Katalog

sa depremin dokunduğu toprağa dönüşür… İşte buradan NÂZIM’IN BEYRUT VE KAHİRE ZİYARETİ... Kitabın belki de bizim açımızdan en özgün bölümü, haykırıyor Nâzım. Sanatta haykırmak, şiire düşmandır fa- kat Nâzım haykırmasına rağmen şair kalabiliyor… Bu hay- şairin 1960-1963 yılları arasındaki yaşamına odakla- nan yedinci bölümdür. Bu bölümde Muhammed Nured- ret edilesi bir durum. Haykırıştan güzellik yaratabiliyor.” din, Nâzım’ın Beyrut ve Kahire ziyaretini, Türk okuyucu- Nâzım’ın bu haykırışı, Lübnanlı şairin konuşmasında “le- itmotiv” işlevi görüyor. Konuşmasını şu sözlerle bitiriyor: sunun bilmediği ayrıntılarıyla anlatır. Kitabın bu bölümü üzerinde daha fazla durmak yararlı olur kanısındayım. “Bizlere teşrif eden dünya şairini Beyaz Gemi’de kar- Nâzım’ın Beyrut merakı, 1934’te Bursa Cezaevi’nde şılarken… Lübnanlılığın Nâzım Hikmet’e bir şekilde sira- birlikte yattığı Lübnanlı Ali Faik el-Bercâvi’nin Nâzım yet ettiğini biliyorduk… Çünkü Nâzım o sırada bir sırrı- Hikmet’le Bursa Cezaevi’nde adlı anılarında ortaya çıkar. nı ifşa etmişti bize: ‘Ben küçükken tanıdığım en güzel yü- (Nureddin, s. 310 ve sonrası) zün sahibi olan annemle birlikte ömrümüzün bir kısmını el-Bercâvi’ye göre Nâzım’ın hapisten çıktıktan son- Lübnan’ın toprağında geçirdik.’” ra tatilini Beyrut’ta geçirmeyi çok arzu ettiğini, hatta eşi Nâzım Hikmet de Fransızca yaptığı konuşmasını şiir, Piraye’yle birlikte Beyrut’ta yaşayabileceğini söylediğini şair, hayat, emek izlekleri üzerine kurar. Şiirde biçim ve yazar. Fakat bu arzu ancak Nisan 1960’ta gerçekleşir. içerik bağlamında şöyle der: Nâzım Hikmet, Dünya Barış Komitesi adına Lübnanlı ko- “Biliyorum ki şiirde içerik biçimi belirler fakat biçimin Nâzım olunca büyük bir sevgiyle şarkılar okur. münist düşünür Corc Hanna’ya, Joliot-Curie Barış Madal- de içerik üzerinde etkisi var. Ben her içeriğe uygun biçim Eleştirmen Muhammed Dekrub’un tanıklığına göre Nâzım, yası takmak üzere Beyrut’a davetlidir. O sırada Amerikan bulmaya çalışırım. Çünkü içerik donuk bir madde değil Feyruz’un sesini hayranlık ve şaşkınlık içinde dinler ve te- politikalarını desteklemekte olan Lübnan’ın güvenlik ma- hep hareket halindedir, bu da biçimin de hareket halin- bessüm eder gibi şarkı söylediğini dile getirerek “Feyruz’un kamları, Beyrut Limanı’nda Nâzım’a vize vermeyi reddeder. de olmasını gerektirir. Örneğin bazen bir şiirde ritim ba- sesi hayatımda duyduğum en güzel seslerden” der. Bunun üzerine Lübnanlı şair Said Akl, Fransızca yazan kımından klasik Arap ölçüleri ‘aruz’la başlayıp Türk halk Lübnan’ın çeşitli siyasi çevrelerine mensup birçok yazar, Lübnanlı yazar Corc Şahhâde ziyaretini organize edenler- ölçüsü ‘hece’yle devam edip konuşma dilinin malzeme- Nâzım Hikmet’le ilgili coşkulu yazılar kaleme alırlar. Yazar le birlikte limana gider. Liman müdürüne şöyle der: leriyle şiiri bitiriyorum. İçerik Avrupa’nın romantik üs- Hüseyin Muruvve, şair Salah Stetie, yazar Cemil Cebr bun- “Sen ki Baalbekli kahraman Haydaroğulları’nın evla- lubuyla birlikte klasik Japon şiirinin ilkelerini kullanma- lardan birkaçıdır. Riviera Hotel’de yapılan madalya takma dısın. Konuğumuzun kısa süreliğine de olsa topraklarımı- mı gerektiriyorsa bunu kullanırım ama asla taklit etmem; töreninde ödülü alan Corc Hanna, “Bu hafta Lübnan’da za girme sorumluluğunu üstlenmeni bekliyoruz.” bunları yeniden oluşturur, geliştiririm…” Nâzım Hikmet haftası. Şiirin ve emekçi kültürün bayramı- Bunun üzerine Nâzım’a Lübnan’a giriş vizesi verilir. Nâzım konuşmasını şu sözlerle bitirir: “Şiir hakkında ko- nı kutluyoruz” der ve şöyle hitap eder Nâzım’a: Nâzım’ı kalabalık bir şair ve yazar topluluğu karşılar liman- nuşmayı beceremem, şiir yazmayı ve okumayı tercih ede- “Seni tanımadan seni seven, yüreğinden gürül gürül da. Doğrudan Cumhurbaşkanı Fuad Şihabi’ye götürülür, rim. İzninizle Türkçe bir şiirimi okumak isterim. Gençlik akan şiirlerini yürekten seslendiren, hayatının her aşama- ertesi gün de Beyrut gezilir. Nâzım, Beyrut’ta bir hafta ge- yıllarımdan ‘Bahr-ı Hazer’ adlı bir şiirim. Türkmen bir ka- sını merakla takip eden Lübnan, seni büyük bir mutluluk- çirir. Baalbek de dahil birçok yeri ziyaret eder. Baalbek’te yıkçının fırtınayla mücadelesini, kayığın hareketini ve fe- la, pirincinden yayılan en güzel kokularla karşılıyor seni.” Nâzım onuruna şiir dinletileri, paneller düzenlenir. ci sonu anlatıyor. Bu şiirde en büyük hata kolayca tahay- Yazar Mişel Esmer ve felsefeci Roni Habeşi’nin kısa Tarîk (Yol) dergisinin sahibi Antuan Sâbit, kendi evin- yül edilebilir, gürültülü bir musikiyle yazılmış olmasıdır.” konuşmalarının ardından şair Said Akl, Arapça uzun bir de büyük bir şair ve yazar topluluğuna Nâzım onuruna bir Kitapta Nâzım’ın Lübnan ziyareti dolayısıyla şair Nâzım’ın konuşma yapar. Şiirsel bir tonun hâkim olduğu konuşma- karşılama töreni düzenler. Gelenler arasında ünlü sanat- sekreterliğini yürüttüğü Nâzım dergisinde, Şevki Ebu Şakra’ya sında Said Akl, Nâzım’ın bazı şiirlerinden alıntılar da ya- çı Feyruz, eşi Âsi Rahbani, sanatçı kardeşleri, şair Said verdiği bir söyleşisi ile Muhammed Dukrub’a elAhbâr ga- parak onun şair ve mücadeleci yönüne vurgu yapar. Akl, yazar Mihail Nuayma, dilbilimci Abdullah el-Alâyili, zetesi için verdiği söyleşisi de yer alıyor. yazar Raif Hurş, şair Yusuf Gassûb, heykeltıraş Mişel SAİD AKL: ‘O, BİR ŞAİRDEN DAHA Muhammed Nureddin’in Arapçada Tepeden Tırnağa Basbûs ve daha pek çok entelektüel sima vardır. FAZLA. YUKARIDAN BİR EL.’ Nâzım Hikmet (1902-1963) adıyla yayımlanan kitabı, ya- Said Akl’ın Şaraba Kadeh adlı şiir kitabının başına al- zarın başka dillerden Nâzım Hikmet’le ilgili yapıtları, ma- FEYRUZ’DAN NÂZIM’A ŞARKILAR Daha sonra Feyruz’un evinde de şiirli ve müzikli bir dığı bu konuşma şu ifadelerle başlar: kaleleri, söyleşileri taraması ve Nâzım’ın zengin hayat gece düzenlenir. Arap başkanlarının ve krallarının hu- “O, bir şairden daha fazla. Yukarıdan bir el. Hürdür hikâyesini şiirleriyle de ilişkilendirerek aktarması bakı- zurunda dahi şarkı söylemeyi reddeden Feyruz, konuk rüzgâr gibi, denizin dalgası gibi. Fakat haksızlığa uğrar- mından önemli bir kaynak olma özelliğini taşıyor. n Tanımlar ve sözcükleriniz: G. “Bir ……………… yaprağı yüzüyor A. Herhangi bir konuda verilen izin belgesi. suyun yüzünde KITAP BULMACA Ölüm hiçbir şeye benzemiyor.” — — — — — — — — — — (İlhan Berk) 11 14 20 67 62 1 8 36 72 65 Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@ gmail.com — — — — — — — B. “Artık ömrüm bir ……………….. 78 75 39 27 51 15 4 Kötü bir bilimkurgu romanı.” (Ahmet Erhan) H. Suçlama. — — — — — — — — — — — — — 16 7 41 33 48 58 38 70 77 60 49 52 24 C. “Bu ……………….. dünyada artık acıma- I. “Beni unutuşa siz ittiniz. sızca savaşacaklardı.” Kabul edin ki …………………. yaptım.” (İhsan Oktay Anar) (Maurice Blanchot) — — — — — — — — — — — — — — — — — 2 28 42 61 50 10 46 21 37 68 35 40 12 34 74 76 13 D. “Hani sen de ne onurluymuşsun bre kar- daşım! ……………………. imişsin…” (Yaşar Kemal) — — — — — — — — — 3 55 32 44 56 31 19 53 17 E. “Ne ………………. ne de börek Sabrım ha bitti, bitecek Zirve neymiş ben anlamam Bana ekmek gerek ekmek.” 1774 ÇÖZÜM: A. LASKİNE, B. AVARE, (Ümit Yaşar Oğuzcan) C. RİYAKAR, D. AGRESİFLİK, E. TEREYAĞI, F. UZGÖRÜR, G. — — — — — — — Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine KARDEŞÇE, H. SEVİNME, I. AYRINTI, 6 73 63 54 71 30 23 gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı J. LİR. sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa F. “Ömür …………….. Kahvehanesi” Metin: Gerçek sevgi, karşı tarafın bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların (Nazlı Eray kitabı) bireyselliğine ve özgür kararlarına saygı karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Güneş Çarpması adlı kitabın duymayı gerektirir. (Lara Tuksal) yaratıcısının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı kitaptan bir metin ortaya çıkacaktır. — — — — — — Geriye kalan harfleri de siz tahmin ederek metni oluşturun. 66 45 9 69 22 25 22 Şubat 2024 9