 1n X Herkes pas Oyun: 2 m Atak: n Q As ruva dam köre ortaktan vale, 9 ve trefl 3 verildi. Karo oynadınız valeye ortak dam koydu. Güney K aldı ve pik oynadı. Ruva aldınız, şimdi? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com Siyah şah beyazınki şah kanadındaysa c7’ye, merkezde d7’deyse de oluşacak h geçerini marke edebilmek için şah kanadına gidebilmeli. İlk şıkta siyah filini h erine feda edip b erini sürmek suretiyle c6’yla değişerek,ikinci şıktada filini c erine verdikten sonra beyaz filin köşe erinin terfi karesine zıt renkli olmasından yararlanarak berabere yapar. 76…Fg3? (76…Fb8! 77. Ff3 (77. Ff5 Şa5! (77…gf5? 78. h5 f4 79. Şe4 kazanır.) 78. Fg6 Şb6=) Şa5! 78. Şe6 Şb6 79. Şd7 Şc5 80. Fe4 Şd4 81. Fg6 Şe5 82. Şe7 Fd6 83. Şf7 Şd5= oyundaki varyanta göre bir tempo öndedir. Ayrıca 76…Fc7!? 77. Ff3 Şa5 78. Fe4 Şb6 79. Şe6 Şc5 80. Şd7 Fa5! de kaybetmez.) 77. Ff3! (77.Ff5? Şa5! 78. Fg6 Şb6 79. h5 Ff4=) Şa5 78. Şe6 b4?! (78…Şb6 79. Şd7 Şc5 80. Fe4 Fb8 81. Fg6 Şd5 82. h5 Şe5 83. Şe7! Fd6 84. Şf7 Şd5 85. Fe4! Şe4 86. h6 ve erler tutulamaz.) 79. Fe4 Şb5 80. Şd7 Şc5 81. Fg6 Terk (81. Fg6 Şd5 82. h5 ve siyah şah f6’ya ulaşamaz.) 10 G C M Y B C MY B