Katalog

PROF. DR. MUHAMMED NUREDDİN’DEN ‘Tepeden Tırnağa Nâzım Hikmet (1902-1963)’ Nâzım Hikmet’le ilgili dünya dillerinde yazılan Muhammed Nureddin’in, Nâzım Hikmet’i giriş ve kitaplara Arap dünyasından yapılan yetkin bir sonuç bölümlerinin yanında 7 ana başlık altında araştırma daha eklendi: Tepeden Tırnağa Nâzım incelediği kitabı, başka dillerden Nâzım Hikmet’le Hikmet (1902-1963), Arapça adıyla ilgili yapıtları, makaleleri, söyleşileri taraması ve Nâzım Hikmet: Min Kimmeti’r-re’si Hattâ Nâzım’ın zengin hayat hikâyesini şiirleriyle de Ahmasi’l-kademeyni (1902-1963). ilişkilendirerek aktarması bakımından önemli bir kaynak olma özelliğini taşıyor. Kitabın yazarı Prof. Dr. Muhammed Nureddin. Türkiye’nin yakın tarihi, siyasi tarih, kimlik ve 390 sayfadan oluşan Tepeden Tırnağa Nâzım aidiyet problemleri, modernizm, din-siyaset ilişkisi Hikmet (1902-1963), Beyrut’ta elFarabi Yayınevi gibi geniş yelpazede incelemeler ile makalelerin etiketiyle 2022’de yayımlanmış. 1980’li yıllarda yanı sıra modern Türk edebiyatı ile Türk şiiri Nâzım Hikmet’in tüm şiirlerini, Fadıl Lukman alanında da yapıtlar kaleme almış ve Arapçaya çevirisiyle 6 cilt halinde Arapça yayımlayan da aynı çeviriler yapmış önemli bir akademisyen. yayınevi. NECATİ SIDKI’NIN GÖZÜNDEN MEHMET HAKKI SUÇİN NÂZIM Necati Sıdkı, Nâzım’ı şöyle tanımlı- ÖZDEMİR İNCE’YE TEŞEKKÜR yor: “Uzun boylu, sarı saçlı, kızıl ten- Nâzım Hikmet’le ilgili dünya dille- li ve mavi gözlüydü. Çok hareketli ve rinde yazılan kitaplara Arap dünyasın- enerji doluydu. Üstünde golf pantolo- dan yapılan yetkin bir araştırma daha nu ve neredeyse tüm düğmeleri iliklen- eklendi: Tepeden Tırnağa Nâzım Hik- miş bir yelek olurdu.” met (1902-1963), Arapça adıyla Nâzım Necati Sıdkı, üniversitenin kulübün- Hikmet: Min Kimmeti’r-re’si Hattâ de, dersliklerde ve Moskova’nın dış Ahmasi’l-kademeyni (1902-1963). mahallelerinden olan Odlenaya yaz- Öncelikle bu kitaptan beni haberdar lık köyünde Nâzım’la sık sık bir araya eden ve bir nüshasını gönderen değer- geldiklerini ifade eder. Sonra Nâzım’ın li şairimiz Özdemir İnce’ye minnettar- birden ortadan kaybolduğunu söyler: lığımı belirtmek isterim. “Sonradan öğrendim ki sosyalist bir Kitabın yazarı Prof. Muhammed Nu- devlet kurmak istediğini açıkça ilan et- reddin. Yazar, doktorasını Osmanlı ta- tiği için hapse atılmış. Türkiye onun za- rihi alanında yapmış olsa da çalışmaları manında sosyolojik ve tarihi bakımdan yalnızca Osmanlı tarihiyle sınırlı değil. böyle bir atılım yapmaya hazır değildi. Türkiye’nin yakın tarihi, siyasi ta- Dahası fesi şapkayla değiştirme işi, Mus- rih, kimlik ve aidiyet problemleri, mo- tafa Kemal’i oldukça yormuştu. Hal böy- dernizm, din-siyaset ilişkisi gibi ol- leyken İslam ideolojisi yerine ‘bolşevik’ dukça geniş bir yelpazede inceleme- ideolojisini nasıl kabul ettirebilirdi?” (s. ler ve makaleler kaleme almış bir aka- 36-37) Kitapta Nâzım Hikmet’le ilgili il- demisyen. ginç anılara da yer veriliyor. Bunların yanında modern Türk ede- zuları ve Atatürk’le görüşmeleri mercek altına alınıyor. biyatı ve Türk şiiri alanında da yapıtlar NÂZIM’IN DEMİR PARMAKLIKLAR kaleme almış ve yine bu alanda Arapçaya çeviriler yap- 1921-1928 DÖNEMİ ARDINDAKİ 13 YILI VE ÖZGÜRLÜĞE mış önemli bir isim. İkinci bölümde şairin 1921-1928 yılları arasındaki ya- GİDEN YOL... 1985’ten emekli olduğu 2018 yılına kadar Lübnan şamı ele alınıyor. “Şiir Devrimi” başlığını taşıyan üçüncü bölümde ya- Üniversitesi’nde Türk dili ve tarihine dair dersler vermiş. Vâlâ Nureddin’le birlikte eğitim görmek üzere Moskova’ya zar, Nâzım’ın 1928-1937 yılları arasındaki yaşamına ve Anadili Arapçanın yanı sıra Türkçe, Osmanlı Türkçe- gitmeye karar vermeleri, bu süreçte yaşadıkları ve Moskova’da özellikle de Türk şiirinde yarattığı enerjiye odaklanıyor. si, Fransızca, Bulgarca, Rusça ve İngilizce bilen Nured- Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi’ne kayıt süreçleri, 1938-1950 yılları arasını irdeleyen dördüncü bölüm- din, 2000 yılından bu yana Beyrut Stratejik Araştırmalar Moskova’ya geliş gidişleri ve bu esnada tanıdığı kadınlar de ise Nâzım’ın 13 yıl demir parmaklıklar ardında geçen Merkezi’nin müdürlüğünü yürütüyor. ayrıntılarıyla anlatılıyor. ömrü, bu sırada yaşanan gelişmeler, hapisten çıkması Yazarın 390 sayfadan oluşan Tepeden Tırnağa Nâzım Kitabın ikinci bölümünü okurken Kudüs doğumlu bir için ulusal ve uluslararası düzeydeki çabalar anlatılıyor. Hikmet (1902-1963) kitabı, Beyrut’ta elFarabi Yayınevi Arap komünist olan Necati Sıdkı’nın Sosyalist Hikâyeler “Özgürlüğe Giden Yol” başlıklı beşinci bölümde şairin etiketiyle 2022 yılında yayımlanmış. adlı anı kitabı aklıma geldi. 1950-1951 yılları arasında yaşadıkları mercek altına alınıyor. 1980’li yıllarda Nâzım Hikmet’in tüm şiirlerini, Fadıl Filistin sosyalist hareketine katılan Necati Sıdkı, Doğu Nâzım’ın açlık grevine girme kararı, bu karardan onu Lukman çevirisiyle 6 cilt halinde Arapça yayımlayan da Emekçileri Komünist Üniversitesi’nde eğitim almak üze- vazgeçirme çabaları, hapisten salıverilmesi ancak bir sü- aynı yayınevi. re macera dolu bir yolculuktan sonra Moskova’ya ulaşı- re sonra onu askere alma çabaları sonucu ülkeden çıkma NÂZIM HİKMET VE VÂLÂ NUREDDİN’İN yor. O sırada Nâzım Hikmet ve Vâlâ Nureddin de bu üni- planı irdeleniyor. versitede eğitim görüyorlar. ATATÜRK’LE GÖRÜŞMELERİ 1951-1960 arasındaki yıllarına odaklanan altıncı bö- Sovyetler Birliği dışından gelen öğrencilerin kaldığı lümde Nâzım’ın Moskova’ya kaçış serüveni, Doğu ve Muhammed Nureddin, Nâzım Hikmet’i giriş ve sonuç bölümlerinin yanında 7 ana başlık altında inceliyor. yurtta, her milletten öğrenci toplulukları bulunmakta ve Batı Avrupa seyahatleri, bu seyahatler esnasında karşı- zaman zaman çeşitli etkinlikler gerçekleştirmektedirler. Birinci bölümde 1902-1921 yılları arasındaki süreçte laştığı şairler, aşk ve evlilik hayatı, zaman zaman Sovyet şairin çocukluğu, ailesi, eğitimi, ilk şiir deneyimleri, Vâlâ Nâzım Hikmet başkanlığındaki Türk topluluğu da yurdun sisteminin totaliter uygulamalarına karşı çıktığı için ya- Nureddin’le birlikte Kurtuluş Savaşı’na katkı verme ar- en aktif topluluğudur. şadığı sıkıntılar vb. hususlara değiniliyor. >> 8 22 Şubat 2024