Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ENİS BATUR’DAN YENİ ŞİİRLER
( )
‘Ağır Su’ 2019-2023
günden güne eksildiğimi, tuz
GÜLTEKİN EMRE
toz”. Biyolojik yaşlanmanın
ya da zamanın akıp
“Boşaldıkça dolduruyorum yeniden şişeyi,/ nereye
gidişinin verdiği endişeyle
gidiyor onca mürekkep lekesi,/ bir damlasında kaç
dertlenmeyen mi var? Sona
harf rakam soru işareti,/ tam burada soru işareti:
yaklaşıldığı düşüncesinin
Nereden geliyor -// nereden geliyorsa geliyor,
yarattığı sıkıntıyı kim kolay
işin mi yok allâsen/ durmadan kümesinde soru
kolay yüreğinden atabilir ki.
yumurtluyorsun,/ önemliyse küçük kristal şişen dolu
olsun,/ elinde kamış kalem kâğıtları yorsun.”
KAYIP GİDEN ZAMAN...
(“Dert Tasa”)
Üreten kişinin de der-
di bunlar olsa da asıl endişe-
eçmişten bugüne, bugünden geçmişe dalıp gitmek
si kaçıp giden ya da kayıp gi-
değil, tersine geriye dönüp bakarak bıraktığı iz-
den zamanı iyi değerlendir-
G lerin izini sürüyor Enis Batur, 2019-2023 yılları
mek değil midir? Yazacağı,
arasında yazdığı ve Ağır Su (Minoa) adlı kitabında bir ara-
ortaya koymak istediği daha
ya getirdiği şiirlerinde.
ne çok şey vardır. Okuyaca-
Onca yıl onca yolu izler bırakarak bugüne kadar taşımış,
ğı kitap, araştıracağı konu, merakını gidereceği, öğrenece-
bu ona yolun bitmek üzere olduğunun sinyallerini veriyor
gibi gözükse de sorulara yanıtlar arayarak, meraklarının ği ne çok başka şeyler. Bilmek, öğrenmek merakı zamanı
Kalıcı, zamana dayanıklı şiirlerin şairi Enis Batur,
peşine düşerek kalemi kâğıdı elden bırakmadan kendine uzatır mı? Neden olmasın.
yazma, yaşama, zaman, gelecek endişelerini de sık sık dile
en yakın yerde durmaya devam ediyor. Enis Batur da “Kaçıyor, peşindesin, bir seferinde sıvışsa/
getiriyor can alıcı dizelerinde:
Kendine “uzak yerde” durmak ya da gitmek düşüncesi sonrakinde kıskıvrak yakalayacağın kesin,/ bunu biliyorsun
“Dün hayatımdan bir gün eksik bitti/ bugüne kendimden
bilmesine, bilemeyeceğin:/ ikisi de işte sensin, uykusu senin
olsa da, bunu gerçekleştirmeye “vakit” olmamış.
bir fazla başladım/ yaşarken ölesiye artıyor insan.// Niyet,
kuyun” (“İşte”) diyor düşündüklerini paylaşarak.
Şimdiki zaman geçmişe geçse de oturduğu yerde
gayret, emek: Farkındayım,/ azalıyor ışığı gözlerimin,
dalıp gitse de her şeyi birbirine karıştırdığını sansa da
titremesi/ artıyor ellerimin, ben her gün noksan.// Heves,
DİRENİŞ VE ‘ÇAPRAŞIK ÇATKI’
“akan zamanı izleyen” şair, yeni şiirlerinin dili, anlatımı,
umut, istek; İşte bilançoda/ kabaran haneler, baksan
Direniş işte burada devreye giriyor: Yılmamak,
kurgusuyla yine özgünlüğünü koruyor kaygılarını
yükseliyor/ çıtası için, patlamaya hazır dokunsan.// Bugün
yıkılmamak, zamana direnerek ayakta kalmaya çalışmak.
boşa çıkararak.
değilse yarın belki son gün,/ diyor ekşi bir iç ses – varsın
Bu; direnme, yazma, üretme düşüncesini de besleyen
“Dibi görünmeyen bir delik gibi/ bazı kelimeler,
bitsin/ takat, hal, nefes: Tek hoş sedâ kalsın” (“Tek”)
bir eylemdir çünkü. Çünkü “geceler günlere devrik birer
anlamlarından/ soyutlanmış karanlık onlarınki,/ okuyan
Su bulanık da akar, dibini göstere göstere de. Karla
cümle”dir de “Fırtına Ertesi”nde.
gözü duyan kulağı sanki/ soğuruyorlar, sonrası savruluş.//
da yağmurla da beslenir. Etrafını sulaya sulaya, besleye
Batur bu duruma “Çapraşık Çatkı” diyor ve şunları
Hangileri deseniz hemen söyleyemem,/ bir tür kaygıyla
besleye akar gider döküleceği, çoğalacağı yere doğru. Ağır
dile getiriyor okuru sarsa sarsa:
kaplanır hücrelerim,/ içimden dik yokuşlara vurmak
ağır da akar, hızlı hızlı da. Ağırı da vardır, hafifi de.
“Yalpalayan ben, dimdik ben,/ nasıl da şaşkın birini
geçer,/ bundandır tedirginler susmayı sever” (“Gerekçe”)
seçerken.// Hayatım baştan uca bocalama,/ gizlenerek
‘ZİHNİM HIZ DÖNEMİNDE, HARFLER İLERLİYOR’
YENİ SÖYLEMİN ELİNDEN TUTARAK
gizlenmeyi bildim ama.// Mağrur, kibirli, soyluyum
Şair herhangi bir “reçete” sunmuyor yaşamın şiirle
ÇOĞALAN ŞAİR
sözde,/ palyaço, köçek, soytarı özde-// Aynalar salonunda
ayakta kalması için “reçete” sunuyor gibi gözükse de.
Enis Batur, yazdığı onca şiirle, denemeyle, kitapla
dolaşıyor gövdem,/ yeraltının karanlığında gövdem.//
“Yarıkör Bir Pencereden” “Son Uçlar”a baka baka
nice “dik yokuşlar”ı tırmana tırmana verimli olmuş, yeni
Aptal yârim sözlerimi delil sanma,/ sen ol görünende
çağrışımlarla yaşamının, yaşamımızın içindeki imgeleri
söylemin elinden hep tutmuş önde bir şairdir.
görünmeze kanma”.
öne çıkara çıkara bize şiirin aydınlığını, ışığını gösteriyor
Kendi iç sesinin peşine takılarak geldiği son durağı hem
Bir şairin, yazarın yazarken içinde esip duran fırtınalar
ve şu “Tespit”i yapıyor: “Bu kibrit sönmedikçe ateş yok
yorumlayarak hem yaptıklarını yeniden gözden geçirerek
başka nasıl anlatılır? Çelişkiler yumağı nasıl çözülür?
ki,/ boşuna bekler aşağıdakiler dumanı”.
hem de soyut / somut köprülerinden, tünellerinden geçerek
Yazılan şiirlerden, yazılardan, denemelerden, öykülerden,
Ağır Su’daki şiirlerinin finali de şu dizelerle: “Açık
okurunu da geçirerek şiir yoluna devam ediyor.
romanlardan başkasına ne?
denize çıkmaksa/ rüzgârı arkana almış/ yanan bir
Bu düşündüklerimi pekiştirmek, yani onaylamak ister
Şair, yazar kendi içindeki esip duran fırtınaları dindirmek
yelkenliyle/ aynı Bayeux halısındaki/ velis vento plenis
gibi şöyle diyor “Üç İş Daha” şiirinin ilk dizesinde:
için yazar. Siste yolunu bulmak için direnir.İğneyi, çuvaldı-
gibi/ havayla tuzla dolsun Enis/ bir daha kıyılara
“Ömrüm kendimi kendimle çarpmakla/ geçti”.
zı kendine batıra batıra bildiği yoluna devam etmeye çalışır.
dönmesin” (“Final cup down”).
Bu, elbette “bir çoğalış”tır. Şair, bu çoğalışı “ölçüsüz ve
Enis Batur yazdığı her şeyle hep yanımızda,
YAZMA, YAŞAMA, ZAMAN, GELECEK
anlamsız” bulsa da. Kişi kendini en iyi tanıyandır.
kıyılarımızda, gecelerimizde dursun. Enis Batur’un şiir ve
ENDİŞELERİ...
Kendini hırpalasa da, eleştirse de, kızsa da, söylenip
yazım dünyasını şu iki dize nasıl da capcanlı gözler önüne
dursa da kendini yola getirmek ya da aldığı yolun Zamana dur diyemediği için tedirgindir. Tedirginliğini
seriyor: “Sağ elimin üç parmağı arasında dolmakalem,
doğruluğuna inandırmak içindir bu içteki gidip gelmeler. yenmek için, aynaya rahat bakabilmek için çabalar.
zihnim hız döneminde, harfler ilerliyor” (“Misilleme”).
Sonra da yolun sonunu görmeye başlamanın verdiği Zamanı gelince çekip gidecektir herkes bilinmezliklere.
yürek sıkışıklığı, sızısı. Arkada bırakılan, bırakılacak izlerin kalıcılığı, sağlamlığı, Ağır Su (2019-2023) - Şiirler / Enis Batur /
“Günden güne topladım, topluyorum ama,/ Görüyorum kolay kolay silinmemesi önemlidir. Minoa / 301 s. / 2025.
ALİ BALCI’DAN ‘TÜRKİYE DIŞ POLİTİKASI:
İLKELER, AKTÖRLER VE UYGULAMALAR (1774-2020)’
ürk dış politikası, imparatorluk mirasından Cumhuriyetin kuru- dönemi, Kore Savaşı, Türkiye’nin NATO’ya girişi, Kıbrıs Barış
luşuna, Soğuk Savaş dengelerinden günümüzün küresel kriz-
Harekâtı, Körfez Savaşı, 1 Mart Tezkeresi, ABD ile ilişkiler, Arap
T lerine kadar uzanan bir yolculuktur. Bu yolculuk, hem drama-
Baharı, Ortadoğu ile ilişkiler, Yunanistan’la hâlâ devam eden
tik kırılmalar hem de dikkat çekici sürekliliklerle doludur.
sorunlar, AB ile ilişkiler, günümüz sınır ötesi operasyonlarına kadar
Prof. Dr. Ali Balcı, Kronik Kitap tarafından yayımlanan Türkiye
pek çok dönüm noktasını ele alıyor.
Dış Politikası - İlkeler Aktörler ve Uygulamalar (1774-2020) adlı
Haritalar, tablolar, fotoğraflar, karikatürlerle desteklenen, 13 bölümden
kitabında, bu uzun serüveni anlaşılır bir dille her dönemi üç temel
oluşan kapsamlı çalışma, Türk dış politikasıyla ilgilenen öğrenciler
başlık altında ele alarak inceliyor:
için temel bir kaynak olmasının yanı sıra tarih ve siyaset meraklılarına
Dış politikayı şekillendiren ilkeler, kararların arkasındaki aktörler
Türkiye’nin dünyadaki rolünü daha iyi anlama olanağı sunuyor.
n
ve uluslararası alanda dikkat çeken uygulamalar.
Balcı, 1774’ten 2020’ye kadar uzun bir dönemi incelediği Türkiye Dış Politikası - İlkeler Aktörler ve Uygulamalar
çalışmasında, Kırım Savaşı, Lozan Antlaşması, İkinci Dünya Savaşı (1774-2020) / Ali Balcı / Kronik Kitap / 384 s. / 2025.
10 13 Kasım 2025
VEDAT ARIK

