Katalog

MERHABA 0’lı yıllarda bir durgunluk dö- nemine girmiş öykücülüğü 6 yeniden canlandırdı. Parasız Yatılı (1971) ile 1970’lerdeki öykü- cülüğe damgasını vurdu. Edebiyat dizgemizdeki İlk kitaplarında kötü yola düş- müş kadın ve kızların, çöken bur- juva ailelerinin, yoksulluk ve yal- nızlıkla boğuşan kadın ve çocuk- çocuk ve gençlik tiyatrosu ların, yeni ortamlarda bunalan ve yurt özlemi çeken göçmenlerin dramlarına sevecenlikle yaklaştı. Kişileri derinlemesine inceleyerek anlatımını ayrıntılarla besledi. Sevda Dolu Bir Yaz’dan yıllar sonra yayımlanan, usta anlatımıy- la bir okuma şöleni niteliğindeki üç uzun öyküsünün yer aldığı yeni kitabı, Cumhuriyetin ilk yıllarında Erenköy’de bir köşkte üç kız kar- deş arasında yaşanmış kıskanç- lıklar, çatışmalar ve kırık bir aşkın hikâyesi Akim Sevgilim ile okuyu- cularla buluştu. Türk öykücülüğünün usta kale- mi, öyküyü canlandıran Füruzan kapağımızda. Kemal Gündüzalp ÇOCUK TİYATROSU NİYE VAR? Nilbanu Engindeniz, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel ve Çiğdem Ülker’in yazıları... Çocuk tiyatrosu için modernleşme sürecinde, çocuğun Sanatlar Fakültesi Tiyatro Oyunculuk Bölümü’nden mezun Üçüncü sayfamızda, edebiyat ayrı bir özne olarak ele alınıp onun kendisini kendisiyle dizgemizdeki çocuk ve gençlik ti- oldu. Yüksek lisansını Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar karşılaştırma için oluşturulan bir alandır ya da olması gere- yatrosu yapıtlarını incelediği yazı- Fakültesi’nde “Yaratıcı Drama ve Çocuk Tiyatrosu” üzerine sıyla Necdet Neydim yer alıyor. ken bir beklentinin tanımlamasıdır da diyebiliriz. yaptı. Daniel Holiger ve Marlise Krause’den tiyatro pede- Başlangıçta toplumun moderniteyle tanışıklığını kolaylaş- Feridun Andaç, insanlığın ve yer- gojisi, yaratıcı drama ve claun dersleri aldı. yüzünün “dert”lerini, itirazlarını gür tırmak için uyarlama yoluyla taşınan çocuk tiyatrosu süreç İzmir, Ankara ve İstanbul’da yaklaşık 40 kadar özel ve içinde temel amacından uzaklaşıp salt bir eğlence aracına sesle, net bakışla anlattığı yapıtlarıy- devlet okulunda yaratıcı drama ve tiyatro öğretmenliği la Toni Morrison’u merceğe alıyor. dönüşmüş ve bu nedenle dilsel ve görsel estetiğini yitirmiştir. yaptı. Ayrıca İngiltere, İtalya ve Suriye’de çocuklarla yara- Geleneksel olarak baktığımızda bu alan çoğunlukla ma- Adnan Binyazar, dil, tarih, kültür tıcı drama çalışmalarında bulundu. yansımalarıyla, tarih boyu Türk- sallardan sahneye uyarlanan metinler olarak karşımıza çıkar. Çocuklar ve yetişkinler için yazdığı tiyatro oyunları, Dev- çenin gelişimi, geçirdiği evreleri, Ya abartılı bir sahneleme ya da salt çocuklara seslenen ve let Tiyatroları, Şehir Tiyatroları ve özel tiyatrolarda defa- Atatürk’ün Türk Dil Kurumu’nda- onları biçimlendirme amacını öne çıkaran ve oyuncunun he- larca sahnelendi. Çocuklar için yazdığı masal kitapları ve ki etkinlikleri, yaşayanların aktar- def kitlesiyle doğrudan iletişimine dayalı bir kurgudan oluşur. oyun kitapları da bulunmaktadır. dıklarını ve tanıklıklarını paylaştığı Çocuk tiyatrosunun özellikle okullardaki yerini yaratıcı dra- Bu alanda hiç geri çekilmeden eserler yayımlayan Mitos Dil Kimliktir kitabı merkezinde dilin maya bıraktığını görüyoruz. Bunun çocuğun düşünce ve düş Boyut Yayınevi’ni de anmadan geçmemek gerek. Mitos Bo- kaynaklarına iniyor. dünyasına katkısını reddetmek mümkün değil ama tiyatro yut, tiyatro dünyasına hem zaman nitelikli eserler sunmuş ve Gamze Akdemir, usta gazeteci kültürüne dönük katkısını değerlendirmek ve çalışmaları bu- sunmayı sürdürmektedir. Örnekleri çoğaltmayı okurlara bı- ve yazar Mine G. Kırıkkanat ile ka- na dönük olarak geliştirmek önemlidir diye düşünüyorum. rakarak emektarlara dikkat çekmiş olmayı diliyorum. lemini ilk göz ağrısı mizahla donat- Yaratıcı drama çalışmalarının öncülüğünü tiyatro eğitimi tığı, gazetemizin Ciddiyet köşesin- almış kişilerin yapmasının bu konudaki beklentileri güçlen- GENÇLİK TİYATROSUNUN VARLIĞI ÜZERİNE de yayımlanan yazılarından oluşan dirdiğini söyleyebiliriz. Gençlik Tiyatrosu dediğimizde akla ergenlik ve gençlik ve İzel Rozental’in çizimleriyle sunu- Öğretmenlerin de aynı eğitimlerden geçerek bu sürece dönemlerinin sorunlarına dönük yazılmış ve oynanmış me- lan, hem nalına hem mıhına vurduğu katkı sunuyor olmaları da çocukların kendilerini gerçekleş- tinler gelmelidir. Bu alanda yazılmış eserlerin varlığını sor- çağdaş hicviyesi Şahsıma Ait Ada: tirebilecekleri bir dünya bulabilmeleri anlamına geliyor. gularsak eğer bu tür eserler Batı edebiyatı dizgesinde faz- Mikronezya’yı konuşuyor. Yine de yazılı metinlerin eksikliğini gidermek; kültürel lasıyla karşımıza çıkarlar. Y. Bekir Yurdakul, “Cumhuriyet’le bağlamda üretilmiş ve basılı ürünlere dönük arayış bitme- Türk edebiyatı dizgesinde tiyatro oyunlarının çeviri ve te- doğan sabahlar!” ve “Saya Saya yecektir çünkü kalıcılığı sağlayan metinlerdir. lif varlıkları yadsınamaz bir gerçektir. Çeviri, uyarlama, yerli Varalım Oyuna!” başlıklı yazıların- oyunlar sahnelenmekte ve izleyiciyle buluşmaktadır. ÇOCUK TİYATROSUNA EMEK VERENLER da, Şermin Yaşar ile İlber Ortaylı’nın Ancak Türkiye’de tiyatrolarda sahnelenen oyunlar ara- Bu arada, alana yoğun emek vermiş, araştırma çalışma- Cumhuriyet’in İlk Sabahı ve Sümey- sında gençlik oyunu olarak ele alınabilecek çeviri ve telif ları yayımlamış, oyunlar yazmış ve oynamış kişilerden söz ra Güzel’in Saymadan Duramam adlı metinlerin varlığının yeterliliğinden söz etmek çok güçtür. etmek istiyorum. Bunu aynı zamanda çocuk tiyatrosunun kitaplarını merceğe alıyor. Okullarda öğrencilerin sergilediği oyunların da yetişkin emektarlarını anımsatmak ve bu alandaki çalışmalara dik- Mustafa Başaran’ın hazırladığı edebiyatından alınmış ve sahneye uyarlanmış metinler ol- kat çekmek için yapıyorum. Bulmaca ile düşün trafiği sürüyor! duğunu görürüz. Gençliğe yönelik tiyatro eseri olarak ya- Çocuk tiyatrosuna araştırmacı ve akademisyen olarak Düzeltme ve özür: Geçtiği- zılmış metinler çoğu zaman sakıncalı bulunabilmekte ve emek veren Nihal Kuyumcu, doktora çalışmasından baş- sahnelenmesi engellenmektedir. miz hafta yayımladığımız “Yama- layarak bu alana önemli çalışmalar kazandırmıştır. Çocuk da Torajir¯o’dan Japon Aynasından Gençliğin hâlâ tehlikeli bir kitle olarak görülmesi ve bu tiyatrosunu önemsemiş ve gelişmesi için hem sivil top- Resimli Türkiye Gözlemleri” baş- nedenle ona dönük üretilen çoğu eserin sakıncalı görüle- lum çalışmaları yapmış hem de bilimsel çalışmalarla bu- lıklı yazıda kitabın çevirmeninin is- rek engellenmesi dahası, bu çalışmaların desteklenmesi nu desteklemiştir. Yazar ve oyuncu olarak adını anmadan mi Selim Karahasanoğlu olarak ya- geçemeyeceğim Sevgi Sakarya Cengiz, İstanbul Üniversi- bir yana varlığına bile tahammül edilmemesi geleneği son zılmıştır. Doğrusu Selçuk Esenbel tesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nün ardından, elli yılımızı etkileyen bir süreç olmuştur. Edebiyat, müzik ve olacaktır. Düzeltir, özür dileriz. görsel sanatlar bundan ayrı ayrı nasiplenmişlerdir. çocuklara ve büyüklere yönelik oyunlar yazdı, oynadı. 31 Temmuz 2011 günü çok genç yaşta aramızdan ayrıldı. Gençliğin gençliğinin geri verilmesi umuduyla… n İyi okumalar... l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Alev Coşkun l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Sorumlu Müdür: Aslan Yıldız l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Uets: 25999 - 15079 - 37611 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet KITAP gazetesinin ücretsiz ekidir.