Katalog

15 ŞUBAT 2009 / SAYI 1195 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 14. Koni biçiminde tepe... Şifalı kaynak suları ya da çamurla tedaviyi amaçlayan kuruluşlara verilen ad... Dingil. 15. Karakter... “Koyun kurt ile gezerdi/ başka başka olmasa” (Âşık Veysel)... İhsan Oktay Anar’ın bir romanı. 16. Baryum elementinin simgesi... Ormanlara büyük zarar veren bir böcek... Bilardo oyununda kullanılan değnek. 17. Yelken sporunda kullanılan küçük bir tekne... İlgi eki... Eski dilde su. 18. Doğanın neden olduğu yıkım... Doğu Karadeniz dağlarının yüksek kesimlerinde yaygın olan geçici kırsal yerleşme tipi... Kekliğin boynundaki siyah halka. 19. Eski dilde göz... Kişinin yaşamadığı geçmişe duyduğu özlem... Kendisine inanılan, sır verilen kimse. 20. Eritre’nin para birimi... Bir kabın oylumunu ya da alabileceği miktarı hesaplama. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Yalnız ve yoksul insanları konu edindiği hüzünlü yapıtlarıyla tanınan karikatür sanatçımız... Un ve tereyağı ile yapılan bir tatlı. 2. Cerahat... Avrupa’nın ikinci büyük gölü... Düzgün konuşma... Şaşma belirten bir ünlem. 3. Trabzon’un Düzköy ilçesinde bir yayla... “Alay, istihza” anlamında kullanılan argo sözcük... Metal sarnıç. 4. Hollanda’nın plaka imi... Babillilerin sıvıları ölçmekte kullandıkları hacim ölçüsü... Her türlü siyasal düzeni yadsıyan, toplumun birey üzerinde hiçbir baskısını kabul etmeyen görüş... Kuzey Afrika’da, hintkeneviri yapraklarından elde edilen ve tütüne karıştırılarak esrar gibi içilen sarhoşluk verici toz. 5. Verme, ödeme... Karşılıklı iki kişi tarafından söylenen şarkı... “ ağlasın iki gözüm/Ölünce sevmezsem seni” (Karacaoğlan)... Günlük yaşama ait küçük ve geçici belgeleri toplama şeklindeki koleksiyonculuk. 6. Tanınmış bir İtalyan peyniri... Farklı bir halkı ya da kültürel grubu belirtmekte kullanılan sözcük. 7. Hikâye... Tavlada “üç” sayısı... Oylumlu... Genellikle yakmak için kullanılan iri saman... Boru sesi. 8. Yapısına girdiği sözcüğe “karşı, karşıt” anlamı katan yabancı önek...“Doğar midelerden nur topu ihtilaller” (F. N. Çamlıbel)... Ticari otomobil... Gövde heykeli. 9. Hükümdar başlığı... Van Gölü kıyısında, Urartu döneminden kalma ünlü kale... Kısa paçalı bir tür pantolon... Küçük tekne. 5. Portekiz halk şarkısı... Kekeme ya da dilsiz kimse... “Tokmakbaş” adı da verilen bir balık. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 10. “Geceyse hemen tazeler minareleri” (Cemal Süreya)... Söylenen sözleri çabuk yazmaya elverişli yazı yöntemi... Duman lekesi... Bir nota... 1960’lı yıllarda Jamaika’da doğan ve daha sonra reggae’ye dönüşen müzik akımı. 11. Deniz, göl ya da ırmak kenarı... Macar ve Rumen halk müziklerinde yaygın olarak kullanılan nefesli bir çalgı... “ çıkınca ortaya mazi silinmeli” (Tevfik Fikret)... Parola. 12. Eldiven ve giysi yapımında kullanılan bir tür yumuşak deri... Anadolu Selçukluları ve Osmanlılarda tarihsel olayları kronolojik sırayla anlatan yapıt... Temel, esas. 13. Gediz Irmağı deltasında, 205 kuş türünü barındıran bir lagün... İskandinav mitolojisinde, denizcileri kapıp kaçırdığına inanılan tanrıça... Kamerun’da yaşayan bir halk. 14. Dâhi... Köpük kıvamında, tuzlu ya da tatlı yiyecek... Akım şiddeti birimi kiloamperin kısa yazılışı... Osmaniye ilinde ünlü bir antik kent. 15. Halk edebiyatının en yaygın şiir türü... “ yolunu şaşırmış/İnşallah bize gider” (Türkü)... Düz, ince ve yassı taş. 16. Yabancı... İstanbul’un bir semti. 17. Karahindibanın sebze olarak yenen yaprakları... Tek sıra elmastan ya da inciden gerdanlık. 18. Bir cins fasulye... Bol bol laf üreten, aydın olmaya kalkışan. 19. Mısır unuyla yapılan bir ekmek... Afrika’da bir ırmak... Karışık renkli. 20. Konut... “Herkesin Keyfi Yerinde”, “Kötü Kız”, “Tehlikeli İlişkiler” adlı çizgibantlarıyla tanınmış karikatürcümüz. G Bu haftaki bulmaca ödülünüz 6. Bankaların yaptığı elektronik para transferi... Ahbaplık, arkadaşlık... Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve uygarlığın anayurdu sayılan kıta... Kadınların giydiği kolsuz üstlük. 7. Cılız, zayıf... Göçücü balıkların Akdeniz’den Karadeniz’e çıkması... Kars’ın doğusundaki ünlü eskiçağ kenti. 8. Şinto dininde, ayinlerde okunan dua... Su geçirmez kumaştan yapılan bir tür spor ceket... Konya ilinde bir baraj... Nişan. 9. Hayvanlara vurulan damga... “Çinkirazı” da denilen bir meyve... İlkel bir silah... Sıcak parçanın ansızın su içine daldırılmasıyla elde edilen çatlak cam türü. 10. İktidar makamı... “Su erken uyanır/Önce karşılar beni/Sonra ev kirası” (Refik Durbaş)... Hindistan’da yumuşak buğdaydan yapılarak fırında pişirilen kalın kurabiye. 11. Meriç Irmağı deltasında, “tabiatı koruma alanı” kapsamına alınan ve birçok kuş türünü barındıran bir göl... Köpek... Koyunların kuzulama dönemine yakın sürü sahiplerini dolaşarak yiyecek ve bahşiş toplayan çoban... Bir keler cinsi. 12. Büyük Menderes deltasında, zengin bir kuş yapısına sahip olan göl... Bir renk... Turna balığı büyüklüğünde, eti lezzetli bir balık... Yayvan sepet. 13. Azerbaycan’ın plaka imi... “Güzel olan” anlamında kullanılan sanat terimi... Japonya’da yaşayan bir halk. ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz tiyatro oyuncumuz... Zonguldak’ın Kozlu beldesinde bir mağara. 2. “Toprak Acıkınca”, “Yitik Ülkü”, “Arinna’nın Gölgesi” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız... Antalya’nın Demre ilçesinde yaşadığına ve Noel Baba olduğuna inanılan efsanevi aziz... Tuzağa düşürülen şey. 3. Çin müziğine özgü, yedi telli bir çalgı... Dağ yamacında kuytu ve korunaklı yer... Musul kenti yakınında, Yezidiler tarafından kutsal sayılan vadi... Arka, sırt. 4. Nâzım Hikmet’in bir oyunu... “Her mihnet kabulüm, yeter ki/ eksilmesin penceremden” (C. S. Tarancı)... Sıvacıların, boyacıların kullandıkları iskele... Latife Tekin’in bir romanı. 1193 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 01.02.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Sizin Kahramanınız Kim?” (NTV Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Başak Arslan AFYONKARAHİSAR’DAN: Abdullah Canlı ANKARA’DAN: Nesli Umay Seydioğulları, Tuncay Alaybeyoğlu BURSA’DAN: Sabit Günel, Metin Kızanlıklı ESKİŞEHİR’DEN: Ethem Arı, Şafak Koşar İSTANBUL’DAN: Burcu Bal, Cemil Aydın Ersoy İZMİR’DEN: Yıldız Deniz İçingür, Nihan Öztürk, Cemil Sarısoy KASTAMONU’DAN: Ali Çıtak KOCAELİ’DEN: Mesut Erkoç, Mustafa Urkun KONYA’DAN: Salim Sakarya MANİSA’DAN: Baskın Arpacıoğlu MUĞLA’DAN: Ahmet Çimen NİĞDE’DEN: Ayşin Erilkun SAMSUN’DAN: Hayal Koçer, Erhan Çevikkol SIVAS’TAN: Aydın Süne SİNOP’TAN: Murat Olgunsoy ZONGULDAK’TAN: Şükrü Üstündağ. 1 T U R G U T C A N S E V E R M E D İ L 2 A L İ A S İ A N O E L A K A R A B İ N A 3 L U T R L R E Y L K İ R E B O L U L A P 4 İ Y O N O S F E R İ K E N İ K A D İ N A 5 P Ö N P P İ L L İ K P F E L A K E T P Z 6 A R A T E A A A A A P İ K O P A G A M A 7 P Ü Ş Ü R Ü K P Ö R E K P K A N A P Ü N 8 A K A L A R A E L A R E N A İ L L E T A 9 Y Y R E Y Y E N Y S U R Y A K A Y M A Ç 10 D A K D S A R S A K D D E M İ R C İ D İ 11 I L I M A N I E B İ S U I A D I İ R A T 12 N E N A H İ M S A N A R A N O S M A N İ 13 14 C G O A C N O A R T O A T A L O U K B İ A N Ğ A A V N A S I İ N L İ A L H A 15 U R U L A R L O N U R L L 16 R İ Z E İ O H M İ B İ İ M 17 L P E T E N E P L E P R A 18 A Z A E L A A K O T L E T 19 M A O P İ A M A Ş P A N A 20 A R K U T B E Y A İ K A A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Nörobriç G Mecking KART TEKNİĞİ 1 m AQJ5 n J85 o K74 p Q82 m K10963 n K3 o A65 p KJ5 B 3n P K P 4m D P P G 3m P m4 n AQ109762 o J3 p 1063 m 872 n4 o Q10982 p A974 1. Aslında kör as atağıyla 1 kör 1 karo ve 1 trefl vererek oyunu yapıyoruz ama Batı köre devam ederse Doğu çakıyor olmalı. Bunu durdurmanın yolu kör ruvasını atın, şimdi Batı kör üçlünün Doğuda olduğuna inanacak ve başka renge dönecektir. Kozları toplayıp şimdi yere doğru kör oynayın ve sağlanacak kör valeye kayıp karoyu atıp oyunu yapın. Batı Doğu eçen hafta Mecking’in yükselişini ve 1978 sonrası satranca olan ilgisini kaybetmesini irdelemiştik. Mecking’in gelişimi dünya şampiyonluğuyla neticelenmediği halde Fischer’inkiyle paralellik gösteriyor. İlginç bir şekilde 90’lı yıllarda her ikisi de satranca geri döndüler. Fischer 1992’de Sveti Stefan’daki maçta Spaski’yi 17,512,5 yenerken, Mecking 1991’de Predrag Nikoliç’e Sao Paolo’da 3,52,5 (10) kaybetti. Yılların her iki oyuncudan da götürdüğü oyunsonu tekniği olmuştu. Geçen hafta baktığımız oyunsonu iyi bir büyük ustanın beyazla kolayca berabere yapacağı cinsten. Peki bu teorik pozisyonların hepsini dünya şampiyonları ve hatta büyük ustalar biliyorlar mı derseniz bunun cevabı her zaman değil olur. Bazen yetenekleri, bazen de çalışmaları onları doğruyu bulmakta yönlendiriyor. ünümüzde nörolojik sorunlar tüm toplumlarda patlama yapmış durumda. Gerek siyasi gerek ekonomik alanlarda hemen her ülkede yaşanan sorunlar insanlarda bunalım yaratmakta. Bu bunalımın insan ilişkilerine yansımaması mümkün değil, kadın ve erkekler arasındaki ilişkiler de bu nörolojik sorunlardan nasibini almakta. İtalyalı Prof. Dr. Ezio Di Flaviano’nun yarattığı nörodiyetoloji kavramı tıp dünyasında çok ilgi çekmişti. Hoca değişik olumsuz ruhsal durumların uygun yiyecekle aşılabileceğini söylemişti. Bu konuda hocanın verdiği örneklerden birkaçı şöyle idi: Öfkeliyseniz çay, kahve ve kırmızı etten uzak durun. Yalnızlıktan sıkıntı duyuyorsanız domates, patlıcan, karnabahar size iyi gelecektir. Keyifsiz dönemlerinizde soğan ve pırasa, düşkırıklığınızda ise kereviz ve havuç bu dönemlerinizi aşmanıza yardımcı olacaktır. Endişeli günlerinizi marul ile, agresif günlerinizi ceviz ile, kafanızdaki karışıklıkları nane ile, aşırı hiddetinizi badem ile düzeltmeye çalışın ancak aşk acısı içindeyseniz melankolik durumu arttıran pirinç ve şekerden kaçının. Depresyon ise dünyamızda son derece yaygınlaşma yolunda bir ruhsal durum. Beynin serotonin üretimini durdurması hatta biraz yavaşlatması bile bu duruma yol açan temel nedenlerden biri. Serotonin hormonu serinkanlılığı, sakinliği, sağlıklı düşünmeyi sağlayan önemli bir kimyasal. Beyin bunu üretmeyi durdurduğu veya azalttığı zaman insanlar depresyonun kapısını açıyorlar. Dr. Flaviano serotonine dönüşen triptofan adlı aminoasidin depresyona karşı önemli bir madde olduğunu söylüyor. Triptofan süt, hindi eti, ekmek ve tatlılarda bolca varmış. Bence beynin serotonin üretimi için briç oyunu da önemli bir araç. Fakat burada çoğunlukla biz briççilerin önemli bir yanlışı var, briç oyununda hafızamız önce ortağımızın yanlışlarına odaklanır, onları eleştirir, ara sıra da kendi yanlışlarımızı kayda alır. Halbuki başarılı olduğunuz ellerin resmini duvara asıp, kaybettiklerinizi tabii analizini bitirdikten sonra çekmeceye kaldırırsanız beyninizin serotonin üretimi için uygun bir ortam yaratmayı başarırsınız, lütfen deneyin. G G Oyun: 4 m Atak: n A Doğudan kör 4 geldi, oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m K1064 n KQJ832 oA p Q4 2. Antalya kış briç festivalinde Arzum’un defans yaptığı bir el bu. Kör asını girip küçük trefl oynar, ortak as alıp döner, ruvayla alıp valeyi de yere çaktırırken ortağa kör kaçar. Şimdi oynayan as ruva piki çekse oyunu yapacaktı ancak pik asıyla ele gelip yere pik oynar ve 10’lu koyunca damı alıp bir trefl daha oynar ve ortak son körünü de kaçar ve oyun 3 batar. Batı 1n 3m P P 1m 4m P P m 987 n 965 o K10643 p A5 Güney m AJ52 n 10 o 975 p 98762 1. Şe2! (Geçen hafta Mecking’in 1.Şc2 ile vezir kanadına ulaşmaya çalıştığını gördük. Doğrusu şahı merkezde tutmaya çalışmak.) Kf4 2. Şe3 Kd4 3. Şe2 Şc5 4. Şe3 Kd6 5. Şe2 Şb4 6. Şe3 Şc3 (Bu oyunsonunu ben iki büyük usta oynarken ilk kez Ohrid’deki 2001 Avrupa Bireysel Şampiyonası’nda gördüm. Özbek asıllı GM Graf siyahlarla yani üstün olan tarafla İsrailli GM Greenfeld’i zorluyordu.) 7. Şe4 Kd1 8. Şe3! (Beyazların şahlarını her zaman için c1c4, f1f4 sınırları içinde tutmaları lazım. Bu oyun sonunun dikkatleri çektiği ilk örnek oyun olan Salwe m Q3 n A74 o QJ82 p KJ103 B K D G Oyun: 4 m Atak: n 5 Güney yerden küçük kör oynar. Defansı nasıl planlarsınız? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com Rubinstein Prag 1908 partisinde olduğu gibi GM Greenfeld’te 8. Şe5? ile hata yaptı. 8….Kd4 9. Fc6 Şc4 10. Fe8 Şc5. Şimdi beyazlar kaybeder. Geçen hafta da belirttiğimiz gibi beyazların bu finalde hiçbir zaman yatay opozisyona düşmemeleri lazım. 11. Fb5 Kb4! Şimdi siyahlar kaliteyi feda edip erlerini sürmeyi tehdit ediyor. 12.Fd7 Kb7. Bu noktada yatay opozisyonun önemi ortaya çıkıyor. Yatay opozisyon sonrası beyaz fil yerini terk ettiği zaman siyah kale file hücum edip rakip şaha bulunduğu dikeyden şah vermek suretiyle onu bir yatay daha kenara atıyor. 13. Fg4 Ke7 14. Şf6 (14. Şf4 Şb4 15. Fd1 Ke1 16. Fc2 Kc1 hemen kaybeder.) Ke1 15. Fd7 Şb4 16. Şf5 Ka1 17. Şe4 Ka4 ve beyaz şah c1 karesine ulaşamayacak uzaklıkta olduğundan beyaz kaybeder. Ne yazık ki izlediğim oyunda dikkatsizce 12…Kb1? oynayan Graf 13. Şe4! sonrası yakaladığı fırsatı değerlendirememiş oldu.) Ke1 9. Şf2 Şd2 10. Şf3 Ke3 11. Şf4! (Artık neden 11. Şf2’nin yanlış olduğunu sanırım biliyoruz: 11. Şf2? Kb3 12. Fc6 Kb6 13. Fb5 Kf6 14. Şg3 Şc3! 15. Şg2 Şb4 16. Şg3 Kf5 17. Fc6 Kf1a1a4 kolayca kazanır.) Ke7 12. Fa6 (d3 karesi dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus.) Şc3 13. Fb5 Şd4 14. Şf3 Ke3 15. Şf2!= (15. Şf4? bir kez daha yanlış olurdu. 15. Şf4? Kb3! 16. Fc6 Kb6 17. Fb5 Kf6 bir kez daha amaca ulaşır.) Son konuma bir kez daha göz attığımızda d3 karesinin önemini anlıyoruz. Eğer beyaz fil a6f1 diyagonalini denetlemiyor olsaydı siyahlar 15…Şd3d2’yle yatay opozisyonu alıp oyunu kazanacaklardı. Geçen hafta incelemeye başladığımız oyunsonu hakkında yeterince bilgiye sahip olduk. Özetleyecek olursak savunan taraf şahını kesinlikle erinin olduğu kanatta Mecking’in yaptığı gibi hapsettirmemeli, yatay opozisyona kesinlikle izin vermeyip, diyagonal yani çapraz opozisyondan korkmamalı, d3 karesinin denetimini elden bırakmamalı ve şahı hemen dönemeyecekse 5. yatay veya f dikeyinden öteye geçmemeli. Ne kadar basit değil mi? Geçen sene bu kurallara harfiyen uyan RacabovVan Wely’ye karşı gene Wijk aan Zee’de CorusA 2008’de bu finali berabere yaptı. SalweRubinstein oyununda büyük Akiba yaptığı bazı ciddi yanlışlarla beyazın şahını hapsettiği kanattan dışarı çıkardı ama karşılıklı hatalar neticesinde kazanabildi! G C M Y B C MY B