Katalog

ÜLKER İNCE’DEN ‘GÜL KOKUSUNUN SESİNİ DUYAN NEZİHE MERİÇ’ Nezihe Meriç öykücülüğüne ince dokunuşlar! Gül Kokusunun Sesini Duyan Nezihe Meriç (Eksik Parça Yayınları), öyküseverler ve öykü yazarları için hem içeriden ayrıntılı bilgiler aktarması hem de öykücülüğe ilişkin önemli tespitler içermesi bakımından değerli bir kaynak niteliğinde. Öykücülükte bilinç akışı tekniğini yıllar önce ustalıkla kullanmış, bireyin gündelik yaşamını daha o yıllarda başarıyla mercek altına almış ve Türk öykücülüğüne özgün bir yere sahip Nezihe Meriç öykücülüğünü Ülker İnce’nin kaleminden okumak büyük bir zenginlik. ker İnce, “Ne- ELÇİN SEVGİ SUÇİN zihe Meriç’in İzlekleri” baş- enize açılan bir pencereden dışarıya lığı altında Meriç öykücülüğünün iç odalarına bakmaktadır kadın. Ellerinde dal- alıyor okuyucuları ve titizlikle izleklerin peşi- D galardan daha beyaz bir köpük. Kö- ne düşürüyor. pürttükçe köpürtür yaşamanın inceliğini. So- Mutfaktan dünyaya, dünyadan mutfağa kaklardan, caddelerden, şehirlerden geçer. taşınan öykülerin sayfalarını bir bir yeni- Toplayıp getirir insan yüzlerini eve. Yakın- den çevirirken; yazıldığı dönemin bireyleri- dan bakar sonra onlara. Yakından, yakından, nin günlük hayatın içindeki varoluş çabaları- daha yakından. nı, kaygılarını, korkularını, umutlarını ve her Kimselerin görmediklerini görür çizgilerin- birinin kendi sığınaklarını nasıl inşa ettiklerini de onların. Sevgiyi, sevinci, kederi, korkuyu, ustaca gösteren Nezihe Meriç öyküleriyle bu- umudu görür. Ve gülün kokusunu duyar bi- luşturuyor. rinin nefesinde. Sesini taze, pembe kırılgan. Nezihe Meriç’in yazar kişiliğini merceğe al- Ve kurulayıp ellerini bir telaş yazmaya baş- dığı yazısı ile kitabını tamamlayan lar. Dünyayı mutfağa, mutfağı dünyaya taşır Ülker İnce, kendisinin çevirmiş olduğu Mic- Nezihe Meriç öykülerinde. heal Frayn’ın Kopenhag isimli oyunun uzun- İşte, tam da buradan yakalıyor Ülker İnce, ca giriş yazısından örnekler vererek yazarla- Nezihe Meriç öykücülüğünü ve gülden bir şuyla başlayan kitap, Ülker İnce’nin kısa sunuş girişi ile rın bazen çok daha gürültü patırtı çıkararak kendileri- bakışla açımlıyor onu, Gül Kokusunun Sesini Duyan Ne- devam ediyor. İlkin 1992’de yazılmış Nezihe Meriç’in ni okurların gözlerine sokabilecekken bazen de sessizce zihe Meriç (Eksik Parça Yayınları) ismini verdiği dene- ve incelikle kendilerini ve yaşadıkları toplumu anlatma- “Yapıtlarında Değişen Kadın İmgeleri” başlıklı yazı me kitabıyla. yı tercih edebileceklerine dikkat çekiyor. karşılıyor okuyucuyu. Ardından 1982’de yayımlanmış YAKIN DOSTLUKTAN SÜZÜLEN Gerçek yazarlığın da bunu gerektirdiğini söyleyerek “Cumhuriyet Kuşağının İlk Kadın Yazarı: Nezihe Me- YAZILAR, ANILAR, ANIMSAYIŞLAR... göstermeden anlatmanın gücüne vurgu yapıyor. riç” ve 1979’da yayımlanmış “Nezihe Meriç’in Bir Öy- Kitap, Ülker İnce’nin geçmiş yıllarda Nezihe Meriç Gül Kokusunun Sesini Duyan Nezihe Meriç, öyküse- küsü Üzerine” incelemeleri. öykücülüğü üzerine yazmış olduğu inceleme yazılarının verler ve öykü yazarları için hem içeriden ayrıntılı bilgi- NEZİHE MERİÇ ÖYKÜCÜLÜĞÜNÜN bir araya getirilmesinden ve onlara ilişkin yeni anımsa- ler aktarması hem de öykücülüğe ilişkin önemli tespitler İÇ ODALARI... yışlardan, yorumlardan oluşuyor. içermesi bakımından değerli bir kaynak niteliğinde. 2007’de yaptığı bir konuşma için hazırladığı “Nezi- Hem öykülere ilişkin yazılarında hem de anımsayışla- Öykücülükte bilinç akışı tekniğini yıllar önce ustalık- he Meriç’in Öykücülüğü: “Bunlar Öyküde Yok” başlık- rında Nezihe Meriç ile olan yakın dostluklarından derle- la kullanmış, bireyin gündelik yaşamını daha o yıllar- diği özel anlarını, anılarını ve bu anlardan öykülere ta- lı anı-inceleme yazısında içeriden bilgiler vermeye de- da başarıyla mercek altına almış ve Türk öykücülüğüne şanları da paylaşıyor Ülker İnce. vam ediyor ve yepyeni kapılar açıyor. Nezihe Meriç’e özgün bir yere sahip Nezihe Meriç öykücülüğünü Ülker Feridun Andaç’ın “Söz İkliminden Geçerken” sunu- ait fotoğraflarla okuyucuyu daha da içerilere taşıyan Ül- İnce’nin kaleminden okumak büyük bir zenginlik. n ARISTOPHANES’İN ‘THESMOPHORIA KUTLAYAN KADINLAR’I ESKİ YUNANCA ASLINDAN DİLİMİZDE “Şimdilerde bütün sabahlarımı horia Kutlayan Kadınlar komedyasında da (Çe- Aristophanes’le geçiriyorum. Onda güzel, virenler: Erman Gören, Eser Yavuz / Türkiye İş heyecan verici ve fokur fokur kaynayan bir Bankası Kültür Yayınları) Lysistrata ve Kadın şey var. Ancak edepli bir şey değil bu, ahlaklı Mebuslar’daki gibi yine kadınlar merkezdedir. bir şey de değil, hatta kabul edilebilir bir şey Kadınlar Thesmophoria şenliklerinde bir mah- bile değil, bu düpedüz yüce bir şey.” keme kurup kendilerine yönelik asılsız iddiala- Gustave Flaubert, Correspondance I rından ötürü Euripides’in idamını görüşürler. (Paris, 1973) Euripides de kendisini kurtarmak için “kadın- sı” bir hinlik düşünür. Aristophanes’in “cinsiyet Aristophanes’in (MÖ 450?-MÖ 388?) yaşa- kimliklerini ve rollerini” ele alarak ustalığını gös- mına ilişkin pek kesin bilgiler yoktur. Yazdığı terdiği oyunda bir karakter de olan Euripides’in 40 kadar oyundan sadece 11’i günümüze ulaş- dört tragedyasının parodisi yapılır. mıştır. Kıvrak ve keskin diliyle komedya sa- Tarihin ilk meta-tiyatro örneklerinden biri natının bütün inceliklerini çağının tanıklığıyla olan Thesmophoria Kutlayan Kadınlar, dilimi- kaynaştırmış büyük tiyatro ustasının Thesmop- ze ilk kez eski Yunanca aslından çevriliyor. n 14 21 Eylül 2023