Katalog

R PAZAR 3 11/1/07 16:19 Page 1 PAZAR EKİ 3 CMYK 14 OCAK 2007 / SAYI 1086 3 EDİTÖR’DEN ir gayrimenkul danışmanlık şirketi, 714 yaş arasında 304 çocuğa “ev”i, bir evden ne beklediklerini sormuş. Araştırma sonuçlarını sunarken atılan başlık araştırmanın niyetini de ortaya koyuyor, “Çocukların hayallerindeki ev son teknoloji ile donatılmış”. Çocuklar araştırmacıları evlerinin yakınlarında bir teknolojik malzemeler satan market görmek istediklerine de inandırmış olmalılar ki, bu istek de hemen alt başlıkta yerini almış... Ne de olsa rezidansların, akıllı evlerin gelecekteki müşterileri bu çocuklar, hedefleri net, akılcı… Hayır! Araştırmanın sonuçları tam da bunu göstermiyor… Rakamlar yorumunu birkaç sıra aşağıya çekiyor. Çünkü çocuklar büyük çoğunlukla (yüzde 34) bahçeli ev istiyor, onu geniş ve konforlu bir ev izliyor. Son moda teknolojiyle donatılmış ev hayali (yüzde 15) üçüncü sırada. Aradaki fark da ancak biriki kuşakla kapatılacak, belki de hiç kapatılamayacak kadar büyük… Alışveriş merkezi ya da teknoloji marketi, evlerinin çevresinde ne istediklerinin yanıtının üçüncü sırasına yerleştirmiş çocuklar. İlk sırada yüzde 44 ile deniz ya da göl, ikinci sırada yüzde 36’yla oyun parkı var. Teknoloji market meraklılarının oranı yüzde 35. Ev nedir? Çocukların yüzde 37’sinin bu soruya yanıtı “Ailem”. Yüzde 15 ile mutluluk, yüzde 10’la da “korunmak” izliyor bu sırayı, bilgisayar ise yüzde altıyla beşinci sırada. Yani çocuklar, hâlâ çocuklar! Deniz ya da göl kıyısındaki bahçeli ev hayali de “saf” değil elbette, reklamlarla, filmlerle, hatta çizgi filmlerle beslenip büyütüldüğü, bizim “yalı” adını verdiğimiz bu evlerde yaşayan çocukların anketlerin kıyısından köşesinden geçmediği malum. Peki, kim bu çocuklar? Sosyal ve ekonomik bir ayrım yapılmamış görülüyor, tek ipucu kentler; Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Adana, Antalya, Diyarbakır, Zonguldak, Konya, Samsun, Erzurum. Çocukluğun en esaslı izi ise “Ev nedir” sorusuna verilen yanıtlarda saklı, aile, mutluluk, korunmak... Bu üç tanımı bir çatı örtüyor hep, “güven”. Çocuklar anne ya da babaları hep yanlarında olsun istiyor, birinden biri eksilmesin, oyuncakları, bardakları, arkadaşları, şehirleri, evleri değişmesin… Oysa kimse artık doğduğu evde değil ölmek, büyüyemiyor bile… Şehirler hep el değiştiriyor, İstanbul ise en elde avuçta tutulamayan şehir. Şimdi de Kentsel Dönüşüm Projesi’yle kimliğini, ruhunu, hatta siluetini de değiştiriyor. Yeni kimliğinde, alt, hatta orta gelir grupları, sadece "yaşamak", çarkın dışında, ama kentin içinde kalmak isteyenler yok… Esra Açıkgöz, projeyi ve sonuçlarını yazdı, amaç net: Yerli ve yabancı sermayeye cazip bir kent yaratmak! Orada deniz kenarında bahçeli evde, ailesiyle oturmak isteyen çocuklara da yer yok! GERİLLA KIZLARIN KALEMİNDEN KADINLARIN TARİHİ MÖ 2640: Çin imparatoriçesi Si LingChi, ipekböceğinden iplik elde etme yöntemini geliştirdi. MÖ 12. yy: Mısırlı kadın şair Phautasia, Troya savaşı ile ilgili şiirler yazdı. MÖ 776: İlk Yunan Olimpiyatları: Kadınların katılmasına izin verilmedi. MÖ 600: Midillili Yunan şairi Sappho, kadınların Afrodit kültüne kendilerini adamalarına yol açtı. MÖ 550: Bilinen ilk kadın avukat Babil’de bir dava kazandı. MÖ 550: Buda, teyzesinin, kadınların da ruhsal yolu izlerken erkeklerle aynı haklara sahip olması için bir yöntem bulması ricasını kabul etti. MÖ 465: Pers kadınları, ağızlarını peçeyle örttü. MÖ 450: Yazılı bir Hipokrat yemininde, kadınların kürtaj olması yasaklandı. MÖ 80: Çinli yazar Liu Hsiang, ilk kez ünlü kadınların biyografilerini yazdı. MÖ 44: Cleopatra, Mısır’ı yönetti. MS 30: Trung Nhi ve Trung Tranc, Çin’de karşı bir devrimin başını çektiler. Bağımsız Vietnam’ı birlikte yönettiler. 190247: Pımıku adlı kadın Japonya’yı yönetti. 370: Mısır doğumlu Hypatia, matematik alanında önemli araştırmalar yaptı. 577: Çin’de Kuzey Chi eyaletinde bir kadın kibriti icat etti. 1098: Hildegard, Bingen Born’u kazandı. 1140: Leydi Godiva, kocasının ülkenin vergilerini azaltmasını sağlamak için pazaryeri boyunca çıplak ata bindi. 1200: Kadın samuray Tomoe, “Bin savaşçıya denk” unvanını aldı. 1250: Fransa’da cadı avı başladı. 1298: Pamuk eğiren tekerlek icat edildi. 13411360: Kaja, Mali’yi idare etti. 1429: Jean D’arc, Fransız ordusunun başında İngilizlere karşı savaştı. 1603: Okuni, Kabuki Tiyatrosu’nu yarattı. 1616: Artemisia Gentileschi, Floransa’da Sanat Akademisi'ne üye seçildi. 1706: Kongolu kadın peygamber Vita Kimba, verdiği vaazlar yüzünden bir Katolik rahip tarafından ihbar edilip, kazıkta yakıldı. 1723: Hollandalı ressam Margareta Haverman, gönderdiği resimlerin bir kadın tarafından yapılamayacak kadar iyi olduğu gerekçesiyle Kraliyet Akademisi’ne kabul edilmedi. 1761: Bilinen ilk AfrikalıAmerikalı şair Phillis Wheatley, kaçırılıp bir köle gemisiyle Boston’a getirildi. 1776: Betsy Ross, Amerikan bayrağını tasarladı. 1789: 4000 Fransız kadın, ekmek isteğiyle Versailles Sarayı’na yürüdü. 1792: Mary Wollstone, kadın haklarını kaleme aldı. 1804: George Sand doğdu. 1811: Jane Austen, Akıl ve Duyarlılık’ı yayımladı. 1821: İlk kez Troy’da (ABD) kadınlar için kolej George açıldı. Sand. 1826: İlk Kez Boston ve New York’ta kızlar için lise açıldı. 1840: Dünya Köle Karşıtı Kongresi’nin tek kadın delegesi Lucretia Mott, kongre salonunda bir balkonda perdenin arkasında oturmak zorunda kaldı. 1846: Amerika’da dikiş makinesinin patenti alındı. 1848: Seneca’da Kadın Hakları Kongresi iptal edildi. 1849: Amerika’da kadın doktorlara çalışma izni verildi. 1850: Harriet Tubman, köprü altlarında kölelere özgürlük dersi verdi. 1851: Sojourner Truth, “Ben Bir Kadın mıyım?” adlı bildirisini dağıttı. 1863: Julia Margaret Cameron ilk fotoğrafını çekti. 1865: Rosa Bonheur, Fransız Büyük Ödülü’nü alan ilk kadın oldu. 1865: Amerika’da 13. yasa değişikliği köleliği yasakladı. 1868: Louisa May Alcott, Küçük Kadınlar'ı Jane Austen. yayımladı. Cle op atr a. 1872: Charlotte Ray, ilk AfroAmerikalı kadın avukat oldu. 1875: Anne Whitney bir heykel yarışmasında birinci oldu, kazananın kadın olduğu anlaşılınca, ödül geri alındı. 1890: Ida Grey ilk AfroRosa Luxemburg. Amerikalı kadın doktor oldu. 1899: Rosa Luxemburg, Alman Sosyalist Partisi’nin lideri seçildi. 1906: Finlandiya’da kadınlara seçme hakkı verildi. 1907: Marie Curie, Sorbonne Üniversitesi’ne profesör olarak atandı. 1907: Alice B. Toklas, Paris’te Gertrude Stein ile tanıştı. Ömür boyu süren birliktelikleri başladı. 1910: Kadın hakları Marie Curie. savunucusu Huda, Mısır’da kadınlar için okul açılmasını sağladı. 19161928: Habeşistan imparatoriçesi Zawditu, köleliği kaldırdı. 1917: Margaret Sanger, Amerika’da, doğum kontrol kliniği açtı. 1919: Rus Devrimi, kadınlara eşit haklar sağladı. 1919: Kathe Kollwitz, Prusya Sanat Akademisi’ne seçilen ilk kadın üye oldu. 1920: Amerika’da kadınlara seçme hakkı verildi. 1925: Sarojini Nuidu, Hindistan Ulusal Kongresi’nin ilk kadın başkanı seçildi. 1941: Thelma Johnson Streat Moma Koleksiyonu’na eseri katılan ilk kadın sanatçı oldu. 1945: Guatemala, Fransa ve Japonya’da kadınlar oy hakkına kavuştu. 1946: Georgia O’Keeffe’in, Moma’da retrospektif sergisi açıldı. B Tina Madotti. 1989: Kadın aşçılara, Fransa’nın en iyi restoranlarında çalışma ruhsatı verildi. 1991: Tina Madotti’nin bir fotoğrafı tüm zamanların en iyi satışıyla 165.000 dolara satıldı. 1992: 500 bin kişi, eşcinsel hakları için Washington’da düzenlenen yürüyüşe katıldı. 1993: Janet Reno, ABD’de ilk kadın general olarak atandı. Madeleine Albright. Simone de Beauvoir 1997: Madeleine Albright, ABD’nin ilk kadın Dışişleri Bakanı seçildi. 1997: Rape, Geneva Kongresi’nde savaş suçu bildiriminde bulundu. 1949: Simone de Beauvoir, “İkinci Cins” adlı kitabını yayımladı. 1950: AfroAmerikan şair Gwendalyn Brooks, Pulitzer Ödülü’nü kazandı. 1952: Amalia Hernandez, Meksika’da Bale Halk Okulu’nu açtı. 1955: Rosa Parks, Montgomery Ala’da otobüste arkada oturmaya itiraz ettiği için tutuklandı. 1966: Uluslararası kadın örgütü kuruldu. 1966: İndira Gandhi, Hindistan’ın ilk kadın başbakanı oldu. 1968: J. Riera de Vicante, Porto Rico’da ilk kadın İndira Gandhi. sendikacı olarak seçildi. 1972: Kaliforniya Sanat Enstitüsü’nde, Feminist Sanat Programı başladı. Berat Günçıkan bguncikan@yahoo.com Cumhuriyet DERGİ* İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Editör: Berat Günçıkan Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Güray Öz Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişli/İstanbul (0212)343 72 74 (20 hat) Reklam Genel Müdür: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Koordinatör: Neşe Yazıcı Reklam Müdürü: Dilşat Özkaya Rezervasyon: Mete Çolakoğlu / Mustafa Doğan (0212) 251 98 7475 / 343 72 74 Baskı: İhlas Gazetecilik AŞ 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna/ İstanbul (0212) 454 30 00 *Cumhuriyet gazetesinin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi@cumhuriyet.com.tr 1974: Çin’de kadınlar oy kullanma hakkını kazandı. 1975: Uganda’da, Bernadette Olowa ilk kadın büyükelçi olarak 900 yıllık geleneği bozdu. 1976: Uluslararası Kadınlar Yılı ilan edildi. 1977: Küratörlüğünü Linda Nochlin ve An Sutherland’ın yaptığı “Kadın Sanatçılar” sergisi, Los Angeles’taki County Museum of Art’ta açıldı. 1979: Amerikan Ulusal Hava Servisi, fırtınalara, erkek isimleri verdi. 1981: Sandra Day O’Connor, Adalet Bakanlığı’nda, en üst düzeyde göreve atandı. 1985: Wilma Mankiller, Amerikan yerlilerinden Cherokee kabilesinin ilk kadın şefi seçildi. 1985: Gerilla kızlar, sanat dünyasının etik anlayışını sorgulamaya başladı. 1986: Sally Ride, ilk kadın Amerikalı astronot. Tarihe bir de Gerilla Kızlar’ın gözünden bakmakta fayda var... Resmi tarihin göz ardı ettiklerini, kadının varlığını gösterme mücadelesini anlatan bir kronoloji bu...