Katalog

ve Japonya ormanlarında onlar için yiyecek arayan insanları duyanların da, araştırmacıların da profesyonellerin ve amatör- timleri keşfedilmeye hazır bekliyor. Matsutake mantarı bunun bulmak üzere dünyayı dolaşıyor. Onu hep yollarda görüyoruz lerin de ilgi duyabileceği bir yapı bu. Araya kısa hikâyelerin için harika bir başlangıç noktası. Onun hakkında ne kadar çok kitabın sayfaları boyunca. Bu yönüyle bir yol hikâyesi olarak alındığı, okuyucuyla doğrudan teması esas alan ve konuyu şey öğrenirsem öğreneyim, beni şaşırtmaya devam ediyor.” canlı örneklerle zenginleştiren bir biçemi var. Ediyor çünkü matsutake yaşam doğuruyor. Tsing gibi ün- da okunabilir elbette, doğanın yeniden doğuşunun yolculuğu Kapitalizmin bıraktığı enkaza ilişkin Tsing’in yaktığı lü bir antropolog için doğanın kendini yenilemesinin simge- bu. Yanı sıra buna eşlik ve tanıklık eden insanların hikâyeleri… umut ışığıyla gelelim sona… si haline gelmiş. Ama şundan emin olmakta fayda var; do- KAPİTALİZMİN BIRAKTIĞI ENKAZA İLİŞKİN “Bugün dünyanın dört bir yanı enkazlarla kaplı. Yine de, ğanın mucizelerinin sonu yok. Sadece Tsing’in de belirttiği TSİNG’İN YAKTIĞI UMUT IŞIĞI! ölü ilan edilmiş olmalarına rağmen bu yerler hayat dolu ola- gibi merakla peşinden gitmek gerek. Kitabın tüm dünyada çokça ses getirmesinin ve çok satma- biliyor. Terk edilmiş kaynak sahaları, bazen çoktürlü ve çok- Dünyanın Sonundaki Mantar, yıktıklarını yeniden inşa et- sının en önemli nedenlerinden biri arasında da sayabiliriz bu kültürlü yeni bir yaşama kucak açabiliyor. Küresel bir güven- me zamanının gelip çattığını söylüyor herkese. Bu anlamda durumu. Anna Lowenhaupt Tsing, dünyaca tanınmış önemli cesizlik ortamında, bu enkazların içinde yaşam aramaktan matsutake mantarları da çam ormanları ve diğer insan olma- bir antropolog. Dünyanın Sonundaki Mantar da onun en özel başka seçeceğimiz yok. Atmamız gereken ilk adım, merakımı- yan canlılar, insan kimliği ve uygulamaları da dahil olmak çalışmalarından biri. Fakat Tsing bu kitabında herkesin bir ye- zı yeniden canlandırmaktır. İlerleme anlatılarının basitleştir- üzere dünyaları şekillendiren kişiler de çok daha fazla itiba- rinden yakalayabileceği bir yapı kurmuş. Konuya sadece merak melerinden azade, yamalılığın birbirinden çeşitli düğüm ve ri- rı hak ediyor. n ‘Neden Yazıyorum’: George Orwell’in edebi dünyasına bir giriş! Usta İngiliz yazar George Orwell’in, Neden Yazıyorum (Çeviren: Kübra Bodur / Timaş Yayınları) adlı kitabı yazarın denemelerinden bir seçki olarak yazarın çeşitli edebiyat yapıtları ve yazarlara ilişkin fikirlerini derin bir içerikle sunuyor. 1984, Hayvan Çiftliği, Burma Günleri ve Paris ve Londra’da Beş Parasız gibi kült yapıtlarının ardından yatan deneyimlerini ve esin kaynaklarını açımlıyor. İsmini aldığı “Neden Yazıyorum” da dahil olmak üzere 16 denemesinden oluşan kitap, postmodernist yazarın 1930’lar ve 40’lardaki siyasi ideolojisinin gelişimi, Burma’da geçen günleri ve İngiliz dilinin çürümesi hakkındaki kişisel tartışma ve iddiaları da dahil olmak üzere gözlemleri ile içgörülerini ayrıntılı bilgi ve dipnotlar yoluyla da ortaya koyuyor. Koestler, Siyaset, Edebiyata Kar- denemesi “Kitapçı Anıları”nda ise son zamanlarda oldukça KÜBRA BODUR şı: Güliver’in Gezileri’nin İncele- revaçta olan kitapçıların anılarını ve farklı okuyucu-müşteri mesi, Lear, Tolstoy ve Soytarı”. profillerini anlattığı yapıtlara adeta öncü oluyor: sta İngiliz yazar George Distopik kurgunun başlıca ya- “Sahafta çalışırken -böyle bir yerde çalışmadıysanız se- Orwell’in (1903-1950) zarlarından kabul edilen Orwell, vimli, yaşlı beyefendilerin ucu bucağı olmayan deri ciltli ki- U yazar olma yolundaki bu kitabında ilk şiirlerini tamam- taplar arasında gezindiği cennet gibi bir yer olarak hayal kişisel yolculuğunu ayrıntılarıyla ladığını, kısa öykülerde elini de- anlatan bir deneme olan “Neden etmek pek kolaydır- beni en etkileyen şey, gerçekten kitapse- nediğini yazdığı ve sonunda tam Yazıyorum”, ilk olarak ilk baskısı ver insanların enderliğiydi. Dükkânımızın son derece ilginç donanımlı bir yazar olmadan ön- 1945 yılının Ekim ayında yapmış bir stoku vardı, yine de müşterilerimizin yüzde onunun bile ce zihninde kendisi hakkında sü- İngiliz Gangrel dergisinin 1946 iyi bir kitabı kötü bir kitaptan ayırt ettiğinden şüpheliyim. rekli bir “hikâye” sürdürdüğü bir Yaz sayısında yayımlandı. İlk baskı züppeleri, edebiyat aşıklarından çok daha yay- tür mini otobiyografi sunuyor. Gangrel, yalnızca Birleşik gındı, ancak ucuz ders kitapları için pazarlık yapan doğulu Olgunlaşmamış aşamalarda ta- Krallık’ta yayımlanan, editörlü- öğrenciler daha da çoktu. Hele yeğenlerine doğum günü he- kılı kalmaktan kaçınmayı önce- ğünü J. B. Pick ve Charles Ne- diyesi arayan kararsız kadınlar en sık rastlananlardı.” lese de şüphesiz yazarlığın erken ill üstlendiği kısa ömürlü, 4 aylık etkilerinden bütünüyle kaçınması bir edebi dergiydi. 21 peniye sa- BİR KİTAP ELEŞTİRMENİNİN İTİRAFLARI! yazma dürtüsünü öldürmek ola- tılıyor, edebiyat, şiir, müzik, fel- Kendini bir yazar ve kitapçı olarak görmesinin yanı sıra çok caktı. “Neden Yazıyorum” adlı sefe konularında makalelere yer iyi bir okuyucu olarak kitaptaki diğer denemelerinde yer ver- denemesinde tam da bu bağlamda veriyordu. Londra merkezli der- diği yapıt ve yazarlara bir eleştirmen gözüyle bakıyor: nedenlerini gruplandırmadan ön- gi, 3 aylık periyotlarla 1 yıl bo- “İzmaritler ve yarısı boş çay fincanlarıyla dolu soğuk ce şöyle bir giriş yapıyor örneğin: yunca toplam 4 sayı yayımlandı. ama havasız bir yatak-oturma odasında, güvelerin yediği “Geçmişime dair tüm bu bilgile- Bu sayılarda Alfred Perles, pijamaların içinde bir adam çürük çarık bir masada otur- ri veriyorum çünkü bir yazarın er- Henry Miller, Robert Simpson, muş, etrafını çevreleyen tozlu kâğıt yığınları arasında dakti- - ken gelişimi hakkında bir şeyler bil Neil M. Gunn, Rayner Heppens- losuna yer bulmaya çalışıyor. meden onun güdülerini doğru de- tall ve George Orwell gibi ünlü Kâğıtlar atılamaz çünkü çöp sepeti çoktan dolmuş. Ayrı- ğerlendirebileceğimizi düşünmü- yazarların makalelerinin yanı sıra ca, yanıtlanmamış mektuplar ve ödenmemiş faturalar ara- yorum. Yazarın meselesi yaşadığı Lawrence Durrell, R. S. Thomas, sında bir yerlerde, bankaya ödemeyi unuttuğundan nere- çağa göre belirlenecek -en azın- James Kirkup ve Kenneth Patc- dan bizimki gibi çalkantılı, dev- deyse emin olduğu iki ginelik bir çek olabilir. Adres defteri- hen gibi şairlerin şiirleri de yer aldı. rimci çağlarda bu böyledir- ama yazar daha yazmaya başla- ne girilmesi gereken adresleri olan mektuplar da oradadır. İskoçça’da “aylak” anlamına gelen Gangrel’in editörle- madan, hiçbir zaman tamamen kurtulamayacağı duygusal bir O adres defteri artık kayıptır ve onu arama düşüncesi, hat- rinin, bazı yazarlardan “neden” yazdıklarını açıklamalarını tavır edinmiş olacaktır. istemeleri üzerine Orwell’in “Neden Yazıyorum” adlı dene- ta herhangi bir şeyi arama düşüncesi adamı şiddetli intihar Hiç şüphesiz onun işi, mizacını disiplin altına almak ve ol- mesi, derginin son sayısında yayımlandı. dürtüleriyle boğar.” (“Bir Kitap Eleştirmenin İtirafları”) gunlaşmamış bir aşamada ya da sapkın bir ruh halinde takılıp Yazdıkları yazarın yaşamında kritik bir zamanda mıydı? ORWELL: ‘GEÇMİŞİME DAİR TÜM BU kalmaktan kaçınmaktır. Zira yazar, erken dönem etkilerinden Yoksa her zaman geri döndüğü veya ilhamın geldiği ya da BİLGİLERİ VERİYORUM ÇÜNKÜ..’ tamamen kurtulursa, yazma dürtüsünü öldürmüş olacaktır. duyguların doğduğu yer miydi? Yazma ihtiyacı doğuştan mı Neden Yazıyorum (Çeviren: Kübra Bodur / Timaş Yayın- Geçimini sağlama ihtiyacını bir kenara bırakırsak, yaz- gelir? Eğitimle öğrenilir mi yoksa içgüdüsel bir dürtü müdür? ları) adlı kitap ismini aldığı “Neden Yazıyorum” da dahil manın, en azından nesir yazmanın dört büyük nedeni oldu- Neden Yazıyorum’da tüm bu soruların ve 1935’in sonuna olmak üzere Orwell’in 16 denemesinden oluşuyor: ğunu düşünüyorum. Bunlar her yazarda farklı derecelerde kadar hâlâ bir yazar olup olmama konusunda büyük çekin- “Neden Yazıyorum, Kitapçı Anıları, Kitaplar ve Sigara- bulunur ve herhangi bir yazardaki oranlar, içinde yaşadığı celeri olan birinin yazma yolculuğunu adımlamak ve yalnız- lar, Bir Kitap Eleştirmeninin İtirafları, Romanın Gücü Adı- atmosfere göre zaman zaman değişir.” ca 10 yıl içinde nasıl olup da dünya tarihinin en saygın ya- na, Yeni Kelimeler, Şiir ve Mikrofon, İyi Kötü Kitaplar, zarlarından birine dönüştüğünün yanıtına ulaşmak için Ge- Edebiyatın Korunması, Charles Dickens, Rudyard Kipling, KİTAPÇIDA ÇALIŞTIĞI ZAMANLAR... William Butler Yeats, Mark Twain-Ruhsatlı Soytarı, Arthur Yazarın bir dönem kitapçıda çalıştığı zamanlarını anlatan orge Orwell’in yazı masasına davetlisiniz. n 10 28 Eylül 2023