Katalog

HANS FALLADA’DAN ‘Kurtlar Sofrasında’ 20. yüzyıl Alman edebiyatının ünlü yazarı Hans Fallada’nın yapıtları arasında en ön sırada yer alan dev Kurtlar Sofrasında (Çeviren Ahmet Arpad / Ketebe Yayınları) romanı iç ve dış gerilim, acımasız bir gerçekçilik dolu. Anlatım çok özenli. Kahramanları küçük insanlar. Fallada bu yapıtında kendi yaşadıklarını ve deneyimlerini anlatıyor. çekçiliği Kurtlar Sofrasında yapıtında da AHMET ARPAD doruğuna ulaşıyor. Geride bıraktığımız yüzyılın bu çok lmanya’da 1920’li yılların önemli dönemini yaşayan Fallada, karga- başlangıcındayız. İnanılmaz şa içinde geçen 1920’li yıllar için “Her- bir enflasyon tüm ülkeyi al- kes herkese karşıydı, insanlar sadece A tüst ediyor, aileler parçalanı- kendilerini düşünüyordu” der. yor ve kargaşa içindeki bir toplum yavaş Kurtlar Sofrasında bir toplum roma- yavaş çöküyor... nı. Hans Fallada hem karmaşık hem tra- Varlıklı bir ailenin çocuğu olan Wolf- jikomik bir konuyu renkli kişilikli roman gang Pagel evden kaçarak kendini ku- kahramanlarıyla çok canlı ve sürükleyici mara veriyor. Düğününden bir gece ön- anlatmasını başarıyor. ce elindeki bütün parayı rulet masasında Almanya’nın aşırı enflasyon yaşadığı yitiriyor, çaresizlik içinde sevgilisini ve 1923 yılının ikinci yarısında toplum dü- Berlin’i terk ediyor. zeni çöküyor. İlk günlerde 1 Amerikan Alınyazısı onu Berlin dışındaki bir Doları’nın karşılığı 100 bin Mark olur- zengin çiftliğine götürüyor. Pagel bura- ken yıl sonunda 4.2 trilyon Mark’a ulaşıyor! İnsanlar da büyük toprak sahibi soylu bir ailenin nasıl param- tüm birikimlerini bir gecede yitiriyor. parça olduğuna, enflasyon batağına sürüklendiğine ta- aşkta da çok önemli bir rol oynuyor. Fallada bize düzeni bir anda çığırından çıkmış Al- nık oluyor. Edebiyatçı dostu Hermann Broch 22 Kasım 1937 ta- man toplumunu gösteriyor. Kurtlar Sofrasında insanlar Sadece para değil, ahlak da değer yitiriyor, ilişkiler rihli mektubunda Fallada’ya şöyle yazar: bencil. Güçlünün hakkının sıradan insanın hakkından kopuyor, artık mutluluk nedir bilmeyen insanlar yal- “Güzel bir romanı değerli yapan her şey var bu ya- önce geldiği bir toplum oluşuyor, insancıllık yitiriliyor. nızlaşıyor… Paranın çılgın gibi değer yitirdiği dönem- pıtınızda. Sağlam bir temele dayandırdığınız konuyu Hans Fallada’nın katılığın ve bencilliğin öne çık- de insanlar kendilerini, parçalanmaya başlayan toplu- tümüyle ele alıp işliyorsunuz. İnsanlarınız kişiliklerine tığı bu dev romanında insanlar kendi kendilerini yok mun içine düştüğü bataktan kurtarmaya çabalıyor. uygun gelişiyor. ediyor. Yazıldığı günlerde çağının çok ilerisinde kabul Yazar olarak hiçbirini zorlamıyorsunuz, onları ken- BİR DEV ROMAN! edilmesi gereken politik içerikli bir yapıt! Hans Fallada’nın yaşamın gittikçe çılgınlaştığı dilerine bırakıyorsunuz. Yapıt, bir mimar titizliği ile ACIMASIZ BİR GERÇEKÇİ Berlin’de geçen bu yapıtında, Birinci Dünya Savaşı’na yaratılmış. Bir meslektaşınız olarak sizi bu başarınız Fallada “küçük insanların avukatı”ydı. Bu çok nedeniyle kıskanmadım değil...” birlikte gitmiş üç insanın yazgısını ele alıyor. Ünlü yazar Kurtlar Sofrasında (Çeviren Ahmet Arpad önemli yapıtında Almanya’nın zor geçen 1920’li yılla- Fallada bütün romanlarında gerçeklerden yola çıkar. rını kendine özgü acımasız gerçekçiliği ile anlatıyor. / Ketebe Yayınları) romanında toplumun her kesimin- Ona göre boynu bükük küçük insanların uyandırılma- Konusu Berlin ve çevresinde geçen Kurtlar Sofrasın- sı gerekiyor. den seçtiği kahramanlarına bir “resmigeçit” yaptırıyor. Okur, varlıksız soyluları, yarın nasıl yaşayacağını bi- da çok çarpıcı anlatımıyla 20. yüzyıl Alman klasikleri 20. yüzyıl Alman dili edebiyatının bu önemli yazarı lemeyen küçük insanları, subayları, sokak kadınlarını, arasına girmiş bir yapıt. Bir politik roman. Küçük Adam Ne Oldu Sana? ve Herkes Tek Başına Ölür Fallada elini kaldırıp okura öğütte bulunmak, ona kumarbazları, içki bağımlılarını ve karaborsacılarıy- adlı dev yapıtlarında da bu hedefinden vazgeçmiyor. n la Birinci Dünya Savaşı’nın ardından sarsılmış Alman akıl vermek istemiyor. O sadece tanık olduklarını tüm toplumunu sanki içindeymiş gibi yaşıyor. gerçekçiliği ile önümüze seriyor. İnsanlık sevgisi ön Kurtlar Sofrasında / Hans Fallada / Çeviren: Ah- Hans Fallada’nın bilinen olağanüstü toplumsal ger- planda. Bu, Wolfgang Pagel ile Petra Ledig arasındaki met Arpad / Ketebe Yayınları / 1232 s. / 2023. JULIAN YOUNG’DAN ‘NIETZSCHE’ retken hayatı boyunca Hıristiyanlıkla bütün- celerini döneminin bağlamına (Prusya militarizminin, leşmiş Batı kültürüyle boğuşan Friedrich Darwinci bilimin, antisemitizmin, gençlik ve özgürlük Ü Nietzsche’dir (1844-1900), bu kültüre bir iti- hareketlerinin yükselişi) yerleştirdiği, razdan ibaret olan külliyatını, kimi zaman Bülent O. Doğan’ın dilimize çevirdiği yıkıcı ve sert, kimi zaman yumuşak ve in- ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları celikli ama her zaman çarpıcı üslubuyla tarafından yayımlanan Nietzsche adlı bu kaleme almıştır. en kapsamlı biyografide, bahtsız filozofun Felsefesinin temeli, ne kadar kökleşmiş yaşamını tüm boyutlarıyla anlatıyor. olursa olsun, insanın coşkun enerjisini Lou Salomé’ye duyduğu umutsuz aşkın engelleyen her türlü öğretinin sorgulanıp kişiliği üzerindeki yakıcı etkisini dile getiri- ayıklanması ve bunun yerine “hayatın yor, 44 yaşında aklını yitirmesinin sebeple- olumlanması”dır. rini anlamaya çalışan Young, Nietzsche’nin Bu kapsamda Apollon-Dionysos ikiliği, güç ölümünün ardından düşünsel mirasına el istenci, bengi dönüş, üstinsan gibi anahtar koyan kız kardeşi tarafından çarpıtılarak kavramlar eşliğinde oluşturduğu felsefesinde Nazizme felsefi payanda haline getirilen ve kendini Deccal ilan edip Tanrı’nın öldüğünü bu prangadan ancak on yıllar sonra kurtu- ileri sürerek Zerdüşt kimliğiyle Batı kültürünü lan yapıtlarını, tüm alt anlamlarıyla birlikte ıslah etmeye girişmiştir. titizlikle ele alıp inceliyor. n 19-20. yüzyıl Alman felsefesi uzmanı olan yazar Prof. Julian Young, Nietzsche’nin yaşamı ve felsefesine Nietzsche / Julian Young / Çeviren: Bülent O. Doğan ilişkin bugüne kadar yazılmış, büyük filozofun düşün- / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / 968 s. / 2023. 16 17 Ağustos 2023