Katalog

Yapay zekâ! Sahi kim o? Usta bir kalemden, Koray Avcı Çakman’dan heyecan dolu, yer yer distopik özellikleri öne çıkan, lezzetli anlatımıyla okuyucusunu yaşamın kıymetinin derinden duyumsandığı sakin ancak sevgi dolu mekânlara çağıran, bugünden yarına ellerimizle var ettiğimiz sorunlar üzerine düşünelim istediği bir yolculuk. Osman Selçuk Özdoğan’ın küçük ipuçları katan renkli desenleri eşliğinde… Prof. Şeker gelir de açılışa. Bu arada Y. BEKİR YURDAKUL merkezde üç beş masa, beş on sandalye, eski yıllardan testler, biraz da “okunmuş” oca koca binaların arasında kitaptan başka bir şey olmadığını görünce unutulmuş mahalleler; ne yaparsak bilgisayarını bağışlamaya karar verir. Kyeniden seçiliriz telaşıyla oradan Çalışmalarını, dosya ve kayıtlarını taşınır oraya koşulan seçim süreçleri; hızla belleğine aktarıp bilgisayarını formatlar ancak yayılan ekran bağımlılığının unutturduğu gelişmiş oyun programı Dr. Oyun, ustaca sokaklar, arkadaşlıklar, oyunlar, kitaplar; saklanmayı başarmıştır. yürüyüşümüzü, tavrımızı değiştiren ilk yürek kıpırtıları; anlamsız tekrarlara, DR. OYUN’UN BÜYÜK OYUNU sınavlara teslim olmuş eğitim; bilişimde, Merkezin açılışından hemen sonra teknolojide aldığımız yol, yapay zekâyla bilgisayara göz kulak olma görevini, oyun kurduğumuz ilişki… oynamaması koşuluyla, ders denince içi Bir yanda Dr. Kimo’nun sıkılan, “robotun düşünenini, telefonun Laboratuvarı’nda öncesiz sonrasız akıllısını, bilgisayarın oyun oynayanını, zekânın araştırmalar, bir yanda okulu, yapayını yapan bilim insanları”nın “can kahvehanesi, muhtarlığı, parkıyla sıkıntısına bir çare” bulamayışına da canı DESEN: Osman Selçuk Özdoğan gerçek yaşamdan hızla dışlanıp sanki sıkılan Ateş’e verir babası. anılarımızda kalmaya yargılı ancak Dr. Oyun’un büyük oyunu da burada başlar. Çakman’ın kahramanı -beğenmediği adına insanın insana dokunduğu mahalle yaşamı Okulla arası soğuk, adından da bir türlü uzamayan Ateş’i ekleyen- Abdullah ve arkadaşlarıyla bizi ya da kültürü… boyundan da hoşnut olmayan, üniversite öğrencisi taşıdığı her mekânı sıcak, kendi mahallemizde Koray Avcı Çakman, ne zamandır elimin altında, ablasına karşın kitapların uzağında kalan Ateş, Dr. doğal sayışımız ya da öyle düşleyişimiz -kendi masamın bir köşesinden derin fısıltılarla seslenen Oyun’un yeni bir oyun kurma teklifiyle sessizce payıma belirtmek isterim ki- neredeyse asıl yapıtıyla dokunduğu onca gönül telimizin yanında çıktığı yolda kendisini kısa sürede alabildiğine tartıştığı konuyu, yapay zekânın aldığı yolun bizi aslında hepimizi şu olup bitenler üzerine yeniden tehlikeli bir yerde bulur. sürüklemekte olduğu gerçeği gölgede bırakıverdi. düşünmeye, tartışmaya çağırıyor. Dahası uzaktan uzağa ilgi duyduğu sınıf Yaşamın tadını hemen her noktada yakalayan Öyle sanıyorum ki yazılma zamanları gibi bir de arkadaşı Leyla, onunla “çıktığı”nı sandığı ve yetişkinler, sahici okul ortamı, içtenlikle hissedilen okunma zamanları var kitapların. hoşlanmadığı Tunç ve okulun güvenlik görevlisi de mahalle kültürü, üretmenin değeri… kısa sürede Dr. Oyun’un “ağına” düşmüştür. Anlatı boyunca bu mekânlar da eşlik ediyor EDEBİYAT HEP ÖNCEDİR YAŞAMDAN Bilgisayarı ve telefonu olmayışıyla bu tuzağın size, dahası bir an olsun bu doğallığın uzağında Kuşaklar boyunca akıp gelen değerler, dışında kalan sınıf arkadaşları Selim, çıkış yolu kalmıyorsunuz. farklılıklarımızla ortaya çıkan zenginlikle renklenen aramak üzere üç arkadaşını parka çağırır. dünyamız, ancak kendimiz olduğumuzda bizim ve ORGANİK KÜLTÜR MERKEZİ Tek çıkar yol, durumu Prof. Afiyet Şeker’e anlamlı olmasından söz açabileceğimiz unvanlar, Yaklaşan seçimlerden de kazanarak çıkmak için bildirmektir ama Dr. Oyun’dan habersiz nasıl sonuçlar, kazançlar… yapılması gerekenlere kafa yoran mahalle muhtarı yapabileceklerdir bunu? Ve yaşamın akışının önümüze getirip bir karara Alican, Abdullah’ın babası (ona sorarsanız heybetli bir Yer yer mizahi anlatımı, unutulmaya yüz tutmuş varmamızı beklediği yol ayrımları… insan olan babasının adının Alican olması da tuhaftır), geleneksel oyunların da sahneye çıktığı akışı, Kısacası hileyle, oyunla, aldatmacayla, mahallede bir kültür merkezi açmaya karar verir. distopik kurgusuyla günümüzün başat olgusu başkalarını üzerek, kırıp dökerek Ama öyle sıradan değil, organik bir kültür yapay zekâ gerçeğine odaklanan Dr. Kimo’nun elde edilen sonuçlar merkezidir tasarladığı. Bu kez kahveci Osman da Laboratuvarı, belki yarından da yakın günlerde mı, kendi gücümüzle aday olursa (ki muhtara sorarsanız öyle gibidir) işi yaşanacaklar üzerine de ipuçları barındırıyor. vardığımız yer mi? hiç de kolay değildir muhtarın. Bugün bizim yüklediğimiz bilgi ve programa Bilirim, her yapıt Başlangıçta kimse anlamasa da ne yapmaya bağlı hareket eden ve hep öyle olması umulan tartışır yaşamı, çalıştığını başta Osman bütün mahalle destek de yapay zekâ, gün gelip de insanlara istediğini (hile, hepimizi bir daha olur muhtara. Açılışa basının da ilgisini çekecek tehdit ve şantajla) yaptırarak gerçek dünyaya düşünmeye, bir “ünlü”yü davet etmek ister muhtar ne var ki hükmedebilecek midir? değerlendirmeye bütçesi yoktur bunun için. “Gelişmeler”in yanı sıra onların doğurduğu/ çağırır. Yanı sıra Ama kendi köylerinden çıkmış bir bilim insanını, doğuracağı sıkıntıları da konuşmak, çıkış yolları yakın-uzak geleceğe Amerika’da yapay zekâ araştırmalarında epeyce aramak… Edebiyat bu pencerelerimizi de sonuna ilişkin de öngörülerde yol almış bir hocayı, “Biz bu dünyaya heyecan değin açıyor işte. n bulunur, ipuçları sunar; duymaya geldik. Şaşırmaya, şaşırtmaya en çok da bilimden ve yaşamdan kendimize ve başkalarına faydalı olmaya” diyen Dr. Kimo’nun Laboratuvarı / Koray Avcı da önce söyler edebiyat Prof. Afiyet Şeker’i bu çok özel saydığı merkezin Çakman / Resimleyen: Osman Selçuk Özdoğan / edebiyatçılar. açılışını yapmak üzere davet eder. / Altın Kitaplar / 216 s. / 10+ / 2024. 13 4 Eylül 2025