Katalog

MERHABA ‘BEKLEYECEK VAKTİM KALMADI ARTIK’ akın dostları, iki usta ka- lem Öner Yağcı ve Öner Y Ciravoğlu’nun yetkin ince- Jean-Louis Fournier’nin lemeleriyle, dün 100. yaşını kut- ladığımız Aydınlanma bilgesi, bü- yük usta Hıfzı Topuz kapağımızda. İnsan ve yurttaş kimliğine ekle- sabırsızlık hastalığı! diği hukukçu, gazeteci, iletişim- ci, öğretim üyesi, yazar, tarihçi, Fournier, diğer metinlerinde olduğu gibi otobiyografik öğeler içeren Bekleyecek Vaktim romancı kimlikleriyle Cumhuriyet Kalmadı Artık (Çeviren: Hazel Bilgen, Yapı Kredi Yayınları) adlı anlatısında, bekleme aydını olmanın bilinci, sorumlulu- ğu, duyarlılığı ile yaşayan Hıfzı To- ile sabırsızlık arasındaki çelişkinin yanı sıra hatıralarına, babalığına, çocukluğuna, puz, 1947’de başladığı gazetecili- olgunluğuna, yaşamın kendisine açtığı ve kapattığı kapılara ilişkin düşüncelerini paylaşıyor. ğini yıllarca sürdürdü. 1948’de bi- Bekleyecek Vaktim Kalmadı Artık, kaleminden kara mizahı ve hüznü eksik etmeyen tirdiği İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden sonra Strasbourg Fournier’den zaman, sabır(sızlık), aciliyet ve beklemek üstüne bir el kitabı. Üniversitesi’nde devletler huku- ku ve gazetecilik yüksek lisansı ve doktorası yaptı. Kitaplarıyla dün- yanın, ülkemizin, tarihin özgürlü- SERHAN AYTEKİN ğe susamışlığını aydınlattı. Öner Yağcı’nın incelemesinde im- ean-Louis Fournier, otobiyog- lediği gibi Hıfzı Topuz’u anlamanın rafik metinlerinde mizah ve en iyi yollarından biri de onun anıla- J melankoli dengesini tutturan rını, gözlemlerini, yarınlara bakışını bir yazar. Çocukluğundan başlayıp aktardığı Öner Ciravoğlu ile nehir yaşamının önemli dönemeçlerini kı- söyleşisini (Ardından Yıllar Geçti / sa metinlerle anlatan Fournier, ebe- Remzi Kitabevi) okumaktır. veynlerine, yaşlılığa, akan zamanın Ömrüne üç yaşam sığdırdığı- getirdiklerine, kalabalıklara ve yal- nı söyler Topuz: Sol düşünce- nızlığa ilişkin düşüncelerini anıları lerle tanıştığı, başına türlü bela- eşliğinde kaleme alıyor. ların geldiği çocukluktan gaze- Fournier, Bekleyecek Vaktim Kal- teciliğe uzanan 35 yıllık genç- madı Artık’ta (Çeviren: Hazel Bil- lik ve Babıâli’de gazetecilik dö- gen / Yapı Kredi Yayınları) yaşlılığa nemi, öğrendiklerini Paris, Afri- özgü telaşını ve bilgeliğini yine mi- ka, Latin Amerika, Asya ülkele- zah-melankoli dengesini bozmadan rinde uyguladığı 60. yaşına kadar Aceleyle geçen çocukluğunun, gençliği- ve yaşamından parçaları satır arala- le, annesiyle ve babasıyla ilişkisiyle ilgili UNESCO’daki 25 yıllık yöneticilik nin ve olgunluğunun bir dökümü niteliğin- anekdotlar aktarıyor. rına yerleştirerek anlatıyor. dönemi ve 30 yıllık Galatasaray, deki Bekleyecek Vaktim Kalmadı Artık’ta Aynı zamanda unutmanın ve hatırlama- Anadolu ve İstanbul üniversitele- yazarın çocukluğunun oyunları da var ebe- nın kendisinde yarattığı gerginliği de mizah ‘EN KÖTÜSÜNÜ HAYAL ETMEYİ rinde uluslararası iletişim ve siya- veynlerinin uyarıları ve geçmişin memnu- ÇOK İYİ BİLİRİM!’ ve melankoli karışımıyla anlatırken tarif et- sal iletişim dersleri verdiği öğre- niyetsizlikleri de. tiği “sabırsızlık hastalığına deva” arıyor: Editörü kitabı belli bir sayfa sayısın- tim üyeliği, araştırmacılık, yaşa- Bir bakıma geçmiş zamandan bugüne da teslim etmesi için, 82 yaşındaki Four- “Sabırsız kişi ise tatmin olmaz, doyum- möyküsel romancılık dönemi. kalan fotoğraf kareleri gibi Fournier’nin suzdur, yatıştırılamaz, erişilemez, disiplin- nier ise metni bitirmek için sabırsızlanır- Ve ustanın evini bir “Aydınlan- kısa cümleleri: “Hayatta (...) her şeyi hız- ken Bekleyecek Vaktim Kalmadı Artık çı- siz, idare edilemez, dengesizdir. Sabırsız ma çeşmesi” olarak niteler Öner landırıyoruz. Hep daha hızlı gitmek istiyo- kişi daha başlamadan bitirmek ister. Sa- kıyor ortaya. Ciravoğlu. Öyle ki çeşmeden akan ruz. Daha hızlı gitmek. Neden?” Bitiremeden göçüp gitmesinden kork- bırsız kişi hep olmadığı yerde olmak ister. suları içtikçe “en büyük işinin yazı Sabırsız kişinin zamanı kısıtlıdır. Sabırsız tuğunu düşündüğü editörünün isteklerine yazmak” olduğunu söyleyen, “üç ‘BEKLEMEK İSTEMİYORUM, inat, kısa bir kitap yazan Fournier, tesisat- kişi başkalarının zamanını düşünmez. Hep gün bir şey yazmazsa” mutsuz olan HEMEN BİLMEK İSTİYORUM’ onun emrinde olunmalıdır.” çıyı bekleyişinden köpeklerin ulumasına, Topuz’un dünyanın ve ülkemizin “Beklemek istemiyorum, hemen bilmek yaşlılık-bebeklik bağlantısına, yaşamında- panoramasını çıkardığını görürüz. istiyorum” cümlesi ise hız eleştirisiyle ters ZAMANIN ÖĞRETİCİ GÜCÜ ki kadınları (annesini, eşini, kızını) bekle- Bağımsız, özgürlükçü, çoğulcu düşse de Fournier, kendisiyle dalga geç- yişinden okuduğu romanlardaki alegorile- Yaşamın bir hız yarışına dönüştüğü- demokrasiye, parlamenter rejime, meyi biliyor ve bundan keyif alıyor; çeliş- nü ve düşünmek için yavaşlamanın, hat- re dek pek çok konuya girip çıkıyor. güçler ayrılığına, laikliğe, sürekli kilerini ve sabırsızlığını, mizahi üslubuyla Her anın tadını çıkarmaya çalışan Fo- ta durmanın gerekliliğinden bahseden Fo- barışa inanan sosyalist Aydınlan- yeriyor. Yazarlığına ilişkin söyledikleri de urnier, aynı sayfalarda kendisindeki sabır- urnier, yaşlılığında bile kendisini tanıma- ma bilgemiz Hıfzı Topuz, bildirge- bunlardan biri: ya uğraşıyor: sızlıktan dem vuruyor. Daha doğrusu, sa- sini ise şu cümlelerle dile getirir: “Kitap yazarken sık sık bilgisayarın kaç bırsızlığını tiye alıyor. “En kötüsünü hayal etmeyi çok iyi bili- “Fikret’in ve Atatürk’ün dediği sayfa yazdığımı gösteren kısmına bakarım. rim. Hayal gücüm oldukça geniştir. Sürek- Kendisini bekletenleri okuyucuya şikâyet gibi ‘hurafelere, mantıkdışı güçle- Bir an önce bitirmek, yazdıklarımı hemen eden yazar, gün geçtikçe daha fazla sabır- li endişelerle doldurur aklımı, oldukça ti- re değil aklın ve bilimin egemen- okumak isterim. İşte bu yüzden kitaplarım tizlikle düşünülmüştür hepsi, öyle ufak te- sız birine dönüştüğünü ve kelimelerinin kı- liğine inanırım’… İşte benim sol- kısadır, epey kısadır aslında, yoksa fazla sır döngüye girdiğini, düşünüp anlamaya fek şeyler de değil üstelik, gerçek birer culuğum: Demokratik, adaletçi mı kısadır? Bazı okurlar bana kızıyor, pa- dramdır her biri.” çalışmak için zamanı kalmadığını söylüyor. ve insandan yana bir solculuk… ralarının karşılığını alamadığını söylüyor. Tüm sabırsızlığına, yaşanmışlıkların Kurşuna dizilen Gabriel Peri’nin Ama ben kısa kesmeyi tercih ediyorum. ÇOCUKLUĞUNUN, GENÇLİĞİNİN benliğinde bıraktığı can yakıcı izlere ve dediği gibi ben de şöyle diyorum: Belki de düşüncelerim böyle kısacıktır.” ikilemlerine karşın yaşlanmanın üzücü sa- VE OLGUNLUĞUNUN DÖKÜMÜ ‘Yeniden başlamak gerekirse, yi- Satırlar ilerlerken geçmişine tuttuğu ay- yılamayacağını not ediyor. n ne aynı yoldan giderdim’...” UNUTMANIN VE HATIRLAMANIN nayla dünü hatırlamayı sürdüren Fournier, Yapıtlarıyla yaşamı aydınlatan YARATTIĞI GERGİNLİK kitabı hızla bitirmek için kaleme kâğıda Bekleyecek Vaktim Kalmadı Artık / büyük ustamız, ağabeyimiz Hıfzı Fournier, geçmişteki ve yaşlılığındaki Jean-Louis Fournier / Çeviren: Hazel sarılırken “Sabretmeyi hâlâ öğreneme- Topuz’un 100. yaşına selam olsun. sabırsızlıklarını karşılaştırırken kardeşiy- dim” diyor. Bilgen / YKY / 104 s. / 2022. İyi okumalar... l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni: Tuncay Mollaveisoğlu l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Editör: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Özgür Soyer l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. KITAP AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.