Katalog

8 3*şr P f Kimileri için usta bir dansçı, kimileri için "kızıl" bir îspanyoldu. Antonio Gades dansa, aç kalmamak için başladı, bolca düş kurdu. Tekneyle Küba'ya yelken açmak da bunlardan biriydi, şimdi külleri orada... 1 AĞUSTOS 2004 / SAYI 95i 'KIZIL' D AN SÇI GADES B azısanatlarvardırkiyaşamlarınıburjuvazinin içgüveyliğinde sürdürmelerine karşın, bu akıntının tersine kürek çeken sanatçılar yetiştirirler. Bu konuya en iyi örnek de, dans sanatının yıldız flamenkocusu Antonio Gades'tir. Flamenkonun ortasında kızıl bir bayrak gibi yükselir. Antonio Gades 20 Temmuz'da yaşama veda etti. Uzun süredir hasta uinjasına rağmen, geçen kasım ayında son düşlerinden birini gerçekleştirmek için, teknesiyle Küba'ya yelken açmıştı. Atlantik'i 30 gündegeçti. Orada, yıllardırarkadaş olduğu kumandan Fidel Castro ile buluştu. Bu seyahatte sadece tecrübeli iki denizci ve bir de doktor vardı yanında. Kanser nedeniyle beş defa ameliyat olmuştu. Bu türden bir deniz yolculuğunu ise en son 1992 'de yapmıştı. Zorlu yolculuk için bu sefer özellikle Küba'yı seçmişti, çünkü burası, sınıfsız bir dünya hayali ile özdeşleştirdiği topraklar onun en büyükhayaliydi. Bu hayalin verdiği güçle kapitalizmin salyalısavunucularınakarşı"Kübahak kında anlattıkları koca bir yalandan baş ka bir şey değil" diye haykırıyordu bt yolculuğa çıkmadan once. DEVRİMCİ SANATÇI Antonio Gades'in asıl adı Antonio Es teve Rodenas. Tüm dünyada îspanyo flamenko dansının en büyük isimlerin den biri olarak tanınıyor. Ancak bu eksi! ve eksik olduğu için de haksız bir ütj çünkü o dünyanın en büyük dansçı ve k^ reograflarından biri olmasının yanı sır| sanatıyla ezilen sokaktaki adamın temsfl cisi olmayı seçen, konser salonlarında s | natını dünyanın gerçek sahipleri olâj emekçilere adayan, açık komü/ıist kiml{ ği ile büyüklüğünü kanıtlayan biriydi. ^ 16 Kasım 1936'da Alicante'de doğ4 Gades 'in babası taş işçiliği de yapan, ail^ sini zar zor geçindiren bir duvarcıydl Gades, ailesinekatkıdabulunmakıçin lj yaşında çalışmaya başladı. Biryandan sq kaklarda gazete satıyor ve bir yandan dî çıraklık yapıyordu. Ilk kez flamenkj dansçısı Pilar Lopez'in yönettiği bir gös" Gades'in düşlerinden biri de 'Don Kişot'u sahnelemekti. Renklendirme: GÜLAY TUNÇ ama PAZARIN PENCERESİNDEN okuyord anlayabilenlerin bulunduğunu öğrendim. Balıklann kokularırun, birbirlerine sürtünüp yağ sızdırrhalarından kaynaklanmış olduğu düşüncesi geçerli olmayabilir. Balıklann koku alma yeteneklerinin çok gelişmiş olduğu, iletişimlerini koku salarak ve algılayarak sürdürdukleri bilinir. Yaz aylan balıklann ürediklerı aylardır. Bu nedenle yaz aylarında balık avlanma yasağı yürürlüğe girer. Balıklann üremeyle ilgili iletişimleri, tehlikenin var olduğu konusunda haberleşmeleri vb. bu yaratıklann denize Balık kokusu Selçuk Erez vukat Ali Soysal, "Anadolu Feneri" başlıklı kitabında (Denizler Kitabevi, îstanbul, 1997) îstanbul Boğazı'nın Karadeniz'e açılan bölümünde yer alan Anadolufeneri Köyü'nü anlatır. Soysal, Beykoz'a bağlı olan bu köyümüzü tarihiyle, sosyal nitelikleriyle, saptadığı ilginç hikâye ve bu köye ait anılarıyla yansıtır. Bu kitapta, balıkları kokularını algılayıp yakalayan balıkçılardan söz, açılmaktadır: "Yaz aylarında torik ve palamut büyük sürüler halinde küçük bir sahaya doluşurlar A ve yumak gibi olurlardı. Yağlı ve tıkız balıklar birbirine sürtündüklerinden, suyun da ılık olmasının da etkisiyle yağ tabakası su yüzüne çıkardı. Yağın izi gözle görülür ve kokusu hissedilirdi. Balıkçılar hemen yağ izinin olduğu yere gelip denize çarpman atarlar, balık takılırsa dairesel olarak birkaç yere daha çarpma atarlar ve böylece balığın yerini anlayıp ağla çevirirlerdi." Tanıdığrm balıkçılara sordum: Gerçekten eski balıkçı reisleri arasında balığın bir bölgede var olduğunu kokusundan saldıklan feromon denen kimyasal maddeler aracılığıyla gerçekleşir. Bir tehlikenin >• varlığında mesela yaralanmış balıklann > < salgıladıkları ve alarm anlamına gelen rferomon'un deniz aracılığıyla yayılması '< sonucunda, bu maddenin hangi yönde » yoğunlaştığını algılayan başka balıklar sadece < tehlikeyi haber almakla kalmaz, aynı I zamanda tehlikenin nerede olduğunu, hangi tarafa doğru kaçması gerektiğini de anlarlar. < 15 Şubat 2002'de Genome News ,i Network'te Adam Marcus imzasıyla a