Katalog

Cumhuriyet’le doğan sabahlar! Cumhuriyet’in İlk Sabahı, hayatın içinden seslenen kurgusu, hikâyesinin yüreğine sinen ağrıya, kedere, acıya, üzüntüye karşın anlatının her anında taşıdığı umut ve ona eşlik eden gülümsemeyle aslında hayatı bütün yanlarıyla anlamaya ve yaşamaya çağıran da bir yapıt. liği yanında “savaş” ve “barış” olguları için çizdiği yakla- Gitmiş midir ki savaşa? Cepheyi nasıl bilir anası böy- Y. BEKİR YURDAKUL şımla da benzer yapıtlar hakkındaki bütün önkabulleri- lesine yalın? Oğlunun sorusuna verdiği yanıt belki de bu mi daha ilk satırlarında geride bırakarak bir solukta oku- yapıtın asıl derdini, bir yanıyla da “zafer”i getiren “sat- eçmişe, tarihsel bağlamda özel anlam taşıyan duğum bir yapıt oldu. hı müdafaa”yı fısıldar bize: “Onlar cephede savaşıyorlar, dönem(ler)e yönelik, hele ki metni yazanın ya biz burada. Bütün memleket savaşta. Senin çıplak aya- G da yazdıranın gönlünden / küçük penceresin- BİTMEYEN SAVAŞ YILLARI ğın da savaş, aç karnın da savaş.” den bakan yapıtlar pek ilgimi çekmez. Bunun bir ne- Geçen yüzyılın ilk çeyreğindeyiz. Osmanlı’nın batmak Cumhuriyet’in İlk Sabahı, hayatın içinden seslenen kur- deni bu yapıtları genellikle “yanlı” buluşumsa bir nede- üzere olduğu dönem. Balkanlar’dan Ortadoğu’ya, nere- gusu; hikâyesinin yüreğine sinen ağrıya, kedere, acıya, ni de tutturulan dilin yavanlığı, tatsızlığı hatta alabildi- deyse Anadolu’nun her karışında süren, bitmek bilme- üzüntüye karşın anlatının her anında taşıdığı umut ve ona ğine didaktik oluşudur. yen savaş. Halkın yokluk ve yoksunluk içinde kıvrandı- eşlik eden gülümsemeyle aslında hayatı bütün yanlarıyla Konuyla ilgili, araştırma-inceleme türünden yapıtlar ğı o karanlıkta doğan Cumhuriyet… anlamaya ve yaşamaya çağıran da bir yapıt. bir yana, kurgusal bir çalışmanın da okuru, “bilgisiz, öğ- Son işgal yıllarına, yurt mücadelesine, Cumhuriyet’e Sözcüklerin gücüyle o acılı yıllara farklı pencereden renmeye muhtaç” konumuna çivilemesi beni o metin- giden yolda yaşanan büyük halk dayanışmasına, babam bakan Şermin Yaşar’ın usta anlatımına Gökçe Akgül’ün den fersah fersah ötelere savurur. Demem o ki yazınsal cepheden dönse umuduyla büyüyen bir çocuğun gözün- nefis çizgileri, İlber Ortaylı’nın tarihe düştüğü notlar eş- yapıtlar, konusunu yakın tarihten de alsa, okura yaza- den bakıyoruz Cumhuriyet’in İlk Sabahı’nda… lik ediyor. Kendinizi o günlerin karışıklığında ama o sa- rın “doğruları”ndan arınmış bir sesleniş tutturmalı, onu Ne yiyecek ekmeği vardır o çocuğun / o çocukların ne hici karakterlerin yanı başında hissetmek ve daha faz- dilin sıcaklığıyla harmanlayıp düşünmeye çağırmalıdır. de giyecek çarığı; her şey eksik, her şey yarım… Ana- lası için çevirin sayfaları… n İşte Cumhuriyet’in İlk Sabahı, kendini incelikle du- sı bulup buluşturup bir tas çorba çıkarabilmişse öğüne, yuran dil tadı, kurgusunun açtığı pencereyle bütün bir Cumhuriyet’in İlk Sabahı / Şermin Yaşar-İlber “Askerin cephede yiyecek ekmeği yok…” diyerek ya- Anadolu’ya bakmamızı sağlayan anlatımı, kahraman ve rı aç kalkılır sofradan… Uydurulmuşsa bir çift çarık, yi- Ortaylı / Resimleyen: Gökçe Akgül / Kronik Kitap / karakterlerinin hayatın içinden seçilmiş oluşu ve sahici- ne cephede yalınayak savaşan asker düşer gönüllere… 120 s. / 9+ / 2023. Saya Saya Varalım Oyuna! Öğretmen dostlar ve sevgili öğrenciler, sıkıcı bir sürece dönüşen okul yıllarını oyunların kucağında unutulmaz kılmaya doğru evirmeye varsanız Sümeyra Güzel’in yapıtları birer dolunay gibi bekliyor kapınızda; unutmayın. attığımız küçük büyük her adımda bizimledir olsam, matematiği yeni baştan şu oyunlar matematik. Peki, ne olurda çoğumuz için içinde yitip gittiği yerde tanısam hevesine bir anda kocaman bir sorun yumağına kapıldım. dönüşür ilişkimiz? ÖZÜNDE OYUN VAR BU YAPITLAR ÇOĞALSIN! Okullarımızın “zor” öğretmenleri matematikçi Ne zaman aklıma bu olup bitenler gelse dostlarla hep paylaştığım bir şey var: Dersinizi, Y. BEKİR YURDAKUL matematiğin bizden böylesine küs gezmesini özünde var olan şiirin ve oyunun arkadaşlığıyla biraz da öğretmen tutumlarına bağlarım işleseniz/ verseniz… nların hayatımıza girmesi bir bakıma eşzamanlı- desem yanlış olmaz. Her adımda, her düzeyde saklı oyunu dır desem yeri var. Gözümüzü açtığımız şu ko- Son yıllarda bu gerçeğin tersine çocuklarınızla bir keşfetseniz… Genellikle O caman (Aslında pek de kocaman sayılmaz ya çevrilmesine kafa yoran öğretmenlerimizin sınıfın çoğunluğu için “dert” olan gündelik neyse…) dünyada ilkin ses olur, başlarlar bizimle birlik arttığını, matematikle yolculuğun da aslında oyun arkadaşına dönüşse matematik… koşmaya… Derken çok sürmez, bir de “yazılı” halleriyle çoook eğlenceli olduğunu söyleyen yapıtların görünürler gözümüze… çoğaldığını gözlemek çocuklarımız adına sevindiriyor beni. Siz daha az yorulsanız, çocuklarınız da zevkli dakikalar Tahmin ettiğiniz gibi “harfler” ve “rakamlar”dan söz Bu yapıtlar arasında, Sümeyra Güzel’in bana da derin içinde zil sesini bile duymasalar… ediyorum. Aslında harflerin sözcüklere dönüşmesi gibi gülümsemeler armağan eden yapıtları başta geliyor. Sıkıcı bir sürece dönüşen okul yıllarını oyunların rakamların da sayılara dönüştüğünü kimse söylemese Bir Matematik Hikâyesi, hemen ardından sökün eden Ben kucağında unutulmaz kılmaya doğru evirmeye de derinden derine duyumsarız sanki. Bu Problemleri Çatır Çatır Çözerim kitaplarını okuyunca varsanız Sümeyra Güzel’in yapıtları birer dolunay gibi Dahası, sayılar birkaç adım öne bile geçer “okullu” Güzel’in bu dizinin arkasını getireceğini tahmin etmek bekliyor kapınızda; unutmayın. n oluncaya değin biz. hiç de zor değildi. Saymadan Duramam / Sümeyra Güzel / Sonra bir şey olur ne olursa, sözcükler ne denli naif Nitekim Saymadan Duramam, Gökçe Yavaş Önal’ın Resimleyen: Gökçe Yavaş Önal / Tudem Yayınları / ne denli gülücüklü dolaşmaktaysa dünyamızda sayılar enfes desenleri eşliğinde çıkageldi işte. aksine bir yol tutturur ya da belki de bize öyle gelir. Oysa Bu üçüncü yolcuyla tanışınca da alfabelik çocuk 96 s. / 7+ / 2023. 6 Temmuz 2023 10 Desen: Gökçe Yavaş Önal