Katalog

Aydınlanma bilgemiz Hıfzı Topuz 100 yaşında! Yaşama başladığı günden (25 Ocak 1923) bu yana 100 yılı geride bıraktı Hıfzı Topuz. İnsan ve yurttaş kimliğine eklediği hukukçu, gazeteci, iletişimci, öğretim üyesi, yazar, tarihçi, romancı kimlikleriyle Cumhuriyet aydını olmanın bilinci, sorumluluğu, duyarlılığı ile yaşadı. 1947 yılında başladığı gazeteciliğini yıllarca sürdürdü. 1948’de bitirdiği İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden sonra Strasbourg Üniversitesi’nde devletler hukuku ve gazetecilik yüksek lisansı ve doktorası yaptı. Kitaplarıyla dünyanın, ülkemizin, tarihin özgürlüğe susamışlığını aydınlattı. Yapıtlarıyla yaşamı aydınlatan Hıfzı Topuz’un 100. yaşına selam olsun. İLETİŞİM HOCASI BİR GAZETECİ ÖNER YAĞCI Görev yaptığı UNESCO’da (Paris) “İletişim araçlarının geliştirilmesi ve ‘ARDINDAN YILLAR GEÇTİ’ gazetecilik eğitimi” uzmanlığının bi- Hıfzı Topuz’u anlamanın en iyi yolu, rikim ve deneyimini örnek özverisiy- onun anılarını, gözlemlerini, yarınlara le aktardı. Ülkemizde iletişimin ilk bakışını aktardığı Öner Ciravoğlu ile hocalarından oldu ve yüksek öğre- nehir söyleşisini okumaktır: Ardından timde iletişimin gerçekleşmesine, ile- Yıllar Geçti (Remzi Kitabevi). tişimciliğin öğretilmesine birikimini Topuz, ömrüne üç yaşam sığdırdığı- nı söylüyor: Sol düşüncelerle tanıştığı, kattı. İletişimin dünyaya egemen olan başına türlü belaların geldiği çocukluk- gücünün farkında, uyaran bir aydın tan gazeteciliğe uzanan 35 yıllık gençlik olarak yapıtlar sundu: ve Babıali’de gazetecilik dönemi; öğ- Türk Basınında Dış Haberler, Basın rendiklerini Paris, Afrika, Latin Ame- Sözlüğü, 100 Soruda Türk Basın Tarihi, rika, Asya ülkelerinde uyguladığı 60. Uluslararası İletişim, İletişimde Kari- yaşına kadar UNESCO’daki 25 yıllık katür ve Toplum, Basında Tekelleşme- yöneticilik dönemi ve 30 yıllık Galata- ler, Yarının Radyo-TV Düzeni, Siyasal saray, Anadolu ve İstanbul üniversite- Reklamcılık, İkinci Mahmut’tan Hol- lerinde uluslararası iletişim ve siyasal dinglere Türk Basın Tarihi. iletişim dersleri verdiği öğretim üye- AFRİKA’NIN GAZETECİSİ liği, araştırmacılık, yaşamöyküsel ro- mancılık dönemi. 1960-2006 arasında 27 kez gittiği Afrika’nın çeşitli ülkelerinde yaşadık- Topuz’un evine bir “aydınlanma çeş- VEDAT ARIK mesi” diyor Ciravoğlu. Çeşmeden akan larından kesitleri, Kara Afrika’ya olan suları içtikçe “en büyük işinin yazı yazmak” olduğunu söy- sevdasının ilk ışıklarının yanmasının, köleleştirilen bir kıtanın Kitaplarıyla özgürlük savaşımına değerler katarken hukuk- leyen, “üç gün bir şey yazmazsa” mutsuz olan Topuz’un değerbilir dostu olmasının ürünleri olan Kongo Kurtuluş Sa- çuluğunun verdiği, adalet, eşitlik ve vicdanla insanlığa gö- dünyanın ve ülkemizin panoramasını çıkardığını görüyoruz. vaşı, Kara Afrika, Büyülü Afrika gibi kitaplarında, Afrika’nın nül veren bir bilge ve sınırsız coğrafyaların, tarih sayfaları- kültürel yaşamını, geleneksel değerlerini, sömürgecilikle sa- nın öznesi oldu. DEMOKRATİK, ADALETÇİ VE vaşını, sosyalizm deneylerini okuduk. Ülkesini insanlık kültürüyle buluşturma çabasını somut- İNSANDAN YANA BİR SOLCULUK Afrika’dan Geliyorum, 68 patlamasının Vietnam’dan Latin layan bir aydınlık arayışçısı olarak Dünya Karikatür Tarihi, Kitabın sonunda, “Bağımsız, özgürlükçü, çoğulcu de- Amerika’ya sıçrayan kıvılcımlarının “Kara Kıta”da yangına Dünyada ve Türkiye’de Kültür Politikaları adlı yapıtlar sundu. mokrasiye, parlamenter rejime, güçler ayrılığına, laikliğe, Cumhuriyet’in Beş Dönemeci’nde (Hüsamettin Ünsal’la) dönüşmesinin, Kara Afrika’da İletişim, UNESCO’da planla- sürekli barışa inanan bir sosyalist” aydınlanma bilgesi, bil- Serbest Fırka’yı, Köy Enstitüleri’ni, 2. Dünya Savaşı yılla- yıp uyguladığı Afrika’daki “Kırsal Basın” projesinin ürünü dirgesini sunuyor: olan bir insanlık sevdasının kitaplaşmasıydı. rını, çok partili yaşama geçişi, 1961 Anayasası’nı anlattı. “Fikret’in ve Atatürk’ün dediği gibi ‘hurafelere, man- Kara Afrika’nın özgürlük savaşımcısı, 1960’lı yılların TRT’de yaptığı programındaki (1974-1975) Y. Kadri Ka- tık dışı güçlere değil aklın ve bilimin egemenliğine ina- raosmanoğlu, Nadir Nadi, S. Kemal Yetkin, Cahit Külebi, antiemperyalist dünyasında ulusal bağımsızlığı yeniden nırım’… İşte benim solculuğum: Demokratik, adaletçi ve Ekrem Akurgal, M. Cevdet Anday gibi aydınlarımızla söyle- ateşleyen Kongolu bir kara deriliyi insanlığın bilincine sun- insandan yana bir solculuk… Kurşuna dizilen Gabriel Peri’nin dediği gibi ben de şöyle diyorum: ‘Yeniden başla- şileriyle bir kültür hazinesi sundu: Konuklar Geçiyor. Giz- du: Lumumba. Kara Afrika Sanatı adlı albümde Afrika’nın li Aşklar’da, gençlik yıllarında yaşadığı aşkları öyküleştirdi. maske ve objeleri yer aldı. >> mak gerekirse, yine aynı yoldan giderdim’...” 6 26 Ocak 2023